Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

“Bayi Wushindamena Kukashinshi Keyeyi Awenuku”

“Bayi Wushindamena Kukashinshi Keyeyi Awenuku”

“Bayi Wushindamena Kukashinshi Keyeyi Awenuku”

“Mukuhweleli Yehova namuchima weyi wejima, bayi wushindamena kukashinshi keyeyi awenuku.”—YISH. 3:5.

1, 2. (a) Kukala kwamuchidinyi kunateli kutuholokela? (b) Neyi tudi mukukala, hitukufuukula hela tunakulwisha kulonda tubuli kuholokela mukweseka, tunateli kushindamena hadinyi nawa muloñadi?

 MUKULUMPI wanyidimu wamwiñija Cynthia * nyidimu nenzeli dehi nyitayi yimu yakampani yindi nawa nahañi dehi akwanyidimu amavulu. Cynthia nakameni nindi keña amuhañi. Chumanyi chikwilayi neyi mudimu wunamani? Indi mali akufweta nyikudi wukuyiwanaña kudihi? Muhela mukwaKristu wejina daPamela nakukeña kuya nakuzatila kudi kukaankila kwawakwakushimwina aWanta, komana watela kuya? Mukwenzi wejina daSamuel wudi nakukala kukwawu. Henohu wuchidi kansi, wadiña nakutala nyevulu yanzekesi. Ichi nabadiki dehi yaaka 20, Samuel nakukeña kutachika cheñi kutala nyevulu yanzekesi. Chumanyi chikumukwasha kulonda yabuli kufuntila kumasanjila?

2 Mwashindamenaña hadinyi neyi munaholokeli mukukala, neyi himukufuukula hayuma yalema indi kwiji munakulwisha kulonda mubuli kuholokela mukweseka? Komana mwadishindamenaña tahindi ‘mwombilaña chiteli chenu hadi Yehova’? (Mas. 55:22) Bayibolu yahoshaña nawu, “Mesu aYehova atalaña antu aloña, nimatu indi atiyililaña chakutambikawu.” (Mas. 34:15) Komana twatela kumukuhwelela Yehova namuchima wetu wejima chakadi kushindamena kukashinshi ketwetu aweni!—Yish. 3:5.

3. (a) Twatela kwiladi hakwila nawu tumukuhweleli Yehova? (b) Muloñadi antu amakwawu chiyashindamenañawu hayitoñojoka yawu?

3 Tunateli kumwekesha netu twamukuhwelela Yehova namuchima wejima kuhitila mukwila yuma yakeñañayi. Tukumwekesha netu twamukuhwelela kuhitila mukumulomba mpinji yejima nikumulembelela chikupu netu yatulomboleña. Hela chochu, antu amavulu chayikalilaña nankashi kushindamena hadi Yehova. Chakutalilahu, muhela mukwaKristu wejina daLynn wahosheli nindi: “Mpinji yejima chankalilaña hakwila nawu nimukuhweleli Yehova chikupu.” Muloñadi? Wahosheli nindi: “Ami nawatata twatiyañanaña wanyi, amama niwena hiyanlejaña maana hela kunkwasha kumujimbaku. Nadihembaña ami aweni.” Chitachi chaLynn dichamuleñela yabuleña kukuhwelela antu nankashi. Muntu nateli kudishindamena cheñi neyi kudi yuma yelukayi hela neyi waheta. Eluda nateli kutachika kwila yuma yamuchipompelu kushindamena hakashinshi kindi chatela yasambili kulomba maana kudi Nzambi.

4. Nsañwinyi yitukuhanjekahu muchinu chibaaba?

4 Yehova wakeñaña nindi tuzatileña chikupu hayuma yitwalombaña nikwila yuma kwesekeja nankeñelu yindi. Hanu dinu, tukwiluka ñahi kukala kutwatela kumumbila Yehova nakutwatela kumanisha etu aweni? Neyi hitukufuukula, yumanyi twatela kutondolwela? Muloñadi chitwatela kulombela neyi tunakufwila netu tubuli kuholokela mukweseka? Tukuhanjeka hanawa malwihu kuhitila mukushinshika hayakutalilahu yamuNsona.

Neyi Tunaholokeli Mukukala

5, 6. Indi Hezekiya welili ñahi chelili amuchinishi kudi mwanta wawaAshuri?

5 Bayibolu yahoshaña hadi Mwanta Hezekiya wamuYuda nawu: “Wamulamatili Yehova, hela kubalumuka aleki kumulonda nehi, saña ahembelayi kuleja kwamulejeluwu Mosi kudi Yehova.” Eñañi, Hezekiya ‘wamukuhweleli Yehova Nzambi yaIsarela.’ (2 Anya. 18:5, 6) Indi Hezekiya welili ñahi chelili Mwanta Senakeribi wakuAshuri yatemeshi antemesha, kushilahu niRabishake, kuYerusalema nawamashidika amavulu? Awa amashidika asweja ñovu akuAshuri adiña ashinda dehi nyisumba yayivulu yakola yamuYuda nawa hayina mpinji Senakeribi wazanzili mesu haYerusalema. Hezekiya wayili kwitala daYehova nakulomba nindi: “Eyi Yehova Nzambi yetu, nalembi, atwamwini kudi yena, kulonda mawanta ejima ahamaseki akeluki nawu eyi yeyi Yehova Nzambi kanka weyi hohu.”—2 Anya. 19:14-19.

6 Hezekiya wazatili kwesekeja namwalombeliyi. Henohu kanda yayi kutembeli nakulomba, walejeli antu nindi bayi amwakula Rabishake watukeneñaku. Cheñi, Hezekiya watemesheli antu kudi kaprofwetu Isaya nakulomba wukwashu. (2 Anya. 18:36; 19:1, 2) Hezekiya welili yuma yelileñayi dikalu. Haniyi mpinji, hesekeli kumanisha kukala kuhitila mukuzatisha njila yambukili nankeñelu yaYehova kuhitila mukuholokela kunyendu yawaEjipitu hela kunyuza yadiña kwakwihuku. Chatela yashindameni hakashinshi kindi yomweni, Hezekiya wamukuhweleli Yehova. Chelili kañelu kaYehova kajahi antu jaSenakeribi 185,000, Senakeribi ‘wafuminuku’ nakufunta kuNineve.—2 Anya. 19:35, 36.

7. Indi kulomba kwaHana niYona kunateli kutukundeja ñahi?

7 Hana, ñoda kaLevi Elekana, niyena washindameneni hadi Yehova hampinji yaneñeliyi hamuloña wakwikala nshinta. (1 Sam. 1:9-11, 18) Kaprofwetu Yona amupulwishili kufuma mwivumu danshi weneni hanyima yakulomba nindi: “Namutambikili Yehova nayihuñu yinamoni, niyena wañitiyili; ami nabileleli mwivumu dakaluña, eyi watiyili izu dami.” (Yona 2:1, 2, 10) Chatukundejaña hakwiluka netu hela tukuholokela mukukala kwamuchidinyi, tunateli kumutambika Yehova ‘nakumulembelela’!—Tañenu Masamu 55:1, 16.

8, 9. Kukalanyi kwashimwinuwu aHezekiya, Hana niYona mukulomba, nawa yumanyi yitukudizilaku?

8 Chuma cheliluwu aHezekiya, Hana niYona chatudizishaña cheñi chuma chikwawu chalema kutalisha hachuma chitwatela kwila neyi hitukulomba hampinji yitudi mukukala. Awa antu asatu aneñeli hampinji yadiñuwu mukukala. Ilaña kulomba kwawu hikwamwekesheli nawu adakameneneña aweni nikukeña kumanisha kukala kwamweneñawuku. Wena alemesheli nankashi ijina daNzambi, kudifukula kudi yena nikwila nkeñelu yindi. Hezekiya waneñeli nankashi hakumona antu chaleteleñawu kasawuntu hejina daYehova. Hana wakanini nindi wakahana mwanindi wakudivwela wakeñeliyi nankashi kuya nakuzatila hatabanaka kuShilo. Yona wahosheli nindi: “Nukufweta chuma china chinadishiililumu.”—Yona 2:9.

9 Neyi tulomba netu atwamwini kuyihuñu, twatela kushinshika hachuma chinaleñeli tulombi. Komana tunashi nankashi muchima hakukeña kumanisha kukala kutukweti tahindi tunakutoñojoka nankashi hadi Yehova nikwila nkeñelu yindi? Neyi tudi muyihuñu chikutuleñela tutachiki kukeñakeña nankashi jinjila jakumanishilamu kukala kutukweti chakwila tuvulamena niyuma yakuspiritu. Neyi hitukulomba kudi Nzambi netu yatukwashi, twatela kushindamena hadi Yehova, kujilika ijina dindi nikuyiñisha chiyuulu chindi. Neyi twila mwenimu chikutukwashaku kwikala namuzañalu hela chakwila tunakañanyi kuwana njila yakumanishilamu kukala kutukweti. Nzambi nateli kwakula kulomba kwetu kuhitila mukutwinka ñovu yakuumika kukala kunatuholokeli.—Tañenu Isaya 40:29; Afwilipi 4:13.

Neyi Hitukufuukula

10, 11. Chumanyi cheliliyi Yehoshafwati chelili yaholokeli mukukala kwakañenyi kwilukayi mwakukumanishila?

10 Neyi kudi yuma yalema yimunakukeña kwila, mwafuukulaña ñahi? Komana mwasambilaña kufuukula kufumahu himukulomba kudi Yehova nenu yakiswili mumunafuukuli? Talenu chuma cheliliyi Yehoshafwati, mwanta wawaYuda, hampinji yamwimakenenuwu kudi amashidika awaMowabi niAmoni kulonda azuñi njita. Yuda hadiña nawuswa wakwasa njita nawuku. Chumanyi cheliliyi Yehoshafwati?

11 Bayibolu yahoshaña nawu: ‘Yehoshafwati watiyili woma hakukeñakeña kudi Yehova.’ Walejeli antu ejima muYuda kujiña nanzala nawa wapompesheli antu ejima ‘nakukeñakeña wukwashi kudi Yehova.’ Hakwimana muchipompelu chamuYuda nichamuYerusalema nakulomba. Walembeli nindi: “Eyi Nzambi yetu, hiwukuyisompeshaku, tahindi? Muloña etu hitukweti ñovu nanilu luntu lwaluvulu lunenzi nakulwa nanetuku; hituneluki kwetu nimwakwilaku, mesu etu adi kudeyi.” Nzambi walala wakwili kulomba kwaYehoshafwati nawa wamupulwishili muchihayamisha. (2 Kushi. 20:3-12, 17) Neyi tunakukeña kufuukula, sweje hayuma yinateli kuzeyesha wuspiritu wetu, komana kwila tushindamena hadi Yehova nehi chatela tushindameni hakashinshi ketwetu aweni?

12, 13. Mwanta Davidi welili chuma chamuchidinyi kutalisha hakufuukula?

12 Chumanyi chitunateli kwila neyi tunaholokeli mukukala kunamwekani neyi kwaswayi kumanisha, hadaha kukala kutwamweni kunatukwashi tuwani njila yakukumanishilamu swayi? Nsañu yahoshaña hadi Mwanta Davidi yinateli kutukwasha nankashi. Chelili aAmaleki alukuki musumba waZikilagi, añodi jaDavidi nianyanindi kushilahu niawantu jindi ayisendeli. Dichi Davidi wamulombeli Yehova nindi: “Ichi chendu chawantu neyi nukuchilondela nakachiwana tahindi?” Yehova wamwakwili nindi: “Londelaku lufuchi wakayiwana chalala wakatambula niantu ejima niwakashalahu nehi.” Davidi welili mwamulejeluwu, nawa “hakutambula cheñi yuma yejima yatweluwu aAmaleki.”—1 Sam. 30:7-9, 18-20.

13 Chelili aAmaleki analukuki dehi, Afwilistinu atachikili kuzuñisha aIsarela. Davidi wamulombeli cheñi Yehova nawa kulomba kwindi akwakwili. Nzambi wamulejeli nindi: “Yaku nukuhana aFwilistinu kudeyi chalala hohu.” (2 Sam. 5:18, 19) Chimwahitili mpinji yantesha Afwilistinu atachikili cheñi kumuzuñisha Davidi. Chumanyi cheliliyi haniyi mpinji? Watela watoñojokeli nindi: ‘Iku kukala nakumoni mapampa kayedi. Natela kuya nakuzuña nanawa ayilumbu jaNzambi neyi chinazuñili nawu.’ Tahindi Davidi wadi kukeñakeña wunlomboli waYehova? Davidi hashindameneni hayuma yakoñeliyi kunyimaku. Wamulombeli cheñi Yehova. Wazañaleli chikupu hakulomba cheñi! Nshimbi yamulejeluwu haniyi mpinji yambukili. (2 Sam. 5:22, 23) Neyi tuholokela mukukala kwamuchidiwu, twatela kubabala kulonda tubuli kushindamena hayuma yatumwekeneni kunyima.—Tañenu Yeremiya 10:23.

14. Tukudizilaku chumanyi kudi Yoshuwa niamayala amuIsarela cheliluwu naweniGibeyoni?

14 Chineli wejima wetu hitwawaninaku hela tuhu aeluda akuluka yitembi niwena atela kusoñama kulonda ashindameneña hadi Yehova hakufuukula. Toñojokenu hadi Yoshuwa, chinlonda chaMosi, niakulumpi awamayala amuIsarela cheliluwu hampinji yayendeleluwu kudi eniGibeyoni ababeli adibalumwini nakudifwikija neyi afumini kwakulehi. Chakadi kumwihula Yehova, Yoshuwa niamayala amakwawu akwatili wubwambu naweniGibeyoni, nawa akwatili chitiyañenu. Hela chakwila Yehova wayikwashili, chiluwa chakoñeluwu hakubula kusambila kukeña wunlomboli windi achisonekeli muNsona kulonda tudiziluku.—Yosh. 9:3-6, 14, 15.

Neyi Tunakulwisha Kulonda Tubuli Kuholokela Mukweseka

15. Shimunenu kulomba chikwalemena neyi munakufwila kushinda kweseka.

15 Chineli twekala ‘mulushimbi lwanshidi’ muyidi yetu yamujimba, twatela kuzata nañovu kulonda tukañeshi kufwila kwanshidi. (Rom. 7:21-25) Tunateli kwimika mushindu muniyi njita. Munjilanyi? Yesu walejeli atumbanji twindi nindi atela kulomba kulonda abuli kwiñila mukweseka. (Tañenu Luka 22:40.) Hela neyi tuchidi kufwila hela kutoñojoka hayuma yaheña hanyima yakulomba kudi Nzambi, twatela ‘kutwalekahu nakulomba kudi Nzambi’ kulonda yatwinki maana akutukwasha kuumika. Atukana nawu “wahanaña kudi antu ejima makasa ayedi, hahosholañaku.” (Yak. 1:5) Yakoba niyena wasonekeli nindi: “Omu mukachi kenu mudi wakata [kuspiritu], tahindi? Atambiki akulumpi achipompelu, amulombeli, amuwayishi manji mwijina daMwanta. Kulomba kwakukuhwelela kukuhandisha wakata.”—Yak. 5:14, 15.

16, 17. Muloñadi chitwatela kwilukila mpinji yitwatela kulomba neyi tunakukeña wukwashu kulonda tubuli kwiñila mukweseka?

16 Hakwila nawu tushindi kweseka twatela kulomba, ilaña twatela kwiluka mpinji yayiwahi yitwatela kulomba. Talenu chuma chamumwekeneni mukwenzi wumu washimunawu hamukanda waYishimu 7:6-23. Hakabwidibwidi, iwu mukwenzi watachikili kuya munjila yaya kwashakamaña mumbanda chivumbi. Hakumuzeyesha namazu akumudimbeka nikumulambisha nanyivumbu yindi, hakumulonda nikumulonda neyi ñombi wudi nakuya nakujahewa. Chumanyi chamuleñeleli iwu mukwenzi yahiti muyina njila? Chineli wadiña “wakadi muchima,” dikwila nawu, wakadi maana, watela walwishileña nakufwila kwatama. (Yish. 7:7) Mpinjinyi yateleleliyi kulomba? Kulomba nindi yakabuli kwiñila mukweseka kala mpinji yakadibulakanayi nachivumbi kwadi kumukwasha. Kachi walombeli hampinji yoyina yatachikiliyi kutoñojokayi nindi yayi muyina njila.

17 Makonu, hadaha kudi iyala wunakufwila chikupu nindi yaleka kutala nyevulu yanzekesi. Ilaña, chumanyi chikumwekana neyi wukutachika kusandujola haIntaneti henohu neluki nindi hadi nyevulu nimavidiyo awantu adi nzekesi? Komana hakwikala neyi mukwenzi ashimunawu muYishimu kapetulu 7 wanyi? Wukuluwañesha nankashi neyi yela chuma chamuchidiwu. Hakwila muntu yabuli kuholokela mukweseka kwakutala nyevulu yanzekesi, watela kulomba wukwashu kudi Yehova henohu kanda yatachiki kuya nakusandujola haIntaneti.

18, 19. (a) Muloñadi kweseka chikwakalila kushinda, nawa tunateli kuumika ñahi? (b) Chumanyi chimunafuukuluhu kwila?

18 Kushinda kweseka hela kuleka yaaku yatama kwakala nankashi. Kapostolu Pawulu wasonekeli nindi: ‘Chisemwa chaheseki chafwilaña yuma yabula kukeña spiritu, nispiritu nawa yafwilaña yuma yabula kukeña chisemwa chaheseki.’ Dichi, ‘yumiyi yitwakeñaña kwila diyi twabulaña kwila.’ (Ŋal. 5:17) Hakwila tumanishi iku kukala, twatela kulomba chakufuma hamuchima neyi tutachika kutoñojoka hayuma yatama hela neyi twiluka netu tukuholokela mukweseka nawa twatela kwila mutunalombi. “Hikunayiwani kweseka kwabulaña kutweshawu antu ejimaku,” nawukwashu waYehova, tunateli kwikala ashinshika.—1 Kor. 10:13.

19 Chili tudi mukukala kweneni, hela tunakufuukula hayuma yalema indi kwiji tunakulwisha kulonda tubuli kuholokela mukweseka, Yehova watwinka chawana chachiwahi, chawana chalema chakulomba. Neyi tulomba, tukumwekesha netu twashindamena hadi yena. Twatela cheñi kutwalekahu kulomba kudi Nzambi kulonda yatwinki spiritu yindi yajila, yatulombolaña nikutukolesha. (Luka 11:9-13) Nawa, twatela kumukuhwelela chikupu Yehova nawa bayi tushindamena hakashinshi ketwetu awenuku.

[Tumazu twaheshina]

^ Majina anayihimpi.

Munakwanuka?

• Yumanyi yimwadiza hadi Hezekiya, Hana, niYona hansañu yakumukuhwelela Yehova?

• Indi chakutalilahu chaDavidi niYoshuwa chatukwashaña ñahi kwikala ababala neyi kudi yuma yitunakufuukula?

• Mpinjinyi yitwatela kulombela hakweseka kunatuholokeli?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Mwevulu wudi hefu 9]

Hakwila nawu tubuli kuholokela mukweseka, mpinjinyi yayiwahi yitwatela kulomba?