Wukony Co Wek Gudong I Yo Me Cwiny

“Cakke tin ibidoko lamak dano.”​—LUKA 5:10, Baibul pa Katoli.

1, 2. (a) I yo ango ma co gudok kwede i pwony pa Yecu? (b) Gin ango ma wabinyamo i pwonyo man?

 I KARE ma tye i ticce me pwony i Galilaya, Yecu ki lupwonnyene gudonyo i yeya ci gucito ka mo ma dano pe iye. Ento lwak gulubo kore kunnu kun giwoto ki tyengi. Jo ma gucito bote “onongo giromo co alip abic, ma nongo pe gikwano iye mon ki litino.” (Mat. 14:21) I nino mukene doki, lwak gubino bot Yecu kun gimito ni ocanggi dok opwonygi. I kin jo ma gubino bote onongo tye iye “co alip angwen, ma pe gikwano iye mon ki litino.” (Mat. 15:38) Co mapol gubedo i kin jo ma gubino bot Yecu dok bene gunyuto ni gimito winyo pwonye. Ki lok ada, Yecu bene ogeno ni jo mukene mapol bijolo pwonye, pien i kare ma lupwonnyene gumako rec mapol ata pi tangone, en owaco bot lakwenane Cimon: ‘Cakke tin wubidoko lumak dano.’ (Luka 5:10) Lupwonnyene onongo myero gubol obwogi i nam, ma tye calo lapor dok cung pi dano-ni, kun gigeno ni ‘gibimako’ co mapol.

² I kare-ni, co bene ginyutu miti i kwena ma watito botgi. Cwinygi yom ka wakwano Baibul kwedgi. (Mat. 5:3) Ento, co mapol gibedo ki lworo ma weko pe gidongo i yo me cwiny. Waromo konyogi nining? Kadi bed Yecu pe oketo yub mapat me cito i ticwa me pwony pi yenyo co, en oloko i kom pekki mogo ma onongo co me karene ca gitye iye. Kun watiyo ki lanenne, kong wangiyu kit ma waromo konyo kwede co wek gulweny ki pekki adek i kare-ni: (1) yenyo kit me kwo, (2) lworo lok pa dano, ki (3) bedo ki tam ni pe gitwero tic.

Yenyo Kit me Kwo

3, 4. (a) Peko madit ango ma pol pa co gitye kwede? (b) Pingo co mogo giketo pi yenyo kit me kwo bedo mukwongo ma ka yenyo jami me cwiny?

³ Dano mo ma tye lapwony cik owaco bot Yecu ni: “Lapwony, abilubi ka ma icito iye ducu.” Yecu owacce ni “Wod pa dano pe tye ki ka ma myero epyel iye wiye.” Ka i kwano i Baibul, pe inongo ka mo keken ma kicoyo ni laco-ni odoko lalub kor Yecu. Laco-ni nen calo obedo mere ka paro pi kakwene ma myero ebed iye ki dong gin me acama.​—Mat. 8:19, 20.

⁴ Co pol kare giketo pi jami me kom bedo mukwongo ma ka yenyo jami me cwiny. Kwan i rwom mamalo ki nongo tic ma mucarane dit gubedo jami ma pigi tego botgi. Gin gitamo ni, jami ma cente wilo pigi tego dok konygi dit kato adwogi maber ma kwano Ginacoya kacel ki yenyo yo me bedo ki wat macok ki Lubanga kelo. Gin ma Baibul pwonyo romo gudo cwinygi, ento “paro lok me lobo man, ki maro lonyo” diyo miti ma gitye kwede. (Mar. 4:18, 19) Nen kong kit ma Yecu okonyo lupwonnyene me ngiyo gin ma pire tek i kwogi.

5, 6. Ngo ma okonyo Anderiya, Petero, Yakobo, ki Jon me ngiyo gin ma pire tek i kwogi ka odok i lok me tito kwena ki dong yenyo kit me kwo?

⁵ Anderiya gin ki ominne Petero onongo guribbe i timo biacara me mako rec. Awobe pa Jebedayo, Jon gin ki ominne Yakobo onongo bene gitimo biacara acel-lu. Biacaragi-ni odongo maber adada oweko gucoyo lutic mukene me konyogi. (Mar. 1:16-20) I kare ma Anderiya gin ki Jon gupwonyo pi tyen me  acel lok i kom Yecu ki bot Jon Labatija, gin gubedo ki gen ni gityeko nongo Meciya. Anderiya otito pire bot ominne Cimon Petero, nen calo Jon bene otito pire bot ominne Yakobo. (Jon 1:29, 35-41) I dwe ma lubo meno, i kare ma Yecu tye ka tito kwena i Galilaya, Judaya, ki Camaria, lupwonnye angwen magi onongo gitye kacel kwede. Lacen, lupwonnye angwen-ni gudok cen i biacaragi me mako rec. Mitigi onongo tye i jami me cwiny, ento tic me pwony onongo pire pe tek botgi.

⁶ Lacen, Yecu olwongo Petero gin ki Anderiya me bedo lulub kore wek gudok “lumak dano.” Jo aryo-ni gujolo lwongo man nining? “Cutcut gutugi weko obwogi, gulubo kore.” Jon gin ki Yakobo gutimo kumeno bene. “Cutcut gutugi weko yeya ki wongi Jebedayo, ci gulubo kore.” (Mat. 4:18-22) Ngo ma okonyo co magi me donyo i tic me pwony pi kare malac? Gin gutamo matut ma peya gumoko tamgi. I dwe mogo mukato angec, co magi guwinyo pwony pa Yecu, guneno ka en timo tango, mit kome pi kit ma atir, dok kit ma jo mapol gujolo kwede kwena ma en obedo ka titone. Macalo adwogine, niyegi kacel ki gengi i kom Jehovah omedde!

7. Waromo konyo lutino kwan me Baibul nining wek gudong gengi ni Jehovah bimiyo jami ma mitte bot jone?

⁷ I yo ango ma waromo lubo kwede lanen pa Yecu i konyo lutino kwanwa me Baibul wek gudong gengi i kom Jehovah? (Car. 3:5, 6) Kit ma wapwonyogi kwede gudo gengi. Ka watye ka kwan kwedgi, waromo tittigi kit ma Lubanga ocikke kwede me miniwa mot mapol ka waketo pi Ker-ri bedo mukwongo. (Kwan Malaki 3:10; Matayo 6:33.) Kadi bed watiyo ki ginacoya mapat pat ka watito kit ma Jehovah miyo kwede jami ma mitte bot jone, omyero pe waca adwogi ma lanenwa kelo. Tito jami mutimme i kwowa romo konyo lutino kwanwa me Baibul me keto gengi i kom Jehovah. Waromo tito bene jami mogo mutimme me cuko cwiny ma wakwanogi ki i bukkewa. *

8. (a) Pingo pire tek ni latin kwan me Baibul ‘otem dok onen ni Jehovah ber’? (b) Waromo konyo latin kwanwa me Baibul nining me neno pire kene ni Jehovah ber?

⁸ Dongo niye matek pe obedo mere kwano ki winyo kit ma jo mukene gunongo kwede mot ki bot Jehovah. Mitte ni latin kwan me Baibul onen pire kene ber pa Jehovah. Laco jabuli owero ni: “Tem kong inen ni Rwot [Jehovah] ber. Dano ma ringo laro bote bedo ki yomcwiny!” (Jab. 34:8) Watwero konyo latin kwan me Baibul me neno ni Jehovah ber nining? Ket kong ni latin kwan mo me Baibul tye ki peko me can lim, tye ka lweny ki kit mogo maraco calo mato taa, tuko me goyo cente, nyo mato kongo. (Car. 23:20, 21; 2 Kor. 7:1; 1 Tem. 6:10) Watwero pwonyo latin kwan meno wek oleg bot Lubanga pi kony me giko kit maraco. Tam kong gin ma romo timme ka wacuko cwinye me keto jami me cwiny bedo mukwongo kun kwanyo cawane me kwano Baibul, yubbe ki dok bedo tye i  cokke pa Lukricitayo i cabit ducu. Ka en tute kun neno pire kene ni Jehovah ber, niyene dongo doko matek!

Lworo Lok pa Dano

9, 10. (a) Pingo Nikodemo gin ki Yucepu me Arimataya pe gunyutte ni gitye lupwonnye pa Yecu? (b) Pingo co mogo i kare-ni gilworo lubo kor Kricito?

⁹ Pi lyeto ma a ki bot luwotgi, co mogo pe gilubo kor Kricito ki cwinygi ducu. Nikodemo gin ki Yucepu me Arimataya pe gunyutte bot jo mukene ni gitye lupwonnye pa Yecu, pienni onongo gilworo lok ma Lujudaya mogo gubiwaco nyo ka ce guniang. (Jon 3:1, 2; 19:38) Tye bene tyen lok mukene mumiyo onongo gilwor. Lutela dini me kare ca onongo gidag Yecu adada ma oweko ngat mo keken ma keto niye i kome onongo kiryemo woko ki i kacokke.​—Jon 9:22.

¹⁰ I kabedo mukene i kare-ni, tek tutwal pi laco me nyuto ni etye ki miti i kom Lubanga, Baibul, nyo lok me dini. Pien lutic luwote, lureme, nyo wadine gitwero cako ngale. Ka mukene, ngat moni romo keto kwone ka mading ka owaco ni emito loko dinine. Lweny ki lyeto ma a ki bot luwote romo bedo tek ka inen laco tye i mony, lok me wibye, nyo latela i kin paco. Laco mo i lobo Germany owaco ni: “Jami ma wun Lucaden wupwonyogi-ni gitye lok ada dok ginonge i Baibul. Ento ka adoko Lacaden tin, me o diki nongo lokke oket i kin piny ma dano ducu gingeyo. Ngo ma lutic luwota, jiranina, ki dong jo mukene gibitamo i koma ki jo me oda? An gira pe aromo kanyo kodi lokgi-ni.”

11. Yecu okonyo lupwonnyene me lweny ki cwiny me lworo lok pa dano nining?

¹¹ Lukwena pa Yecu gunyuto tekcwiny. Ento i kine mukene gubedo ki lworo pi lok pa dano. (Mar. 14:50, 66-72) Yecu okonyogi me dongo i yo me cwiny nining kadi bed luwotgi onongo gitye ka keto lyeto i komgi? Yecu oyubo lupwonnyene me ciro aunauna ma onongo bibino i kare me anyim. En owaccigi ni: ‘Wutye ki yomcwiny ka dano dagwu, ka ce giryemowu woko ki i kingi, ka gingalowu, ka gicayo nyingwu ni rac, pi Wod pa dano!’ (Luka 6:22) Yecu ociko lulub kore ni kibingalogi. Ento en owaco ni ngala man bibino “pi Wod pa dano!” Yecu bene ocuko cwinygi ni Lubanga bikonyogi ka gujenge i kom Lubanga pi nongo kony ki kero. (Luka 12:4-12) Medo i kom meno, Yecu olwongo jo mukene me ribbe ki lupwonnyene kun gimako lirem kwedgi.​—Mar. 10:29, 30.

12. I yo mene ma waromo konyo kwede lutino kwanwa me Baibul me lweny ki cwiny me lworo lok pa dano?

¹² Mitte ni wan bene myero wakony lutino kwan me Baibul wek gulweny ki cwiny me lworo lok pa dano. Yo acel ma watimo ki man aye me konyo latin kwan me Baibul me ngeyo gin ma myero etim ka kideg winyo lokke. (Jon 15:19) Me laporre, pingo pe iwek latin kwan me Baibul oyub lagam ma yot ma a ki i Baibul pi lapeny mogo ma lutic luwote nyo jo  mukene guromo penyone? Medo i kom wan bedo lureme, waromo nyuto en bot jo me kacokke, tutwalle jo ma nongo kwogi rwatte ki mege. Ma pire tek loyo aye ni omyero wapwony en me lega ki cwinye ducu kare ki kare. Man bikonyo en me nyikke cok bot Lubanga dok weko Jehovah bedo ka Larrene ki Gotte.​—Kwan Jabuli 94:21-23; Yakobo 4:8.

Bedo ki Tam ni Pe Gitwero Tic

13. Bedo ki tam ni pe gitwero tic-ci gengo jo mogo pe me nywako i jami me cwiny nining?

¹³ Co mukene pe gimito nywako i jami me cwiny pienni pe gitwero kwan maber, tito lok i yo ma niange ki dong lewic makogi. Co mogo ginongo ni tek tutwal me tito tamgi nyo kit ma giwinyo kwede ka dano pol. Mukene ginongo kwan pigi kengi, miyo lagam i cokke pa Lukricitayo, nyo tito pi niyegi bot jo mukene pe yot. Omego mo acel owacci i kare ma pud etidi, onongo enongo tito kwena tek adada. En owaco ni onongo ecito ecung inyim doggola, etimme calo etye ka dwongo doggola, ci ea woko laling ki gen ni ngat mo pe binene nyo winye. En owaco ni: “Tam me wot i ticwa me pwony i doggola ki doggola-ni onongo kela two.”

14. Pingo cango awobi mo ma tye ki cen oloyo lupwonnye pa Yecu?

¹⁴ Tam kong kit ma lupwonnye pa Yecu guwinyo kwede i kare ma cango awobi mo ma tye ki cen oloyogi woko pien niyegi nok. Won awobi-ni obino bot Yecu ci owacce ni: “[Woda] two alili omake marac twatwal miyo tyen mapol bolle woko i mac, dok tyen mapol bolle woko bene i pii. Nakanen akele bot lupwonnyeni, ento cangone oloyogi.” Yecu ocango awobi-ni kun ryemo cen ki i kome. Lacen, lupwonnye pa Yecu gubino bote ci gupenye ni: “Gin ango mugengowa ryemone?” Yecu odok iye ni: “Pien niyewu nok. Pien ada, awacciwu ni, ka ce niyewu obedo calo nyig kodi karadali, ci wubiwaco ki got man ni, Dirre i kabedo ma tye loka ca, kit meno bidirre; ci gin mo pe biloyowu.” (Mat. 17:14-20) Ngat ma tye ki niye i kom Jehovah bibedo ki kare muromo me timo jami ma en tamo ni pe twere. Ento ka ngat meno keto genne i kome kekene, ci en pe bicobo ticce, dok man weko en cako bedo ki tam ni pe etwero tic.

15, 16. I yo ango ma watwero konyo kwede latin kwanwa me Baibul ma tamo ni pe etwero tic?

¹⁵ Yo acel me konyo ngat mo ma tamo ni pe etwero tic aye me cuko cwinye wek oket niyene i kom Jehovah ento pe i kome kekene. Petero ocoyo ni: “Wumwolle kenwu i te twero pa Lubanga, wek ka kare oromo en otingwu malo. Wuket parwu ducu i kome, pien en tamo piwu.” (1 Pet. 5:6, 7) Man te lokke ni omyero wakony latin kwanwa me Baibul me dongo i yo me cwiny. Ngat ma maro kwo me cwiny tamo pi jami me cwiny. En maro Lok pa Lubanga dok nyuto but ‘nyig ma nyak pi cwiny maleng’ i kwone. (Gal. 5:22, 23) En maro lega. (Pil. 4:6, 7) Dok en yenyo cuko cwiny ki teko ma a ki bot Lubanga wek elweny ki peko mo keken nyo me cobo tic ma kimiye i kacokke.​—Kwan 2 Temceo 1:7, 8.

¹⁶ Lutino kwan mukene me Baibul gimito kony me dongo dirogi me kwan nyo lok. Mukene ginongo ni pe gipore me tic pi Lubanga pi jami maraco ma gutimo i kare mukato angec ma peya gupwonyo lok i kom Jehovah. I yo aryo magi ducu, watwero konyo lutino kwanwa me Baibul ka wanyutigi mar kun wadiyo cwinywa. Yecu owacci: “Jo ma komgi  yot pe gimito daktar, ento kono jo ma komgi lit aye.”​—Mat. 9:12.

‘Wumak’ Co Mapol

17, 18. (a) I yo ango ma waromo lok ki co mapol i ticwa me pwony? (b) Ngo ma wabinyamone i pwony ma lubo man?

¹⁷ Wageno ni co mapol gibijolo kwena ma kelo yomcwiny ma Baibul keken aye miniwa-ni. (2 Tem. 3:16, 17) Ento, wan waromo lok ki co mapol i ticwa me pwony nining? Ka wacwalo cawa malac i miyo caden otyeno tyeno, i tum pa cabit, nyo i kare me yweyo ma nongo pol pa co gitye paco. Omege giromo penyo me lok ki laco ma tye i paco moni. Waromo bene miyo caden bot lutic luwotwa ma gitye co. Lumegiwa mukene i kacokke gunyomme ki co ma gipe Lucaden, waromo konyo co magi me bedo ki miti i lok me ada.

¹⁸ Ka nongo watito kwena bot ngat mo keken ma warwatte kwede, watwero bedo ki gen ni jo ma gitye ki cwiny gibijolone. Wadiyu cwinywa kun wakonyo jo ducu ma ginyuto miti i lok me ada. Ento, i yo ango ma wan waromo konyo kwede co ma gunongo batija wek gubed mupore kun ginongo mot me tic i dul pa Lubanga? Pwony ma lubo man binyamo lapeny-nyi.

[Lok ma tye piny]

In Iromo Gamone Ningo?

• Waromo konyo co me keto pi jami me cwiny bedo mukwongo nining?

• Watwero konyo lutino kwanwa me Baibul me lweny ki lyeto ma a ki bot luwotgi nining?

• Gin ango ma romo konyo ngat moni me lweny ki tam ni pe etwero tic?

[Peny me Kwan]

[Cal ma tye i pot karatac 25]

Tika ikwanyo kare me tito kwena maber-ri bot co?

[Cal ma tye i pot karatac 26]

In itwero yubo latin kwanni me Baibul me lweny ki atematema nining?