Skip to content

Skip to table of contents

Sena Bbaibbele Lilaamba Ziyoocitika Kumbele?

Sena Bbaibbele Lilaamba Ziyoocitika Kumbele?

Amwiiye Ncolyaamba Jwi Lya Leza

Sena Bbaibbele Lilaamba Ziyoocitika Kumbele?

Cibalo eeci cili amibuzyo imwi ambweni njomwakalibuzyide kale alimwi cilatondezya nkomukonzya kubujana bwiinguzi mu Bbaibbele lyanu. Bakamboni ba Jehova bayookkomana kubandika andinywe bwiinguzi kumibuzyo eeyi.

1. Sena businsimi bwamu Bbaibbele bulaamba cacigaminina?

Alikke Leza Singuzuzyoonse nguukonzya kubona zyintu ziyoocitika kumbele. (Amosi 3:7) Mucikozyanyo, kuzwa kaindi, wakaambilalimwi kuboola kwamuntu uutegwa Mesiya, naa Kristo. Mesiya wakali kuyoozwa mulunyungu lwa Abrahamu, imuntu uusyomeka. Wakali kuyooba mweendelezi iwakali kukonzya kupa kuti bantu basyomeka bakabe abuumi bulondokede alimwi bwakutaciswa. (Matalikilo 22:18; Isaya 53:4, 5) Imuntu ooyu Wakasyomezyedwe wakali kweelede kuzwa ku Betelehemu.—Amubale Mika 5:2.

Jesu ngookaba Mesiya. Kakucili myaka iinda ku 700, Ibbaibbele lyakaambilalimwi kuti Mesiya wakali kuyoozyalwa kuli nakalindu alimwi wakali kuyoosampaulwa. Wakali kuyooaba buumi bwakwe akaambo kazibi zyabanji, alimwi wakali kuyoozikkwa antoomwe abavwubi. (Isaya 7:14; 53:3, 9, 12) Kakusyeede myaanda yamyaka iinda kuli yosanwe, Ibbaibbele alimwi lyakaamba kuti wakali kuyoonjila mu Jerusalemu katantide ambongolo alimwi akwaabwa amali aansiliva aali makumi otatwe. Zyoonse zyintu nzyakaambwa zyakacitika.—Amubale Zekariya 9:9; 11:12.

2. Sena Leza waambilalimwi madeeti?

Kakusyeede myaanda yamyaka iinda kuli yosanwe, Ibbaibbele lyakasinsima mwaka wini Mesiya naakali kuyoolibonya. Kuzwa leelyo kusikkila ciindi naakasika, ciindi cakali kubalwa kwiinda mukubelesya nsondo zyamyaka, nkokuti “nsondo” imwi aimwi yakali kutola myaka iili ciloba. Insondo zili boobu zyakali 7 kusanganya azili 62 kutegwa nsondo zyamyaka antoomwe zibe 69. Eeci citupa myaka iili 483. Ino myaka eeyi yakatalika lili kubalwa? Kweelana ancolyaamba Bbaibbele, myaka eeyi yakatalika ciindi Nehemiya, mubelesi wa Leza naakasika mu Jerusalemu akutalika kuyakulula munzi. Makani aakaindi aabana Persia atondezya kuti mwaka ooyu wakali 455 B.C.E. (Nehemiya 2:1-5) Jesu wakabbapatizyigwa akuba Mesiya mumwaka wa 29 C.E., aciindi cini cakaambidwe kakwiindide myaka iili 483.—Amubale Daniele 9:25.

3. Sena businsimi bwamu Bbaibbele buli mukuzuzikuzyigwa mazuba aano?

Jesu wakasinsima zyintu ziyandika kapati mumazuba eesu. Businsimi bwakwe bwakaamba zya Bwami bwa Leza bwalo ibuyookatalusya bantu boonse bamuyanda Leza. Bwami oobu buyoonyonyoona bweende boonse bwazyintu bubyaabi.—Amubale Matayo 24:14, 21, 22.

Businsimi bwamu Bbaibbele bulapandulula kabotu-kabotu mamanino aaciindi cabweende bwazyintu oobu bubyaabi. Ibbaibbele lyakaamba kuti, mukwiimpana azyintu zikonzya kulangilwa mukuyakwaciindi, bantu banoonyonyoona nyika. Mapenzi aaboola akaambo kankondo, kubula cakulya, mizuzumo yanyika, alimwi amalwazi ayoovwula. (Luka 21:11; Ciyubunuzyo 11:18) Bantu tabacinooponi kweelana azyeelelo zyakulilemeka. Mumazuba aaya aakatazya, batobeli ba Jesu banookambauka makani mabotu aa Bwami bwa Leza mumasi woonse.—Amubale Matayo 24:3, 7, 8; 2 Timoteyo 3:1-5.

4. Ino bantu banoojisi bulangizi nzi kumbele?

Leza Singuzuzyoonse ubabambilide zyintu zibotu bantu boonse basyomeka. Jesu Kristo, Mesiya, antoomwe abantu bakwe basalidwe, bayoolela nyika kuzwa kujulu. Antoomwe bapanga mfwulumende ya Bwami iyoolela kwamyaka iili cuulu. Bafwu bayoobusyigwa alimwi bayooba acoolwe cakubetekwa kutegwa bakajane buumi butamani. Kuyungizya waawo, Bwami buyoobaponya boonse banooliko aciindi eeco. Kuciswa alufwu tazicinooliko pe.—Amubale Ciyubunuzyo 5:10; 20:6, 12; 21:4, 5.

Kutegwa muzyibe zinji, amubone mapeeji 23-25 alimwi a 197-201 mubbuku lya Ino Ncinzi Cini Bbaibbele Ncoliyiisya? litondezyedwe aawa.