Tro jë kowe la alien

Tro jë kowe la itre alien

Itre Ka Mele Nyipici Ekö Lo Hna Eatrongëne Hnei Uati Akötresie

Itre Ka Mele Nyipici Ekö Lo Hna Eatrongëne Hnei Uati Akötresie

Troa Xome La Ita Ne Thup Celë e 13 Febuare Me Wiike Cili

Nyima 81 Me 51

Itre Ka Mele Nyipici Ekö Lo Hna Eatrongëne Hnei Uati Akötresie

“Hnei Iehova Joxu hna upi ni memine la ua i nyidë.”— IS. 48:16.

1, 2. Nemene la ka nyipi ewekë nge ka aijijë së troa melëne la lapaun, nge nemene la ixatua hne së hna kapa e tro sa waipengöne hnyawa la tulu ne la itre ka mele nyipici ekö?

 TUNE la hna anyipicine hë qane lo hneijine i Abela, “pëkö lapaune thei ite xa at.” (2 Thes. 3:2) Nga pine nemene hö matre lapaune kö itre xan, nge nemene la ka xatua angatre troa mele nyipici? Ame laka hetrenyi jë angatre la lapaun, tre, hnene la hna drenge la hna qaja hnene la Wesi Ula i Akötresie. (Rom. 10:17) Celë hi lai ketre igötrane ne la wene ne la uati hmitrötre i Akötresie. (Gal. 5:22, 23) Hawe, nyipi ewekë catre la uati hmitrötre e ajane së troa akökötrene the së la lapaune me melëne ej.

2 Tha ka meköti kö e troa qaja ka hape, hna ce hnaho angatre memine la lapaun. Ame la itre hlue i Iehova hna qaja e hnine la Tusi Hmitrötr, tre, itre “ate hi tui eëshë.” (Iako. 5:17) Ka luelue angatr, me xou, me kucakuca, ngo hna “aegöcatenyi angate” hnene la uati Akötresie matre troa cile kowe la itre jole cili. (Heb. 11:34) Maine tro sa waipengöne hnyawa la aqane eatrongë angatre hnene la uati Iehova, tro hë lai a xatua së troa catre mele nyipici ngöne la hnedrai së, ijine kola catre tupathe la lapaune së.

Hna Aegöcatrenyi Mose Hnene La Uati Akötresie

3-5. (a) Easa atre tune ka ka hape, hnene la uati hmitrötre hna xatua Mose troa xome la hnëqa i angeic? (b) Nemene la ini hne së hna kapa qa ngöne la tulu i Mose, göne la aqane hamëne Iehova la uati Nyidrë?

3 Ame thene la nöjei atr asë ka mele ngöne lo macatre 1513 M.P.K., ke, Mose la ketre “ate ka nyipi menyik.” (Nu. 12:3) Ngo hnei Iehova hna atë hune la ihnaiape i angeice la ketre hnëqa ka tru catr, ene la troa eatrongëne la nöje Isaraela. Hna aegöcatrenyi Mose hnene la uati Akötresie matre troa perofeta, me amekötin, me cinyihan, me elemekene la nöj, me kuca la itre iamamanyikeu. (E jë la Isaia 63:11-14.) Ame hë ngöne la ketre ijin, hnei Mose hna xëwe fë koi Iehova la ehacene la hnëqa cili. (Num. 11:14, 15) Hawe, hnei Iehova hna “xome sine la [“ua,” MN]” ka eje thei Mose, me atë hune la ala 70 lao trahmanyi ka troa ixatua xome la hnëqa cili. (Num. 11:16, 17) Ngacama kösë hace koi Mose la hnëqa, ngo tha angeice kö a xome casin, ketre tune mina fe la ala 70 hna iëne troa xatua angeic.

4 Hna hamëne koi Mose la etrune uati hmitrötre ka ijij, matre tro angeice a eatrëne hnyawa la hnëqa i angeic. Maine nyipici laka ase hë hamëne la uati hmitrötre kowe la ala 70, ngo tha kolo kö a hape co pë hë hnei uati hmitrötre thei Mose, nge tru hmaca pena ha thei angatr. Kola mama laka, hetrenyi pala hi angeice la uati hmitrötre hna ajan, nge ketre tune mina fe la ala 70. Iehova a hamëne la etrune uati hmitrötre koi së, thenge la itre jole hne së hna cile kow. “Tha hnei Akötesieti kö hna hamë . . . la ua thenge la tulu” ngo “hetenyi asë hë shë . . . ngöne la tiqa i nyidë.”—Ioane 1:16; 3:34.

5 Epuni kö a xomihnine ahoeane la itre itupath? Hapeue la traeme hnei epuni hna xome thatraqane la itre huliwa ka nyipi ewekë, kolo fe a elë la etrun? Epuni kö a catre thupëne la fami epuni ngöne la götrane ua me ngöne la ngönetrei, me cile kowe la aqane elë la thupene mo maine kukehnine pena la itre sine meci epun? Epuni kö a xome la itre hnëqa ka tru hnine la ekalesia? Epi troa xecie koi epuni laka jëne la uati Akötresie, tro Nyidrëti a hamë epuni la trenge catre ka jijije matre atreine epuni troa cile kowe la nöjei jol.—Rom. 15:13.

Hna Xatua Bezaleli Tune Ka Hnene La Uati Hmitrötr

6-8. (a) Nemene la hna aijijë Bezaleli me Aholiaba troa kuca hnene la ua i Akötresie? (b) Kola mama tune ka laka hna eatrongë Bezaleli me Aholiaba hnene la ua i Akötresie? (c) Pine nemene matre ketre ixatua tru koi së la hna melëne hnei Bezaleli?

6 Kola amamane jëne la tulu i Bezaleli, ketre atr ka mele ngöne la hneijine i Mose, la ketre aqane troa huliwa la ua i Akötresieti the së. (E jë la Esodo 35:30-35.) Hna ië Bezaleli troa elemekene la itre huliwa nyine troa kuca thatraqane la uma ne heta. Hapeu, ka atreine hë angeice kuca la huliwa ka tru cili? Maine jë ketre atr ka atreine hë ngöne la götrane cili, ngo ame la pane huliwa i angeic, tre, ene la troa xupi etë dro thatraqai angetre Aigupito. (Eso. 1:13, 14) Nga hnei Bezaleli hna eatrëne tune ka hö la hnëqa i angeice ka tru? Hnei Iehova hna “atiqanyi angeice hnene la [“ua,” MN] i [Nyidrë] ngöne la inamacan, me trotrohnin, me atein, me nöjei huliwa asë, mate tro angeic’ a ate hmekune la ite huliwa ka sihngöd . . . me huliwane la ite huliwa asë ka sihngöd.” Ketre atr ka atreine ju hë Bezaleli, ngo hna akökötrene la atreine cili hnene la uati hmitrötr. Ketre tui Aholiaba mina fe. Pine laka trotrohnine hnyawa hi nyidroti la aqane huliwa ne la uati hmitrötre thei nyidro, hawe, tha hnei nyidro hmekuje kö hna eatrëne la huliwa i nyidro, ngo hnei nyidroti mina fe hna inine la itre xane la nyine troa kuca. Eje hi laka, hnei Akötresieti hna amë e kuhu hni nyidro la mekune troa inine la itre xan.

7 Ame la ketre nyine anyipicine laka, hna eatrongë Bezaleli me Aholiaba hnene la ua i Akötresie, tre, ene la aqane cile huti la huliwa i nyidro. Kola e la 500 lao macatre thupen, nge kolo pala hi a huliwane la itre hnei nyidroti hna kuca. (2 A. l. ite jo. 1:2-6) Tha ceitu i Bezaleli kö me Aholiaba memine la itre ka thele mani ngöne la hneijine së, tha hnei nyidroti kö hna ami hatrene la huliwa i nyidro matre troa kepe thupen. Ame laka eatrëne jë nyidroti la huliwa i nyidro, tre, hnene la ixatua qathei Iehova.—Eso. 36:1, 2.

8 Tha ka hmaloi kö troa xome la itre hnëqa ka tru enehila, ke, nyipi ewekë troa hetrenyi la itre xa hna atrein, tune la troa xupi uma, me feja itus, me ekö huliwa ngöne la itre asabele, me elemekene la huliwa ne ixatua e traqa jë la itre hulö. The qaja kö la hnëqa troa ithanata kowe la itre droketre me itre ka huliwa i pital göi aqane huliwane la madra së thenge la hna amekötine hnei Tusi Hmitrötr. Nyipici laka, ka atreine la itre xa trejine ka cilëne la itre hnëqa cili, ngo nyimutre fe la itre ka thatreine ngo ame pe ka ajane troa hane xome itre ej. Kola ie la huliwa i angatre hnene laka kola ixatua hnene la ua i Akötresie. Hapeu, hnei epuni hë hna hane thipëne la ketre hnëqa ngöne la huliwa i Iehova, me mekune laka thatraqane hmekuje hi la itre xan, ke ka atreine kö angatre hui epun? The thëthëhmine kö laka, tro la ua i Iehova a akökötrene la hnei epuni hna atre memine la hna ateine hnei epuni me xatua epuni mina fe matre troa eatrëne la hnëqa hna athipe koi epun.

Hna Xatua Iosua Hnene La Ua i Akötresie Troa Elemekene La Nöje

9. Nemene la ewekë ka traqa koi angetre Isaraela thupene la hna thepe angatre qa Aigupito, nge nemene la hnyinge hna amejën?

9 Hnene la ua i Akötresieti hna eatrongëne fe la ketre atr ka mele ngöne la hneijine i Mose me Bezaleli. Tha qea ju kö thupene la kola thapa la nöje i Akötresie qa Aigupito, nge kola thele isi me angatr hnei angetre Amaleka. Traqa ha la ijine tro angetre Isaraela a cila maca kowe la ithupëjia. Ngacama tha ka majemine kö angetre Isaraela troa isi, ngo ame pe, tre, angatre petre hi a troa pane hane lö hnine la ketre isi thupene lo hna thepe angatre qa Aigupito. (Eso. 13:17; 17:8) Nyipi ewekë troa elemekene lai trongene isi angatr. Drei jë lai atr ka troa elemekene ej?

10. Pine nemene matre hune kö angetre Isaraela me Iosua ngöne la isi?

10 Iosua la hna iën. Ngo maine troa hnyingë Iosua la hnei angeice hna atreine matre ijiji angeice jë fe troa cilëne la hnëqa cili, tre, nemene fe la hnei angeice hna troa sa? Nga ame la itre huliwa hnei angeice hna kuca ekö, ke troa kuci tra etë, me lepe lepe qitr, me hle mana. Nyipici, ketre joxu ne la tribu i Eferaima la qaqa i Iosua, Elisama, atre elemekene fe la 108,100 lao sooci ne la köni tribu ne Isaraela. (Num. 2:18, 24; 1 A. l. ite jo. 7:26, 27) Ngo, tha hnei Iehova kö hna qaja koi Mose troa ië Elisama maine Nuna pena nekö i nyidrë. Hnei Iehova pe hna qaja ka hape, tro Iosua a elemekene la trongene isi, me ngane la ithupëjia. Drai ka pexeje ne isi angatr. Pine laka hnei Iosua hna drengethenge Akötresie, me nue troa eatrongë angeice hnene la uati hmitrötre i Nyidrë, ene pe hune hë angetre Isaraela ngöne la isi.—Eso. 17:9-13.

11. Tro sa eatrëne tune ka la hnëqa së ngöne la huliwa i Akötresie tui Iosua?

11 Ame hë thupe i Mose, Iosua la ka xome la hnëqa, ene la troa elemekene la nöje i Isaraela, nge “tiqa ha [angeic] . . . hnene la [“ua,” MN] ka inamacan.” (Deu. 34:9) Tha hnei uati hmitrötre kö hna hamëne koi angeice la atreine troa perofeta maine troa kuca la itre iamamanyikeu tune la hna kuca koi Mose, ngo hnene eje pe hna aijijë Iosua troa elemekene la tronge ne isi angetre Isaraela ngöne la kola thapa la nöje Kanana. Maine jë easa mekune laka tha ijiji së kö troa xome la ketre hnëqa. Ngo, tui Iosua, xecie koi së laka tro sa eatrëne la hnëqa së e hne së hna trongëne hnyawa la itre hna amekötine qathei Akötresie.—Ios. 1:7-9.

“Hna Hetë Gideona Hnene La Uati Iehova”

12-14. (a) Nemene la ini hne së hna kapa qa ngöne la hna ngane la itre soce i angetre Midiana ka ala nyimu hnene la itre soce i Iehova ka ala xalaithe hi? (b) Hnei Iehova hna acatrenyi Gideona tune ka? (c) Nemene la ixatua qathei Akötresie hne së hna kapa enehila?

12 Thupene lo meci Iosua, hnei Iehova pala hi hna xome la ua i Nyidrë troa aegöcatrene la itre hlue i Nyidrë ka nyipici. Nyimutre la itre atr hna qaja ngöne la tusi Angete Amekötin, itre atr hna “aegöcatenyi angate angete kucakuca.” (Heb. 11:34) Jëne la uati hmitrötre i Akötresie, hnei Nyidrëti hna upi Gideona matre troa isigöline la nöje i Nyidrë. (A. ame. 6:34) Maine tro sa icasikeune la trongene isi Gideona, kösë troa afoa la etrui angatre matre traqa pi kowe la etrune la trongene isi angetre Midiana. Ngacama ala xalaithe hi la trongene isi angetre Isaraela, ngo ame koi Iehova, tre, kösë ala nyimu catre pala kö angatr. Alua amekötine hnei Akötresie koi Gideona ka hape, troa upe la ka ala nyimu kowe la isa hnalapa i angatr, uti hë la kola e pe hi la ca soce i Isaraela koi 450 lao soce ithupëjia me angatr. (A. ame. 7:2-8; 8:10) Celë hi aqane trongene lai hnei Iehova hna kapa. Qa ngöne lai, maine troa hune ngöne la isi hnei angetre Isaraela, tha tro kö angatre a selëne ka hape qathene la ecatrene maine inamacanene la atr la angatre a hun.

13 Ka hnëkë hnyawa ha Gideona me itre soce i angeice troa isi. Maine epuni ju fe la ketre soci ne la trongene isi Gideona ka ala xalaithe hi, hapeu tha tro jë kö epuni a xou, ke, ase pë hë abëekëne lo itre ka xou me ka tha hmek? Maine tro pena epuni a xouene la aqane trongene la itre ewekë? Tha sihngödri kö koi së laka, hnei Gideona hna mejiune koi Akötresie. Hnei angeice hna kuca asë la hnei Nyidrëti hna amekötin! (E jë la Angete Amekötin 7:9-14.) Tha hnei Iehova kö hna wesitre koi Gideona, pine la hnei angeice hna sipo Nyidrë la ketre hatren nyine anyipicine ka hape tro Akötresie a ce me angeic. (A. ame. 6:36-40) Ngo, hnei Nyidrëti pe hna acatrene la lapaune i Gideona.

14 Ka thatrehmekune la mene i Iehova, pëkö ka atreine troa sewe Nyidrë troa amelene la atr. Atreine hi Nyidrëti troa thapa la nöje i Nyidrë qa ngöne la ketre ewekë ka jole catr. Ame e cili, Nyidrëti a aijijëne fe la itre ka kucakuca matre troa hane eatrëne la aja i Nyidrë. Ame itre xa ijin, easa qëmeke kowe la itre jole ka tru hne së hna thatreine cile kow, maine pena kösë ka pë nyin. Tha easë kö a thele troa kapa la ketre hatren tune la hnei Gideona hna kapa ekö, ngo ijije hi tro sa thele ixatua me acatrenyi së jëne la Wesi Ula i Akötresie, me jëne la ekalesia hna xometrongëne hnei uati hmitrötr. (Rom. 8:31, 32) Kola acatrene la lapaune së hnene la itre hnei Iehova hna thingehnaean, nge xecie e kuhu hni së laka Nyidrëti hi la sipu Ixatua koi së!

“Traqa Ha Koi Iefetha La Uati Iehova”

15, 16. Pine nemene matre ka lolo la aqane ujëne la nekö i Iefetha jajiny, nge nemene la ithuecatre hna kapa hnene la itre keme me thine qa ngön?

15 Tro sa ce wange la ketre ceitun. Ame lo kola tro troa isi hnene la itretre Isaraela me angetre Amona, tre, hna “traqa . . . koi Iefeta la uati Iehova.” Hnene laka trenge aja i Iefeta troa hune ngöne la isi matre troa atrunyi Iehova, ame hnei angeice hna nyixepu koi Iehova. Ame pë hë e thupen, kola mama laka tha hmaloi kö koi angeice troa eatrëne lai. Hnei angeice hë hna nyixepu koi Akötresie ka hape, maine tro angeice a nga angetre Amona, tro angeice a nue koi Nyidrëti la pane atr ka lö pi qa ngöne la hnalapa i angeic, matre troa ixelë me angeic. Ame la angeice a bëeke qa hna apone la angetre Amona, kolo hmaca hi lo nekö i angeice jajinyi la ka pane nyenyape troa itronyi me angeic. (A. ame. 11:29-31, 34) Hapeu, hna sesëkötre kö hnei Iefeta? Maine jë ohea, pine laka casi hi lo nekö i angeic. Hnei angeice hna eatrëne la hnei angeice hna nyixepu, hnene la hna nue la nekö i angeice jajinyi thatraqane la huliwa hnine la eneti hmitrötre i Iehova e Silo. Tha sihngödre kö kowe la nekö i Iefeta jajinyi laka, troa eatre la hna nyixepu hnene la keme i angeic, pine laka, ketre hlue i Iehova angeice ka nyipici. (E jë la Angete Amekötine 11:36.) Hnei nyidroti asë hi hna kapa la trengecatre ka ijije qa thene la ua i Iehova.

16 Hna kökötre tune ka thene la nekö i Iefetha jajinyi la mele ne huj? Eje hi laka, ame la ka acatrene la lapaune i angeic, tre, hnene la aqane mejiune me catre huliwa i Akötresie hnei keme i angeic. Itre keme me thin, loi e tro mina fe nyipunieti a amamai tulu ka loi kowe la itre nekö i epun. Kola amamane jëne la itre mekune hnei epuni hna axeciën, ka hape, ame la hnei epuni hna qaja, tre celë hi hnei epuni hna lapaune kow. Kola drenge la itre thithi epuni hnene la itre nekö i epun, me kapa fe la ini hnei epuni hna hamën, nge angatre mina fe a goeëne la aqane catre epuni nyihluei Iehova, cememine la hni ka pexej. Tro la nöjei ewekë cili a xatua angatre troa hane akökötrene e kuhu hni angatr, la aja ka catre troa nyihluei Iehova. Ketre jëne madrine hi lai koi epuni elany.

“Hna Uti Hui [Samasona] La Uati Iehova”

17. Nemene la hna kuca hnei Samasona jëne la ua i Akötresie?

17 Tro pena sa xome la ketre tulu. Ame la kola apone la angetre Isaraela hnei angetre Filisiti, “kola nyi qane la Uati Iehova troa upi [Samasona]” matre troa thepe Isaraela. (A. ame. 13:24, 25) Hna kapa hnei Samasona la trengecatre matre troa kuca la itre huliwa nyine hain, ketre trengecatre tha hna öhne kö thei ketre atr. Ame la kola iele angetre Isaraela hnei angetre Filisiti troa othi Samasona, “hna uti hui angeice la Uati Iehova, nge ame la lue eno ngöne la lue ime i angeic, te, tune la eunyine hna deuthe hnei eë, nge kalapi la hna othe la lue ime i angeic.” (A. ame. 15:14) Maine nyipici laka hna traqa la kucakuca koi angeic ngöne la ngönetrei pine la hna tria la aqane waiewekë i angeic, ngo hna aegocatrenyi Samasona “hnene la lapaun.” (Heb. 11:32-34; A. ame. 16:18-21, 28-30) Hnene la aqane trongene la itre ewekë, ene pe ketre pengöne pe kö la aqane xatua Samasona hnene la uati Iehova. Ngo, ixatua ka tru koi së la tulu i Samasona. Tune ka?

18, 19. (a) Nemene la ixatua hne së hna kapa qa ngöne la hna melëne hnei Samasona? (b) Nemene la thangane ka loi hnei epuni hna kapa qa ngöne la hnei epuni hna waipengöne la itre hlue ka nyipici ngöne la hna cinyihane celë?

18 Easa mejiune kowe la uati hmitrötre hna mejiune kow hnei Samasona. Easa mejiune kow ej ngöne la easa eatrëne la huliwa hnei Iesu hna ahnithe kowe la itretre drei nyidrë, ene la “troa cainöje kowe la nöj, me anyipicine.” (Ite hu. 10:42) Maine jë troa jole koi së troa xome la hnëqa celë. Easa olene koi Iehova la hnei Nyidrëti hna xome la ua i Nyidrë, troa xatua së matre tro sa eatrëne la itre huliwa së ka nyimutre hna athipe koi së! Celë hi matre, ame la easa eatrëne la hnëqa së, tre, ijije tro sa qaja tui Isaia perofeta ka hape: “Hnei Iehova Joxu hna upi ni memine la Ua i nyidë.” (Is. 48:16) Nyipici, uati Akötresie la ka upi së! Loi e troa eje e kuhu hni së la aja ka catre troa huliwa me mekune fe laka, tro Iehova a xatua së troa eatrëne la huliwa së tune la hnei Nyidrëti hna kuca koi Mose me Bezaleli, me Iosua. Easa huliwane “la taua ne la Ua, ene la wesi ula i Akötesie,” me mejiune laka tro Nyidrëti a aegötraenyi së, tune la hnei Nyidrëti hna aegöcatrenyi Gideona me Iefetha, me Samasona. (Efe. 6:17, 18) Maine tro sa qale catre koi Iehova matre tro Nyidëti a xatua së qëmekene la itre itupath, tro ha aegöcatrenyi së ngöne la ua tune la hna aegöcatrenyi Samasona ngöne la götrane ngönetrei.

19 Kola mama hnyawa laka, Iehova a amanathithine la itre ka isigöline la nyipi hmi. Ame la easa nue la uati hmitrötre i Akötresie troa eatrongë së, tre, kolo fe a kökötre la lapaune së. Qa ngöne lai, ketre jëne madrine fe koi së troa wange hmaca la itre xa ewekë ka traqa ekö hna fejane ngöne la Itre Hna Cinyihane Qene Heleni. Tro lai a amamane la aqane eatrongëne la itre pane Keresiano ekö, qëmekene me thupene lo Penetekos 33 M.K. Troa ce ithanane la itre hna melëne cili ngöne la hna cinyihane ka troa xulu.

Pine nemene matre ixatua koi epuni troa atre la aqane eatrongëne la itre hlue ka nyipici celë hnene la uati Akötresie:

• Mose?

• Bezaleli?

• Iosua?

• Gideona?

• Iefetha?

• Samasona?

[Thying]