Ang Matuod nga mga Kristohanon Nagtahod sa Pulong sa Diyos
“Ang imong pulong maoy kamatuoran.”—JUAN 17:17.
1. Sa imong kasinatian, unsay nakapalahi sa mga Saksi ni Jehova sa ubang relihiyon?
HUNAHUNAA ang unang higayon nga nasangyawan kag Saksi ni Jehova. Unsay imong mahinumdoman? Daghan ang moingon, ‘Nakadayeg ko kay gigamit sa Saksi ang Bibliya sa pagtubag sa tanan kong pangutana.’ Nalipay gayod kita dihang atong nahibaloan ang katuyoan sa Diyos alang sa yuta, kon unsay mahitabo dihang kita mamatay, ug kon unsay paglaom sa atong namatay nga mga minahal!
2. Unsa ang pipila ka rason nga imong gipabilhan ang Bibliya?
2 Apan samtang padayon kitang nagtuon, atong nakita nga ang Bibliya wala lang magtubag sa atong mga pangutana bahin sa kinabuhi, kamatayon, ug kaugmaon. Napamatud-an sab nato nga ang Bibliya mao ang labing praktikal nga basahon sa kalibotan. Nunot sa panahon ang tambag niini, ug kadtong mosunod niini magmalamposon ug magmalipayon. (Basaha ang Salmo 1:1-3.) Kanunayng giila sa matuod nga mga Kristohanon ang Bibliya “dili ingong pulong sa mga tawo, kondili, ingon sa kon unsa kini sa pagkatinuod, ingong pulong sa Diyos.” (1 Tes. 2:13) Ang lakbit nga paghisgot sa kasaysayan magpasiugda sa kalainan tali niadtong tinuod nga nagtahod sa Pulong sa Diyos ug niadtong wala.
KOMPLIKADONG ISYU NASULBAD
3. Unsang isyu ang nagpameligro sa panaghiusa sa Kristohanong kongregasyon sa unang siglo? Nganong lisod kining sulbaron?
3 Sulod sa 13 ka tuig human dihogi ang unang dili tinuling Hentil nga si Cornelio, mitungha ang usa ka isyu nga nagpameligro sa panaghiusa sa Kristohanong kongregasyon. Nagkadaghang Hentil ang nahimong Kristohanon. Ang pangutana mao, Angay bang magpatuli ang mga Hentil sumala sa kostumbre sa mga Hudiyo sa dili pa magpabawtismo? Lisod kanang tubagon sa usa ka Hudiyo. Ang mga Hudiyo nga nagsubay sa Balaod dili gani mosulod sa balay sa usa ka Hentil, unsa pa kaha ang pagpakig-uban kaniya sa pagsimba! Ang Hudiyong mga Kristohanon gilutos na pag-ayo tungod sa pagbiya nila sa Judaismo. Kon ila pang dawaton ang dili tinuling mga Hentil, mas modako ang kal-ang tali kanila ug sa mga Hudiyo nga aktibo sa Judaismo ug samot na silang lutoson.—Gal. 2:11-14.
4. Kinsay gipahusay sa isyu, ug unsang mga pangutana ang lagmit motungha?
4 Sa 49 K.P., ang mga apostoles ug mga ansiyano sa Jerusalem, kinsa mga tinuling Hudiyo usab, “nagtigom aron susihon kining butanga.” (Buh. 15:6) Dili kadto makalaay nga relihiyosong debate bahin sa dili importanteng mga butang apan kadto maoy makapainteres nga panaghisgot sa pagtulon-an sa Kasulatan. Ang matag usa hugot nga nagpahayag sa iyang opinyon. Mangibabaw ba ang personal nga opinyon o pagpihigpihig niadtong adlawa? Hulaton ba sa mga ansiyano nga moarang-arang ang kahimtang sa mga Kristohanon sa Israel una mohimog desisyon? O mokompromiso na lang ba sila aron magkauyon sa usa ka desisyon?
5. Sa unsang mga paagi ang tigom sa Jerusalem sa 49 K.P. lahi sa mga konsilyo sa simbahan?
5 Ang pagkompromiso ug pagpangagni komon kaayo sa mga konsilyo sa simbahan karon. Apan walay ingon niana nga nahitabo sa tigom sa Jerusalem. Gawas pa, giuyonan sa tanan ang nakab-ot nga desisyon. Sa unsang paagi kana nahitabo? Bisan pag nagkalahi ang ilang opinyon, silang tanan nagtahod sa Pulong sa Diyos ug naggamit niini sa pagsulbad sa maong isyu.—Basaha ang Salmo 119:97-101.
6, 7. Sa unsang paagi gigamit ang Kasulatan sa pagsulbad sa isyu bahin sa pagtuli?
6 Ang Amos 9:11, 12 nakatabang sa pagsulbad sa isyu. Kini ang gikutlo sa Buhat 15:16, 17, nga mabasa: “Ako mobalik ug tukoron ko pag-usab ang napukan nga balongbalong ni David; ug akong tukoron pag-usab ang kagun-oban niini ug patindogon kini pag-usab, aron kadtong mahibilin sa mga tawo matinuorong mangita kang Jehova, kauban sa katawhan sa kanasoran, ang katawhan nga ginatawag sa akong ngalan, nag-ingon si Jehova.”
7 Apan duna tingali mangatarongan nga ang teksto wala mag-ingon nga ang Hentil nga mga Kristohanon dili na kinahanglang magpatuli. Tinuod kana; apan nasabtan sa Hudiyong mga Kristohanon ang punto. Wala nila isipa ang tinuli nga mga Hentil ingong “katawhan sa kanasoran” apan ingong mga igsoon. (Ex. 12:48, 49) Pananglitan, sumala sa bersiyon ni Bagster sa Septuagint, ang Ester 8:17 mabasa: “Daghang Hentil ang gituli, ug nahimong mga Hudiyo.” Busa sa dihang gitagna sa Kasulatan nga kadtong nahibilin sa balay sa Israel (mga Hudiyo ug tinuling mga kinabig nga Hudiyo) uban sa “katawhan sa kanasoran” (dili tinuling mga Hentil) mahimong usa ka katawhan alang sa ngalan sa Diyos, tin-aw ang punto. Ang mga Hentil nga gustong mahimong Kristohanon dili kinahanglang magpatuli.
8. Nganong gikinahanglan ang kaisog sa pagpaluyo sa maong desisyon?
8 Ang Pulong sa Diyos ug ang iyang espiritu maoy naggiya sa sinserong mga Kristohanon nga ‘bug-os magkahiusa.’ (Buh. 15:25) Bisan pag ang desisyon lagmit moresultag dugang paglutos sa Hudiyong mga Kristohanon, ang mga matinumanon bug-os nga mipaluyo sa desisyon nga gibase sa Bibliya.—Buh. 16:4, 5.
ANG DAKONG KALAINAN
9. Unsa ang usa ka pangunang rason nga nahugawan ang matuod nga pagsimba? Unsang hinungdanong pagtulon-an ang gituis?
9 Gitagna ni apostol Pablo nga human sa kamatayon sa mga apostoles, ang matuod nga pagsimba mahugawan sa bakak nga mga pagtulon-an. (Basaha ang 2 Tesalonica 2:3, 7.) Lakip niadtong mosalikway sa “makapahimsog nga pagtulon-an” mao kadtong may mga responsabilidad sa kongregasyon. (2 Tim. 4:3) Si Pablo nagpasidaan sa mga ansiyano sa iyang adlaw: “Gikan sa inyong taliwala may mga tawo nga motungha ug magsultig tinuis nga mga butang aron ipahilayo ang mga tinun-an ngadto kanila.” (Buh. 20:30) Ang The New Encyclopædia Britannica naghisgot ug usa ka pangunang rason kon nganong nakasulod ang bakak nga mga pagtulon-an: “Ang mga Kristohanon nga nabansay sa Gregong pilosopiya naggamit sa maong pilosopiya sa pagpatin-aw sa Kristohanong pagtulon-an aron madayag ang ilang taas nga kahibalo ug makombertir ang edukadong mga pagano.” Ang usa ka hinungdanong pagtulon-an nga gituis sa paganong ideya nalangkit sa kon kinsa gayod si Jesu-Kristo. Ang Bibliya nagtawag kaniyang Anak sa Diyos samtang kadtong nagpaluyo sa Gregong pilosopiya nagtudlo nga siya ang Diyos.
10. Sa unsang paagi unta masulbad ang isyu bahin kang Kristo?
10 Ang maong isyu gidebatehan sa daghang konsilyo sa simbahan. Dali ra unta kadtong masulbad kon gipabilhan pa sa kadaghanan ang Kasulatan. Sa pagkatinuod, ang kadaghanan kanila sirado na ang hunahuna una pa sugdi ang konsilyo, ug wala nay makausab sa ilang opinyon. Halos tanang desisyon nga nakab-ot niini nga mga konsilyo wala ibase sa Kasulatan.
11. Asa gibase sa mga lider sa simbahan ang ilang mga desisyon, ug ngano?
11 Nganong wala man kaayo nila tagda ang Kasulatan? Ang eskolar nga si Charles Freeman miingon nga kadtong nagtuo nga si Jesus mao ang Diyos “naglisod sa pagpanghimakak sa daghang giingon ni Jesus nga siya ubos sa Diyos nga Amahan.” Ingong resulta, mas gipalabi nila ang tradisyon sa simbahan ug ang opinyon sa mga tawo kay sa mga Ebanghelyo. Bisan karon, gituboy sa daghang klero ang dili inspiradong pamulong sa gitawag nilang mga Amahan sa Simbahan imbes ang Pulong sa Diyos! Kon nakaestorya ka nag seminarista bahin sa Trinidad, imo tingali kanang namatikdan.
12. Unsang negatibong impluwensiya ang gihimo sa emperador?
12 Ang mga emperador sa Roma dakog impluwensiya sa maong mga konsilyo. Pananglitan, si Propesor Richard E. Rubenstein misulat bahin sa nahitabo sa Konsilyo sa Nicaea: “Gipaboran ug gipadato pag-ayo ni Constantino [ang mga obispo]. Wala pay usa ka tuig, ang bag-ong emperador nagbalik o halos nagtukod pag-usab sa tanan nilang simbahan, nagbalik sa posisyon ug dungog nga gikuha kanila . . . Ang mga klerigong Kristiyano gihatagan niyag pribilehiyo nga kanhi gihatag sa paganong mga saserdote.” Busa, “si Constantino makaimpluwensiya na pag-ayo—makadiktar pa gani—sa mga hitabo sa Nicaea.” Si Charles Freeman miingon: “Ang emperador misugod na sa pagpangilabot dili lang sa pagpalig-on sa Simbahan kondili sa pag-impluwensiya usab sa mga doktrina.”—Basaha ang Santiago 4:4.
13. Nganong gibalewala sa mga lider sa simbahan ang tin-awng mga pagtulon-an sa Bibliya?
13 Samtang ang mga lider sa simbahan naglisod sa pagtino kon kinsa gayod si Jesu-Kristo, daghang ordinaryong tawo ang wala maproblema niana. Tungod kana kay tin-aw nilang nasabtan ug gidawat ang ilang nabasa sa Kasulatan. Apan ang mga lider sa simbahan nangagpas sa salapi ug gahom nga ikahatag sa emperador, busa ilang gibalewala ang Bibliya. Si Gregory sa Nyssa, usa ka teologo nianang panahona, nagtamay sa ordinaryong mga tawo: “Ang mga tigbaligyag besti, tig-ilis ug salapi, ug tigbantayg tindahan morag mga teologo. Kon mangutana ka sa kantidad sa imong salapi, saysayan ka nga ang Anak lahi sa Amahan. Kon mangutana kag presyo sa tinapay, ingnon ka nga ang Amahan labaw sa Anak. Kon gusto kang mahibalo kon andam na ang kaligoanan, sultihan ka nga ang Anak gilalang.” Oo, napatin-aw sa ordinaryong mga tawo ang kamatuoran gamit ang Pulong sa Diyos. Wala kini mahimo ni Gregory ug sa iyang mga kauban. Maayo pag naminaw sila sa ordinaryong mga tawo!
“BUNGLAYON” UG “TRIGO” MAGDUNGAN SA PAGTUBO
14. Giunsa nato pagkahibalo nga kanunayng may tinuod nga mga dinihogang Kristohanon sa yuta sugod sa unang siglo?
14 Sa sambingay, gipakita ni Jesus nga sugod sa unang siglo, kanunayng may tinuod nga mga dinihogang Kristohanon sa yuta. Gipakasama niya sila sa “trigo” nga nagtubo taliwala sa “bunglayon.” (Mat. 13:30) Siyempre, dili nato matino kon kinsa o unsang grupoha kaniadto ang sakop sa dinihogang trigo nga matang. Apan makaseguro kita nga kanunayng may mga indibiduwal nga maisogong midepensa sa Pulong sa Diyos ug nagyagyag sa bakak nga mga pagtulon-an sa simbahan. Atong hisgotan ang pipila kanila.
15, 16. Kinsa ang pipila nga nagtahod sa Pulong sa Diyos?
15 Si Arsobispo Agobard sa Lyons, France (779-840 K.P.), misupak sa pagsimbag mga imahen, pagpahinungod sa mga simbahan ngadto sa mga santos, ug sa dili kasulatanhong mga tulumanon ug tradisyon sa simbahan. Usa sa iyang mga katalirongan, si Obispo Claudius, misalikway usab sa tradisyon sa simbahan ug misupak sa pag-ampo ngadto sa mga santos ug pagsimba sa mga butang. Sa ika-11 nga siglo, ang pangulong diakono nga si Berengarius sa Tours, France, gipalagpot tungod sa pagsalikway sa Katolikong pagtulon-an nga transubstantiation (literal nga pagkausab sa tinapay ug bino ngadto sa lawas ug dugo ni Kristo). Dugang pa, siya nagtudlo nga ang Bibliya mas labaw kay sa tradisyon sa simbahan.
16 Sa ika-12 nga siglo, mitungha ang duha ka tawo nga nahigugma sa kamatuoran sa Bibliya, si Peter sa Bruys ug Henry sa Lausanne. Si Peter miundang sa pagkapari kay siya nagtuo nga ang Katolikong mga pagtulon-an sama sa pagbunyag sa mga masuso, transubstantiation, pag-ampo alang sa patay, ug pagsimba sa krus wala mahiuyon sa Kasulatan. Niadtong 1140, si Peter gisunog nga buhi tungod sa iyang pagtuo. Si Henry, usa ka monghe, misupak sa daotang binuhatan sa simbahan ingon man sa dili Kasulatanhong mga tulumanon niini. Siya gidakop niadtong 1148 ug gibilanggo sa tibuok niyang kinabuhi.
17. Unsang hinungdanong mga butang ang gihimo ni Waldo ug sa iyang mga sumusunod?
17 Sa panahon nga si Peter sa Bruys gisunog tungod sa pagsupak sa simbahan, usa ka tawo ang nahimugso kinsa sa ulahi dakog impluwensiya sa pagpakaylap sa kamatuoran sa Bibliya. Ang iyang apelyido maoy Valdès, o Waldo. * Dili sama ni Peter sa Bruys ug Henry sa Lausanne, siya walay relihiyosong pagbansay, apan gipabilhan niya pag-ayo ang Pulong sa Diyos nga tungod niana iyang gibaligya ang iyang kabtangan ug gipahubad ang pipila ka bahin sa Bibliya sa pinulongan nga gigamit sa kadaghanan sa habagatan-sidlakang France. Ang uban nahinam kaayo sa pagkadungog sa mensahe sa Bibliya sa ilang kaugalingong pinulongan mao nga gibaligya sab nila ang ilang kabtangan ug gigamit ang ilang kinabuhi sa pagpaambit sa uban sa kamatuoran sa Bibliya. Wala makauyon niini ang simbahan. Sa 1184 kining masibotong mga tawo, nga sa ulahi gitawag ug Waldenses, gipalagpot sa papa ug gipalayas sa obispo gikan sa ilang mga balay. Kini nakatabang hinuon sa pagkaylap sa mensahe sa Bibliya sa ubang dapit. Ngadtongadto, ang mga sumusunod ni Waldo, Peter sa Bruys, ug Henry sa Lausanne ingon man ang uban pang mibulag sa simbahan makaplagan sa daghang bahin sa Uropa. Sa misunod nga mga siglo, dunay uban pang midepensa sa kamatuoran sa Bibliya: si John Wycliffe (mga 1330-1384), William Tyndale (mga 1494-1536), Henry Grew (1781-1862), ug George Storrs (1796-1879).
“ANG PULONG SA DIYOS DILI GINAPOS”
18. Sa unsang paagi nagtuon sa Bibliya ang mga estudyante sa Bibliya sa ika-19 nga siglo? Nganong maayo kini nga paagi sa pagtuon?
18 Ang mga kaaway sa kamatuoran sa Bibliya wala makapugong sa pagkaylap niini. “Ang pulong sa Diyos dili ginapos,” nag-ingon ang 2 Timoteo 2:9. Sa 1870 usa ka grupo sa sinserong mga estudyante sa Bibliya ang misugod sa pagpangita sa kamatuoran. Unsay ilang paagi sa pagtuon? Una, dunay magpatunghag pangutana. Dayon ila kining hisgotan. Sunod, ilang basahon ang tanang teksto bahin sa maong ulohan. Dihang magkauyon na sila sa kalangkitan sa maong mga teksto, mohimo silag konklusyon ug isulat kini. Maayo kini nga paagi sa pagtuon kay gisundog nila ang panig-ingnan sa mga apostoles ug mga ansiyano sa unang siglo. Makapadasig ang pagkahibalo nga gipaneguro niining matinumanong mga igsoon sa sayong yugto sa kasaysayan sa mga Saksi ni Jehova nga ang ilang pagtulon-an gibase gayod sa Pulong sa Diyos.
19. Unsa ang tinuig nga teksto sa 2012, ug nganong haom kini?
19 Ang Bibliya mao gihapon ang pasukaranan sa atong pagtulon-an. Kanay rason nga gipili sa Nagamandong Lawas sa mga Saksi ni Jehova ang mga pulong ni Jesus sa Juan 17:17 ingong atong tinuig nga teksto sa 2012: “Ang imong pulong maoy kamatuoran.” Ang tanang nagtinguha nga makabaton sa pag-uyon sa Diyos angayng magkinabuhi uyon sa kamatuoran. Hinaot kitang tanan padayong maningkamot nga magpagiya sa Pulong sa Diyos.
[Footnote]
^ par. 17 Si Valdès usahay gitawag nga Pierre Valdès o Peter Waldo, apan ang iyang ngalan dili matino.
[Mga Pangutana sa Pagtuon]
[Blurb sa panid 8]
Tinuig nga teksto sa 2012: “Ang imong pulong maoy kamatuoran.”—Juan 17:17
[Hulagway sa panid 7]
Waldo
[Hulagway sa panid 7]
Wycliffe
[Hulagway sa panid 7]
Tyndale
[Hulagway sa panid 7]
Grew
[Hulagway sa panid 7]
Storrs
