Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

Xlakskujnin Dios xalamakgasa tiku kapulalilh espíritu santo

Xlakskujnin Dios xalamakgasa tiku kapulalilh espíritu santo

Xlakskujnin Dios xalamakgasa tiku kapulalilh espíritu santo

«Jehová tiku lakgchan namapakgsinan kimakamilh, chu xʼespíritu nachuna.» (ISA. 48:16, nota)

1, 2. ¿Tuku kilitlawatkan xlakata nakanajlaniyaw Dios, chu la nakinkamakgtayayan akxni naʼakxilhaw xlakata tiku ni makgxtakgkgolh Dios nema latamakgolh makgasa?

MASKI akxni xlama Abel asta la uku latamakgolh lhuwa lakchixkuwin chu lakpuskatin tiku xkanajlanikgo Dios, pero takanajla «ni paks [latamanin] kgalhikgoy» (2 Tes. 3:2). Pero ¿tuku tlan natlawayaw xlakata na nakanajlaniyaw Dios chu nalimasiyayaw kkilatamatkan? Tuku nakinkamakgtayayan wa nalikgalhtawakgayaw xTachuwin Dios, xlakata “wa ntakanajla, wa likgalhiyaw xlakata lantla kgaxmataw” (Rom. 10:17). Nachuna espíritu santo tlawa nakgalhiyaw takanajla (Gál. 5:22, 23). Wa xlakata, komo kgalhiputunaw takanajla talakaskin namakglhtinanaw espíritu santo.

2 Wi tiku lakpuwankgo pi tiku ni xmakgxtakgkgo Dios nema lichuwinan Biblia akxni lakachinkgolh xkgalhikgoya takanajla, pero ni xlikana. Xlakan “xtachuna xwankgonit, wa lantla nkin” (Sant. 5:17). Xmin kilhtamaku wi tuku ni liwana xkatsikgo, xpekuankgo chu wi tuku nitlan xtlawakgo la akinin. Pero tlan tayanikgolh lhuwa talakgaputsit chu taʼakglhuwit. ¿Tuku xlakata? Xlakata «kamaxkika litliwakga» akxni espíritu kamakgtayalh (Heb. 11:34NM). Kaʼakxilhwi tuku titaxtukgolh makgapitsi chu la kamakgtayalh xlitliwakga Jehová. Uma tuku naʼakxilhaw nakinkamakgtayayan natayaniyaw akxni wi tuku namaxlajwaniputun kintakanajlakan.

Xʼespíritu santo Dios matliwakglhli Moisés

3-5. 1) ¿Tuku likatsiyaw pi espíritu santo xmakgtaya Moisés xlakata namakgantaxti xtaskujut? 2) ¿Tuku kinkamasiyaniyan tuku titaxtulh Moisés, xlakata la Jehová kinkamaxkiyan espíritu santo?

3 Kkata 1513 akxni nina xmin Jesús, latamalh «Moisés wa tlakg ni tlankajwa xwanit xliputum lakchixkuwin» (Núm. 12:3). Maski chuna, Dios lakgayawalh lu lanka taskujut, xpulalilh Israel. ¿Tlan xmakgantaxtilh uma taskujut? Tlan. Xlakata makgtayalh espíritu santo, Moisés palakachuwina litaxtulh, juez, tsokgna chu pulalina asta tlawalh milagros (kalikgalhtawakga Isaías 63:11-14). Pero makgtum wa pi lhuwa taskujut xkgalhi chu nialh la xmakgantaxti (Núm. 11:14, 15). Jehová wanilh: «Nakmakglhtiyan tsinu espíritu nema kgalhiya» chu kamaxkilh 70 lakchixkuwin tiku xʼamakgolh makgtayakgo (Núm. 11:16, 17). ¿Tuku kinkamasiyaniyan uma? Pi maski Moisés xlakpuwan pi nila xtlawa taskujut, ni xakstu xtlawama uma taskujut. Chu 70 lakchixkuwin tiku xʼamakgolh makgtayakgo na ni xakstukan xʼamakgolh tlawakgo.

4 Moisés xmakglhtinanit espíritu santo nema makgtayalh xlakata xmakgantaxtilh xtaskujut. Chu akxni Dios makglhtilh tsinu, chuntiyaku xkgalhi. Moisés ni xtsankgani espíritu santo chu na ni xkaʼakgataxtuni 70 lakgkgolotsin. Jehová putum kilhtamaku kamaxki espíritu santo chuna la maklakaskinkgo xlakskujnin. Biblia kinkawaniyan pi «paks ntu ananiy xlitlan, makgamakglhtinani[ta]w nkilipakskan» chu pi “ni kaj talhkan masta Dios espíritu” (Juan 1:16; 3:34).

5 ¿Titaxtupat taʼakglhuwit? ¿Akxilhpat pi tlakg lhuwa tuku militlawat chuna la titaxtu kilhtamaku chu nialh akchaniyan kilhtamaku? ¿Tlakg tuwa makgkatsiya nakamaxkiya tuku maklakaskinkgo mi familia chu nakuentajtlawaya xtakanajlakan xlakata ni anan tumin o tatatlaya? ¿Lhuwa taskujut lakgayat kcongregación? Komo chuna titaxtupat, milikanajlat pi putum kilhtamaku Dios tlan nalimatliwakglhan xʼespíritu santo akxni namaklakaskina (Rom. 15:13).

Espíritu santo makgtayalh Bezalel

6-8. 1) ¿Tukuya taskujut tlawakgolh Bezalel chu Oholiab xlakata kamakgtayalh espíritu santo? 2) ¿Tuku likatsiyaw pi espíritu santo kapulalilh Bezalel chu Oholiab? 3) ¿Tuku xlakata lu kinkamatliwakglhan tuku tlawalh Bezalel?

6 Atanu la kinkamakgtayayan espíritu santo wa chuna la makgtayalh Bezalel tiku latamalh akxni xlama Moisés (kalikgalhtawakga Éxodo 35:30-35). Uma chixku liyawaka natlawa putum tuku xtamaklakaskilh ktabernáculo. ¿Xkatsiniya la xʼama tlawa uma lu lanka taskujut? Max tsinu. Maski chuna, max pulana kaj xtlawana ladrillos xlitaxtu kʼEgipto (Éxo. 1:13, 14). Wa xlakata, ¿la tlan tlawalh uma lu tuwa taskujut? Kaj xlakata maxkika «xʼespíritu Dios chu kgalhilh liskgalala, takgatekgsnit, takatsin, chu katsilh katuwa tuku tlawa chu xlakata xtlawalh tuku xtamaklakaskilh, [...] katuwa tuku tlan xtlawalh». Maski ni katsiyaw tuku xkatsini xtlawa, Dios limakgtayalh espíritu santo, chu Oholiab nachuna makgtayaka. Xchatiykan max lu katsinikgolh tlawakgo uma taskujut: ni kaj katsinikgolh natlawakgo, wata na kamasiyanikgolh amakgapitsin, xlakata Jehová “wililh kxnaku xlakata namasiyakgo”.

7 ¿Tuku na likatsiyaw pi Bezalel chu Oholiab kapulalilh xʼespíritu santo Dios? Xlakata lu lhuwa kata makgapalalh tuku xtlawakgonit, maski xtitaxtunita akgkitsis ciento kata chuntiyaku xkamaklakaskinkan (2 Cró. 1:2-6). Chu umakgolh tiku tlawakgolh lu tlan taskujut, ni xtachuna la tiku tlawakgo tuku lu xlakaskinka la uku, xlakan wiliputunkgo xfirmajkan akxni wi tuku tlawakgo, pero Bezalel chu Oholiab xlakaskinkgo pi wa Jehová xlimalankika xtaskujutkan (Éxo. 36:1, 2).

8 La uku nachuna wilakgolh natalan tiku tlawakgo lu tuwa taskujut nema talakaskin lhuwa nakgalhtawakgakan, la akxni tlawakan laklanka chiki, tlawakan likgalhtawakga, lakkaxwilikan laklanka tamakxtumit, la nakamakgtayakgo akxni wi tuku nitlan kaʼakgspula kinatalankan chu nakawanikgo makuchinanin tuku xlakata ni makglhtinanaw kgalhni. Minkilhtamaku tiku tlawakgo uma taskujut kgalhtawakgakgonit pero lhuwa tiku makgtayanankgo ni xkatsinikgo tlawakgo uma taskujut. Maski chuna, xlakata kamakgtaya espíritu santo tlan tlawakgo xtaskujutkan. ¿Chu akinin? ¿Ni makglhtinamputunaw akgtum taskujut nema kinkamaxkiyan xkachikin Jehová kaj xlakata lakpuwanaw pi wilakgolh tiku tlakg tlan xtlawakgolh? Komo chuna, kalakapastakwi pi espíritu santo tlan nakinkamakgtayayan chu nakinkamasiyaniyan la natlawayaw taskujut nema nakinkalakgayawayan Jehová.

Xʼespíritu Dios makgtayalh Josué

9. ¿Tukuya akgtiy taʼakglhuwit kgalhikgolh israelitas akxni xtaxtukgonita kʼEgipto?

9 Kalichuwinaw atanu tiku na latamalh akxni xlama Moisés chu Bezalel nema na pulalilh xʼespíritu Dios. Akxni israelitas nina makgas xtaxtukgonit kʼEgipto, amalequitas katalachipakgolh maski nitu xkatlawanikgonit. Maski ni xkatsinikgo tlawakgo guerra xlakata aku xtaxtukgonit kʼEgipto, ni tamakgxtakgkgolh wata katalachipakgolh amalequitas (Éxo. 13:17; 17:8). Pero ¿tiku xʼama pulalin soldados?

10. ¿Tuku xlakata Josué chu xsoldados tlajakgolh guerra?

10 Wa Josué. Pero komo xtalakaskilh xwanilh Moisés tuku xkatsini tlawa xlakata tlan xpulalilh soldados, ¿tukuya taskujut max xlichuwinalh? Tlan xwa pi xtlawa xalaktuwa taskujut, xkatsini lakgwilha tiyat chu sekget chu pi xkatsini la makikan maná. Elisamá, xtata Josué xpulalinit tribu xla Efraín, xkgalhi 108,100 soldados chu wa tiku tlakg xkatsini xtlawa uma taskujut (Núm. 2:18, 24; 1 Cró. 7:26, 27). Pero Dios ni laksakli Elisamá nipara Nun. Wata pulalilh Moisés xlakata xlaksakli Josué chu xpulalilh soldados tiku xtlajakgolh xtalamakgasitsin. Atsinu ni akgtum kilhtamaku tlawakgolh guerra. Xlakata Josué kgalhakgaxmatli Dios chu mastalh talakaskin napulalin xʼespíritu santo Dios, israelitas tlajakgolh guerra (Éxo. 17:9-13).

11. Chuna la Josué, ¿tuku kilitlawatkan xlakata tlan namakgantaxtiyaw taskujut nema Dios kinkamaxkiyan?

11 Josué tiku «lu xkgalhi espíritu xla liskgalala» wa kapulalilh israelitas akxni nilh Moisés (Deu. 34:9). Espíritu santo ni tlawalh pi tlan xwa tuku aku nala o natlawa milagros chuna la Moisés, pero makgtayalh xlakata xkapulalilh israelitas chu xʼakgchipakgolh Canaán. Xliʼakxilhtit Josué tiku ni makgxtakgli Dios nakinkamatliwakglhan akxni namakgkatsiyaw pi ni katsiniyaw tlawayaw taskujut nema kinkalakgayawakanan kxkachikin Dios. Chuna la Josué, Jehová tlan nakinkamakgtayayan xlakata namakgantaxtiyaw taskujut komo nakgalhakgaxmataw (Jos. 1:7-9).

«Xʼespíritu Jehová laktanulh Gedeón»

12-14. 1) ¿Tuku kinkamasiyaniyan pi 300 israelitas tlajakgolh lhuwa madianitas? 2) ¿La matliwakglhnilh Jehová xtakanajla Gedeón? 3) ¿La kinkamatliwakglhan la uku?

12 Akxni nilh Josué, Jehová chuntiyaku limaklakaskilh xʼespíritu xlakata kalimatliwakglhli xlakskujnin. Libro xla Jueces lichuwinalh xlakata lhuwa lakchixkuwin tiku «akxni kxlajwanankgonit», «kamaxkika litliwakga» (Heb. 11:34NM). Chatum wa Gedeón. Dios lipulalilh xʼespíritu xlakata xlakgmaxtulh Israel (Jue. 6:34). Maski mastokgli lhuwa soldados, madianitas tlakg lhuwa soldados xwankgonit. Maski chuna, Jehová wanilh Gedeón pi lu lhuwa soldados xkgalhi, wa xlakata makgtiy wanika pi xkamalakgachalh kxchikan makgapitsi soldados. Alistalh lu ni lhuwa wankgolh, chatum israelita xlakgchan natalachipa 450 madianitas (Jue. 7:2-8; 8:10). ¿Tuku xlakata chuna tlawalh Jehová? Xlakata ni xlakaskin pi israelitas xwankgolh pi katlajakgolh madianitas, xlakata lu lhuwa soldados xkgalhikgo o xlakata lu lakgskgalalan xwankgonit.

13 Kaj kalakpuwanti tsinu pi wix na xsoldado Gedeón chu atsinu tsankga natsuku guerra. ¿Nialh pekuana xlakata nialhtu wilakgolh soldados tiku xpekuankgo chu ni skgalalh xwilakgolh? ¿O lhpipipat xlakata katsiya tuku max naʼakgspulayan? Chuna la Gedeón, ni kililakpuwanatkan tuku max nala. Gedeón ni pekualh, tlawalh putum tuku Dios xmapakgsinit (kalikgalhtawakga Jueces 7:9-14). Xlikana, Gedeón kskininit Dios wi tuku xlimasiyanilh pi xlikana xʼama makgtaya (Jue. 6:36-40). Pero Jehová ni sitsilh xlakata chuna wanilh. Wata matliwakglhnilh xtakanajla Gedeón.

14 Xlitliwakga Jehová nila tiku malakgachokgo. Xlikana maski lu tuwa tuku natitaxtukgo xlakskujnin, Dios tlan nakalakgmaxtu chu nalimaklakaskin tiku nalakaskin asta tiku tasiyakgo pi ni lakgtliwakga chu nila tuku tlawakgo. Max namin kilhtamaku lhuwa tiku nakinkaputsastalanikgoyan o namakgkatsiyaw pi lhuwa taʼakglhuwit kgalhiyaw. ¿Tuku natlawayaw akxni chuna natitaxtuyaw? Maski Dios nialh wi tuku kinkalimasiyaniyan chuna la limasiyanilh Gedeón, Jehová kinkalipulalinan chu tlan kinkalimamakgkatsiniyan xTachuwin chu xkachikin nema lipulalin xʼespíritu santo (Rom. 8:31, 32). Tuku wanit pi namakgantaxti matliwakglha kintakanajlakan chu tlan lipawanaw pi xla nakinkamakgtayayan akxni natalakaskin.

«Xʼespíritu Jehová lakgmilh Jefté»

15, 16. ¿Tuku makgtayalh xtsumat Jefté lu tlan nakgalhi xtalakapastakni chu tuku kamasiyani uma natlatni xala uku?

15 Kalichuwinaw atanu liʼakxilhtit. Titaxtulh akglhuwa kata akxni israelitas katatlawakgolh guerra ammonitas, «xʼespíritu Jehová lakgmilh Jefté». Uma pulalina lu xmalankiputun Dios, wa xlakata lu xkatlajaputun ammonitas chu wanilh Jehová pi xʼama maxki tuku lu tuwa xʼama makgkatsi. Wanilh Jehová pi komo xmakgtayalh xlakata xkatlajalh ammonitas, xʼama makamaxki tiku pulana xtaxtucha kxchik xlakata xmakgamakglhtinalh. Akxni kitaspitli xlakata xkatlajanita ammonitas, tiku pulana taxtucha kxchik wa xtsumat (Jue. 11:29-31, 34). ¿Kaks lilakawa xlakata wa xtsumat taxtulh? Max ni, xlakata ni xkgalhi tlakg kamanan. Pero Jefté makgantaxtilh tuku xwanit chu lilh xtsumat kSiló xlakata kskujnilh Jehová. Xlakata xtsumat lu xkakninani xaxlikana Dios, xkatsi pi xtlat xlimakgantaxtit tuku xwaninit Jehová (kalikgalhtawakga Jueces 11:36). Xlakata espíritu santo kamakgtayalh kgalhikgolh litliwakga chu chuna makgantaxtikgolh.

16 ¿Tuku xlakata xtsumat Jefté lhuwa tuku limakgxtakgli xlakata kskujnanilh Jehová? Max xlakata xakxilha la xtlat kskujnani chu lu xkanajlani Dios. Natlatni, ¿tuku kamasiyaniyan uma tuku tlawalh Jefté? Pi lu xlakaskinka nawiliyatit akgtum lu tlan liʼakxilhtit. Milakkamankan xliʼakxilhatkan pi kanajlayatit tuku kamasiyanipatit. Xliʼakxilhatkan pi paxkiyatit Jehová, ni kaj xlakata lu stlan oraciones tlawayatit o limaxtuyatit kilhtamaku xlakata nakamasiyaniyatit, wata na xliʼakxilhatkan pi lu tlan lipinatit milatamatkan. Komo chuna natlawayatit, max minkamanankan natsukukgo skujniputunkgo Jehová. ¡Lu lhuwa napaxuwayatit!

«Xʼespíritu Jehová laktanulh» Sansón

17. ¿Tuku tlan tlawalh Sansón xlakata xʼespíritu Dios makgtayalh?

17 Chu xaʼawatiya, naʼakxilhaw la xlitliwakga Dios makgtayalh Sansón. Akxni xlama Sansón, filisteos xkaʼakgchipakgonit israelitas. «Chalh kilhtamaku, xʼespíritu Jehová tsukulh malakpuwani» xlakata xkalakgmaxtulh (Jue. 13:24, 25). Jehová maxkilh lhuwa litliwakga Sansón nema lhuwa tuku litlawalh. Makgtum, filisteos tlawakgolh pi israelitas xchiwilikgolh. Pero «xʼespíritu Jehová tsukulh makgtaya, chu tasiw nema xlichiwilikanit xtachuna hilo xla lino nema lhkunita chu likan nema xlimakachiwilikanit xtachuna lakgskupli kxmakan» (Jue. 15:14). Maski alistalh akgtsankgatayalh chu wa xlakata makgatsankgalh xlitliwakga, Jehová amakgtum maxkipa litliwakga xlakata xkanajlani (Heb. 11:32-34; Jue. 16:18-21, 28-30). Xlikana pi xʼespíritu Jehová matlawilh tuku nila tamakanajla xlakata lu tuwa tuku xtitaxtuma. Maski chuna, tuku titaxtulh lu kinkamakgtayayan.

18, 19. 1) ¿La kinkamatliwakglhan tuku tatsokgnit xlakata Sansón? 2) ¿La makgtayanitan xlakata akxilhwi tuku titaxtukgolh makgapitsi xlakskujnin Dios?

18 Chuna la Sansón, xʼespíritu santo Dios na kinkamakgtayayan. Wa xlakata akinin tlan makgantaxtiyaw tuku Jesús kinkalimapakgsin, pi «kaw kxlipaks kachikinin lakimpi limakaxtum na[...]liʼakgchiwinanaw» Dios (Hech. 10:42, Hua Xasasti Talaccaxlan, 1999). Lhuwa tuku kilitlawatkan xlakata namakgantaxtiyaw uma limapakgsin, chu lhuwa ni katsiniyaw la namakgantaxtiyaw. Wa xlakata, ¡lu paxtikatsiniyaw pi espíritu santo kinkamakgtayayan! Makgkatsiyaw la Isaías tiku wa: «Jehová tiku lakgchan namapakgsinan kimakamilh, chu xʼespíritu nachuna» (Isa. 48:16, nota). Xlikana Dios kinkalimalakgachayan xʼespíritu santo. Xatapaxuwan katlawaw uma taskujut, liwana katsiyaw pi Jehová nakinkamakgtayayan tlakg liwana natlawayaw chuna la makgtayalh Moisés, Bezalel chu Josué. Kachipaw «espada xla espíritu», xlakata kanajlayaw pi Jehová nakinkamatliwakglhan la Gedeón, Jefté chu Sansón (Efe. 6:17, 18NM). ¿Chu komo nakgalhiyaw taʼakglhuwit? Kaskiniw Jehová kakinkamakgtayan, chu chuna tliwakga natawila kintakanajlakan, xtachuna la xlitliwakga Sansón.

19 Liwana katsiyaw pi Jehová kasikulunatlawa tiku ni pekuankgo chu tatayakgo xaxlikana takanajla. Komo mastayaw talakaskin nakinkapulalinan espíritu santo, chuna la natitaxtu kilhtamaku kintakanajlakan tlakg natatliwakglha. Kʼartículo nema aku mima naʼakxilhaw lu tlan liʼakxilhtit nema talichuwinan kTatsokgni xaGriego. Lu nakinkamakgtayayan naʼakxilhaw la espíritu santo kamakgtayalh tiku ni xmakgxtakgkgo Dios kxapulana siglo, akxni nina xchan Pentecostés chu akxni xtitaxtunita.

¿Tuku katsini akxni akxilhti la espíritu santo kamakgtayalh?

• Moisés

• Bezalel

• Josué

• Gedeón

• Jefté

• Sansón

[Takgalhskinin]

[Tuku wan página 24]

Espíritu santo natlawa natatliwakglha kintakanajlakan, chuna la xlitliwakga Sansón

[Dibujo xla página 23]

Akxni kamanan akxilhkgo la xtlatkan lu skujnikgo Dios nachuna tlawaputunkgo