Bann vre kretyen i respekte Parol Bondye
Bann vre kretyen i respekte Parol Bondye
“Ou parol i laverite.”—ZAN 17:17.
ROD SA BANN PWEN:
Dan ki fason sa renyon Zerizalenm lannen 49 N.L. i diferan avek sa ki ganny fer dan bann legliz konmela?
Lekel dan lepok mwayennaz ki ti siport Parol Bondye?
Ki mannyer bann etidyan Labib dan diznevyenm syek ti egzamin Labib e akoz sa fason fer ti efikas?
1. Dapre ou leksperyans personnel, nonm en keksoz enportan ki fer Temwen Zeova diferan avek lezot larelizyon.
ESEY rapel premye fwa ou ti koz lo Labib avek en Temwen Zeova. Ki ou rapel dan sa konversasyon? Bokou pou dir: ‘Lefet ki sa Temwen ti servi Labib pour reponn tou mon bann kestyon, sa ti enpresyonn mwan.’ Pa nou ti vreman kontan pour konn plan Bondye pour later, sa ki arive ler nou mor e lespwar pour nou bann defen!
2. Kwa ki’n fer ou apresye Labib?
2 Anmezir nou ti kontinyen etidye Labib, nou ti realize ki Labib pa zis reponn nou bann kestyon konsernan lavi, lanmor ek lavenir me i osi sa liv pli itil ki egziste. Son konsey i toultan azour e bann ki swiv son konsey pou reisi dan zot lavi e zot pou ere. (Lir Psonm 1:1-3. *) Bann vre Kretyen in toultan konsider Labib, “non pa konman parol zonm me konman parol Bondye parey i ete.” (1 Tesa. 2:13) En pti apersi lo listwar pou montre diferans ant bann ki vreman respekte Parol Bondye ek bann ki napa respe pour Labib.
EN PROBLENM GRAV I GANNY REZOURD
3. Ki problenm ki ti menas linite bann Kretyen dan premye syek e akoz sa problenm ti difisil pour rezourd?
3 Diran sa trez an apre ki Korney ti vin sa premye Kretyen swazir non Zwif ki pa ti sirkonsi, en problenm ti leve ki ti kapab menas linite kongregasyon Kretyen. Bann non Zwif ki ti pe konverti pour vin Kretyen ti pe kontinyelman ogmante. Sa sityasyon ti soulev en kestyon: Eski bann zonm ti bezwen ganny sirkonsi avan ganny batize parey bann Zwif ti abitye fer? Sa pa ti en kestyon fasil pour en Zwif reponn. Bann Zwif ki ti swiv Lalwa pa ti ni menm antre dan lakaz bann non Zwif, e pli pir ankor pour annan en relasyon pros avek zot. Bann Zwif ki ti’n konverti pour vin Kretyen ti pe deza ganny en kantite persekisyon. Alor, si aprezan bann Kretyen Zwif ti osi akeyir bann non Zwif ki pa ti’n sirkonsi dan kongregasyon Kretyen, savedir bann lezot Zwif ki pa ti’n konverti ti pou pli ay zot e persekit zot.—Gal. 2:11-14.
4. Lekel ki ti responsab pour rezourd sa problenm e ki kestyon sa ti’n kapab souleve?
4 Lannen 49 N.L., bann zapot ek bann ansyen Zerizalenm ki zot tou zot ti bann Zwif sirkonsi, “ti reini ansanm pour konsider sa kestyon.” (Akt 15:6) Sa ki ti arive apre, pa ti en deba annwiyan lo bann detay relizye ki napa lenportans, me i ti en diskisyon vreman enteresan lo bann lansennyman dan Labib. Sakenn ti eksprim son pwennvi fransman lo sa size. Eski zot ti pou les zot lopinyon oubyen preferans personnel anpes zot fer en bon desizyon? Eski sa bann ansyen lo konsey direkter ti pou espere ziska ki sityasyon bann Kretyen i amelyore avan zot fer en desizyon? Oubyen eski tou le de kote ti pou fer bann konpromi ziska ki zot tonm lo en desizyon ki tou dimoun i dakor avek?
5. Dan ki fason sa renyon Zerizalenm lannen 49 N.L. i diferan avek sa ki ganny fer dan bann legliz konmela?
5 Ozordi, dan bann renyon ki bann sef legliz i fer, zot souvandfwa anba presyon pour fer bann konpromi pour sanz kek lalwa legliz. Par kont, dan sa renyon Zerizalenm, napa okenn konpromi ki ti ganny fer e personn osi pa ti esey persyad lezot pour vot pour en serten desizyon. Sa ki enteresan se ki zot ti reisi fer en desizyon kot zot tou zot ti tonm dakor lo la. Ki mannyer sa ti posib? Menm si sakenn ti annan son prop pwennvi, zot tou zot ti respekte Parol Bondye, e se sa bann lekritir sakre ki ti ede pour rezourd sa problenm.—Lir Psonm 119:97-101. *
6, 7. Ki mannyer Lekritir ti ganny servi pour rezourd sa problenm konsernan sirkonsizyon?
6 Se sa ki Amos 9:11, 12 i dir ki ti ede pour rezourd sa problenm parey i’n ganny site dan Akt 15:16, 17 ki dir: ‘Apre sa mon pou retournen, e mon pou repar latant David ki’n tonbe, pour ki leres dimoun i rod Senyer, ensi ki tou bann nasyon ki port mon non.’
7 Me serten i kapab dir ki sa de verse pa dir si sa bann Kretyen non Zwif pa ti devret ganny sirkonsi. Sa i vre, me bann Kretyen Zwif ti pou’n byen konpran sa verse. Akoz? Parski bann Zwif ti konsider bann non Zwif ki ti’n ganny sirkonsi konman zot frer olye konman ‘bann dimoun lezot nasyon.’ (Egz. 12:48, 49) Par egzanp, dapre Septant, tradiksyon Bagster, Ester 8:17 i dir: “Bokou bann non Zwif ti ganny sirkonsi e zot ti vin Zwif.” Alor, sa mesaz ti kler pour zot ler Lekritir ti predir ki leres dimoun dan pep Izrael (setadir Zwif ek non Zwif ki ti’n ganny sirkonsi) ensi ki “tou bann nasyon” (setadir bann non Zwif ki pa ti’n ganny sirkonsi) ti pou vin en sel pep ki port non Bondye. I pa ti neseser pour bann non Zwif ki ti anvi vin Kretyen ganny sirkonsi.
8. Akoz kouraz ti neseser pour fer sa desizyon?
8 Parol Bondye ek son lespri sen ti gid sa bann Kretyen senser pour ‘zot tou tonm dakor lo sa desizyon.’ (Akt 15:25) Menm si sa desizyon ti’n kapab fer bann Kretyen Zwif ganny plis persekisyon, bann ki ti fidel ti pare pour siport sa desizyon baze lo Labib.—Akt 16:4, 5.
EN GRAN DIFERANS
9. Kwa ki ti kontamin vre ladorasyon? Donn en legzanp.
9 Zapot Pol ti predir ki apre lanmor bann zapot, kongregasyon Kretyen ti pou ganny kontaminen avek bann fo lansennyman. (Lir 2 Tesalonisyen 2:3, 7.) Menm serten parmi bann ki ti annan bann responsabilite dan kongregasyon pa ti “siport lansennyman laverite.” (2 Tim. 4:3) Zapot Pol ti averti bann ansyen dan son letan: “Menm parmi zot pou annan dimoun ki pou leve pour ansenny bann mansonz pour fer bann krwayan swiv zot.” (Akt 20:30, nou ki’n met an italik.) The New Encyclopædia Britannica i dekrir en fakter prensipal ki ti fer zot ansenny bann mansonz: “Bann Kretyen ki ti annan serten konnesans dan filozofi Grek ti konmans santi sa bezwen pour eksprim zot krwayans dapre sa bann filozofi. Zot ti fer sa pour satisfer zot lekor entelektyelman e osi pour konverti bann payen ki ti edike.” En lansennyman enportan ki’n vin en gro mansonz ti annan pour fer avek lidantite Zezi Kri. Labib i apel li Garson Bondye, me bann ki ti kontan bann filozofi Grek ti ensiste ki i ti Bondye li menm.
10. Ki mannyer sa kestyon konsernan lidantite Zezi ti’n kapab ganny reponn?
10 Sa kestyon ti ganny diskite plizyer fwa dan diferan konsil ki bann sef legliz ti fer. I ti’n kapab fasilman ganny reponn si sa bann dimoun ti’n byen servi Labib, me laplipar pa ti fer li. Anfet, lamazorite ti’n fini fer desizyon menm avan ki zot ariv kot sa konsil e ler zot ti kit sa landrwa zot ti pli determinen ki zanmen pour pa sanz zot pwennvi. Konklizyon final ki zot ti tonm lo la dan sa bann konsil ti napa nanryen pour fer avek Labib.
11. Ki mannyer bann swadizan Fondater Legliz in enfliyans sa ki bokou legliz i krwar konmela e akoz?
11 Akoz zot pa ti pran letan pour egzamin Lekritir o profon? Dapre Charles Freeman, en spesyalis Labib, bann ki ti krwar ki Zezi i Bondye pa ti kapab kontredir tou bann parol ki Zezi li menm ti’n dir konmkwa Bondye i pli gran ki li. Alor, avek letan, zot ti plito adopte zot prop lopinyon konman bann lansennyman legliz, plito ki swiv sa ki Levanzil i dir. Bokou bann sef relizye ziska ozordi i promot sa ki bann swadizan Fondater Legliz in dir plito ki Parol Bondye! Petet ou’n deza fer sa remark si ou’n deza koz lo Trinite avek en etidyan larelizyon.
12. Ki move lenfliyans lanperer ti annan lo bann legliz?
12 En keksoz enportan pour note konsernan sa bann deba se ki bann lanperer Romen ti partisip dan sa bann konsil. Konsernan sa konsil ki ti ganny fer Nicaea, Profeser Richard Rubenstein ti ekrir: “Constantine ti favoriz [bann levek] e fer zot vin ris dan en fason ki zot pa ti’n zanmen reve. Dan mwens ki en lannen, sa nouvo lanperer ti’n rann ouswa rekonstri preski tou zot legliz, i ti redonn zot zot travay ek privilez ki zot ti’n perdi. . . . I ti donn bann Kretyen ki ti annan bann responsabilite dan legliz bann privilez ki oparavan bann pret payen ti gannyen.” An rezilta sa, “Constantine ti dan en bon pozisyon pour enfliyans oubyen menm fors sa bann sef relizye pour ariv lo en serten konklizyon dan sa konsil Nicaea.” Charles Freeman ti ekrir ki apre sa konsil, lanperer ti annan plis lenfliyans lo legliz. I ti donn legliz plis pouvwar me i ti osi annan lenfliyans lo zot bann lansennyman.—Lir Zak 4:4.
13. Dapre ou, kwa ki ti enfliyans bann sef legliz lontan pour inyor bann lansennyman Labib?
13 Menm si bann sef legliz ti vwar li difisil pour aksepte ki Zezi i Garson Bondye, laplipar dimoun ordiner ti fasilman konpran sa lansennyman. Vi ki zot pa ti enterese pour ranpli zot pos avek lor lanperer oubyen rod pozisyon dan legliz, zot ti kapab egzamin Lekritir onnetman. Sanmenm ki zot ti fer. Gregory sorti Nyssa, en profeser larelizyon sa lepok ti kritik bann dimoun ordiner, parey bann marsan, boutikye, serviter ek bann sanzer larzan ki ti kontan koz lo larelizyon. I pa ti dakor ki si ou demande ki kantite ou larzan i vo, zot ti kapab dir ou ki Bondye i diferan avek son Garson Zezi. Si ou ti demann pri dipen, zot ti kapab dir ou ki Bondye i pli gran ki Zezi. Si ou ti anvi konnen si ou ben in pare, ou ti kapab ganny dir ki Zezi in ganny kree par Bondye. Kontrerman avek bann sef legliz, sa bann dimoun ordiner ti ariv lo sa konklizyon par servi Parol Bondye. Gregory ek sa bann lezot sef legliz ti pou’n benefisye si zot ti’n fer parey.
“DIBLE” EK “MOVE ZERB” I POUS ANSANM
14. Akoz nou kapab dir ki depi premye syek i’n toultan annan bann vre Kretyen swazir lo later?
14 Dan en parabol, Zezi ti montre ki depi premye syek, i ti pou toultan annan bann vre Kretyen swazir lo later. I ti konpar zot avek “dible” ki ti pous ansanm avek “move zerb.” (Mat. 13:30) I vre, nou pa kapab dir egzakteman ki tel dimoun oubyen tel group dimoun ti form parti sa “dible” senbolik, setadir bann Kretyen swazir, me sa ki nou kapab asire se ki i’n toultan annan serten dimoun ki’n defann Parol Bondye avek kouraz e devwal bann mansonz ki legliz ti ansennyen. Annou vwar serten legzanp.
15, 16. Nonm serten dimoun ki ti annan respe pour Parol Bondye.
15 Larsevek Agobard sorti Lyon Lafrans (779-840 N.L.) pa ti dakor avek ladorasyon zidol, bann legliz ki ti ganny dedye pour bann sen, bann servis relizye ek pratik ki pa baze lo Labib. Enn son bann kontanporen, Levek Claudius, ti osi rezet bann tradisyon legliz e refize pour priy avek bann sen e ador bann lobze relizye. Berengarius, en dyak sorti Tours Lafrans, ti ganny ekskli dan legliz akoz i ti rezet en lansennyman Katolik konsernan diven ek dipen ki vin lekor ek disan Kris. Deplis, i ti dir ki Labib i pli enportan ki bann tradisyon legliz.
16 Pandan douzyenm syek, i ti annan de lezot dimoun ki ti vreman kontan Labib, Peter sorti Bruys ek Henry sorti Lausanne. Peter ti aret son profesyon konman pret akoz bann lansennyman Katolik ki i pa ti dakor avek parey batenm pti baba, lansennyman lo diven ek dipen ki vin lekor ek disan Kris, lapriyer pour bann mor ek ladorasyon lakrwa. An 1140, Peter ti ganny touye akoz son krwayans. Henry, en lefrer, ti koz kont bann pratik koronpi dan legliz osi byen ki serten laspe servis relizye ki pa ti baze lo Labib. I ti ganny arete an 1148 e i ti fini son lavi dan prizon.
17. Ki Waldo ek bann ki ti swiv li ti fer?
17 Preski menm letan ki Peter sorti Bruys ti ganny brile vivan akoz i ti kritik legliz, en lot dimoun ti ne ki plitar ti zwe en rol enportan pour propaz laverite lo Labib. Son sinyatir ti Valdès, ouswa Waldo. * Kontrerman avek Peter sorti Bruys ek Henry sorti Lausanne, Waldo pa ti annan okenn pozisyon dan legliz, me i ti telman kontan Parol Bondye ki i ti abandonn sa ki i ti annan e fer laranzman pour tradwir serten liv Labib dan langaz ki ganny koze dan sides Lafrans. Serten ti telman kontan pour tann mesaz Labib dan zot prop langaz ki zot osi zot ti abandonn zot bann byen materyel e dedye zot lavi pour partaz sa laverite ki dan Labib avek lezot. Bann sef relizye ti vwar li en problenm. An 1184, sa bann zonm ek fanm devoue ki plitar ti ganny apele bann Waldenses ti ganny ekskli par lepap e ganny pouse dan zot prop lakaz par levek. An fezan sa, sa ti permet ki mesaz Labib ti ganny propaze dan lezot landrwa. Avek letan, bann ki ti swiv Waldo, Peter ek Henry ensi ki lezot dimoun ki pa ti aksepte sa bann lansennyman ti ganny trouve dan lezot parti Lerop. Parmi lezot Kretyen ki ti siport laverite dan Labib, i ti annan John Wycliffe (apepre 1330-1384), William Tyndale (apepre 1494-1536), Henry Grew (1781-1862) ek George Storrs (1796-1879).
‘PAROL BONDYE PA’N GANNY ANSENNEN’
18. Eksplike ki mannyer bann etidyan Labib dan diznevyenm syek ti egzamin Labib e akoz sa fason fer ti efikas?
18 Malgre tou sa ki zot in fer, bann lennmi Parol Bondye pa’n reisi anpes son mesaz propaze. Dan 2 Timote 2:9, Labib i dir ki “parol Bondye li, i pa ansennen.” An 1870, en group etidyan Labib ti senserman konmans rod laverite. Ki mannyer zot ti etidye Labib? En dimoun ti demann en kestyon e apre zot ti diskite. Zot ti rod tou bann verse Labib ki relye avek sa size e apre ki zot ti’n satisfe ki tou sa bann verse i an armoni avek kanmarad, zot ti ariv lo en konklizyon e met li an ekrir. I rekonfortan pour konnen ki parey bann zapot ek bann ansyen dan premye syek, sa bann zonm fidel, nou bann “zanset spirityel” dan bann lannen 1800 ti determinen pour baz zot krwayans lo Parol Bondye, pa i vre!
19. Ki teks pour lannen 2012 e akoz i apropriye?
19 Nou bann krwayans i ankor baze lo Labib. Avek sa antet, Konsey Direkter Temwen Zeova in swazir konman teks pour lannen 2012 sa parol ki Zezi ti dir avek lasirans: “Ou parol i laverite.” (Zan 17:17) Vi ki tou bann ki ti a kontan ganny laprouvasyon Bondye i bezwen mars lo semen laverite, nou tou, annou les Parol Bondye gid nou.
[Not anba lo paz]
^ par. 2 Psonm 1:1-3: “1 Byennere sa zonm ki pa’n swiv konsey bann move dimoun, ki pa’n debout dan semen bann peser, e ki pa’n asiz dan plas bann ki kontan sikannen. 2 Me i pran plezir dan lalwa Zeova, e i lir son lalwa avwabas lizour konman aswar. 3 Sirman i pou vin parey en pye dibwa ki’n ganny plante o bor bann larivyer, ki raport son fri pandan son sezon e ki son fey pa fletri. Tou sa ki i fer pou reisi.”
^ par. 5 Psonm 119:97-101: “97 Pa mon vreman kontan ou lalwa! Tou dilon lazournen mon mazin sanmenm. 98 Ou komannman in fer mwan vin pli saz ki mon bann lennmi, akoz mon’n fer li vin mon komannman pour en letan endefini. 99 Mon annan plis bon zizman ki mon bann ansenyan, akoz ou bann rapel i sanmenm ki mon mazinen. 100 Mon’n azir avek plis konprenezon ki bann zonm aze, akoz mon’n obeir ou bann lord. 101 Mon pa’n les mon lipye al dan okenn move semen, pour ki mon kapab gard ou parol.”
^ par. 17 Parfwa Valdès ti ganny apele Pierre Valdès oubyen Peter Waldo, me nou pa kapab konfirm son non.
[Kestyon]
[Ekstre lo paz 12]
Teks pour lannen 2012: “Ou parol i laverite.”—Zan 17:17.
[Portre lo paz 11]
Waldo
[Portre lo paz 11]
Wycliffe
[Portre lo paz 11]
Tyndale
[Portre lo paz 11]
Grew
[Portre lo paz 11]
Storrs
