Oñeporandúva jepi

▪ Tuvakuéra ningo ojapo opa ikatúva ani hag̃ua ifamília hasy. Upéicha avei oñehaʼãmbaitevaʼerã oñangareko porã ifamiliakuérare ani hag̃ua ombyai chupekuéra umi mbaʼe hekopeguaʼỹva. Upearã tekotevẽ oñemoñeʼẽ chupekuéra sexo rehe (Proverbios 5:3-23). Koʼág̃a rupi, mitãnguéra ndahasyive ohendu térã ohecha hag̃ua informasión sexo rehegua, tahaʼe téle, Internet, lívro ha selulárpe, upévare tekotevẽterei tuvakuéra ohekomboʼe porã ifamíliape upe téma.

Pe profesóra de Pedagogía Diane Levin heʼi: “La provléma ndahaʼéi umi mitã oaprende haguére sexo rehegua, síno mbaʼépa pe oaprendéva, mboy áñopepa ha mávapa omboʼe chupekuéra. Umi propagánda ha umi mbaʼe oĩva ijerére ikatu omboʼe vai ha ombyai chupekuéra”.

Tuvakuéra ohekomboʼe porã vaʼerã ifamíliape ani hag̃ua ombyai chupe umi mbaʼe hekopeguaʼỹva oñepensáva ko múndope (Proverbios 5:1; Efesios 6:4). Haʼekuéra oikuaavaʼerã mbaʼéichapa ombaʼapo hete, mbaʼéichapa oñangarekovaʼerã hetére ha mbaʼéichapa oñeñangarekovaʼerã umi hénte hekokyʼávagui. Umi mitãkuña oikuaavaʼerã mbaʼéichapa hete okambiáta okakuaávo ohóvo, oikuaavaʼerã mbaʼérepa ha mbaʼéichapa oguerekóta pe menstruasión. Upéicha avei, umi mitãkuimbaʼépe oñeñeʼẽvaʼerã voi reheve mbaʼéichapa okambiáta hete, pór ehémplo oikuaavaʼerã mbaʼérepa oke aja ikatu opoi sémen. Sy ha túva oñepyrũmavaʼerã ohekomboʼe ifamíliape michĩmi guive ha omombeʼuvaʼerã chupe mbaʼéichapa héra umi órgano sexual. Tuvakuéra ohayhúva ifamília omboʼevaʼerã chupekuéra koʼã mbohapy mbaʼe: 1)  imbaʼenteha pe órgano oguerekóva , 2) noñeʼẽvairivaʼerãha umívare ha 3)  avavépe ndohejaivaʼerãha opoko ni ndohechaukaivaʼerã. Ha okakuaavévo ohóvo, tuvakuéra odesidivaʼerã arakaʼépa omyesakãta ifamíliape mbaʼéichapa peteĩ kuña hyeguasu. a

Arakaʼépa tuvakuéra oñepyrũvaʼerã oñeʼẽ sexo rehe ifamíliape? Voi reheve. Mbaʼérepa? Peteĩ mitãkuña ikatúmagui omenstrua orekópe 10 áño, térã upe mboyve. Ha peteĩ mitãkuimbaʼe ikatu rupi orekópe 11 térã 12 áño opoi ñepyrũ sémen oke aja. Koʼã mbaʼe okambiáva umi imitãva retére ikatu omoñeñandu vai chupekuéra nontendéiramo mbaʼérepa oiko hesekuéra upéicha. Oñemombeʼuvaʼerã chupekuéra umi kámbio oikovaʼerãha voi ha ndaivairiha. Ha upekuévo oñehekomboʼevaʼerã avei chupekuéra ohechakuaa hag̃ua iñimportanteha ojapo la Biblia heʼíva ko témare, ko múndope ningo noñemboʼeiete la Bíbliape heʼiháicha (Proverbios 6:27-35).

[Nóta]