Nongo U Upristi Mba Sha Inja I Tor, Mba Vea Va Uumace Cii A Averen La
Nongo U Upristi Mba Sha Inja I Tor, Mba Vea Va Uumace Cii A Averen La
“Ne mba icuwannongo, nongo u upristi mba sha inja i tor, icighanikyurior, nongoior u Aôndo jim.”—1 PET. 2:9.
Ú FATYÔ U PASEN KPA?
Ka hanma shighe yange i hii eren ityendezwa ér a ver nongo u upristi mba sha inja i toro?
Ikyuryan i he la i wase u veren nongo u upristi mba sha inja i tor la nena?
Ka averen a nyi nongo u upristi mba sha inja i tor la vea va uumace a mini?
1. Er nan ve i yer “kwaghyan u umbur Ter” la kpaa ér M-umbur, man ityôkyaa i se eren un yô ka nyi?
SHA iyange i Nisan 14 aikighe, ken inyom i 33 la, Yesu man mbaapostoli nav 12 er iniongo i Paseka i Mbayuda eren la sha kwa u masetyô. Yesu ne Yuda u Isekarioti u lu u una nenge un mker la ian ér a yem yô, maa a due a kwagh ugen u mbahenen nav vea eren, u i va gema yilan ér “kwaghyan u umbur Ter” la. (1 Kor. 11:20) Yesu ôr acin ahar ér: “Eren nen kwagh ne sha u umbur Mo.” Mba yer kwagh ne kpaa ér M-umbur. Ka shighe u injaa tsung, u ka se umbur ku u Kristu kpe sha ci wase la yô. (1 Kor. 11:24, 25) Mbashiada mba Yehova sha tar cii, mba dondon tindi ne, nahan mba eren M-umbur ne hanma inyom. Ken inyom i 2012 ne, kalinda u Mbayuda tese ér Nisan 14 una hii sha iyangemiren sha iyange i Tomanyiin, Aipor 5.
2. Yesu yange ôr nyi sha kwagh u bredi man wain laa?
2 Orhenen Luka sav ôron kwagh u Yesu ôr shi er sha shighe ne la, ér: “A tôô bredi, sughun Aôndo yô, A coon, A na ve, A kaa er: Ngun ka iyol Yam je ne, i i ne sha ci wen; eren nen kwagh ne sha u umbur Mo. Iyongo di kpaa nahan, er kwaghyan bee kera yô, A kaa er: Iyongo ne ka ikyuryan i he i ken awambe Am a i hee sha ci wen ne.” (Luka 22:19, 20) Mbaapostoli yange ve kav mkaanem man nena?
3. Mbaapostoli yange ve kav inja i bredi man wain la nena?
3 Er mbaapostoli mbara lu Mbayuda yô, yange ve fa kwagh u iniav mbi upristi naan Aôndo sha uile ken tempel u ken Yerusalem la. Yange ior naan iniav mbira sha er Yehova una lumun ve yô, shi mbigen kpishi lu sha u nan iwom sha asorabo. (Lev. 1:4; 22:17-29) Nahan zum u Yesu kaa ér, a va ‘na iyol na shi a haa awambe a na sha ci ve’ yô, ve kav ér ka u una na nagh sha uma na u vough la. Nagh kun hemba lun a inja a nagh ku sha uile.
4. Yesu yange lu ôron ér nyi, shighe u kaa ér “iyongo ne ka ikyuryan i he i ken awambe Am” laa?
4 Man inja i mkaanem ma Yesu kaa ér, “iyongo ne ka ikyuryan i he i ken awambe Am” la di yô ér nyi? Mbaapostoli yange ve fa kwaghôron u profeti u sha kwagh u ikyuryan i he, u i nger ken Yeremia 31:31-33 la. (Ôr.) Mkaanem ma Yesu mara tese ér lu veren ikyuryan i he, i ia kar a tile sha ityough ki ikyuryan i Tindi, i Aôndo ya a Mbaiserael sha ikyev i Mose la. Uikyurmbayan mba uhar mban yange ve zua?
5. Ikyuryan i Tindi la yange i na Mbaiserael ian i hingir nyi?
5 Een ve zua, gadia awashima u uikyurmbayan mba uhar mban yange ve nôngo u lun kwaghmôm. Shighe u Yehova lu nan ikyuryan i Tindi la, a kaa a ikyurior i Iserael ér: “Aluer né veren ato sha kwaghôron Wam mimi je, shi né waan ikyuryan Yam ikyo kpaa yô, nahan akuraior a sha won cii, ka ne né hingir kwagh Wam iyol Yam je ye; gadia tar cii, ka u Wam je. Ka ne né lum tartor u upristi kua icighanikyurior ye.” (Eks. 19:5, 6) Yange Mbaiserael kav mkaanem man nena?
ITYENDEZWA I SHA KWAGH U NONGO U UPRISTI MBA SHA INJA I TOR
6. Ikyuryan i Tindi la wase u kuren ityendezwa i nyi?
6 Mbaiserael yange ve kav ishember i “ikyuryan” la, sha ci u Yehova vande eren imba iceghzwa la a uter vev mba tsev, Noa man Aberaham. (Gen. 6:18; 9:8-17; 15:18; 17:1-9) Ken ikyur i Yehova ya a Aberaham la, a tôndo zwa ér: “Akuraior a sha won cii aa zua a iveren ken tsombor wou, sha ci u, u we imo Yam ikyo yô.” (Gen. 22:18) Yehova yange ver ikyuryan i Tindi la sha u kuren ityendezwa ne. Ityendezwa i Yehova er ne na yô, lu u Mbaiserael vea fatyô u ‘hingir kwagh u Yehova,’ ken akuraior cii. Sha ci u nyi? Lu u vea hingir ‘tartor u upristi sha ci u Yehova.’
7. Inja i ishember i “tartor u upristi” la ér nyi?
7 Mbaiserael yange ve lan kwagh u ator man upristi ga. Kpa sha ayange a ngise la cii, lu Melkisedeki tseegh Yehova lumun un u lun tor shi lun pristi hen shighe môm ye. (Gen. 14:18) Yehova yange na ikyurior i Iserael ian i hingir “tartor u upristi.” Ruamabera yange va pase inja i kwagh ne ér, lu u ma ve lu nongo u upristi mba sha inja i tor, inja na yô, ma ve lu ator kua upristi hen shighe shon môm.—1 Pet. 2:9.
8. Ka ityom i nyi pristi u Aôndo a tsough nan la ka nan ere?
8 Er se fe nahan, tor nan hemen tar. Kpa ka nyi tom pristi nan erene? Mbaheberu 5:1 pase ér: “Hanma zegepristi u i tsough un hen ior yô, i ver un u eren tom sha ci u ior, sha akaa a Aôndo la, sha u una naan uiyua kua iniav sha ci u asorabo yô.” Nahan yô, pristi u Yehova a tsough nan la ka nan tile sha ishigh ki Yehova sha ci u mbaasorabo. Nan naan un iniav sha u zamber a na ér a de ior asorabo ve. Pristi shi ka nan tile sha ityough ki Yehova sha u tesen ior atindi a na. (Lev. 10:8-11; Mal. 2:7) Ka ityom i pristi u Aôndo a tsough nan ka nan er sha u himen ior a Aôndo je ne.
9. (a) Yange gba u Mbaiserael vea er nyi ve vea lu a ian i hingir “tartor u upristi”? (b) Yehova yange tsua mbagenev ken Iserael ver ve ér ve lu upristi sha ci u nyi? (c) Mbaiserael yange ve kanshio u hingir “tartor u upristi” sha ikyev i ikyuryan i Tindi la sha ci u nyi?
9 Nahan yô, ikyuryan i Tindi la yange i na Mbaiserael ian i lun ator man upristi mba lu u “akuraior a sha won cii” aa zua a iveren sha tom ve la. Kpa kwagh gema lu u Mbaiserael vea er sha er vea lu a ian i doon tsung ne yô. Aôndo kaa ér: “Aluer né veren ato sha kwaghôron Wam mimi je, shi né waan ikyuryan Yam ikyo kpaa yô.” Lu u Mbaiserael vea fatyô u ‘veren ato sha kwaghôron u Yehova mimi je’ kpa? Een, kpa vea er nahan vough a mshi shio ga. (Rom. 3:19, 20) Sha nahan yô, Yehova tsua mbagenev ken Iserael ver ér ve lu upristi, kpa upristi mban lu ator ga. Ve naan iniav sha uile sha ci u asorabo a Mbaiserael eren la. (Lev. 4:1–6:7) Asorabo la wa asorabo a upristi mbara ayol a ve kpa vea eren la ker. (Heb. 5:1-3; 8:3) Yehova lumun iniav mbi ve naan la, kpa lu u mbia fatyô u wamen asorabo a mba ve naan mbi la vindi vinidi ga, gadia ve lu been iyol shi kpen kpaa. Mbaiserael mba ve ungwan imo i Aôndo sha mimi la je kpa, lu kwagh u nongo u upristi mba ve lu sha ikyev i Ikyuryan i Tindi la vea hime ve a Aôndo vindi vindi ga. Apostoli Paulu yange kaa wener: “Awambe a anomabua man ivo aa fatyô u tôôn asorabo kera je ga.” (Heb. 10:1-4) Mbaiserael yange ve fatyô u kuran Tindi ga, nahan i hingir u wan ve ifan. (Gal. 3:10) Lu kwagh u vea kera fatyô u lun ator man upristi sha ci u tar jimin cii ken mlu ve u isholibo la ga.
10. Ka nyi yange i lu awashima u ikyuryan i Tindi laa?
10 Nahan ityendezwa i Yehova er a ve ér vea hingir “tartor u upristi” la lu gbilin tsô shinii? Mayange ga. Aluer yange vea nôngo u ungwan imo i Yehova yô, ma ve zua a ian ne, kpa ma kera lu sha ikyev i Tindi u Mose la ga. Sha ci nyi? (Ôr Mbagalatia 3:19-25.) Mba yange ve nôngo sha mimi ér vea kuran Tindi la yô, Tindi shon wase ve u palegh mcivir u aiegh. Tindi la wase Mbayuda u fan er ve lu mbaasorabo yô, shi ve fa ér gba u a na nagh ku hemban ku pristi u tamen naan la sha ci ve. Tindi lu orkuran ve, u zan a ve hen Kristu shin Mesiya. Man inja i atiatom ne yô, ka “U I Shigh Un Mkurem la.” Nahan kpa, lu u Mesiya una vaan yô, una ver ikyuryan i he i Yeremia tsengaôron kwagh u i la. Mba yange ve lumun Kristu la cii, i na ve ian i lun ken ikyuryan i he ne, nahan lu u vea hingir “tartor u upristi.” De ase se nenge er yange kwagh lu nahan yô.
MBA VE LU KEN IKYURYAN I HE LA HINGIR NONGO U UPRISTI MBA SHA INJA I TOR LA
11. Yesu yange va hingir imaagh ki nongo u upristi mba sha inja i tor la nena?
11 Ken inyom i 29 la, Yesu u Nasareti hingir Mesiya. Yange zurum anyom 30 yô, i er un batisema sha u tesen ér a na iyol na sha u eren icighantom u Yehova na un la. Yehova yange yila un ér, “Wan Wam u ishima ishima,” maa tsegha un, kpa lu sha mkure ga, lu sha icighan jijingi. (Mat. 3:13-17; Aer. 10:38) Mtsegh u i tsegha un ne na yô, hingir Pristi u Tamen sha ci u mbananjighjigh mba ken uumace cica cii, shi lu u una va hingir Tor ve kpaa. (Heb. 1:8, 9; 5:5, 6) Lu u una va hingir imaagh ki nongo u upristi mba sha inja i tor la.
12. Nagh ku Yesu la bugh gbenda u eren nyi kwagha?
12 Er Yesu a lu Pristi u Tamen yô, ka nagh ku nyi yange gba u una na ve a de mba ve ne un jighjigh la asorabo a ve ye dyako i a la cica ciilii? Kwagh u Yesu yange ôr shighe u kaa ér se umbur ku na la, wase se u fan ser ka uma na u vough la a lu nagh kura ye. (Ôr Mbaheberu 9:11, 12.) Yange mba veren Yesu Pristi u Tamen ken inyom i 29 la je, maa a de ér i kar un, shi a tagher a akaa a tsaase un zan zan shighe u ku na la. (Heb. 4:15; 5:7-10) Yange mba nderen un shin ku kera yô, a kôndo a yem sha, sha u za nan Yehova injar i nagh ku sha iyolna la. (Heb. 9:24) Yesu eren nahan cii yô, hii shighe la je lu u una fatyô u zamber a Yehova sha ci u mba ve ne nagh ku yange na la jighjigh la, shi una wase ve u civir Aôndo sha er vea va zua a uma u tsôron yô. (Heb. 7:25) Shi nagh nagh kura na yô, ikyuryan i he la hingir kwagh u vough.—Heb. 8:6; 9:15.
13. Lu u a er nyi sha ci u mba ve lu ken ikyuryan i he laa?
13 Mba i yer ve ér ve lu ken ikyuryan i he la kpa, yange gba u a tsegha ve sha icighan jijingi. (2 Kor. 1:21) Yange i hii nyôron a Mbayuda mba jighjigh mbara ken ikyuryan i he ne, maa i dondo Atôatyev. (Ef. 3:5, 6) Lu u a er nyi sha ci u mba ve lu ken ikyuryan i he laa? Hiihii yô, lu u a de ve asorabo a ve gbindigh gbindigh. Yehova tôndo zwa ér: “Me de ve ifer ve, asorabo a ve kpaa Me kera seer u umbur a ga.” (Yer. 31:34) Yehova una deen ve asorabo ve cii yô, vea lu sha ian i hingir “tartor u upristi.” Peteru yange kaa a Mbakristu mba i shigh ve mkurem la ér: “Ne mba icuwannongo, nongo u upristi mba sha inja i tor, icighanikyurior, nongoior u Aôndo jim, ka sha u né yôô aeren a Na a ageegh, Un u A yila ne ken ime, A va a ven ken iwanger Na i kpiligh iyol la.” (1 Pet. 2:9) Ka mkaanem ma Yehova yange ôr a Mbaiserael shighe u na ve Tindi u Mose la, Peteru ôr ma ken ivur ne ye, shi a kaa ér ma zua sha Mbakristu mba ve lu ken ikyuryan i he la kpaa.—Eks. 19:5, 6.
NONGO U UPRISTI MBA SHA INJA I TOR LA VA UUMACE CII A AVEREN
14. Nongo u upristi mba sha inja i tor la ua er tom hana?
14 A lu han mba ve lu ken ikyuryan i he mbara vea er tom ve? A lu shin tar, ape nongo la jimin cii ua er tom u pristi, ua tile sha ityough ki Yehova sha u ‘yôôn aeren a Na a ageegh’ shi nan ior kwaghyan u ken jijingi la. (Mat. 24:45; 1 Pet. 2:4, 5) Vea kpeen shi a nderen ve kera cii yô, vea za kohol Kristu sha, vea er tom u ator man upristi la vea na imôngo sha gbashima. (Luka 22:29; 1 Pet. 1:3-5; Mpa. 1:6) Kwagh ne kape i lu je la, gadia Yohane yange nenge a ior mba ken jijingi ken mpase u sha mnenge, ve tile ikyua a ikyônough ki torough ki Yehova sha. Ve lu wan “Waniyôngo” “icam i he” kaan ér: “U yam Aôndo ior sha awambe a Ou ken hanma nongo man hanma zwa man hanma nongoior man hanma ikyurior, U er ve, ve hingir tartor man upristi sha ci u Aôndo wase, vea tema tor sha tar.” (Mpa. 5:8-10) Yohane shi yange va nenge mpase u sha mnenge ugen, nahan a ôr kwagh u ator ne ér: “Vea gema vea lu upristi mba Aôndo man mba Kristu kpaa, vea tema tor a Na imôngo sha anyom dubu la.” (Mpa. 20:6) Vea hingir ator man upristi vea Kristu imôngo sha ci u mtsera u uumace jimin cii.
15, 16. Ka averen a nyi nongo u upristi mba sha inja i tor la ua va uumace a mini?
15 Ka averen a nyi mba 144,000 mbara vea va ior mba shin tar ne a mini? Mpase ityough 21 pase kwagh ve ér mba gar u sha, ka Yerusalem u He u i yer un ér “kwase u Waniyôngo” je la. (Mpa. 21:9) Ivur i sha 2 zan zan i sha 4 la kaa ér: “Shi m nenge icighangar, ka Yerusalem u he je la, lu senen Sha, a due her Aôndo, i sôr un er kwasehe u i er un hwe iyol sha ci u nom na yô. Shi m ungwa zegeimo due ken ikyônough ki torough kira kaa er: Nenge, tenti u Aôndo ngu hen ior, Una tema a ve, vea lu nongoior Na, Aôndo iyol Na Una lu a ve. Una ese ve mliam sha ashe kera cii, ku ua kera lu ga, shin ijungwen shin mliam shin ican kpaa ia kera lu je ga, gadia akaa a tse la kar kera.” Nenge imba er averen ne a doo sha wono! Er a va kar a ku kera yô, kwagh u vesen u a ve a mliam man ijungwen man ican la cii una kera lu ga. Inja na yô, a wase uumace mba jighjigh vea hingir vough, a hime ve vea Aôndo vindi vindi.
16 Mpase 22:1, 2 seer pasen averen a nongo u upristi mba sha inja i tor ne vea va uumace a mi la, ér: “Tsô a tesem ifi u mngerem ma umam, lu wang er krusetalu nahan, lu duen ken ikyônough ki torough ki Aôndo man ki Waniyôngo la. Ken atô u gbenda u ken gar la man shi ifi yande ne kua yande la kpaa kon u uma lu umen atam kwa pue kar uhar, hanma uwer u umen atam. Ikya i kon la kpaa lu sha u been akuraior angev.” Akaa a a lu ikyav tsô ne, aa wase u sôron “akuraior” shin icombor i uumace, sha er myen u ve zough a mi hen Adam la una bee gbindigh gbindigh yô. Sha mimi yô, ‘akaa a tse la cii aa kar kera.’
NONGO U UPRISTI MBA SHA INJA I TOR LA KURE TOM VE
17. Nongo u upristi mba sha inja i tor la vea va er nyi?
17 Sha shighe u anyom 1,000 la aa kure la nahan, nongo u upristi mba sha inja i tor la vea wase uumace mba vea lu sha ikyev ve shin tar la, vea hingir vough. Er Yesu Kristu a lu Pristi u Tamen kua Tor yô, una hide a uumace mba vea hingir vough la una wa sha ikyev i Yehova. (Ôr 1 Mbakorinte 15:22-26.) Hen shighe la, nongo u upristi mba sha inja i tor la vea kure tom ve cica cii.
18. Shighe u nongo u upristi mba sha inja i tor la vea kure tom ve cii la, Yehova una er tom a ve nena?
18 Shighe u vea kure tom ve ne cii la, Yehova una er tom a ior mba lun ator man upristi a Kristu imôngo ne nena? Mpase 22:5 kaa ér: “Vea tema tor gbem sha won.” Sha unô? Bibilo pase se ga. Kpa uma u kpen ga man u hôôn ga u vea lu a mi man mfe u vea zua a mi shighe u vea lu wasen uumace sha u ve hingir vough la una na yô, vea za hemen u lun ator shi Yehova una za hemen u eren tom a ve sha u kuren mbaawashima nav gbem sha won.
19. Mba vea za mkombo u umbur ku u Yesu la vea umbur nyi?
19 Zum u se kumba u umbur ku u Yesu sha iyange i Tomanyiin, Aipor 5, 2012 la, atesen a Bibilo a se tim sha mi ne a lu se ken ishima. Asande a Mbakristu mba i shigh ve mkurem mba ve shi shin tar la vea ya bredi u i we kwa sha mi ga la, shi vea ma wain u nyian la sha u tesen ér mba ken ikyuryan i he la. Bredi man wain u a lu ikyav i nagh ku Kristu la una umbur ve er ve lu a ian i doon tsung shi ve lu a ityom i eren sha u kuren awashima u tsôron u Aôndo la yô. Yô, se mba se za mkombo ne cii, se lu nen a iwuese sha kwagh u Yehova Aôndo a ver nongo u upristi mba sha inja i tor, sha u ve va uumace cii a averen la.
[Mbampin Mba Ngeren u Henen]
[Foto u sha peeji 29 la]
Nongo u upristi mba sha inja i tor la ua va uumace a averen a tsôron
