Tanina Mpeve ya Mbote ya Dibundu
Tanina Mpeve ya Mbote ya Dibundu
“Mambote ya Mfumu Yezu Kristu yina beto mefwana ve na kubaka kuvanda ti mpeve ya beno kemonisa.”—FILP. 4:23, NW.
MUTINDU BETO LENDA YEDISA MPEVE YA MBOTE NA KATI YA DIBUNDU . . .
ntangu beto kevukanaka ti bampangi?
ntangu beto kesalaka kisalu ya kusamuna ti kikesa?
ntangu beto kezabisaka
masumu ya nene na bankuluntu?
1. Sambu na inki Polo mpi Yezu kusikisaka dibundu ya Filipi mpi ya Tiatire?
BAKRISTU ya Filipi ya mvu-nkama ya ntete vandaka bansukami. Kansi, bo vandaka kukaba mpi kumonisa zola ya kyeleka sambu na bampangi na bo. (Filp. 1:3-5, 9; 4:15, 16) Na nsuka ya mukanda ya kupemama yina yandi tindilaka bo, ntumwa Polo sonikaka nde: “Mambote ya Mfumu Yezu Kristu yina beto mefwana ve na kubaka kuvanda ti mpeve ya beno kemonisa.” (Filp. 4:23, NW) Sambu Bakristu ya Tiatire monisaka mpi kikalulu ya mutindu mosi, Yezu Kristu yina bakaka lukumu zabisaka bo nde: “Mono zaba mambu yina yonso ya nge ke salaka; mono zaba kuzola na nge ti lukwikilu na nge; mono zaba nki mutindu nge ke kudipesaka na kisalu ti nki mutindu nge ke kangaka ntima. Mono zaba nde kisalu ya nge ke sala ntangu yai yo kele ya nene, yo me luta yina ya ntete.”—Kus. 2:19.
2. Inki kele mukumba na beto na yina metala kuyedisa mpeve yina dibundu na beto kemonisa?
2 Bubu yai, konso dibundu ya Bambangi ya Yehowa kemonisaka mpeve ya mutindu yina to kikalulu yai ya mfunu. Mabundu yankaka mezabanaka mingi-mingi sambu na kikalulu na bo ya kumonisa zola ya mingi. Mabundu yankaka dyaka, kepesaka maboko na kikesa yonso na kisalu ya kusamuna nsangu ya Kimfumu mpi kemonisaka luzitu ya mingi sambu na kisalu ya ntangu yonso. Ntangu konso muntu na kati na beto keyedisa mpeve ya mbote, yo tasala nde dibundu kuvanda na bumosi mpi kimpeve na yo tayela mbote. (1 Kor. 1:10) Na ndambu yankaka, kana beto monisa nkadilu mosi ya mbi, yo lenda sala nde dibundu kuvanda dyaka ve ti kimpeve ya mbote, yo kuma madidi ve tiya mpi ve mpi kubanda kukanga meso na mambu ya mbi. (1 Kor. 5:1; Kus. 3:15, 16) Inki kele mpeve ya dibundu na beno? Inki mutindu nge lenda sadisa dibundu na kuyedisa mpeve ya mbote?
YEDISA MPEVE YA MBOTE
3, 4. Inki mutindu beto lenda “kumisa [Yehowa] na meso ya bantu mingi”?
3 Muyimbi-bankunga kuyimbaka nde: “Ebuna mono ta pesa nge [Yehowa] mersi, mono ta kumisa nge na meso ya bantu mingi.” (Nk. 35:18) Muyimbi-bankunga vutukaka ve nima sambu na kukumisa Yehowa ntangu yandi vukanaka ti bansadi yankaka ya Nzambi. Balukutakanu ya dibundu yina kesalamaka konso mposo tanga mpi Kulonguka ya Nzozulu ya Nkengi, kepesaka beto mabaku ya mbote sambu na kumonisa nkadilu ya kikesa ntangu beto kepesaka bamvutu mpi ketubilaka lukwikilu na beto. Beto yonso fwete kudiyula nde: ‘Keti mono kebakaka mpenza mambote ya kupesa bamvutu na balukutakanu ya dibundu? Keti mono kebongisaka yo mbote mpi kepesaka bamvutu ya kesimbaka ntima? Sambu mono kele mfumu ya dibuta, keti mono kesadisaka bana na mono na kuyidika bamvutu na ntwala mpi kelongaka bo na kupesa bamvutu yango na bangogo na bo mosi?’
4 Davidi muyimbi-bankunga fwanisaka kwikama ya ntima na beto ti bankunga yina beto keyimbaka. Yandi tubaka nde: “Nzambi, mono me baka kikesa, mono me baka kikesa mpenza! Mono ke yimbila nge bankunga ya lukumu!” (Nk. 57:8) Bankunga yina beto keyimbaka na balukutakanu ya Bukristu kepesaka beto dibaku ya mbote ya ‘kuyimbila’ Yehowa na kwikama. Kana beto kezabaka ve bankunga yankaka, sambu na nki ve kulonguka mutindu ya kuyimba yo na nkokila ya Lusambu ya Dibuta? Beto lenda baka lukanu ya ‘kuyimbila Mfumu Nzambi bankunga na luzingu na beto yonso mpi beto ta kumisaka Nzambi na beto tii na lufwa na beto.’—Nk. 104:33.
5, 6. Inki mutindu beto lenda monisila bantu yankaka kikalulu ya kuyamba mpi ya kukaba, mpi kusala buna keyedisaka nki mpeve na dibundu?
5 Kikalulu ya kuyamba bampangi na beto ya babakala mpi ya bankento kele mutindu yankaka ya kuyedisa mpeve ya zola na dibundu. Na kapu ya nsuka ya mukanda yina yandi sonikilaka Bakristu ya Ebreo, Polo tubilaka ndongisila yai: “Mbote kuzolana ya kimpangi kuvanda kaka na kati na beno bakristo. Beno vila ve na kuyamba mbote-mbote bantu yina ke kwisaka na banzo na beno.” (Baeb. 13:1, 2) Kudisa bankengi ya nzyunga ti bankento na bo to bansadi yankaka ya ntangu yonso yina kele na dibundu kele mutindu ya mbote ya kumonisa kikalulu ya kuyamba. Yindula mpi mifwidi, mabuta yina kele kaka ti kibuti mosi to bantu yankaka yina lenda baka mambote ya kudya ti beto to ya kuvukana ti beto na lusambu ya dibuta.
6 Polo zabisaka Timoteo na kulongisila bantu yankaka “na kusala mambu mingi ya mbote ti na kuvanda bantu ya mbote yina ke kabaka bima na bo na bantu ya nkaka. Mpidina bo ta bumba kimvwama ya mbote ti ya ngolo sambu na bilumbu ke kwisa na ntwala, ebuna bo ta baka moyo ya kieleka.” (1 Tim. 6:17-19) Polo tumaka bampangi na yandi Bakristu na kuyedisa kikalulu ya kukaba. Ata na ntangu yina mambu ya mbongo kekumaka mpasi, beto lenda yedisa kikalulu ya kukaba. Mutindu ya mbote ya kusala buna kele ya kupesa mbongo ya tike na bampangi yina kele na mfunu na yo sambu na kukwenda to kuvutuka na kisalu ya kusamuna mpi na balukutakanu. Inki mambu beto lenda tuba sambu na bampangi yina bo kesadilaka mambu na ntima ya mbote? Bo tayedisa mpeve ya mbote ya dibundu kana bo kemonisa ntonda, ziku ntangu bo pesa mwa mbongo sambu na mazuti yina mpangi mosi sadilaka sambu na kufidisa bo na lukutakanu to na kisalu ya kusamuna. Dyaka, keti kulutisa ntangu mingi ti bampangi na beto ya babakala mpi ya bankento tamonisa ve nde bo kele mfunu mpi nde beto kezolaka bo? Ntangu beto kesala mambu ya mbote “na bayina beto kele na bo lukwikilu mosi” mpi kele ya kuyilama sambu na kulutisa ntangu mpi kukabula ti bo bima yina beto kele ti yo, beto kekumisaka zola na beto ngolo mpi kesadisaka bo na kuyedisa mpeve ya mbote na dibundu.—Gal. 6:10.
7. Inki mutindu kubumba binsweki ya bantu yankaka kesadisaka beto na kuyedisa mpeve ya mbote na kati ya dibundu?
7 Kansi, tadila mambu yankaka yina kekumisaka ngolo bangwisana ya zola ti bampangi na beto Bakristu: Kinduku mpi kikalulu ya kubumba kinsweki. (Tanga Bingana 18:24.) Banduku ya mbote kebumbaka binsweki. Ntangu bampangi na beto ya babakala kezabisa beto mambu mpi mawi na bo ya ntima mpi bo kendima nde mambu yina tazabana ve, bangwisana na beto ya zola ti bo takuma ngolo kuluta. Na kati ya dibundu beto lenda yedisa mpeve ya zola bonso yina kevandaka na kati ya dibuta, ntangu beto kele banduku ya mbote yina lenda bumba binsweki.—Bing. 20:19.
VANDA KIKESA NA KISALU YA KUSAMUNA
8. Inki ndongisila Bakristu ya Laodisea bakaka mpi sambu na nki?
8 Ntangu Yezu longisilaka dibundu ya Laodisea, yandi tubaka nde: “Mono zaba mambu yonso ya nge ke salaka; mono zaba nde nge kele bonso masa ya madidi ve to bonso masa ya tiya ve. Mono zolaka kumona kiese mingi kana nge vandaka bonso masa ya madidi to bonso masa ya tiya! Kansi nge kele bonso masa yina kele mwa-tiya, disongidila nde nge kele ya tiya mpenza ve, nge kele ya madidi mpenza ve, yo yina mono ta luka nge!” (Kus. 3:15, 16) Bakristu ya Laodisea kondaka kikesa sambu na kisalu ya kusamuna. Nkadilu ya mutindu yina bebisaka bangwisana na bo. Yo yina, na zola yonso Yezu longisilaka bo nde: “Mono ke pesa ndola na bantu yonso yina ya mono ke zolaka. Yo yina, nge fweti tula ngolo, nge fweti balula ntima na nge.”—Kus. 3:19.
9. Inki mutindu nkadilu na beto na yina metala kisalu ya kusamuna kevandaka ti bupusi na mpeve ya dibundu?
9 Sambu na kuyedisa mpeve ya mbote na kati ya dibundu, beto fwete tula dikebi na kisalu na beto ya kusamuna. Dibundu mekudibongisaka sambu na lukanu ya kusosa bantu yina mefwanana ti mameme yina kele na kati ya teritware na beto mpi kusadisa bo na kimpeve. Kansi, beto fwete sala kisalu ya kukumisa bantu balongoki ti kikesa bonso Yezu. (Mat. 28:19, 20; Luka 4:43) Kana beto kesala kisalu ya kusamuna na kikesa beto takuma na bumosi sambu beto “ke sadilaka Nzambi na kimvuka.” (1 Kor. 3:9) Ntangu beto kemona mutindu bampangi yankaka kenwanina lukwikilu na bo mpi kemonisa ntonda sambu na mambu ya kimpeve, yo kepusa beto na kuzola mpi na kuzitisa bo mingi. Dyaka, kusala kisalu ya kusamuna “na ntima mosi” keyedisaka bumosi na kati ya dibundu.—Tanga Sofonia 3:9.
10. Kutomisa kisalu na beto ya kusamuna kevandaka ti nki bupusi na nkadilu ya bampangi yankaka yina kele na dibundu?
10 Bikesa yina beto kesalaka sambu na kutomisa kisalu na beto ya kusamuna kevandaka mpi ti bupusi ya mbote na zulu ya bantu yankaka. Ntangu beto ketudilaka bantu yina beto kekutanaka ti bo na kisalu ya kusamuna dikebi ya mingi mpi kekudipesaka sambu na kutomisa kisalu na beto ya kusamuna mpi kusimba bantima ya bawi na beto, kikesa na beto sambu na kisalu yango kekumaka mingi. (Mat. 9:36, 37) Kikesa kesambukilaka bampangi na beto. Na kisika ya kutinda muntu mosi, Yezu vandaka kutinda balongoki zole-zole sambu na kusamuna. (Luka 10:1) Dyambu yai vandaka kupesa kaka kikesa mpi malongi ve, kansi yo vandaka kuyedisa mpi kikesa na bo sambu na kisalu ya kusamuna. Keti beto kesepelaka kusamuna ti bansamuni ya kikesa ya Kimfumu? Kikesa na bo kesyamisaka beto mpi kepusaka beto na kusala kisalu ya kusamuna.—Roma 1:12.
TANINA DIBUNDU NA MPEVE YA MABOKUTA MPI NA MAMBI
11. Na bilumbu ya Moize, bantu yankaka ya Izraele yedisaka nkadilu ya nki mutindu, mpi nki bupusi nkadilu yina vandaka ti yo na zulu na bo?
11 Bamposo mingi yina bo salaka ntangu bo kumaka dikanda ya mpa ya Yehowa, bantu ya Izraele yantikaka kubokuta mpi vandaka ve na kyese. Nkadilu yai pusaka bo na kukolama na Yehowa mpi na mimonisi na yandi. (Kub. 16:1, 2) Kaka bantu fyoti na kati ya bantu ya Izraele yina katukaka na Ezipte gulukaka mpi monaka ntoto ya lusilu. Ya kyeleka, ata Moize mpi kotaka ve na ntoto yina sambu na nkadilu ya mbi ya bantu ya Izraele! (Kul. 32:48-52) Bubu yai, inki beto lenda sala sambu na kuyedisa ve nkadilu ya mbi?
12. Inki mutindu beto lenda kuditanina sambu na kuyedisa ve mpeve ya kubokuta?
12 Beto fwete yedisa ve nkadilu ya kubokuta-bokuta. Sambu kuyedisa kudikulumusa mpi luzitu na bantu yina kele ti kiyeka na kati na beto kusadisa beto, beto fwete tudila bantu yina beto kevukanaka ti bo dikebi. Kusala nsola ya mbi na yina metala bansaka ya kulutisila ntangu to kulutisa ntangu mingi ti bantu yina beto kesala ti bo to bana nzo-nkanda yina kezitisaka ve ata fyoti minsiku ya lunungu kevandaka ti malanda na yo. Yo tavanda mbote nde beto tula bandilu na kinduku yina beto kele ti yo ti bantu yina kevandaka ti nkadilu ya mbi to bayina keyedisaka mpeve ya dipanda.—Bing. 13:20.
13. Mpeve ya kubokuta lenda kanga kuyela ya inki bikalulu yankaka ya kimpeve na dibundu?
13 Mpeve ya kubokuta lenda kanga kuyela ya bikalulu yankaka ya kimpeve. Mumbandu, mabokuta lenda bebisa ngemba mpi bumosi ya dibundu. Dyaka, kubokuta sambu na bampangi yankaka lenda pesa bo kaka mpasi ve kansi yo lenda nata mpi masumu yankaka bonso luvunu mpi kimpala. (Levi 19:16; 1 Kor. 5:11) Bantu yankaka ya dibundu ya mvu-nkama ya ntete yina bokutaka vandaka ‘kuvwenza kiyeka ya Nzambi, mpi kufinga bantu yina kele na lukumu.’ (Yude 8, 16) Ya kyeleka, Nzambi buyaka bantu yina vandaka kubokuta sambu na bayina vandaka ti kiyeka na dibundu.
14, 15. (a) Kukanga meso na mambu ya mbi lenda vanda ti nki bupusi na kati ya dibundu ya mvimba? (b) Inki beto fwete sala kana beto mezaba nde mpangi mosi mesala disumu na kinsweki?
14 Inki beto lenda sala kana beto mezaba nde mpangi mosi mesala disumu na kinsweki mumbandu kulawuka malafu, kutala bizuzi ya bantu yina kele kinkonga, to kuzinga luzingu ya mansoni? (Ef. 5:11, 12) Kukanga meso na bifu ya nene, lenda kanga mpeve santu ya Yehowa nzila ya kutwadisa dibundu mpi lenda bebisa ngemba ya dibundu ya mvimba. (Gal. 5:19-23) Kaka mutindu yo lombaka nde Bakristu ya ntete ya dibundu ya Korinto kuyambula mambi, bubu yai mpi bupusi ya mbi fwete vanda ve na kati ya dibundu sambu na kutanina mpeve na yo ya mbote. Inki nge lenda sala sambu dibundu kuvanda na ngemba?
15 Mutindu beto mekatuka kutubila yo, yo kele mfunu na kubumba binsweki yankaka, mingi-mingi ntangu bantu yankaka kezabisa beto mawi mpi mabanza na bo. Yo tavanda mpenza mbi kana beto keyalumuna binsweki ya bantu yankaka! Ata mpidina, kana mpangi mosi mesala disumu ya nene baverse ya Biblia fwete pusa beto na kumanisa dyambu yango disongidila nde beto fwete zabisa bankuluntu ya dibundu. (Tanga Levi 5:1.) Yo yina, kana beto mezaba nde mpangi bakala to mpangi nkento mesala disumu ya mutindu yina, beto fwete syamisa yandi na kuzabisa bankuluntu mpi kusosa lusadisu na bo. (Yak. 5:13-15) Kansi, kana yandi sala yo ve na nsungi ya ntangu mosi buna, beto fwete zabisa bankuluntu.
16. Inki mutindu kuzabisa masumu ya nene na bankuluntu kesadisaka na kutanina kimpeve ya dibundu?
16 Dibundu ya Bukristu kele kisika ya kutanina kimpeve na beto mpi beto fwete pesa maboko sambu na kutanina yo ntangu beto kezabisa masumu ya nene na bankuluntu. Kana bankuluntu kusadisa nsumuki na kubakisa disumu na yandi mpi kubalula ntima na kundimaka ndola mpi ndongisila, yandi tatula dyaka ve kimpeve ya dibundu na kigonsa. Kansi, inki bankuluntu lenda sala kana nsumuki yina kubalula ve ntima mpi kundima ve ndongisila? Kubasika na yandi na dibundu kele bonso nde bo ‘mepesa muntu yina na maboko ya Satana’ to bonso bo mekatula kima mosi ya mbi na kati na beto mpi yo tatanina mpeve ya dibundu. (Tanga 1 Korinto 5:5.) Ya kyeleka, sambu na kutanina mpeve ya dibundu yo kelombaka nde konso muntu na kati na beto kusala mambu ya mbote, kusala na kuwakana ti kimvuka ya bankuluntu mpi kutanina mambote ya bampangi na beto.
YEDISA BUMOSI “YA MPEVE”
17, 18. Inki tasadisa beto na kuyedisa bumosi “yina ya mpeve ke pesaka”?
17 Na ‘kutulaka ngolo sambu na kuwa malongi ya bantumwa,’ balongoki ya ntete ya Yezu kuyedisaka bumosi na kati ya dibundu. (Bis. 2:42) Bo pesaka mbalu na ndongisila ya Masonuku mpi lutwadisu yina kukatukaka na bambuta bantu. Sambu bankuluntu ya bubu yai kesalaka mambu na kuwakana ti kimvuka ya mpika ya kwikama mpi ya mayele, yo kesyamisaka bantu yonso na dibundu mpi kesadisaka na kulanda kuvanda na kimvuka. (1 Kor. 1:10) Ntangu beto kesadila ndongila ya Biblia yina kekatukaka na organizasio ya Yehowa mpi kelanda lutwadisu ya bankuluntu, beto kemonisa nde beto ‘ketula ngolo na kusimba kimvuka yina ya mpeve ke pesaka, na lusadisu ya ngemba yina ke vukisaka beno.’—Ef. 4:3.
18 Yo yina, bika beto sala yonso sambu na kutanina mpeve ya mbote na kati ya dibundu. Kana beto kesala mutindu yina, beto kendima nde ‘mambote ya Mfumu Yezu Kristu yina beto mefwana ve na kubaka tavanda ti mpeve ya beno kemonisa.’—Filp. 4:23.
[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]
[Kifwanisu ya kele na lutiti 24]
Keti nge keyedisaka mpeve ya mbote na kubongisaka bamvutu ya kesimbaka ntima?
[Kifwanisu ya kele na lutiti 25]
Yedisa mpeve ya mbote na kulongukaka bankunga na beto
