E Mafai Pefea ne Tamana o Momea Aka te ‵Pili o te Lotou Va mo Tamaliki Tā‵gata?

“TETI, ne iloa pefea ne koe a mea e uke konei?” Kai fakapoi aka eiloa koe ne tau tama tagata ki se vaegā fesili penā? Kāti ne fakamatamata koe i te taimi tenā e pelā me se tamana. Kae e a māfai e tai uke atu a mea e fai ne tau tama—māfai ko fakagalue ne ia au pati fakatonutonu ‵poto kae maua ne ia a mea aoga mai i ei—e mautinoa me ko ‵fonu eiloa tou loto i te fiafia malosi. *—Faataoto 23:15, 24.

Kae e mata, koi tumau eiloa i te fakatāua ne tau tama tagata a koe i te fia o tausaga ko ‵teka? Io me e foliga mai me ko gasolo ifo i te taimi ko gasolo aka ei a ia o matua? E fakatumau pefea ne koe te va ‵pili mo tau tama tagata i te taimi e gasolo aka ei a ia o matua? Muamua la, ke mafau‵fau tatou ki nisi tulaga faiga‵ta e fe‵paki mo tamana.

Tulaga Faiga‵ta Masani e Tolu

1. SE LAVA TAIMI: I fenua e uke, e ‵tau o ga‵lue a tamana ke tausi te kāiga. Toeitiiti ko aso katoa e ‵galo latou i te fale ona ko olotou galuega. I nisi koga, e mu‵tana ‵ki eiloa a taimi e fakamāumāu ne tamana mo olotou tama‵liki. Ne maua atu i se sukesukega ne fai fakamuli nei i Falani, me e mu‵tana ifo i te 12 minute a taimi i te aso e fakamāumāu ne tamana mo olotou tama‵liki.

FESILI KE MAFAU‵FAU KI EI: E pefea te uke o taimi e fakamāumāu ne koe mo tau tama tagata? I se vaiaso e tasi io me lua mai mua nei, kaia e se tusi ei ne koe ki lalo a te aofaki o taimi e sau‵tala ei koulua i aso takitasi? E mafai eiloa o poi koe i ei.

2. SE ‵LEI TE FAKAAKOAKOGA: Ne mu‵tana fua a taimi o nisi tāgata mo olotou tamana. “E se lasi toku fesokotakiga mo toku tamana,” ko muna a Jean-Marie, telā e nofo i Falani. Ne pokotia pefea a Jean-Marie i ei? “Ne māfua mai i ei a fakalavelave kolā ne seki mafaufau au ki ei,” ko ana muna. “E pelā mo te faigata ki a au ke sau‵tala fakatasi mo aku tama tā‵gata.” I nisi taimi, e iloa ‵lei ne tāgata olotou tamana, kae ne fakamaseigina te fesokotakiga o te tamana mo te tama tagata. A Philippe, telā ko 43, e fai mai penei: “Ne faigata ki toku tamana ke fakaasi mai ne ia ana lagonaga atafai ki a au. Ne iku atu i ei ki toku taumafai malosi ke fakaasi atu a lagonaga a‵lofa ki taku tama tagata.”

FESILI KE MAFAU‵FAU KI EI: E mata, e mafaufau koe me ko pokotia au faifaiga ki tau tama tagata ona ko tou fesokotakiga mo tou tamana? E mata, e lavea atu ne koe a tou fakaakoako atu ki faifaiga ‵lei io me ma‵sei a tou tamana? E pefea la?

3. SE ‵LEI O MANATU FESOASOANI: I nisi tuu mo aganuu, e se fakatāua malosi i ei a te tiute o tamana i te putiakaga o tama‵liki. “I te koga ne tupu aka ei au,” ko muna a Luca, telā ne tupu aka i se fenua i Eulopa ki Togala, “ne mafau‵fau a tino i ei me i te putiakaga o tama‵liki se galuega a te avaga fafine.” I nisi tuu mo aganuu, e fakamalosi atu ki tamana ke fai mo tino polopoloki ‵mafa. E pelā mo George, ne tupu aka a ia i se fenua o Afelika. Ana muna: “I te motou tuu mo aganuu, e se ta‵fao tasi a tamana mo olotou tama‵liki i te mea ma fakavāivāi ei te pule a te tamana. Tela la, ne faigata faeloa ki a au a te fai mea fakatasi mo taku tama.”

FESILI KE MAFAU‵FAU KI EI: I te otou fenua, se a te tiute o te tamana? E mata, ne akoako latou ke mafau‵fau me i o fāfine te tiute ke puti aka a tama‵liki? E mata, e fakamalosi atu ki tamana ke fakaasi atu te alofa mo te atafai ki olotou tama tāgata, io me se talia ke fai latou penā?

Kafai koe se tamana telā e fe‵paki mo se tulaga faigata e tasi io me lua mai i mea konei, e mafai pefea o manumalo koe i ei? Mafaufau ki manatu fesoasoani konei.

Taumafai ki ei Kae Koi Foliki Tau Tama Tagata

E foliga mai me e fa‵nau mai a tama tā‵gata mo se manakoga ke fakaakoako ki olotou tamana. Tela la, i te taimi koi foliki ei tau tama tagata, ke na fakaaoga faka‵lei te avanoaga tenā. Ne a au mea e mafai o fai? Kae e fakaavanoa pefea ne koe a taimi ke fakamāumāu mo ia?

Ke aofia tau tama i au mea e fai i aso katoa māfai e mafai. E pelā mo taimi e fai ei au galuega, fai ke fesoasoani atu a ia ki a koe. Tuku atu ki tau tama se tamā salu io me se tamā sevolo. E mautinoa me ka fiafia malosi tou tagata ke galue i tafa o tena mafi mo tena toa, ko tena tamana! Kati ka leva atu te faiga o te galuega; kae ka fakamalosi aka ne koe te lua va, kae akoako atu foki ke iloa ne ia o galue malosi. I aso mua, ne fakamalosi atu te Tusi Tapu ki tamana ke aofia ne latou olotou tama‵liki i olotou galuega i aso katoa kae fakaaoga a taimi konā ke sau‵tala kae akoako atu foki ei latou. (Teutelonome 6:6-9) Koi aoga eiloa a te vaegā manatu fakatonutonu tenā.

I tafa o te ga‵lue tasi mo tau tama tagata, ke fakaavanoa se taimi ke ta‵fao fakatasi koulua. E uke atu a mea e aofia i te ta‵fao i lō te fakafiafia aka fua. E fakaasi mai i sukesukega ne fai me kafai e ta‵fao tasi a tamana mo olotou tama‵liki, e fakamalosi aka ei latou ke tofotofo ki mea ‵fou kae loto ‵toa foki.

E isi se mea e sili atu i te tāua māfai e ta‵fao fakatasi sāle se tamana mo tena tama tagata. “Mai te ta‵fao fakatasi,” ko muna a te tino fai sukesukega ko Michel Fize, “ko te ‵toe auala ‵lei e fesokotaki atu ei se tamaliki tagata ki tena tamana.” I te taimi e ta‵fao ei, e mafai o fakaasi atu ne se tamana ana lagonaga atafai ki tena tama tagata e auala i ana pati mo faifaiga. Mai te fai penā, e akoako ei ne ia tena tama ke iloa ne ia o fakaasi atu ana lagonaga a‵lofa. “I te taimi koi foliki ei taku tama tagata,” ko muna a André, se tamana telā e nofo i Siamani, “e ta‵fao tasi sāle māua. Ne ‵sai ne au a ia, kae e tauloto foki ke toe fakaasi mai ne ia te alofa ki a au.”

A te taimi ‵moe ko te suā taimi e mafai o fakamalosi aka ne se tamana te lā fesokotakiga alofa mo tena tama tagata. Ke faitau atu faeloa se tala ki a ia, kae fakalogologo ki ana lagonaga fia‵fia mo mea ne manavase a ia ki ei i te aso tenā. Kafai e fai koe penā, ka fakafaigofie ne koe ki tou tagata ke tumau te fakaasi atu o ana lagonaga i te taimi e gasolo aka ei a ia o matua.

Tumau i te Kausaki Atu ki Mea e Fia‵fia Latou ki ei

Kāti e se fia ‵saga atu a nisi tama‵liki tāgata talavou māfai ko taumafai se tamana o sau‵tala atu ki a latou. Kafai e se fia saga atu tau tama tagata ki au fesili, sa fakaiku aka me ko se fia sau‵tala a ia ki so se mea. Kāti ka fiafia a ia o sau‵tala māfai e fakamafuli malie te auala e faipati atu ei koe.

A Jacques, se tamana telā e nofo i Falani, ne faigata ki a ia i nisi taimi ke sau‵tala mo tena tama tagata, ko Jérôme. Kae i lō te faimalo atu o tena tama ke faipati, ne ‵fuli malie te auala e faipati atu ei a ia—ne ta‵fao lāua i te futipolo. “Mai tua o te mā tele‵telega,” ko muna a Jacques, “ne saga‵saga māua i mouku kae mānava malie aka. Tenā loa te taimi ne masani o sau‵tala mai taku tama. A te manatu tonu faigofie me ko ‵nofo tasi māua, kae ko seai foki se tino e fakalavelave mai, ne mafai ei o ati aka ne māua se fesokotakiga fakapito.”

Kae e a māfai e se fiafia tau tama ki tafaoga? E masaua ‵lei ne André a te fia o itula ne fakamāumāu ne lāua mo tena tama tagata i te kilo‵kilo atu ki fetū. “Ne faka‵tu aka ne māua a nofoga takatokato mai tua o te fale i se po ‵moko,” ko muna a André. “Tenā ko pulu‵pulu faka‵lei māua, mo mā ipu tī kae onoono atu ki te lagi i te po. Ne sau‵tala māua e uiga ki te Tino ne faite ne ia a fetū. Ne sau‵tala māua ki mā lagonaga totino. Toeitiiti ko sau‵tala māua ki mea katoa.”—Isaia 40:25, 26.

Kae e a māfai e se fiafia koe ki mea kolā e fiafia malosi ki ei tau tama tagata? Tenā loa te taimi e ‵tau ei o taofi aka a mea kolā e fiafia koe ki ei. (Filipi 2:4) “E fiafia malosi atu au ki tafaoga i lō taku tama tagata ko Vaughan,” ko muna a Ian, telā e nofo i Afelika ki Saute. “Ne fiafia a ia ki vakalele mo komupiuta. Tela la, ne taumafai foki au ke fiafia ki ei, mai te avatu ne au ki koga penā kae tafao i tafaoga fakaeva vakalele i te komupiuta. Ona ko te fakamāumāu fakatasi ne māua a taimi, ne mafaufau au me ne fakafaigofie aka ei ki a Vaughan ke fakaasi mai ana lagonaga totino.”

Ati Aka Tena Loto Talitonu

“Kilo, Teti, kilo la!” Kai kalaga atu eiloa penā tau tama tagata i te faiga ne ia o se mea fou? Kafai ko tai matua nei a ia, e a koi kalaga atu eiloa a ia penā ki a koe? Ailoga la. Kae e mautinoa eiloa me e manakogina ne ia ko te mea ke tupu aka mo fai se tino matua, telā e paleni ‵lei.

Onoono la ki te fakaakoakoga ne tuku mai ne Ieova te Atua i ana faifaiga ki sena tama tagata e tokotasi. I te taimi ko pili ei o kamata ne Iesu te vaega tāua o tena olaga i te lalolagi, ne fakaasi atu ne te Atua i mua o tino ana lagonaga atafai ki a ia, ana muna: “Tenei eiloa taku Tama, ko taku fagasele telā ko oti ne talia ne au.” (Mataio 3:17; 5:48) E tonu, e maua ne koe te tiute ke polopoloki kae akoako tau tama. (Efeso 6:4) Kae e mata, e ‵sala foki koe ki avanoaga ke fakaasi atu tau taliaga ki ana pati mo mea ‵lei e fai ne ia?

E faigata ki nisi tāgata ke fakaasi atu te lotou taliaga mo lagonaga a‵lofa. Kāti ne ‵tupu aka latou i kāiga kolā e faka‵mafa atu faeloa ne olotou mātua a mea ‵se i lō mea ‵lei ne fai. Kafai tenā loa te mea ne tupu ki a koe, e ‵tau eiloa o taumafai koe ke ati aka te loto talitonu o tau tama. E mafai pefea o fai ne koe te mea tenā? A Luca, telā ne taku atu muamua, ne ga‵lue faeloa mo tena tama tagata ko 15 ana tausaga, ko Manuel, i te faiga o galuega i te fale. “I nisi taimi,” ko muna a Luca, “e fai atu au ki a Manuel ke kamata ne ia se galuega kae ka fesoasoani atu au māfai e manako a ia ki ei. I te ukega o taimi, e fai tokotasi eiloa ne ia te galuega. E fai ei tou tagata ke fiafia kae fakamalosi aka foki i ei tena loto talitonu. Kafai ko oti tena galuega, e fakamālō atu au ki a ia. Kae kafai e seki fai faka‵lei e ‵tusa mo te mea ne manako a ia ki ei, koi fakaasi atu eiloa ne au toku loto fakafetai ki ana taumafaiga.”

E mafai eiloa o ati aka ne koe te loto talitonu o tau tama mai te fesoasoani atu ke fakataunu ana fakamoemoega tai ‵lasi atu i te olaga. Kae e a māfai e gasolo malielie atu fua tau tama ki ana fakamoemoega i lō te mea e manako koe ki ei? Io me e a māfai e se ma‵sei kae e ‵kese fua ana fakamoemoega mai i mea ne filifili ne koe mō ia? I te tulaga tenā, e ‵tau o toe iloilo aka ou fakamoemoega. A Jacques, telā ne taku atu muamua, ne fai mai: “E taumafai fua au o fesoasoani atu ki taku tama tagata ke fakataunu ana fakamoemoega. Kae e taumafai foki au ke fakamautinoa me konā loa ana fakamoemoega, kae e se i oku. Tenā ko fakamasaua ifo eiloa au ki a au me e ‵tau o taumafai a ia ki ei i te mea loa e mafai ne ia.” Kafai e fakalogologo koe ki manatu o tau tama tagata, fakamālō atu ki ana taumafaiga ‵lei, kae fakamalosi atu ke manumalo i ana vāivāiga, ka fesoasoani atu eiloa koe ki a ia ke taunu ana fakamoemoega.

A te ‵tonuga loa, ka isi eiloa ne fakalavelave mo tulaga faiga‵ta i te lua fesokotakiga. Kae e mautinoa eiloa me ka manako tau tama tagata ke tumau te lua fesokotakiga ‵pili. Me ko oi la e se manako ke tumau tena fesokotakiga pili mo se tino telā e fesoasoani atu ke manuia tena olaga?

[Fakamatalaga fakaopoopo]