‏«بر عقل خود تکیه مکن»‏

‏«به تمامی دل خود بر خداوند توکّل نما و بر عقل خود تکیه مکن.‏» —‏ امث ۳:‏۵‏.‏

۱،‏ ۲.‏ الف)‏ با چه موقعیت‌هایی ممکن است روبرو شویم؟‏ ب)‏ در موقعیتی ناگوار،‏ هنگام گرفتن تصمیم یا روبرو شدن با وسوسه به چه کسی باید توکّل کنیم و چرا؟‏

صاحبکار سپیده * بخشی از شرکت را تعطیل کرده و عذر تعدادی از کارمندان را خواسته است.‏ حال سپیده حدس می‌زند نفر بعدی که از شرکت بیرون می‌شود،‏ اوست.‏ اگر سپیده شغلش را از دست دهد چه بکند؟‏ چگونه می‌تواند مخارج زندگی را تهیه کند؟‏ خواهری به نام پروین دوست دارد به جایی نقل مکان کند که نیاز مبرمی به مبشّر است.‏ حال آیا به آنجا نقل مکان کند یا خیر؟‏ جوانی به نام بهروز در مورد موضوعی دیگر نگران است.‏ او در سن کم در معرض تماشای پورنوگرافی قرار گرفته و اکنون که به دوران جوانی رسیده است،‏ تمایل شدیدی دارد که به این عادت بد روی آورد.‏ حال چگونه می‌تواند با این وسوسه مقابله کند؟‏

^۲ در موقعیتی ناگوار،‏ هنگام گرفتن تصمیمی مهم یا روبرو شدن با وسوسه به چه کسی توکّل می‌کنید؟‏ آیا فقط به خود توکّل می‌کنید،‏ یا «نگرانی خود را به» یَهُوَه می‌سپارید؟‏ (‏مز ۵۵:‏۲۲‏،‏ ترجمهٔ هزارهٔ نو‏)‏ در کتاب مقدّس آمده است:‏ «چشمان خداوند به سوی صالحان است و گوش‌های وی به سوی فریاد ایشان.‏» (‏مز ۳۴:‏۱۵‏)‏ پس بسیار اهمیت دارد که با تمامی دل به یَهُوَه توکّل کنیم و بر عقل خود تکیه مکنیم!‏ —‏ امث ۳:‏۵‏.‏

۳.‏ الف)‏ توکّل به یَهُوَه مستلزم چه می‌باشد؟‏ ب)‏ چرا ممکن است برخی تمایل داشته باشند که بر عقل خود متکی باشند؟‏

^۳ اعتماد به یَهُوَه با دلی کامل مستلزم این است که هر چیز را از راه و مطابق با خواست او انجام دهیم.‏ در این رابطه مهم‌ترین کار این می‌باشد که مرتباً به خدا دعا کنیم و خالصانه از او تقاضای راهنمایی نماییم.‏ با این حال،‏ برای بسیاری توکّل کامل به یَهُوَه کاری دشوار است.‏ برای مثال خواهری به نام لیلا چنین اذعان می‌کند:‏ «همیشه برایم سخت بوده است که به یَهُوَه کاملاً توکّل کنم چون با پدرم هیچ گونه رابطهٔ صمیمی نداشته‌ام و مادرم هم به نیازهایم رسیدگی نمی‌کرد.‏ از این رو،‏ خیلی زود یاد گرفتم که از خودم نگهداری کنم.‏» پیشینهٔ سخت لیلا باعث شده است که به سختی بتواند به کسی کاملاً اعتماد کند.‏ به علاوه،‏ برخی به دلیل توانایی‌ها و موفقیت‌های شخصی بر خود متکی هستند.‏ همچنین شاید پیری مسیحی با توکّل به تجربیاتش بدون تقاضای هدایت یَهُوَه در دعا به امور جماعت رسیدگی کند.‏

۴.‏ در این مقاله چه چیزی بررسی می‌شود؟‏

^۴ یَهُوَه انتظار دارد که هماهنگ با دعاهایمان و مطابق با خواستش صادقانه عمل کنیم.‏ حال چگونه می‌توانیم نگرانی خود را به او بسپاریم و در عین حال سعی خود را در حل مشکلات بنماییم؟‏ هنگام گرفتن تصمیمات از چه چیزی باید برحذر باشیم؟‏ چرا دعا هنگام مقابله با وسوسه بسیار اهمیت دارد؟‏ به این  سؤالات با توجه به گزارشات کتاب مقدّس پاسخ داده می‌شود.‏

هنگام مواجه با موقعیتی ناگوار

۵،‏ ۶.‏ واکنش حِزْقِیّا در برابر تهدید پادشاه آشور چه بود؟‏

^۵ در رابطه با پادشاه یهودا،‏ حِزْقیّا در کتاب مقدّس آمده است:‏ «به خداوند چسبیده،‏ از پیروی او انحراف نورزید و اوامری را که خداوند به موسی امر فرموده بود،‏ نگاه داشت.‏» بلی،‏ «او بر یَهُوَه،‏ خدای اسرائیل توکّل نمود.‏» (‏۲پاد ۱۸:‏۵،‏ ۶‏)‏ سَنْخاریب،‏ پادشاه آشور نمایندگانش منجمله رَبْشاقی را همراه لشکر بزرگش به اورشلیم فرستاد.‏ او با لشکر قدرتمندش چندین شهر حصاردار یهودا را تسخیر کرده و بعد چشم به اورشلیم دوخته بود.‏ واکنش حِزْقیّا چه بود؟‏ او به خانهٔ یَهُوَه رفت و شروع به دعا کرد:‏ «یَهُوَه،‏ خدای ما،‏ ما را از دست او رهایی ده تا جمیع ممالک جهان بدانند که تو تنها ای یَهُوَه،‏ خدا هستی.‏» —‏ ۲پاد ۱۹:‏۱۴-‏۱۹‏.‏

^۶ حِزْقِیّا هماهنگ با دعایش عمل کرد.‏ او حتی قبل از آن که برای دعا به معبد برود،‏ به قومش امر کرده بود که به تهمت‌های رَبْشاقی اکیداً واکنشی نشان ندهند.‏ همچنین نماینده‌ای نزد اِشَعْیای نبی فرستاد و از او درخواست توصیه کرد.‏ (‏۲پاد ۱۸:‏۳۶؛‏ ۱۹:‏۱،‏ ۲‏)‏ بلی،‏ حِزْقِیّا قدم‌هایی برداشت که درست بود.‏ از سوی دیگر سعی نکرد راه‌حلی مغایر با خواست یَهُوَه برداشته،‏ از مصر یا امّت‌های همسایه تقاضای کمک کند.‏ حِزْقِیّا به جای آن که بر عقل خود تکیه زند،‏ به یَهُوَه توکّل کرد.‏ بعد از آن که فرشتهٔ یَهُوَه ۱۸۵٬۰۰۰ سرباز آشور را کشت،‏ سَنْخاریب «کوچ کرده،‏» به نِینَوا برگشت.‏ —‏ ۲پاد ۱۹:‏۳۵،‏ ۳۶‏.‏

۷.‏ از دعای حَنّا و یُونُس چه تسلّی‌ای می‌یابیم؟‏

^۷ همچنین حَنّا همسر مردی لاوی به نام القانه به دلیل نازایی،‏ بسیار غمگین بود و در آن موقعیت سخت به خدای خود توکّل کرد.‏ (‏۱سمو ۱:‏۹-‏۱۱،‏ ۱۸‏)‏ یُونُس نبی قبل از آن که از شکم ماهی‌ای بزرگ نجات یابد،‏ چنین دعا کرد:‏ «در تنگی خود خداوند را خواندم و مرا مستجاب فرمود.‏ از شکم هاویه تضرّع نمودم و آواز مرا شنیدی.‏» (‏یون ۲:‏۱،‏ ۲،‏ ۱۰‏)‏ بسیار جای تسلّی است که می‌توانیم حتی در وخیم‌ترین موقعیت از یَهُوَه تقاضای لطف و ترحّم کنیم!‏ —‏ مزمور ۵۵:‏۱،‏ ۱۶ خوانده شود.‏

۸،‏ ۹.‏ تأکید دعای حِزْقِیّا،‏ حَنّا و یُونُس بر چه موضوعاتی بود و ما از آن چه می‌آموزیم؟‏

^۸ از حِزْقِیّا،‏ حَنّا و یُونُس همچنین درس می‌گیریم که وقتی تحت فشارِ موقعیت دعا می‌کنیم چه موضوعی را نباید فراموش نماییم.‏ با آن که این سه نفر از لحاظ عاطفی بسیار رنج کشیدند،‏ فقط در مورد مشکلات و رهایی از آن دعا نکردند.‏ آنان برای نام خدا،‏ پرستش و انجام دادن ارادهٔ وی اهمیت بسزایی قائل بودند.‏ حِزْقِیّا پریشان بود که مبادا یَهُوَه بدنام شود.‏ حَنّا قول داد پسری که از او زاده شود،‏ او را به خدمت در خیمهٔ خدا در شیلو بفرستد و یُونُس گفت:‏ «آنچه نذر کردم وفا خواهم نمود.‏» —‏ یون ۲:‏۹‏.‏

^۹ وقتی برای نجات از موقعیتی دشوار دعا می‌کنیم،‏ عاقلانه است که نیّت خود را بررسی نماییم.‏ آیا فقط به فکر این هستیم که از مشکل خود خلاص شویم یا آن که مقصود یَهُوَه را مد نظر داریم؟‏ گاهی ممکن است چنان در گرفتاری خود غرق شویم که امور روحانی را به کلّی فراموش کنیم.‏ هنگام دعا باید همواره بر یَهُوَه،‏ تقدّس نامش و اثبات حقانیت سلطنتش تمرکز نماییم.‏ چنین کاری به ما کمک می‌کند تا دید مثبت خود را حفظ کنیم،‏ حتی اگر خواستهٔ ما برآورده نشود.‏ ممکن است خدا بخواهد که وضعیت خود را با یاری او تحمّل کنیم.‏ —‏ اِشَعْیا ۴۰:‏۲۹؛‏ فیلیپیان ۴:‏۱۳ خوانده شود.‏

 هنگام تصمیم‌گیری

۱۰،‏ ۱۱.‏ وقتی یَهُوشافاط با موقعیتی روبرو شد که نمی‌دانست چگونه عمل کند چه کرد؟‏

^۱۰ تصمیمات مهم زندگی را چگونه می‌گیرید؟‏ آیا اوّل تصمیم می‌گیرید و بعد از یَهُوَه می‌خواهید که آن را برکت دهد؟‏ به آنچه برای یَهُوشافاط،‏ پادشاه یهودا رخ داد توجه کنید.‏ در آن زمان لشکرهای مُوآبیان و عَمّونیان برای جنگ با او اردو زده بودند.‏ ولی یهودا در موقعیتی نبود که با آنان مقابله کند.‏ در این وضعیت یَهُوشافاط چگونه عمل کرد؟‏

^۱۱ در کتاب مقدّس آمده است:‏ «یَهُوشافاط بترسید و در طلب خداوند جزم [یا عزم] نمود.‏» او به تمام یهودا گفت که روزه بگیرند و مردم را جمع کرد «تا از خداوند مسئلت نمایند.‏» سپس در حضور مردم یهودا و اورشلیم ایستاده،‏ دعا کرد.‏ بخشی از تضرّع او چنین است:‏ «ای خدای ما آیا تو بر ایشان حکم نخواهی کرد؟‏ زیرا که ما را به مقابل این گروه عظیمی که بر ما می‌آیند،‏ هیچ قوّتی نیست و ما نمی‌دانیم چه بکنیم.‏ اما چشمان ما به سوی تو است.‏» خدای حقیقی دعای یَهُوشافاط را شنید و به طور معجزه‌آسا نجاتشان داد.‏ (‏۲توا ۲۰:‏۳-‏۱۲،‏ ۱۷‏)‏ امروزه ما نیز هنگام تصمیم‌گیری،‏ به ویژه تصمیماتی که در رابطهٔ ما با خدا تأثیر می‌گذارد،‏ باید به جای تکیه بر عقل خود،‏ به یَهُوَه توکّل کنیم.‏

۱۲،‏ ۱۳.‏ داود پادشاه در تصمیم‌گیری چه نمونه‌ای از خود به جا گذاشت؟‏

^۱۲ وقتی با مشکلاتی روبرو شویم که راه‌حل آن شاید به دلیل تجربیات گذشته به نظر ساده آید،‏ چه باید کنیم؟‏ گزارشی در مورد داود پادشاه،‏ دید ما را نسبت به این موضوع عمیق می‌سازد.‏ وقتی داود و مردانش خارج از شهر صِقلج بودند،‏ عَمالیقیان به شهر حمله کردند و زنان و فرزندان ایشان را با خود بردند.‏ در آن وضعیت داود از یَهُوَه چنین سؤال کرد:‏ «اگر این فوج را تعاقب نمایم،‏ آیا به آن‌ها خواهم رسید؟‏» یَهُوَه در جواب گفت:‏ «تعاقب نما زیرا که به تحقیق خواهی رسید و رها خواهی کرد.‏» داود نیز اطاعت کرد و «هر چه عَمالَقه گرفته بودند،‏ باز گرفت.‏» —‏ ۱سمو ۳۰:‏۷-‏۹،‏ ۱۸-‏۲۰‏.‏

^۱۳ مدتی بعد از حملهٔ عَمالَقه،‏ فلسطی‌ها بر ضدّ اسرائیل برخاستند.‏ داود دوباره از یَهُوَه سؤال کرد و جواب روشنی دریافت نمود.‏ خدا گفت:‏ «برو زیرا که فلسطینیان را البته به دست تو خواهم داد.‏» (‏۲سمو ۵:‏۱۸،‏ ۱۹‏)‏ مدتی کوتاه بعد از آن،‏ فلسطی‌ها باری دیگر برای جنگ با داود آمدند.‏ داود این بار چه کرد؟‏ آیا با خود فکر کرد:‏ «تا الآن دو بار با موقعیت مشابهی روبرو شده‌ام.‏ پس لازم نیست برای رفتن به جنگ،‏ باز هم با یَهُوَه مشورت کنم.‏» یا آن که از یَهُوَه طلب راهنمایی کرد؟‏ داود بر تجربیاتش تکیه نکرد بلکه این بار نیز به یَهُوَه دعا کرد.‏ او مطمئناً از عمل خود بسیار خوشحال شد،‏ چون یَهُوَه دستورعمل متفاوتی به او داد.‏ (‏۲سمو ۵:‏۲۲،‏ ۲۳‏)‏ وقتی با موقعیت یا مشکلی آشنا روبرو می‌شویم،‏ باید مواظب باشیم که بر تجربه‌های خود تکیه مکنیم.‏ —‏ اِرْمیا ۱۰:‏۲۳ خوانده شود.‏

۱۴.‏ از تصمیم یوشَع و مشایخ اسرائیلی چه درسی می‌گیریم؟‏

^۱۴ از آنجایی که همهٔ ما ناکاملیم،‏ منجمله پیران مسیحی باتجربه،‏ باید مواظب باشیم که بدون تقاضای راهنمایی یَهُوَه تصمیم نگیریم.‏ وضعیتی را در نظر بگیرید که یوشَع جانشین موسی و مشایخ اسرائیلی با آن روبرو شدند.‏ جِبْعُونیان ظاهر خود را برای بستن عهد دوستی تغییر داده بودند و زیرکانه تظاهر کردند که از سرزمینی دور می‌آیند.‏ یوشَع و مشایخ قوم نیز بدون مشورت با یَهُوَه با جِبْعُونیان عهد صلح و دوستی بستند.‏ با آن که یَهُوَه از عهد آنان حمایت کرد،‏ غفلت یوشَع و مشایخ را در کلامش ضبط نمود تا ما از آن درس گیریم.‏ —‏ یوش ۹:‏۳-‏۶،‏ ۱۴،‏ ۱۵‏.‏

 وقتی به سختی با وسوسه‌ها مقابله می‌کنیم

۱۵.‏ توضیح دهید که چرا اهمیت دارد برای مقابله با وسوسه دعا کنیم.‏

^۱۵ از آنجایی که «قانونِ گناه» را در وجود خود داریم،‏ باید سرسختانه با تمایلات گناه‌آلود خود بجنگیم.‏ (‏روم ۷:‏۲۱-‏۲۵‏)‏ در این جنگ به حتم می‌توانیم پیروز شویم.‏ اما چگونه؟‏ عیسی به پیروانش گفت که دعا برای مقابله با آزمایش اهمیت بسزایی دارد.‏ ‏(‏لوقا ۲۲:‏۴۰ خوانده شود.‏‏)‏ حتی اگر بعد از دعا تمایلات یا افکار نادرست در ما ادامه داشته باشد،‏ لازم است که همچنان از خدا تقاضای حکمت کنیم.‏ کتاب مقدّس وعده داده است که خدا حکمت را «سخاوتمندانه و بدون ملامت» به همهٔ ما عطا می‌کند.‏ (‏یعقو ۱:‏۵‏)‏ یعقوب همچنین نوشت:‏ «اگر کسی از شما [از لحاظ روحانی] بیمار است،‏ مشایخ کلیسا را فراخواند و آنها برایش دعا کنند و به نام خداوند او را با روغن تدهین نمایند.‏ دعای باایمان،‏ بیمار را شفا می‌بخشد.‏» —‏ یعقو ۵:‏۱۴،‏ ۱۵‏.‏

۱۶،‏ ۱۷.‏ در رابطه با مقابله با وسوسه،‏ بهترین زمان دعا چه وقت است؟‏

^۱۶ دعا برای ایستادگی در برابر وسوسه بسیار ضروری است.‏ با این حال،‏ باید بدانیم که چه وقت لازم است دعا کنیم.‏ جوانی را در نظر بگیرید که در امثال ۷:‏۶-‏۲۳ شرح حال او نوشته شده است.‏ هنگامی که هوا رو به تاریکی می‌رفت،‏ او در کوچه‌ای قدم می‌زد که می‌دانست زنی بدکار در آنجا زندگی می‌کند.‏ فریب و چرب‌زبانی زن،‏ جوان را متقاعد ساخت تا مانند گاوی که برای سر بریدن به قصابی می‌برند،‏ همراهش برود.‏ چرا آن جوان به آنجا رفت؟‏ از آنجایی که ناآگاه و در دل مایل بود،‏ نمی‌توانست با تمایلات نادرست خود مبارزه کند.‏ دعا چه زمان به او کمک می‌کرد؟‏ البته،‏ هنگام روبرو شدن با آن زن دعا به او کمک می‌کرد تا در برابر وسوسه ایستادگی نماید.‏ ولی بهترین زمان دعا برای او وقتی بود که فکر عبور کردن از چنین کوچه‌ای در ذهنش خطور کرد.‏

^۱۷ امروزه شاید مردی تلاش کند از تماشای پورنوگرافی برحذر باشد.‏ ولی اگر وارد وب‌سایتی شود که می‌داند در آن تصاویر یا فیلم‌های تحریک‌آمیز موجود است،‏ آیا خود را در موقعیت جوانی که در امثال ۷ ذکر شد،‏ قرار نداده است؟‏ حقیقتاً قدم زدن در چنین راهی بسیار خطرناک است!‏ شخص برای یافتن مقاومت در برابر وسوسهٔ تماشای پورنوگرافی لازم است قبل از آن که در راه اینترنتی قدم زند،‏ به یَهُوَه دعا کند.‏

۱۸،‏ ۱۹.‏ الف)‏ چرا ایستادگی در برابر وسوسه دشوار است و چگونه می‌توان با آن مقابله کرد؟‏ ب)‏ به چه کاری مصمم هستید؟‏

 ^۱۸ ایستادگی در برابر وسوسه یا غلبه بر عادتی بد کاری آسان نیست.‏ پولُس رسول نوشت:‏ «تمایلات نفس برخلاف روح است و تمایلات روح برخلاف نفس.‏» از این رو،‏ «هر آنچه را که [می‌خواهیم،‏] به جا» نمی‌آوریم.‏ (‏غلا ۵:‏۱۷‏)‏ پس وقتی افکار نادرست در ذهنتان خطور کرد لازم است که بلافاصله دعا کنید و سپس هماهنگ با دعای خود عمل نمایید.‏ «وسوسه‌هایی که شما با آن روبرو می‌شوید،‏ وسوسه‌هایی است که برای تمام مردم پیش می‌آید» و به کمک یَهُوَه می‌توانید به او وفادار بمانید.‏ —‏ ۱قر ۱۰:‏۱۳‏،‏ کتاب مقدّس به زبان دری.‏

^۱۹ چه با موقعیتی دشوار روبرو باشیم،‏ چه بخواهیم تصمیمی مهم بگیریم،‏ چه بکوشیم در برابر وسوسه ایستادگی کنیم،‏ یَهُوَه هدیه‌ای بی‌نظیر یعنی موهبت دعا را در اختیار ما گذاشته است.‏ از این طریق نشان می‌دهیم که به او توکّل داریم.‏ به علاوه باید مرتباً روح‌القدسش را تقاضا کنیم که راهنمایی و قوّت لازم را به ما بدهد.‏ (‏لو ۱۱:‏۹-‏۱۳‏)‏ پس بیایید با تمام دل به یَهُوَه توکّل کنیم و بر عقل خود تکیه مکنیم.‏

‏[پاورقی]‏

آیا به یاد می‌آورید؟‏

‏• از حِزْقِیّا،‏ حَنّا و یُونُس در رابطه با اعتماد به یَهُوَه چه  آموختیم؟‏

‏• گزارش کتاب مقدّس در مورد داود و یوشَع چه موضوعی را در رابطه با تصمیمات برجسته می‌سازد؟‏

‏• در رابطه با وسوسه به ویژه چه زمانی باید دعا کرد؟‏

‏[سؤالات مقالهٔ مطالعه‌ای]‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۹]‏

برای مقابله با وسوسه بهترین زمان برای دعا چه وقت است؟‏