Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

Maan e ɲin tran su kɛ Zezi i akoto’m be fa yoli’n sa

Maan e ɲin tran su kɛ Zezi i akoto’m be fa yoli’n sa

Maan e ɲin tran su kɛ Zezi i akoto’m be fa yoli’n sa

“An tran be nyin su uka min.”​—MAT. 26:38.

MAAN E KUNNDƐ KOSAN NGA’M BE SU TƐLƐ:

?Like nga e kwla yo naan Ɲanmiɛn wawɛ’n w’a kle e kan e ko bo jasin fɛ’n, i su like benin yɛ e suannin ɔn?

?Wafa ng’ɔ fata kɛ e ɲin tran Ɲanmiɛn i srɛlɛ’n su kpa’n, i su like benin yɛ e suannin ɔn?

?Wafa nga blɛ kekle’n nun bɔbɔ’n e kwla bo jasin fɛ’n guɛ i ti nin i bo’n, i su like benin yɛ e suannin ɔn?

1-3. ?Kɔnguɛ kasiɛn nga Zezi dili i asiɛ’n su wa’n nun’n, ngue yɛ i akoto’m b’a kwlá yoman ɔn? ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ be fɛli i sɔ’n tuli be wun fɔ ɔ?

 SA NG’Ɔ juli kɔnguɛ kasiɛn nga Zezi dili i asiɛ’n su wa’n nun’n, maan e bu i akunndan e nian. Zezi nin i akoto mɔ b’a kpɔcimɛn i’n, be ɔli Zerizalɛmu i wia afiliɛ lɔ lika kun nun. Be flɛ lika sɔ’n kɛ Zɛtsemane. Zezi klo lɔ kpa. I waan ɔ́ kúnndɛ lika koun kun naan ɔ nin Ɲanmiɛn bé kókó yalɛ afin awlaboe’n wo i su dan.​—Mat. 26:36; Zan 18:1, 2.

2 Kɛ be juli lɔ’n, ɔ nin akoto Piɛli nin Zaki nin Zan be ɔli be ɲrun lɔ kan. Ɔ seli be kɛ: “An ka wa, an tran be nyin su uka min.” Yɛ ɔ ɔli ɔ. Ɔ nin Ɲanmiɛn be ko kokoli yalɛ. Ɔ́ sɛ́ i sin bá ɔ, be su lafi. Naan w’a se be ekun kɛ: “Maan amun nyin tran su.” I sin, ɔ bali be wun lɛ sɔ ekun kpɛ nɲɔn. I kwlaa sɔ’n nun’n kɛ ɔ́ tó be ɔ, be su lafi. Kɔnguɛ sɔ nun’n, sɛ é kwlá sé’n akoto’m be kwlaa be ɲin w’a tranman su Ɲanmiɛn sulɛ’n nun. I kpa’n bɔbɔ, kɛ be bali Zezi tralɛ’n, be yacili i lɛ be wanndili!​—Mat. 26:38, 41, 56.

3 Kɛ e niɛn i sa’n, e si kɛ, kɛ mɔ akoto’m be ɲin w’a kwlá tranman su’n, ɔ wa yoli be ya kpa. Sanngɛ w’a cɛman naan sran sɔ mɔ be klo Ɲanmiɛn’n, b’a fa be fɔnlɛ’n b’a tu be wun fɔ. Biblu’n nun fluwa nga be flɛ i Sa Nga Be Yoli’n, ɔ kle kɛ Zezi i akoto’m be ɲin wa trannin Ɲanmiɛn i ninnge’m be yolɛ’n su kpa. I lɛ nun’n, be kleli ajalɛ kpa. E si kɛ be wiengu Klistfuɛ’m be niannin be liɛ’n su. Dɔ nga su’n, ɔ ti cinnjin kɛ e tran minndɛ tra laa’n. (Mat. 24:42) I sɔ’n ti’n, maan e nian Sa Nga Be Yoli’n fluwa’n i nun afɔtuɛ nsan mɔ be kwla uka e naan e ɲin w’a tran su titi’n.

BE ƝIN TRANNIN ƝANMIƐN WAWƐ’N SIN NAAN Ɔ KLE BE KAN BE KO BO JASIN FƐ’N

4, 5. ?Wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n kleli Pɔlu nin i wiengu’m be atin ɔn?

4 Like klikli nga é wá kɛ́n i ndɛ’n yɛle kɛ akoto’m be ɲin trannin ɲanmiɛn wawɛ’n sin naan ɔ kle be kan be ko bo jasin fɛ’n. Ajalɛ’n ngunmin kun nga Pɔlu nin i wiengu’m be tuli’n nun’n, wafa nga Zezi fali Ɲanmiɛn wawɛ’n kleli be atin’n, Biblu’n kɛn i ndɛ. (Yol. 2:33) Maan e nian kan be sinnin’n.​—An kanngan Sa Nga Be Yoli’n 16:6-10 nun.

5 Pɔlu nin Silasi nin Timote be jasoli Listri klɔ’n m’ɔ o Galasi mɛn’n i ngua lɔ’n su. Kɛ ɔ dili le nɲɔn kun’n, be kpɛnnin Rɔmufuɛ’m be atin dan kun su. Atin sɔ’n kɔ Azi mɛn’n i wia atɔliɛ lika’n mɔ lɔ yɛ sran’m be sɔnnin kpa’n nun. Be waan bé fá atin sɔ’n su naan bé kɔ́ klɔklɔ’m be su bé kó kán Klist i ndɛ’n klé sran kpanngban nga be o lɔ’n. Sanngɛ, b’a ɲanman atin. Ndɛ mma 6 se kɛ: “Nyanmiɛn Wawɛ’n seli be kɛ nán maan be kan Nyanmiɛn ndɛ Azi mɛn’n nun, i ti maan be sinnin Frizi nin Galasi mɛn’n nun.” Be liɛ’n be waan bé kó bó jasin fɛ’n Azi mɛn’n nun, sanngɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n waan nán maan be ɔ lɔ. Wafa ng’ɔ kɛnnin i sɔ’n kleli be’n, Biblu’n w’a yiyiman nun. Sanngɛ, sa sɔ’n kle weiin kɛ Zezi waan ɔ́ fá Ɲanmiɛn wawɛ’n klé be atin uflɛ.

6, 7. (a) ?Kɛ Pɔlu nin i wiengu’m be mantannin Bitini’n, sa benin yɛ ɔ juli ɔ? (b) ?Kɛ ɔ yoli sɔ’n, ajalɛ benin yɛ be fali ɔ? ?Yɛ i bo’n guali sɛ?

6 ?Ɔ maan siɛn’n, nin yɛ bé kɔ́ ɔ? Kɛ mɔ Ɲanmiɛn wawɛ’n w’a manman Pɔlu nin i wiengu’m be atin kɛ be bo jasin fɛ’n Azi mɛn’n nun’n, be toli be ti nglo lɔ lika liɛ’n nun. Be waan bé kó bó jasin fɛ’n Bitini lɔ klɔklɔ’m be su. Sanngɛ, kɛ be mantannin Bitini’n, Zezi fali Ɲanmiɛn wawɛ’n jrannin be ekun. Ndɛ mma 7 se kɛ: “Kɛ be mantannin Mizi mɛn’n, be waan bé kɔ́ Bitini mɛn’n nun, sanngɛ Zezi wawɛ’n w’a manman be atin.” Ɔ maan, Pɔlu nin i janvuɛ’m be wunmɛn i yowlɛ kun. Be si jasin nga bé bó’n, ɔ nin wafa nga bé yíyí nun’n. Sanngɛ lika ng’ɔ ti mɔ be ko bo jasin fɛ’n, yɛ ɔ ti ndɛ’n niɔn. Ɔ ti kɛ be ko boboli Azi mɛn’n i anuan’n sa. Sanngɛ, w’a yoman ye. Bé kó bóbó Bitini liɛ’n niɔn, w’a yoman ye ekun. ?I ti’n, be yacili junman sɔ’n i dilɛ? Cɛcɛ, b’a yoman sɔ mlɔnmlɔn!

7 Kɛ ɔ yoli sɔ’n, ajalɛ nga be wa fɛli i kasiɛn’n, i wlɛ wunlɛ kwla yo kekle kan. Ndɛ mma 8 se kɛ: “Be sannin Mizi’n be juli klɔ’n bɔ be flɛ i Troas’n su.” Kɛ ɔ ko yo naan b’a ju lɔ’n, be sansannin klɔklɔ mun. Be toli be ti wia atɔliɛ bue liɛ’n su yɛ be nantili lele kilo 563. Be ɔli lɔ mmeli jranwlɛ lika’n nun. Sran’m be fa mmeli lɛ be kɔ Maseduani. Kɛ be juli lɛ’n i sin sa ng’ɔ juli’n ndɛ mma 9 yiyi nun kle e. I waan: “Kɔnguɛ Pɔl wunnin aolia nun like, ɔ wunnin Maseduani bian kun kɛ ɔ jin lɛ, bian sɔ’n srɛli i kpa se kɛ: ‘Sin Maseduani wa uka ye.’” Siɛn’n, Pɔlu nin i wiengu’m b’a si lika ng’ɔ fata kɛ be bo jasin fɛ’n. I kpɛ nsan su mɔ bé kúnndɛ jasin bowlɛ’n yɛ ɔ o lɛ ɔ. Kɛ ɔ yoli sɔ’n, b’a sisiman be bo. Be fuli mmeli’n nun naan b’a ɔ Maseduani.

8, 9. ?Ngue yɛ ajalɛ nga Pɔlu tuli’n i su ndɛ’n kle e ɔ?

8 ?Akunndan benin yɛ sa sɔ’n man e ɔ? Maan e sie i nzɔliɛ kɛ, Pɔlu fali Azi mɛn’n i atin’n kwlaa naan Ɲanmiɛn wawɛ’n w’a tinngɛ i. I kunngba’n, ɔ dun mmua mantannin Bitini’n kwlaa naan Zezi w’a kle i atin uflɛ. Kpɛkun kasiɛn su’n, ɔ juli Troasi kwlaa naan Zezi wa kle i kɛ ɔ wɔ Maseduani. Zezi m’ɔ ti Asɔnun’n i su kpɛn’n kwla yo i wunsu kunngba’n wie man e. (Kol. 1:18) Atrɛkpa’n, e kunndɛ kɛ é yó atin bofuɛ annzɛ é kɔ́ lika nga be di jasin bofuɛ’m be yalɛ lɔ’n nun. Ɔ maan wienun ɔn, ɔ fata kɛ e bɔbɔ e fa ajalɛ kwlaa naan Zezi w’a fa Ɲanmiɛn i wawɛ’n w’a bo e ɲrun atin. Ɔ ti kɛ loto nun cisanlɛ sa. Sɛ loto kun su kɔ’n yɛ i nun cisanfuɛ’n kwla kle i ti bɛ su annzɛ fama su ɔ. I kunngba’n, sɛ e kunndɛ kɛ é úka e jasin fɛ’n bolɛ’n su’n, wienun ɔn saan é dún mmua é tú klun é yó i nuan su like kwlaa naan Zezi w’a kle e atin.

9 ?Yɛ sɛ e kplin e ɲin naan e wunmɛn i nuan su like ndɛ nun’n nin? ?I lɛ nun’n, sɛ e kpɛ i kpo e se kɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n nunman e sin’n naan e tran ase’n, nn nɛ́n i su ɔ? Nán maan e wla fi kɛ Pɔlu kusu kplinnin i ɲin sanngɛ w’a wunman i nuan like ndɛ nun. Ɔ nin i sɔ ngba’n, w’a yacimɛn i ɲin mianlɛ le. E kusu, sɛ e yaciman ‘atin dan, bɔ maan e kwla di junman kpa’n,’ i kunndɛlɛ’n, i bo’n kwla gua kpa man e.​—1 Kor. 16:9.

BE ƝIN TRANNIN ƝANMIƐN I SRƐLƐ’N SU KPA

10. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ sɛ sran kun waan ɔ́ trán mínndɛ’n, ɔ ti cinnjin kpa kɛ ɔ nin Ɲanmiɛn be koko yalɛ titi ɔ?

10 Siɛn’n, maan e kan like’n i nɲɔn su nga e niaan Klistfuɛ klikli’m be ajalɛ’n kle e naan e ɲin w’a kwla tran su’n i ndɛ. Yɛle kɛ be ɲin trannin Ɲanmiɛn i srɛlɛ’n su kpa. (1 Piɛ. 4:7) Sɛ sran kun waan ɔ́ trán mínndɛ’n ɔ ti cinnjin kpa kɛ ɔ nin Ɲanmiɛn be koko yalɛ titi. Zɛtsemane fie’n nun lɔ’n, kwlaa naan b’a tra Zezi’n, ndɛ nga ɔ kan kleli i akoto’m be nun nsan’n, maan e wla kpɛn su. Ɔ seli be kɛ: ‘Maan amun nyin tran su, yɛ amun srɛ Nyanmiɛn [titi].’​—Mat. 26:41.

11, 12. ?Ngue ti yɛ Erɔdu kleli Piɛli nin Klistfuɛ onga’m be ɲrɛnnɛn ɔn? ?Yɛ wafa sɛ yɛ ɔ yoli sɔ ɔ?

11 I nun mɔ Zezi kán ndɛ sɔ’n, nn Piɛli wo lɛ wie. I sin’n, Piɛli bɔbɔ wa wunnin i wlɛ kɛ, kɛ be tu be klun be srɛ Ɲanmiɛn’n, ɔ yo sa ye dan. (An kanngan Sa Nga Be Yoli’n 12:1-6 nun.) Sa Nga Be Yoli’n 12 i ndɛ mma klikli’m be nun’n, e wun i kɛ Erɔdu w’a jaso Klistfuɛ’m be yalɛ klelɛ su. I waan ɔ́ yó sɔ naan i wun yo Zuifu’m be fɛ. Erɔdu si kɛ Zaki ti Zezi i akoto naan ɔ yoli Zezi i janvuɛ kpa. I ti’n, ɔ yoli maan “be fa tokofi” kunnin Zaki. (Ndɛ mma 2) Nanwlɛ, kɛ Zaki wuli’n, lika’n yoli kekle kpa mannin aniaan mun! Afin, be sran kpa kun yɛ be kunnin i lɛ ɔ.

12 ?I sin’n, ngue yɛ Erɔdu yoli ɔ? Ndɛ mma 3 se kɛ: “Kɛ ɔ wunnin kɛ i sɔ’n yoli Zuif’m be fɛ’n, ɔ trali Piɛr ekun.” Sanngɛ, maan ɔ yo Piɛli annzɛ akoto nga mun o, blɛ sunman nun’n, bisua’n w’a kwlá boman be kpaun. (Yol. 5:17-20) Erɔdu bɔbɔ si sɔ. I sɔ’n ti’n, w’a yaciman Piɛli ngbɛn sa. Ɔ fali Piɛli “wlali sonja blu-nin-nsiɛn bɔ be bubu be nun nnan-nnan’n be sa nun kɛ be niɛn i su, ɔ wo i klun kɛ sɛ Delɛ-cɛn’n i dilɛ’n sin’n, ɔ́ dí i jɔlɛ nzra nun.” (Ndɛ mma 4) Amun bɔbɔ amun nian! Kɛ ɔ ko yo naan Piɛli w’a floman be sa nun bisua’n nun lɔ w’a fiteman’n, Erɔdu maan be cili i be sieli i sonja 2 be afiɛn. Sonja nga be niɛn i su’n be ti lele 16. Be bubu be nun, be niɛn i su wia nun nin kɔnguɛ. Erɔdu kunndɛli kɛ sran’m be klun jɔ i wun. Ɔ maan ɔ wo i klun kɛ sɛ Delɛ-cɛn’n i dilɛ’n sin’n, ɔ́ kún Piɛli. ?Ɲrɛnnɛn blɛ sɔ nun’n, ajalɛ benin yɛ Piɛli i niaan Klistfuɛ’m be kwla fa ɔ?

13, 14. (a) ?Kɛ be wlali Piɛli bisua’n, ngue yɛ aniaan’m be yoli ɔ? (b) ?Ɲanmiɛn srɛlɛ’n i su like benin yɛ Piɛli i wiengu Klistfuɛ’m be ajalɛ’n kle e ɔ?

13 Aniaan’m be sili like ng’ɔ fata kɛ be yo’n. Ndɛ mma 5 se kɛ: “I sɔ’n ti sonja’m be nian Piɛr su kpa bisua lɔ, sanngɛ asɔnunfuɛ’m be srɛ Nyanmiɛn titi kɛ ɔ niɛn i su.” Nanwlɛ, be tuli be klun be srɛli Ɲanmiɛn, be jrannin su kpa. Zaki i wie’n w’a yoman naan b’a kpɔnzɔ. Yɛ b’a seman be wun kɛ Ɲanmiɛn nga be srɛ’n, ɔ ti ngbɛn. I kpa’n, be si kɛ Ɲanmiɛn i sran kpa’m be srɛlɛ’n ti i ɲrun like nanndoliɛ. Naan sɛ ɔ ti i klun su’n, ɔ tɛ su man be.​—Ebr. 13:18, 19; Zak 5:16.

14 ?Ngwlɛlɛ benin yɛ like nga Piɛli i niaan’m be yoli’n ɔ kle e ɔ? Ɔ kle e kɛ sɛ e kunndɛ kɛ e ɲin tran su’n, e srɛlɛ’n nun’n ɔ fataman kɛ e bu e ngunmin e wun akunndan. Sanngɛ maan e srɛ e man e niaan mun wie. (Efɛ. 6:18) ?Aniaan wie’m be o lɛ mɔ ɲrɛnnɛn tin be su ɔ? Atrɛkpa’n, be Ɲanmiɛn sulafilɛ’n ti’n be kle be yalɛ, annzɛ awa manman be atin kɛ be di Ɲanmiɛn junman’n. Annzɛ kusu sanvuɛsa kɛ nzue m’ɔ tɔ di lika’n annzɛ asiɛ m’ɔ keje’n, w’a tɔ be su. Sɛ e srɛ Ɲanmiɛn tankaan kpa e man be’n, ɔ ti kpa. Aniaan wie’m be liɛ’n, a kwlá kaman lɛ siman kɛ sa o be su. Atrɛkpa’n, be wla w’a bo be wun, annzɛ be diman alaje be awlo lɔ. Annzɛ be kpinndinman. E kwla srɛ e man be wie. Sɛ e dun mmua bu aniaan wie’m be akunndan’n, i liɛ’n kɛ e nin Zoova mɔ ‘be srɛ i ɔ, ɔ ti’n,’ é kókó yalɛ’n, é kwlá bó be dunman trele.​—Jue. 65:3.

15, 16. (a) ?Wafa sɛ yɛ Zoova i anzi’n yoli maan Piɛli fin bisua fiteli ɔ? (An nian desɛn ng’ɔ o ja ngua lɛ’n.) (b) ?Ngue ti yɛ kɛ e bu wafa nga Zoova deli Piɛli’n i akunndan’n, e lafi Zoova su kpa tra laa ɔ?

15 ?Wafa sɛ yɛ Piɛli i su ndɛ’n i bo’n guali ɔ? Kɔnguɛ kasiɛn nga Piɛli dili i bisua’n nun lɔ’n, abonuan sa wie’m be juli. (An kanngan Sa Nga Be Yoli’n 12:7-11 nun.) Piɛli la sonja nɲɔn be afiɛn lɛ, ɔ su lafi. Kpɛkun sua ba nga be o nun’n, i nun kpajali wauun. Anzi kun yɛ ɔ jin Piɛli wun yɛ. Gladi difuɛ’m be wunmɛn i. Ɔ tinngeli Piɛli ndɛndɛ. Jrɔkɔ’m be fin Piɛli sa guali. Yɛ ɔ fali Piɛli sua ba’n nun lɔ fiteli ɔ. Be buli gladi difuɛ nga be o gua su lɔ’n be wun naan b’a ju blalɛ anuan dan’n i wun lɛ. Anuan’n “bɔbɔ tike i wun mannin be.” Kɛ be kpɛnnin gua su lɔ atin’n su’n, yɛ anzi’n mlinnin ɔn. Piɛli i ti ɲanlɛ nun ɔn!

16 Nanwlɛ, kɛ e bu Zoova i tinmin m’ɔ le i fa de i sufuɛ mun’n i akunndan’n, e lafi i su kpa ekun tra laa’n. I yo, andɛ’n, e minndɛman kɛ Zoova yo abonuan sa fa de e. Sanngɛ, e lafi su kpa kɛ ɔ fɛ i tinmin’n suan i sufuɛ’m be bo. (2 Nyo. 16:9) Ɔ kwla fɛ i wawɛ’n m’ɔ le ta kpa’n man e wunmiɛn naan y’a jran sa kwlaa nga be tɔ e su’n be ɲrun kekle. (2 Kor. 4:7; 2 Piɛ. 2:9) Ɔ cɛ kaan sa’n, Zoova wá mán i Wa’n i kwlalɛ naan ɔ cɛn sran kpanngban kpa mɔ dɔ nga su’n b’a kaci kɛ bisuafuɛ sa, wie’n i sa nun’n. (Zan 5:28, 29) Nda nga Zoova tali’n, be su lafilɛ’n kwla wla e yakpa naan y’a jran sa nga be tɔ e su andɛ’n be ɲrun kekle.

BLƐ KEKLE NUN BƆBƆ’N BE BOLI JASIN’N GUƐLI I TI NIN I BO

17. Pɔlu boli jasin fɛ’n i juejue su yɛ ɔ kplili i bolɛ wun. ?I lɛ nun’n, ajalɛ benin yɛ ɔ kle e ɔ?

17 Like’n i nsan su nga e niaan Klistfuɛ klikli’m be ajalɛ’n kle e naan e ɲin w’a kwla tran su’n yɛle kɛ kannzɛ be kleli be yalɛ sɛ’n, sanngɛ be boli jasin’n guɛli i ti nin i bo. Kɛ e bo jasin fɛ’n i juejue su mɔ kusu e kpli i bolɛ wun’n, ɔ uka e maan e tran e minndɛ. I lɛ nun’n, akoto Pɔlu kle e ajalɛ kpa. Afin, ɔ miɛnnin i ɲin kpa. Ɔ ɔli klɔklɔ’m be su ko takali asɔnun mun. Ɲrɛnnɛn sunman tɔli i su. Sanngɛ, ɔ boli jasin fɛ’n i juejue su yɛ ɔ kplili i bolɛ wun titi.​—2 Kor. 11:23-29.

18. ?I nun nga Pɔlu ti bisuafuɛ Rɔmu lɔ’n, wafa sɛ yɛ ɔ kwla boli jasin fɛ’n titi ɔ?

18 Pɔlu i su ndɛ ng’ɔ o Sa Nga Be Yoli’n fluwa’n nun’n, i kasiɛnfuɛ’n o ndɛ tre 28 nun. Maan e fa e ɲin sie su e nian. B’a fa Pɔlu b’a ɔ Rɔmu kɛ famiɛn Nerɔn ko di i jɔlɛ. Sonja ng’ɔ nian Pɔlu su’n, atrɛkpa’n, jrɔkɔ nga be fa cili Pɔlu’n, be fɛli i bue kun cili i wie. Sanngɛ, nɛ́n i ti yɛ Pɔlu su boman jasin fɛ’n kun ɔn. Ɔ kunndɛli i bolɛ wun atin titi. (An kanngan Sa Nga Be Yoli’n 28:17, 23, 24 nun.) Kɛ Pɔlu juli Rɔmu lɛ m’ɔ dili cɛn ba nsan’n, ɔ flɛflɛli Zuifu kpɛnngbɛn mun naan w’a kan Ɲanmiɛn ndɛ’n w’a kle be. I sin’n ɔ nin lɔ Zuifu’m be nuan sɛli cɛn kun su. Cɛn sɔ’n nun liɛ’n, ɔ boli jasin fɛ’n i dan trali laa’n. Ndɛ mma 23 se kɛ: “[Akpasua sɔ’n su Zuifu’m] be kleli Pɔl cɛn kun, yɛ be sunman be wa toli i sikewlɛ lɛ. Kɛ ɔ́ yíyí ndɛ sɔ nun’n, ɔ kannin Nyanmiɛn sielɛ ndɛ’n kleli be, yɛ ɔ fali Moiz mmla’n nin Nyanmiɛn nuan ijɔfuɛ’m be ndɛ’n kleli be weiin kpa kɛ Jésus ndɛ’n ti nanwlɛ. Ɔ yoli i sɔ nglɛmun lele fa juli nnɔsua.”

19, 20. (a) ?Ngue ti yɛ Pɔlu i junman ng’ɔ dili i jasin bolɛ’n nun’n, ɔ bali nvlɛ ɔ? (b) ?Kannzɛ nán sran’m be ngba yɛ be sɔli jasin fɛ’n nun klanman’n, ngue yɛ Pɔlu yoli ɔ?

19 ?Ngue ti yɛ Pɔlu i junman ng’ɔ dili i jasin bolɛ’n nun’n, ɔ bali nvlɛ ɔ? Sa nga ti yɛ ɔ yoli sɔ’n, ndɛ mma 23 bobo be nun wie’m be su. I klikli’n yɛle kɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n nin Zezi Klist be ndɛ’n su yɛ ɔ jrannin ɔn. I nɲɔn su’n yɛle kɛ, ‘ɔ yiyili ndɛ nun weiin’ kpa naan ɔ wluwlu sran’m be wun naan be lafi su. I nsan su’n yɛle kɛ, ɔ jrannin Ɲanmiɛn Ndɛ’n su yɛ ɔ nin sran mun kokoli yalɛ ɔ. I nnan su’n yɛle kɛ, w’a bumɛn i bɔbɔ i wun akunndan, afin ɔ kannin Ɲanmiɛn ndɛ kleli be “nglɛmun lele fa juli nnɔsua.” I yo, Pɔlu yiyili Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun klanman. Sanngɛ sran wie’m b’a faman su. Ndɛ mma 24 se kɛ: “Be wie’m be fali ndɛ b’ɔ kannin’n su, sanngɛ be wie’m b’a fa-man su.” Ɔ maan, be nuan w’a seman be wun, yɛ be titili nun ɔn.

20 ?Kɛ mɔ nán be ngba yɛ be sɔli jasin fɛ’n nun klanman’n ti’n, Pɔlu i wla boli i wun? Cɛcɛ, w’a yoman sɔ mlɔnmlɔn! Sa Nga Be Yoli’n 28:30, 31 se e kɛ: “Pɔl trannin sua ng’ɔ lueli’n nun afuɛ nnyɔn. Be kwlaa nga be bɛ i wun wunlɛ’n, ɔ sɔ be nun. Ɔ kan Nyanmiɛn sielɛ ndɛ’n kle be, yɛ ɔ kle e Min Jésus-Krist i ndɛ’n yakpa su, sran fi se-mɛn i kɛ nán maan ɔ kan.” Kɛ Sa Nga Be Yoli’n fluwa’n mɔ i nun ndɛ’n fin Ɲanmiɛn’n i bo’n gua fɛfɛ sa.

21. ?I nun mɔ sonja kun nian Pɔlu su sua kun nun’n, ngue yɛ like nga Pɔlu yoli’n kle e ɔ?

21 ?Ngue yɛ Pɔlu i ajalɛ’n kle e ɔ? Blɛ mɔ sonja kun nian Pɔlu su sua kun nun’n, Pɔlu kwlá boman jasin awloawlo’m be nun. Sanngɛ i wun w’a glɔmɛn i. Be kwlaa nga be bɛ i wun wunlɛ’n, ɔ bo jasin fɛ’n kle be. Andɛ’n, Ɲanmiɛn i sufuɛ wie’m be o bisua kusu nn b’a yoman sa tɛ. Ɲanmiɛn su mɔ be lafi’n ti yɛ be wlali be bisua ɔ. Ɔ nin i sɔ ngba’n, kɛ Pɔlu sa’n, be di aklunjuɛ yɛ be sa o jasin bolɛ’n junman’n su. Tukpacɛ nin kpɛnngbɛn yolɛ’n ti’n, e niaan kpa wie’m be o awlo be kwlá tuman be wun bo annzɛ be o dɔɔtrɔ sua wie’m be nun. Kɛ be ɲɛn i wun alaje’n, be bo jasin’n kle be nga be kɔ be osu nianlɛ’n, ɔ nin dɔɔtrɔ lɔ junman difuɛ mun, yɛ sran uflɛ wie mun ekun. Ɔ o be klun kpa kɛ bé kán Ɲanmiɛn Sielɛ’n i ndɛ gúɛ i ti nin i bo. Nanwlɛ, be aeliɛ’n yo e ɲɛnmɛn dan!

22. (a) ?Fluwa benin yɛ ɔ uka e naan Sa Nga Be Yoli’n fluwa’n w’a yo e ye kpa ɔ? (An nian kuku ng’ɔ o nglo lɛ’n nun.) (b) ?Kɛ amún mínndɛ kɛ mɛn tɛ nga wie’n, ngue yɛ amun a fua kɛ amún yó ɔ?

22 Kɛ e kanngan akoto mun nin Klistfuɛ klikli’m be su ndɛ Sa Nga Be Yoli’n fluwa’n nun’n, e wun wafa nga e ɲin kwla tran su’n i su like kpanngban. Kɛ é mínndɛ kɛ mɛn tɛ yɛ’n i awieliɛ’n ju’n, maan e bo jasin fɛ’n yakpa su nin juejue su kɛ be sa. Dɔ nga su’n, ‘Nyanmiɛn sielɛ’n i ndɛ’ mɔ sran kun kwla kan guɛ i ti nin i bo’n, yɛ ɔ ti cenjele like dan kpafuɛ nga sran kun kwla ɲɛn i’n niɔn.​—Yol. 28:23.

[Kosan mun]

[Kuku, bue 17]

“WAFA NGA M BU SA NGA BE YOLI’N FLUWA’N TIMAN KƐ LAA’N SA MLƆNMLƆN”

Kɛ akpasua sunianfuɛ kun kanngannin fluwa uflɛuflɛ ‘ Rends pleinement témoignage au sujet du Royaume de Dieu ’ nun’n, ɔ kannin wafa nga i wun yoli i’n i ndɛ. Ɔ seli kɛ: “Wafa nga m bu Sa Nga be Yoli’n fluwa’n timan kɛ laa’n sa mlɔnmlɔn.” Ɔ kanngannin Sa Nga be Yoli’n fluwa’n nun kpɛ sunman. Sanngɛ siɛn mɔ w’a kanngan fluwa uflɛuflɛ sɔ’n nun’n, ɔ wun i kɛ ɔ kwla ɲan Sa Nga be Yoli’n fluwa’n i nun kannganlɛ’n su ye kpa ekun tra laa’n.

[Foto, bue 16]

Anzi kun fali Piɛli sinnin blalɛ anuan dan’n nun.