Ifyo Bashimapepo Kabili Ishamfumu Bakalenga Abantu Ukupaalwa
Ifyo Bashimapepo Kabili Ishamfumu Bakalenga Abantu Ukupaalwa
“Imwe muli ‘mushobo uwasalwa, bashimapepo kabili ishamfumu, uluko lwa mushilo, abantu bakwe abaibela.’”—1 PET. 2:9.
1. Mulandu nshi “umulalilo wa kwa Shikulu” bawitila no kuti Icibukisho kabili cinshi tusefesha?
ICUNGULO bushiku pa Nisani 14 mu 33 C.E., Yesu Kristu na batumwa bakwe 12 balisefeshe umutebeto wa ca Kucilila uwa baYuda umuku wakulekeleshako. Pa numa ya kutamfya shikamfutu Yuda Iskariote, Yesu atendeke ukusefya na kumbi ukwitwa “umulaalilo wa kwa Shikulu.” (1 Kor. 11:20) Yesu alandile imiku ibili ati: “Mulecita ici ku kunjibukisha,” e co twitila umulalilo wa kwa Kristu ukuti Icibukisho pantu tufwile ukulatontonkanya sana pa mfwa yakwe. (1 Kor. 11:24, 25) Cila mwaka, Inte sha kwa Yehova icalo conse balebukisha imfwa ya kwa Yesu pantu bakonka ifyo abebele. Ukulingana na Kalenda ya ciYuda, mu 2012, ubushiku bwa Nisani 14, bukaba pali Cine icungulo bushiku pa 5 April.
2. Finshi Yesu alandile pa fimpashanya ifyo abomfeshe?
2 Umusambi Luka alandile pa fyo Yesu acitile pali bulya bushiku mu fikomo fibili. Atile: “Abuulile umukate, apepa, aumokaula, no kubapeela, ati: ‘Uyu mukate cimpashanya ca mubili wandi uulepeelwa pa mulandu wenu. Mulecita ici ku kunjibukisha.’ Kabili acitile ifyo fine na kuli kapu, ilyo baliile umulalilo, atile: ‘Iyi kapu umuli umwangashi e cipangano cipya ica pa mulopa wandi, uuli no kusuumina pa mulandu wenu.’” (Luka 22:19, 20) Ni mwi abatumwa baumfwilile aya mashiwi?
3. Finshi ifyo abatumwa baishibe pa fyo ifimpashanya fyalepilibula?
3 Apo abatumwa bali baYuda, balishibe umwalolele amalambo ayo bashimapepo baletuula kuli Lesa pe tempele mu Yerusalemu. Aya malambo yaletuulwa kuli Yehova pa kuti abapaale, kabili ayengi yaletuulwa pa kuti belelwe imembu. (Lebi 1:4; 22:17-29) Kanshi abatumwa balishibe umo calolele ilyo Yesu atile umubili wakwe no mulopa wakwe fyali no ‘kupeelwa no kusuumina pa mulandu wabo.’ Apilibwile ukuti ali no kutuula ubumi bwakwe ubwapwililika, ilambo. Kanshi lyali lilambo ilyacilapo sana pa malambo ya nama ayo baletuula.
4. Cinshi ico Yesu apilibwile ilyo atile: “Iyi kapu umuli umwangashi e cipangano cipya ica pa mulopa wandi”?
4 Cinshi ico Yesu apilibwile ilyo atile “iyi kapu umuli umwangashi e cipangano cipya ica pa mulopa wandi”? Abatumwa balishibe amashiwi ya kusesema pa lwa cipangano cipya ayaba pali Yeremia 31:31-33. (Belengeni.) Amashiwi ya kwa Yesu yapilibwile ukuti nomba atendeka icipangano cipya icali no kupyana pa cipangano ce Funde ico Yehova apangene na bena Israele ukupitila muli Mose. Bushe ifi ifipangano fibili fyalilingene?
5. Finshi ifyo Lesa alaile abena Israele nga bakonka icipangano ce Funde?
5 Ifyo ifipangano fyonse fibili fyali no kulabomba tafyapusene sana. Ilyo Yehova alepangana na bantu bakwe icipangano ce Funde, atile: “Nga mwakulaumfwa kwi shiwi lyandi kabili nga mwakulasunga icipangano candi, e lyo mukaba nge cipe candi ica mutengo pa bantu na bantu bonse, pantu isonde lyonse lyandi. Kabili mukaba ubufumu bwandi ubwa bashimapepo kabili uluko lwandi ulwa mushilo.” (Ukufu. 19:5, 6) Cinshi ico aya mashiwi yalepilibula ku bena Israele?
UBULAYO BWA KUBA BASHIMAPEPO KABILI ISHAMFUMU
6. Bulayo nshi Ifunde lya cipangano lya-afwilishe ukufikilisha?
6 Abena Israele balishibe umwalolele ishiwi lya kuti “icipangano,” pantu Yehova alipangene icipangano ne fikolwe fyabo, Noa na Abrahamu. (Ukute. 6:18; 9:8-17; 15:18; 17:1-9) Muli ici icipangano Yehova alaile Abrahamu ukuti: “Mu mwana obe e mo inko shonse isha pe sonde shikaimwena amapaalo pa mulandu wa kuti naumfwa kwi shiwi lyandi.” (Ukute. 22:18) Ifunde lya cipangano lyalyafwile ukufikilisha ubu ubulayo. Pa mulandu wa cipangano ico Yehova apangene nabo, abena Israele baali no kuba ‘icipe cakwe ica mutengo pa bantu na bantu bonse.’ Cinshi Yehova afwaiile ukuti babe icipe cakwe ica mutengo? Alefwaya ukuti ‘bakabe bashimapepo.’
7. Cinshi amashiwi ya kuti ‘ubufumu ubwa bashimapepo’ yapilibula?
7 Abena Israele balekwata imfumu na bashimapepo, lelo ni Melkisedeke fye e o Yehova asuminishe ukuba imfumu kabili shimapepo pa nshita imo ine. (Ukute. 14:18) Yehova alaile uluko lwa bena Israele ukukwata ‘ubufumu ubwa bashimapepo.’ Pa numa, Amalembo yalandile ukuti abasalwa ukuba bashimapepo kabili imfumu bali no kuba ishamfumu kabili bashimapepo pa nshita imo ine.—1 Pet. 2:9.
8. Milimo nshi iyo bashimapepo abalesontwa na Lesa balebomba?
8 Ico imfumu isontelwa kuteka. Nomba finshi ifyo shimapepo acita? Ilembo lya AbaHebere 5:1 litila: “Ico basontela shimapepo mukalamba onse uwasalwa pa bantu kulaimininako abantu ilyo alebomba umulimo wa kwa Lesa, ukuti atuule ifya bupe na malambo ifya pa membu.” Kanshi shimapepo uwalesontwa na Yehova alelandilako abantu ababembu kuli Lesa, pa kubalandilako aletuula amalambo e lyo abapapaatilako kuli Lesa. Na kabili, shimapepo alelandilako Yehova ku bantu no kubasambilisha amafunde ya kwa Lesa. (Lebi 10:8-11; Mal. 2:7) Muli ishi nshila, shimapepo uwalesontwa na Lesa alebomba umulimo wa kubwesesha abantu kuli Lesa.
9. (a) Finshi abena Israele bali no kucita pa kuti babe “ubufumu bwa bashimapepo”? (b) Cinshi Yehova abikiileko bashimapepo mu Israele? (c) Ilyo abena Israele balekonka icipangano ca Mafunde, cinshi calengele ukuti bekwata “ubufumu bwa bashimapepo”?
9 Icipangano ca Mafunde capeele abena Israele ishuko lya kuba bashimapepo kabili ishamfumu isha kulandilako “abantu na bantu bonse.” Yehova abebele ati, mukaba bashimapepo kabili ishamfumu: “nga mwakulaumfwa kwi shiwi lyandi kabili nga mwakulasunga icipangano candi.” Bushe abena Israele ‘baleumfwa kwi shiwi lya kwa Yehova’? Kwena, baleesha. Bushe tabaali no kulalufyanya? Balelufyanya. (Rom. 3:19, 20) E co Yehova abikiileko bashimapepo mu Israele, abashali ishamfumu, abali no kulatuula amalambo ya nama aya kufuuta imembu ishalecita abena Israele. (Lebi 4:1–6:7) Yehova alefuuta ne membu sha bashimapepo bene. (Heb. 5:1-3; 8:3) Yehova alepokelela amalambo ya musango uyu, lelo talefumyapo imembu shonse pantu balekota no kufwa. Bashimapepo abalekonka icipangano ca Mafunde tabalebwesesha abantu kuli Lesa umupwilapo nangu fye bena Israele abali abafumacumi. Nga fintu umutumwa Paulo alandile: “Umulopa wa ng’ombe ishilume no wa mbushi te kuti usende imembu.” (Heb. 10:1-4) Pa mulandu wa kuti abena Israele tabakonkele Ifunde, balitiipilwe. (Gal. 3:10) Apo bali abatiipwa, tabali no kuba bashimapepo kabili ishamfumu.
10. Cinshi kwabelele icipangano ca Mafunde?
10 Bushe filya Yehova alaile abena Israele ukukwata “ubufumu bwa bashimapepo” fyali fya cine? Fyali fya cine. Bali no kukwata ishuko lya kuba bashimapepo nga balaumfwila Yehova, lelo tabali no kuba bashimapepo ilyo balekonka icipangano ca Mafunde. Mulandu nshi? (Belengeni Abena Galatia 3:19-25.) Ifunde lyaleafwa Abena Israele abalelikonka ukutwalilila mu kupepa kwa cine. Lyalelenga abaYuda ukwishiba ifilubo fyabo no mulandu balekabila ilambo ilyacila pa malambo ayaletuula shimapepo mukalamba. Ifunde lyali no kubatungulula kuli Kristu nelyo Mesia, icipilibula, “Uwasubwa.” Lelo ilyo asubilwe ukuba Mesia atendeke icipangano cipya ico Yeremia asobele. Bonse abacetekele Kristu balitilwe ukuba mu cipangano cipya kabili bali no kuba “ubufumu bwa bashimapepo.” Natumone ifyo cali.
ICIPANGANO CIPYA CALENGELE KWABA UBUFUMU BWA BASHIMAPEPO KABILI ISHAMFUMU
11. Bushe Yesu aishileba shani umufula wa bashimapepo kabili ishamfumu?
11 Yesu uwa ku Nasarete asubilwe ukuba Mesia mu 29 C.E. Ilyo ali ne myaka 30, ali-ipeele kuli Yehova ku kubomba umulimo waibela kabili alangile ukuipeela ilyo abatishiwe. Yehova atile, uyu “e mwana wandi uwatemwikwa.” Ilyo amusubile, tamusubile na mafuta lelo amusubile no mupashi wa mushilo. (Mat. 3:13-17; Imil. 10:38) Ukusubwa kwalengele aba Shimapepo Mukalamba kabili ali no kuba Imfumu ya bantu bonse abali no kumucetekela. (Heb. 1:8, 9; 5:5, 6) Na kabili ali no kuba umufula wa bufumu bwa bashimapepo ba cine cine.
12. Finshi ilambo lya kwa Yesu lyabombele?
12 Apo Yesu ali ni Shimapepo Mukalamba, lilambo lya musango nshi ali no kutuula pa kuti afuute umupwilapo imembu isho abantu bonse aba mucetekela bapyana? Nga fintu alandile ilyo atendeke Icibukisho ica kusefya imfwa yakwe, ubumi bwakwe ubwapwililika e bo atuulile ilambo. (Belengeni AbaHebere 9:11, 12.) Ukutula fye apo abatishiwilwe mu 29 C.E., Yesu, Shimapepo Mukalamba aleeshiwa no kusambilila mpaka imfwa. (Heb. 4:15; 5:7-10) Ilyo abuukile ku bafwa, aile ku muulu no kuyapeela Yehova ubumi bwakwe ubwapwililika. (Heb. 9:24) Pa numa, Yesu alipapaatileko abantu kuli Yehova abacetekele mwi lambo lyakwe no kubafwa ukubombela Lesa pa kuti bengakwata ubumi bwa muyayaya. (Heb. 7:25) Ilambo lyakwe na kabili lyalengele icipangano cipya ukulabomba.—Heb. 8:6; 9:15.
13. Finshi abaitilwe ukuba mu cipangano cipya bale-enekela?
13 Abaitilwe ukuba mu cipango cipya bali no kusubwa no mupashi wa mushilo. (2 Kor. 1:21) Pa baitilwe pali abaYuda ba cishinka na bena Fyalo. (Efes. 3:5, 6) Finshi ifyo abali mu cipangano cipya bale-enekela? Bali no kwelelwa imembu. Yehova abalaile ukuti: “Nkelela ifilubo fyabo, nshakebukishe ne membu shabo.” (Yer. 31:34) Apo imembu shabo shalifuutilwe, bali no kuba “ubufumu bwa bashimapepo.” Petro aebele Abena Kristu basubwa ukuti “Imwe muli ‘mushobo uwasalwa, bashimapepo kabili ishamfumu, uluko lwa mushilo, abantu bakwe abaibela, pa kuti mubile konse konse ubucindami’ bwa wamwitile ukuti mufume mu mfifi mwingile mu lubuuto lwakwe ulwapesha amano.” (1 Pet. 2:9) Amashiwi Petro alandile e mashiwi Yehova aebele abena Israele ilyo abapeele Ifunde kabili yalabomba na ku Bena Kristu ababa mu cipangano cipya.—Ukufu. 19:5, 6.
UBUFUMU BWA BASHIMAPEPO KABILI ISHAMFUMU BWALETA AMAPAALO KU BANTU BONSE
14. Ni kwi uko bashimapepo kabili ishamfumu bakalabombela?
14 Ni kwi uko aba mu cipangano cipya bali no kulabombela? Ilyo bali pano calo balabomba bushimapepo, ukulandilako Yehova ilyo ‘babila konse konse ubucindami’ bwakwe no kupekanya ifya kulya fya ku mupashi. (Mat. 24:45; 1 Pet. 2:4, 5) Pa numa ya mfwa no kubuuka ku bafwa, balabomba imilimo ya bushimapepo na bushamfumu na Kristu mu muulu. (Luka 22:29; 1 Pet. 1:3-5; Ukus. 1:6) Umutumwa Yohane na o wine alimwene fibumbwa fya mupashi ifingi mupepi ne cipuna ca bufumu ica kwa Yehova mu muulu. Mu “lwimbo ulupya,” ulo baleimbila “Umwana wa mpaanga,” baleti: “Ku mulopa wenu mwashitiile Lesa abantu ukufuma mu mitundu yonse ne ndimi na bantu ne nko, kabili mwabalengele ukuba ishamfumu kabili bashimapepo ba kwa Lesa wesu, kabili bakaba bashamfumu abakalateka isonde.” (Ukus. 5:8-10) Mu cimonwa cakonkelepo, Yohane alandile pali aba bakateeka ati: “Bakaba bashimapepo ba kwa Lesa kabili aba kwa Kristu, kabili bakateka pamo nankwe imyaka ikana limo (1,000).” (Ukus. 20:6) Aba bakaba bashimapepo kabili ishamfumu pamo na Kristu e lyo bakalenga abantu bonse ukupaalwa.
15, 16. Mapaalo nshi bashimapepo kabili ishamfumu bakaleta ku mutundu wa bantu?
15 Mapaalo nshi ba 144,000 bakaleta ku bantu pe sonde? Ukusokolola 21 kubapashanya ku musumba wa ku muulu, Yerusalemu mupya, uwitwa ukuti, “umukashi wa Mwana wa mpaanga.” (Ukus. 21:9) Icikomo 2 ukushinta ku 4 citila: “Namwene no musumba wa mushilo, Yerusalemu Mupya, uleika mu muulu ukufuma kuli Lesa kabili naupekanishiwa kwati ni nabwinga uwapuulamikilwa umulume wakwe. E lyo naumfwile ishiwi ilikalamba ukufuma ku cipuna ca bufumu lileti: ‘Moneni! Itenti lya kwa Lesa lili pamo na bantunse, kabili akekala pamo na bo, kabili bakaba abantu bakwe. Na Lesa umwine akaba pamo na bo. Kabili akafuuta ifilamba fyonse ku menso yabo, ne mfwa tayakabeko na kabili, takwakabe no kuloosha nangu ukuteta nangu ukukalipwa na kabili. Ifya ntanshi nafiya.’” Ala, aya mapaalo ayashaiwamina nga nshi! Imfwa nga yafumapo, ifilenga ukulila, ukuloosha, ukuteta no kukalipwa, fikapwa. Cikapilibula ukuti abantu aba cishinka bakapwililika, kabili bakaba ifibusa fya kwa Lesa.
16 Na kabili pa kulondolola amapaalo ayo bashimapepo kabili ishamfumu bakaleta, Ukusokolola 22:1, 2 kutila: “Anangile umumana wa menshi ya mweo, uwalengama kwati libwe lya krustali, uwalefuma ku cipuna ca bufumu ica kwa Lesa ne ca Mwana wa mpaanga, walepita mu kati ka musebo uukalamba uwa mu musumba [uwa Yerusalemu Mupya]. Kabili buno bushilya bwa mumana na bulya bushilya kwali imiti ya mweo iitwala ifisabo ikumi na fibili (12), iitwala ifisabo cila mweshi. Kabili amabuula ya iyi miti ya kundapilako inko.” Aya amapekanyo ya mampalanya yakalenga “inko” nangu imitundu ya bantu na bantu ukundapwa umupwilapo ku lubembu ulo twapyana ukufuma kuli Adamu. Ukwabula no kutwishika, ‘ifya kale fikapita.’
BASHIMAPEPO KABILI ISHAMFUMU BAPWISHA UMULIMO BAPEELWA
17. Mulimo nshi bashimapepo kabili ishamfumu bakapwisha?
17 Ilyo imyaka 1,000 ishilapwa, bashimapepo kabili ishamfumu bakapwisha umulimo bapeelwa uwakwafwa abantu bonse pe sonde ukupwililika. Shimapepo Mukalamba kabili Imfumu, Kristu akabwesesha abantu bonse abapwililika kuli Yehova. (Belengeni 1 Abena Korinti 15:22-26.) Bashimapepo kabili ishamfumu, bakaba nabapwisha umulimo wabo.
18. Mulimo nshi Yehova akapeela bakateka banankwe aba kwa Kristu nga bapwisha umulimo wa bushimapepo kabili uwa bushamfumu?
18 Pa numa ya kupwisha umulimo wabo, mulimo nshi Yehova akapeela bakateka banankwe aba kwa Kristu abapaalwa nga nshi? Ukusokolola 22:5 kutila, “bakateka umuyayaya.” Bakalateka bani? Baibolo tayalanda. Pantu ubumi bakwata, e lyo ne fyo baishiba sana ukwafwa abantu ukupwililika cikalenga bakatwalilile ukuba abana ba kwa Lesa kabili ishamfumu isha kubomba umulimo wa kwa Lesa pe na pe.
19. Finshi ifyo abakasangwa ku Cibukisho bakebukisha?
19 Ilyo tukalongana ku kwibukisha imfwa ya kwa Yesu pali Cine pa 5 April mu 2012, ifi twasambilila muli cino cipande tukalafibukisha. Ibumba linono ilya Bena Kristu basubwa abashalapo bakalyako umukate ushatutumuka no mwangashi uwakashika ukulangilila ukuti baliba mu cipangano cipya. Ifimpashanya ifimininako ilambo lya kwa Kristu fibebukishako ishuko ilishaiwamina ilyo bakwata e lyo ne milimo iyo Lesa abapeela ukulabomba ku ciyayaya. Kanshi ifwe bonse tufwile ukusangwako ku Cibukisho ku kulangilila ukutasha kuli Yehova Lesa pa kubikako bashimapepo kabili ishamfumu abakalenga ukuti tukapaalwe.
BUSHE KUTI MWALONDOLOLA?
․․․․․
Ni lilali ilyo Yehova alaile ukuti kukaba bashimapepo kabili ishamfumu?
․․․․․
Bushe icipangano cipya calenga shani kwaba bashimapepo kabili ishamfumu?
․․․․․
Mapaalo nshi bashimapepo kabili ishamfumu bakaleta pa bantunse?
[Ifipusho]
[Icikope pe bula 29]
Bashimapepo kabili ishamfumu bakaleta amapaalo yabelelela pa bantunse
