Nda Yonguile Oku Kala Ndomõla A Yefita Ukãi

ULANDU WA LOMBOLUIWA LA JOANNA SOANS

Eci nda kala umalẽhe nda kuata onjongole yalua yoku kala ndomõla a Yefita ukãi. Linga ndi lombolole eci nda enda oku sokolola kuenda ndomo nda linga ndomõla a Yefita ukãi.

KUNYAMO wo 1956, oco nda endele kohongele yange yatete yinene Yolombangi Via Yehova ko Bombay (okuti cilo ko Mumbai), kofeka yo India, kuenda ohongele yaco ya pongolola omuenyo wange. Ohundo yimue nda yeva ya ndi vetiya calua, momo ya lombolola ulandu womõla a Yefita ukãi.

Ndomo wa ci tanga Vembimbiliya, omõla a Yefita ukãi, eci a kala handi umalẽhe, wa linga ohuminyo yoku likala oku kuela. Onjila a nõlapo ya kuatisa isiaye oku tẽlisa ohuminyo a lingile. Omo liaco, vokuenda kuomuenyo waye wosi, wamamako oku vumba vonjo ya Yehova ale Votavernakulu okuti ka kuelele.—Olonganji 11:28-40.

Ocili okuti, nda yonguile oku kuama ongangu yaye! Pole, nda liyaka locitangi cinene, momo kotembo yaco oku kala omunu ka kuelele ca kala ocina cimue ci pisiwa locituwa cofeka yetu yo India.

Ekalo Liepata Liange

Nda kala omunu watãlo pokati komãla epandu va isiange Benjamim kuenda inange Marcelina Soans ko Udipi, olupale lumue lu kasi kohulo yokalunga kombuelo yofeka yo India. Elimi liolonjali vietu okuti o Tulu, li vanguiwa leci ci soka olohuluwa vivali viomanu. Pole, ndeci ca siata lomanu valua ko Udipi, tua pindisiwa lelimi lio Kannada.

Oku kuela kuenda oku cita omãla, oco ca kala ocituwa comanu vaco. Tunde vutila sia la yeva kelimi lio Tulu olondaka viokuti, “omunu ka kuelele,” “oku kala ulika,” ale “oku kuata ongeva.” Ca kala ndu okuti ovina evi ka vi kasiko. Vonjo yetu tua kala kumosi lepata lietu ndeci: va sekulu va cita olonjali vietu, vamanji olonjali vietu, kuenda apalume vetu!

Tua tiamẽlele kepata limue okuti, omãla va tendiwa ndepata liukãi. Ocikoti cepata, ci tendiwa oku upisa ku ina yaco, kuenda omãla vakãi va enda oku tambula ocipiñalo cinene. Kovikanjo vimue viomanu vakuelimi lio Tulu, ufeko noke yoku kuela, amamako oku kala la inaye kuenda ulume waye citava okuti o likongelavo kokuaye.

Omo okuti epata lietu lia kala vakuetavo Liakristão, va enda oku linga ovina vimue via litepa. Eteke leteke koñolosi, pakũlu yange wa enda oku songola efendelo liepata poku likutilila kuenda oku tanga Embimbiliya lolukandi kelimi lio Tulu. Olonjanja viosi eci a enda oku tuvula Embimbiliya liaye lia kuka oco a tu tangeleko, ca kala ndu okuti wa tuvula okasia yeyuka olomota via tĩla. Ca finile calua! Nda solele calua Osamo 23:1, yi popia hati: “Yehova eye ungombo wange, ame si suki.” Nda enda oku lipula ndoco: ‘Yehova yaco helie, kuenda momo lie a tukuiwila hati, ungombo?’

“Olombande” Via Nunda Vovaso

Omo liuhũkui wa kala vofeka noke Liuyaki Wavali wa pita voluali, tua ilukila kolupale luo Bombay lu kasi ocinala ci soka 900 kolokilometulu. Kunyamo wo 1945 eci tua kala kolupale luaco, Olombangi vivali via Yehova via nyula isiange kuenda vio wĩha okalivulu kamue. Tate wa tanga esapulo liaco lonjongole yalua kuenje wa fetika oku sapuilako omanu vakuavo va vangula elimi lio Kannada. Kanyamo atete oku upisa kunyamo wo 1950, kua sokiyiwa ocimunga cimue celilongiso Liembimbiliya, kuenje ceya oku linga  ekongelo liatete lielimi lio Kannada volupale luo Bombay.

Olonjali vietu, via tu vetiya oku lilongisa calua Embimbiliya kuenda oku kala alongisi vawa. Eteke leteke, va enda oku sanda apuluvi oku likutilila kumue letu kuenda oku lilongisa Embimbiliya. (Esinumuĩlo 6:6, 7; 2 Timoteo 3:14-16) Eteke limue eci nda kala oku tanga Embimbiliya, olombande via nunda vovaso. Nda lilongisa okuti Yehova o kasi ndungombo momo o songuila afendeli vaye, o va tekula, kuenda o va teyuila.—Osamo 23:1-6; 83:18.

Yehova wa Siata Oku Ndi Kuata Peka

Nda papatisiwa kunyamo wo 1956 noke yohongele yofeka ya lingiwila ko Bombay. Eci papita olosãi epandu, nda kuama ongangu ya kota liange Prabhakar kuenje nda litumbika kupange wakundi votembo yosi. Ndaño okuti nda solele calua oku sapuilako omanu ocili Cembimbiliya, pole eci nda fetika oku ci linga, komẽla kua enda oku kukuta omo liusumba. Nda enda oku luluma kuenda ondaka yange ya enda oku kekemẽla. Nda popia lutima wange siti, ‘upange owu ndi tẽla lika oku u linga lekuatiso lia Yehova.’

Ekuatiso lia Yehova, lieyilila vonduko ya manji Homer kuenda Ruth McKay, olomisionariu vimue via tunda kofeka yo Kanada, haivo va pita kosikola yolomisionariu Yolombangi via Yehova kofeka yo Estados Unidos ko Nova York, kunyamo wo 1947. Ovo va ndi kuatisa calua eci nda fetika upange woku kunda. Manji Ruth wa enda enda lame kupange woku kundila konjo lanjo. Eye wa kũlĩhĩle ndomo a tulumũla usumba wange. Loku ndi kuata vokuokuo, o ndi sapuila hati: “A manjange ku ka yokoke. Tu seteke vali konjo yikuavo.” Elembeleko liaye lia tulumũla utima wange.

Eteke limue va ndi sapuila okuti, manji umue ukulu wendamba o tukuiwa hati, Elizabeth Chakranarayan, haeye o kasi otembo yalua kupange woku longisa Embimbiliya, eye o kala ekamba liange liupange. Kefetikilo nda popia lutima wange ndoco: ‘Ndi kala ndati la manji u? Eye lame, ukulu ño enene!’ Pole, weya oku linga ekamba liocili nda sukilile oku kuata.

“Lalimue Eteke Tua Kaile Ulika”

Ocikele cetu catete tua tambula, oku kundila volupale lumue lua kemãlele lu kasi ocinãla ci soka 400 kolokilometulu konano yo Bombay. Noke tua limbuka okuti volupale luaco muna mua kala ohulukãi yolohulukãi komanu, etu lika tuavali tua kala Olombangi via Yehova. Omo liaco, nda sukilile oku lilongisa elimi lio Marathi li vanguiwa volupale luaco.

Olonjanja vimue nda enda oku liyeva okuti ndi kasi ulika, kuenje nda enda oku sukoka ndomõla osiwe. Pole, ondaka ya Elizabeth ya ndi kolisa calua, momo wa kala ndonjali. Eye wa popia lame hati: “Olonjanja vimue tu sima okuti tu kasi ulika, pole, lalimue eteke tu kasi ulika. Ndaño okuti o kasi ocipãla lakamba vove, kuenda epata liove, Yehova olonjanja viosi o kasi love. Nda wa ecelela okuti o linga ekamba liove, lalimue eteke o ka kala ulika.” Olondaka viaye nda vi seleka vutima toke cilo.

Eci olombongo vietu vioku feta ocendelo vi pua, tua enda oku enda ci soka 20 kolokilometulu eteke leteke oku pita vonjila yoneketela, lonata, lowuya, kuenda olonjanja vimue lombambi. Olonjanja vimue kondombo, ekalo liotembo li pitila eci ci soka 40°C. Kotembo yofela, kolonepa vimue violupale ku kala eliño lialua. Pole, olonjanja vimue tua enda oku limbuka okuti ovituwa viomanu vaco via tatama vali calua okuti ekalo liotembo ci sule.

Akãi ka va sapela lalume poku li ñualehela vonjila, te lika nda vakuepata, kuenda akãi ka citava okuti va longisa alume. Omo liaco, omanu va enda oku tu sepula loku tu popia lãvi. Vokuenda kuolosãi epandu, etu lika tuavali tua enda oku  liongolola kolohongele. Noke omanu vana va lekisa onjongole va likongela kokuetu. Kuenje kua sokiyiwa ocimunga cimue. Vamue va fetika oku enda enda letu kupange woku kunda.

“Amamako Oku Mioñolola Uloño Wove”

Eci papita otembo yi panda anyamo avali lomeyu, tua tambula vali ocikele coku tiukila ko Bombay. Osimbu manji Elizabeth amamako lupange woku kunda, ame nda lalekiwa oco ndi kuatise isiange, una wa kala oku pongolola alivulu vetu lika liaye kelimi lio Kannada. Eye wa sola calua ekuatiso liange, momo wa kuatele ovikele vialua vekongelo.

Kunyamo wo 1966, olonjali viange via nõlapo oku tiukila kolupale luo Udipi oku kua kala onjo yetu. Isiange eci va kala oku enda, wa ndi sapuila hati: “Amõlange, amamako oku mioñolola uloño wove. Poku pongolola alivulu kelimi lietu, ci linga lonjila yimue ya leluka haiyo yi lomboloka ciwa. Yuvula oku likolela ove muẽle, lekisa umbombe. Kolela ku Yehova.” Eli lia kala elungulo lia sulako nda tambula kokuaye, momo noke yoku enda ko Udipi oco isiange a fa. Omo liaco, toke cilo nda siata oku likolisilako oku linga upange wange woku pongolola alivulu kalimi akuavo.

“Ku Yongola Oku Kuata Omãla?”

Kofeka yo India kuli ocituwa cokuti osimbu omãla ka va kulile, olonjali vi va nõlelako omunu va ka likuela lavo kuenda oku va vetiya oco va cite omãla. Omo liaco, va enda oku ndi pula ndoco: “Ku yongola oku kuata omãla? Helie o ka ku tata eci o kuka? Ku liyevite okuti o kasi ulika?”

Olonjanja vimue nda enda oku sumua calua omo liapulilo aco. Ndaño okuti eci ndi kasi lomanu si lekisa esumuo liaco, pole, eci ndi kala pokolika, ndi sapuilako Yehova ovitangi viange. Nda lembelekiwa calua poku kũlĩha okuti Eye ka ndi tendi okuti si kuete esilivilo omo sia kuelele. Poku pamisa onjongole yange yoku u vumba lutima wosi, ndi sokolola ulandu womõla a Yefita ukãi kuenda Yesu vana va amamako okuti ka va kuelele, haivo va tiamisilile lika utima koku linga ocipango ca Suku.—Yoano 4:34.

Ombanjaile Yimue ya Tunda ku Yehova

Ame kumue la manji Elizabeth tua kala akamba vocili vokuenda kueci ci panda 50 kanyamo. Eye wa fa kunyamo wo 2005, eci a kuata 98 kanyamo. Kanyamo aye a sulako ka tẽlele vali oku tanga Embimbiliya omo liovaso a vuvala, pole, eteke leteke wa enda oku sanda otembo yoku likutilila ku Suku. Olonjanja vimue nda simaile okuti o kasi oku sapela lomunu umue catiamẽla kovisonehua vohondo yaye, pole, eci ndi iñilamo ndi limbuka okuti o kasi oku vangula la Yehova. Eye wa tendele Suku Ndomunu o letiwe, wa enda oku kala ndu okuti o kasi kovaso aye. Nda lilongisa okuti eci oco ci kuatisa omunu oku pandikisa kupange wa Suku, ndeci omõla a Yefita ukãi a linga. Ndi eca olopandu ku Yehova omo lioku nyĩha manji umue ukãi okuti ukulu haeye wa ndi pindisa, loku ndi lembeleka vokuenda kuotembo yange yumalẽhe kuenda kovitangi viange.—Ukundi 4:9, 10.

Hesumũlũhokuolio ndi kuete omo lioku vumba Yehova ndeci omõla a Yefita ukãi a linga! Oku amamako oku kala omunu ka kuelele, loku pokola kalungulo Embimbiliya, ca siata oku ndi kuatisa oku kuata esanju lia velapo komuenyo lesumũlũho, osimbu ndi “vumba Ñala lutima wosi, [okuti owu] wa tepiwa hawoko.”—1 Va Korindo 7:35.

[Elomboluilo lielitalatu kemẽla 22]

Isia yange o kasi oku linga ohundo yowiñi ko Bombay kanyamo wo 1950

[Elomboluilo lielitalatu kemẽla 22]

La manji Elizabeth osimbu handi ka file

[Elomboluilo lielitalatu kemẽla 23]

Lo tuikanda tuoku laleka omanu oku ka yevelela ohundo ko Bombay kunyamo wo 1960

[Elomboluilo lielitalatu kemẽla 23]

La vamanji tu talavaya kumuamue koku pongolola alivulu kalimi akuavo