“Waˈanë yˈoyjyaˈayˈäjtënë nWintsënˈäjtëm Jesukristë tˈity mä ja winmäˈäny diˈib miitsëty myaˈijxëdëp.” (FILI. 4:23, Traducción del Nuevo Mundo [NM])

¿WIˈIX MBÄÄT NDUKNINÄJXËMË NMËGUˈUKˈÄJTËM JA OYBYË WINMÄˈÄNY...

... ko mëët nduˈukmujkëm?

... ko mëët nëjkxëm käjpxwäˈkxpë?

... ko nnijäˈäjëm ko të pën pyokytyuny mëjwiin kajaa?

1. ¿Tiko ja Dios mëduumbëty diˈib Filipos ets Tiatira yajmëjkumäätyë?

JA Dios mëduumbë diˈib mä ja naymyujkën Filipos kyaj nety nëgoo tmëdattë meeny sentääbë, per jantsy oyjyaˈay yˈijttë ets tsyojktë ja myëguˈuktëjk, duˈuntsoo dyäjktë tuˈugë oybyë ijxpajtën (Fili. 1:3-5, 9; 4:15, 16). Päätyë apostëlë Pablo duˈun dyajkugëjxë ja nyeky diˈib tyuknijäˈäyëdë: “Waˈanë yˈoyjyaˈayˈäjtënë nWintsënˈäjtëm Jesukristë tˈity mä ja winmäˈäny diˈib miitsëty myaˈijxëdëp (Fili. 4:23, NM). Nanduˈun jyaˈayˈäjttë ja Dios mëduumbë diˈib mä ja naymyujkën Tiatira. Päätyë Jesukristë diˈibë nety të tˈaxäjë ja mëjˈäjtën jam tsäjpotm, myëjkumääyëdë: “Nnijäˈäbëts diˈibë mduundëp. Nnijäˈäbëts ja mtsojkënëty, yëˈë mmëbëjkënëty, yëˈë mmaˈxtujkënëty, es wiˈixë Dios xymyëdundë. Es nnijäˈäbëts ko tyam xytyundë oy waanë niˈigyë këdiinëm jawyinyëp” (Diˈibʉ Jat. 2:19).

2. Extëm ja jot winmäˈäny nmëdäjtëm, ¿wiˈix mbäät tpudëkë ja naymyujkën o tˈaxëktuny?

² Mä tuˈuk tuˈugë naymyujkën wiˈixëm kyëxeˈeky ja jot winmäˈäny. Ta naymyujkën mä mas niˈigyë nyigëxeˈeky ja tsojkën, ets taa mä kyëxeˈeky ko jyantsy tyukxondaktëp ko nyëjkxtë käjpxwäˈkxpë ets tyundë prekusoor. Ko niduˈuk niduˈuk nyaˈijxëmë oybyë winmäˈäny, ta jyaˈˈatëdë tuˈugyëˈäjtën mä naymyujkën ets niˈamukë nduˈunëm diˈib oy (1 Kor. 1:10). Per ko nyaˈijxëm ja axëëkpë jot winmäˈäny, mbäät dyajmäˈätyë nmëguˈukˈäjtëm ets kyaj tnekytyukxondäˈäktëdë Diosë tyuunk ets axtë yajnaˈijxnët pënaty pokytyuump (1 Kor. 5:1; Diˈibʉ Jat. 3:15, 16). Ets mä ëtsäjtëm nnaymyujkëm, ¿wiˈix ja jot winmäˈäny kyëxeˈeky? ¿Ti mbäät nduˈunëm parë jap nyaˈijxëm ja oybyë jot winmäˈäny?

 ¿WIˈIX MBÄÄT NYAˈIJXËMË OYBYË WINMÄˈÄNY?

3, 4. ¿Wiˈix mbäädë Jyobaa nmëjkumäˈäyëm mä naymyujkën?

³ David tkuyˈëëyë Jyobaa: “Nmëjkumayaampy mä mëjpë naymyujkën; mä tuˈugë mëj käjpn nmëjkumayaˈany” (Sal. 35:18). David myëjkumääyë Jyobaa ko yajpaty mëdë wiinkpë Dios mëduumbëty. Ëtsäjtëm nan mbäät nyaˈijxëmë oybyë winmäˈäny mä naymyujkën ko njantsy kyomentaräjtëm ets nimaytyakëm ja mëbëjkën, extëm ko sëmään sëmään nˈëxpëjkëm Diˈib Xytyukˈawäˈänëm. Nˈoknayajtëˈëwëm: “¿Komentaräjtpëts mä naymyujkën kanäkˈok? ¿Niˈëxpëjkëbëts jawyiin tijaty naxäämp ets oyëts ngomentaraty?”. Pënaty nyigëbäjkˈäjttëbë fyamilyë, ¿mdukniˈˈijxëbë mˈuˈunk mˈënäˈk wiˈix yˈëxpëktët parë mbäät kyomentarattë extëm tjaygyukëdë?

⁴ Extëm nˈëˈëw nyaxëm mä naymyujkën ja nyajnigëxëˈkëm ko yëˈë ndunäˈänëm diˈib oy. David jyënany: “Tëjëtsë nwinmäˈäny nbëjtaˈaky kojëts ndunäˈäny diˈib mtsejpy, Dios, tëjëtsë nwinmäˈäny nbëjtaˈaky kojëts ndunäˈäny diˈib mtsejpy. Ets ëwäämp yäˈäxäämbëts” (Sal. 57:7). Mä naymyujkënë mbäät nguyˈëˈëw nguyyaxëmë Jyobaa parë nyaˈijxëm ko të winmäˈäny nbëjtakëm parë ndunäˈänëm diˈib yëˈë tsyejpy. Pën jaa ëy diˈib kyaj yajxon njäjtëm, oy ko nˈëˈëwdakëm mä nDiosˈawdäjtëm mëdë Familyë. Nˈokmëdäjtëmë jot winmäˈäny extëmë David, diˈib jënan: “Nguyˈëwaambyëtsë Jyobaa nuˈunëtsë nxëë njukyˈäjtën; [...] nyajpëtsëmaambyëtsë ëy yaˈaxy parëtsë nDios, mientrësëts njukyˈaty” (Sal. 104:33).

5, 6. ¿Wiˈix mbäät nyajnigëxëˈkëmë oyjyaˈayˈäjtën, ets wiˈix wyimbëtsëmët mä naymyujkën ko duˈun nduˈunëm?

⁵ Parë mä naymyujkën kyëxëˈëgët ko taaˈäjtpë tsojkën, jëjpˈam nanduˈun ets nwoˈojëmë nmëguˈukˈäjtëm mä jëën tëjk. Mä Ebreeʉsʉty japë Pablo tˈanmääy ja Dios mëduumbëty: “Dëˈënyëm mnaytsyokëdët nixim niyam extëm tukaˈaxpën. Kyaj xyjaˈaytyëgoytyët es mˈoyjyaˈayˈattët mët ja diˈibë jäjttëp mä mdëjk” (Ebre. 13:1, 2). Tuk peky wiˈix mbäät nbanëjkxëmë tyäˈädë käjpxwijën, yëˈë ko nwoˈojëm kaabyë sirkuitë mëdë nyëdoˈoxy etsë nmëguˈukˈäjtëm diˈib Dios mëduundëp, extëmë prekusoorëty. Nan oy ko nwoˈojëm pënaty të kyuˈooktë, pënaty naytyuˈugë yˈuˈunk yˈënäˈk yajˈyaˈktëp o wiinkpë nmëguˈukˈäjtëm parë mëët  ngäˈäy nˈukëm o nwoˈojëm ko nDiosˈawdäjtëm mëdë Familyë.

⁶ Pablo ojts tˈanëëmë ja Timoteo parë tmëgäjpxët ja myëguˈuktëjk ets “ttundët diˈibë dëˈën oy. [Ets] waˈan [t]nayajmëkjäˈäytyäˈägëdë mët ja oybyë tuunk, es dyajwäˈxäˈänët diˈibë myëdäjt jyaygyajptëp. Es ko dëˈën ttunët, nyapatypy extëm ttukjëjpˈixy ja jyikyˈäjtën diˈibë miimp oknëm, es dëˈën yˈaxäjëp ja jikyˈäjtën diˈibë tëyˈäjtënbë” (1 Tim. 6:17-19). Extëm nˈijxëm, Pablo yëˈë nety tsyejpy ets ja myëguˈuktëjk yˈoyjyaˈaytyäˈäktët. ¿Wiˈix mbäät nyaˈijxëmë duˈumbë jäˈäyˈäjtën, axtë ko tijaty yˈamääytyaˈaky? Tuk peky, yëˈë ko mä asamblee nyajnëjkxëm mä ngarrëˈäjtëm pënaty kyaj nëgoo myeeny syentääbë. Ets ¿ti mbäät ttundë pënaty duˈun yajpudëjkëdëp? Ko dyakët ja myeeny sentääbë nuˈun ja myadakënë jyaˈty. Duˈun tmëjjawëdët ti yajtukmëduump ets dyajjaˈˈatët ja oybyë jot winmäˈäny mä naymyujkën. Ja tuk peky wiˈix mbäät ndukˈijxëm ja nmëguˈukˈäjtëm ko ntsojkëm, yëˈë ko nyajnäjxëmë tiempë mët yëˈëjëty. ¿Wiˈix wyimbëtsemy ko “nmayˈäjtënduˈunëm mët ja nmëmëbëjkpëˈäjtëm”, extëm ko nyäjkëm ja tiempë ets tijaty nmëdäjtëm? Nyajkëktëjkëm niˈigyë ja tsojkën parë mët ja nmëguˈukˈäjtëm, ets nan nbudëjkëmë nety parë dyajnigëxëˈëgët ja oybyë jot winmäˈäny mä naymyujkën (Gal. 6:10).

7. Ko kyaj nmaytyaknäjxëm ti ja nmëguˈukˈäjtëm xytyuknijäˈäjëm, ¿wiˈix xypyudëjkëm parë jyapˈatëdë oybyë winmäˈäny mä naymyujkën?

⁷ Parë kyëktëkët ja tsojkën diˈib nmëdäjtëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm, tsojkëp mëët nnaymyaˈayëm ets kyaj nmaytyaknäjxëm diˈib xytyuknijäˈäjëm (käjpxë Proverbios 18:24). Pënaty jantsy naymyaayëdëp kyaj tmaytyaknaxy tijaty tuknijäˈäjëp ja myëtnaymyaayëbë. Pën tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm xytyukmëtmaytyakëm tijaty ets yˈity seguurë ko kyaj niˈamukë jäˈäy tnijawëyaˈany, ta mas niˈigyë kyëktëkët ja naymyayë. Pääty nˈoknaymyaˈayëm mët ja nmëguˈukˈäjtëm extëm mbäät xytyukjotkujkˈäjtëm, duˈuntsoo ja naymyujkën yajpäädët extëm tuˈugë familyë diˈib ijtp tuˈugyë ets tmëdatyë tsojkën (Pro. 20:19).

NˈOKTUKXONDAKËMË DIOSË TYUUNK

8. ¿Ti käjpxwijënë yajmooytyë ja Dios mëduumbë diˈib Laodicea, ets tiko?

⁸ Jesus duˈun tˈanmääy ja naymyujkën diˈib Laodicea: “Ëj nnijäˈäbëts diˈibë mduundëp. [...] Ni mgatëtsnˈattë es ni mgaˈˈanˈattë. Ntsejpyëts es mdëtsnˈattët o mˈanˈattët. Kom jeˈeyë mjokxˈattë, pääty nˈokˈëxtijtë extëm ja jäˈäy yaˈëëtsyëty diˈibë kyaj jyot tkupeky” (Diˈibʉ Jat. 3:15, 16). Ja Dios mëduumbëty diˈib Laodicea kyaj nety ttukxondäˈäktë ja Diosë tyuunk, ets waˈan yëˈë yˈaxëktuunëdë parë kyaj oy yˈittët. Päätyë Jesus ojts kyäjpxwijëdë: “Nˈoodëpts es njëjwijtsëmbijttëpts nidëgekyë  diˈibëts ntsejpy. Pääty jodëmbittë es mët winë mjot xykyuytyundët diˈibëts miits nˈanmääytyëp” (Diˈibʉ Jat. 3:19).

9. Ko ndukxondakëmë Diosë tyuunk, ¿wiˈix xypyudëjkëm parë kyëxëˈëgëdë oybyë jot winmäˈäny mä naymyujkën?

⁹ Pën ntsojkëm etsë nmëguˈukˈäjtëm tmëdattët oy ja jot winmäˈäny, tsojkëp ndukxondakëmë Diosë tyuunk. Tuk peky tiko të yajtuknibëjtäägë ets jyaˈˈatëdë naymyujkën, yëˈë parë nˈëxtäˈäyëmë jäˈäy diˈib oyë jyot kyorasoon ets ndukniˈˈijxëmë tëyˈäjtën. Pääty yˈoyëty ets nbanëjkxëmë Jesusë yˈijxpajtënë ets njotmoˈoyëmë tyäˈädë tuunk (Mat. 28:19, 20; Luk. 4:43). Niˈamukë nmëduˈunëmë Dios, ets ko mas niˈigyë ndukxondakëmë tyuunk, ta mas niˈigyë jyaˈˈaty ja tuˈugyëˈäjtën (1 Kor. 3:9). Ko nˈijxëm wiˈixë nmëguˈukˈäjtëm tnitsiptuny ja myëbëjkën ets dyaˈixyëtyë tsyojkënë mä Jyobaa ets mä tëyˈäjtën, ta mas ntsojkëm ets nwintsëˈkëm. Duˈunë duˈun, ko tuˈugyë nDiosmëduˈunëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm, ta jyaˈˈatyë tuˈugyëˈäjtën mä naymyujkën (käjpxë Filipʉs 1:27).

10. ¿Wiˈix pyudëkëdë nmëguˈukˈäjtëm ko nduˈunëmë mëjää parë mas oy ngäjpxwäˈkxëm?

¹⁰ Ko nduˈunëmë mëjää parë mas oy ngäjpxwäˈkxëm, nan pudëjkëbë nmëguˈukˈäjtëm. Ko nmëmäˈäy nmëdäjëmë jäˈäy ets ko nduˈunëmë mëjää parë ja ää ayuk jyäˈtët mä jyot kyorasoon, ta mas niˈigyë ndukxondakëmë Diosë tyuunk (Mat. 9:36, 37). Ets mbäät ndukninäjxëmë xondakën ja nmëguˈukˈäjtëm diˈib xyjamyëdäjtëm. Nˈokwinmäˈäyëm: ¿tiko Jesus tkejxy ja yˈëxpëjkpëty nimajtskaty? (Luk. 10:1.) Kyaj jeˈeyë tkejxy parë nyaymyëjämoˈoyëdët ets nyaytyukniˈˈixëdët tijaty, nanduˈunën parë niˈigyë ttukxondäˈäktëdë Diosë tyuunk. Pes ¿pën kanëjkxäämp mëdë nmëguˈukˈäjtëm diˈib jyantsy tyukxondakypy ko kyäjpxwaˈkxy? Xymyëjämoˈoyëm ja jyaˈayˈäjtën ets xypyudëjkëm parë ngäjpxwäˈkxˈadëtsëm ja Diosë yˈAnaˈamën (Rom. 1:12).

KYAJ NˈËBAT NGÄJPXPATËM ETS KYAJ NGUYUˈTSËM JA POKY

11. ¿Wiˈix ja israelitëty dyaˈijxëdë jyot wyinmäˈäny, ets wiˈix wyimbëtseemy?

¹¹ Jeˈeyë nety tuk sëmään majtsk sëmään nyaxy mä ja israelitëty pyëtsëmdë Egipto, ko tyëjkëdë ëbat käjpxpatpë. Ta tnibëdëˈktë Jyobaa ets pënaty yajtuumpy, ja Moisés mëdë Aarón (Éxo. 16:1, 2). ¿Wiˈix wyimbëtseemy? Diˈib pëtsëëmdë Egipto, tuˈuk majtsk jeˈeyë tyëjkëdë mä ja Naxwinyëdë diˈib Yajtukwinwäˈänëdë. Axtë ja Moisés kyaj tyëjkë mët ko tyëgooy ko ja israelitë dyaˈijxëdë axëëkpë jot winmäˈäny (Deu. 32:48-52). ¿Wiˈix mbäät njëjpkudijëmë jot winmäˈäny diˈib axëktuump?

12. ¿Ti tsojkëp nduˈunëm parë kyaj nˈëbat ngäjpxpatëm?

¹² Tsojkëp nnaygyuentˈäjtëm parë kyaj nˈëbat ngäjpxpatëmë nmëguˈukˈäjtëm. Diˈib mbäät xypyudëjkëm, yëˈë tudaˈakyˈäjtën ets ko nmëjˈijxëm pënaty myëdäjttëbë kutujkën, per nan tsojkëp nwinˈijxëm pën mëët nnaymyaˈayëm. Axëëk nëjkx wyimbëtsemy ko ndukxondakëm tijaty kyaj yˈoyëty o ko nyajnäjxëm kajaa tiempë mëdë jäˈäy diˈib kyaj tmëmëdowdë Jyobaa, extëm diˈib mëët nˈeskuelëˈäjtëm o diˈib mëët nduˈunëm. Pääty, oy ko nmastutëm pënaty kyaj yˈoyëtyë wyinmäˈäny o diˈib tyuundëp ti tyimtunandëp (Pro. 13:20).

13. Ko mä naymyujkën jyapˈatyë jäˈäy diˈib ëbat käjpxpatp, ¿wiˈix mëjwiin kajaa yˈaxëktunyëty?

¹³ Ko mä naymyujkën jyapˈatyë jäˈäy diˈib ëbat käjpxpatp, mëjwiin kajaa yˈaxëktuny, mbäät dyajtëgoyë jotkujkˈäjtën etsë tuˈugyëˈäjtën. Ko axëëk nimaytyakëmë nmëguˈukˈäjtëm, kyaj yëˈëyë nˈaxëktuˈunëm, nan mbäät ëtsäjtëm nbokytyuˈunëm ko niwäämbajtëm (Lev. 19:16;  1 Kor. 5:11). Mä primer siiglë, tamë nety nääk diˈib “kyaj tmëjpëjtäˈäktë ja kutujkën ets tniˈoo tniyääxëdë pënaty ijttëp mëj”, ja njënäˈänëm pënaty të nyikëjxmˈäjttëbë tuunk mä ja naymyujkën (Jud. 8, 16, NM). Dios kyaj ttukjotkëdakyë tyäˈädë axëëkpë jäˈäyˈäjtën.

14, 15. 1) ¿Ti tun jatëdëp ko mä naymyujkën yajnaˈixëdë jäˈäy diˈib të pyokytyuny mëjwiin kajaa? 2) ¿Ti mbäät nduˈunëm ko nnijäˈäjëm tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm të pyokytyuny mëjwiin kajaa ets tkuyuˈutsy?

¹⁴ ¿Ets ti mbäät nduˈunëm ko nnijäˈäjëm tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm tkuyuˈutsyë pyoky, extëm dyajniˈigyë nëë, tˈixyë pornografía o yˈity tsyëënë mët tuˈugë jäˈäy? (Éfe. 5:11, 12.) Pën naybyëjtakëm extëm kyaj ti tyuny jyatyëty, ta Diosë myëjää kyaj nyekyyajpäädët mä naymyujkën ets mbäädë net jyapˈatyë jotmay (Gal. 5:19-23). Parë jyaˈˈatëdë jotkujkˈäjtën etsë oybyë winmäˈäny mä naymyujkën, tsojkëp nduˈunëm diˈib tyuundë ja Dios mëduumbë diˈib Corinto: nyaˈijtëm wäˈäts ja naymyujkën. ¿Wiˈix?

¹⁵ Të nnijäˈäjëm ko kyaj yˈoyëty ets nmaytyakwäˈkxëm ko tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm xytyukmëtmaytyakëm wiˈix nyayjawëty o ti wyinmaapy, pes axëëk ko duˈun nˈadëtsëm. Per ko tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm pyokytyuny, jëjpˈam ets tnijawëdë mëjjäˈäytyëjk diˈib të yajtuunkmoˈoytyë mä naymyujkën (käjpxë Levítico 5:1). Pääty ko nnijäˈäjëm tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm të pyokytyuny mëjwiin kajaa, jëjpˈam ets nˈanmäˈäyëm parë tˈamdowëdë naybyudëkë mëjjäˈäytyëjk (Sant. 5:13-15). Pën kyaj duˈun ttuny, ta ëtsäjtëm nëjkx nimaytyakëm.

16. ¿Wiˈix yajkuwäˈäny ja naymyujkën ko nˈawäˈänëmë mëjjäˈäytyëjk ko të pën pyokytyuny?

¹⁶ Mä naymyujkën jantsy jotkujk nayjäˈäwëm, ets parë xëmë duˈun nˈijtëm, tsojkëp ndukˈawäˈänëmë mëjjäˈäytyëjk ko pën pyokytyunët mëjwiin kajaa. Pën ja jäˈäy yˈëxkajpy ko të pyokytyuny, jodëmbijtp ets yˈaxäjëp ko ja mëjjäˈäytyëjk jyëjwijtsëmbitëdë, ta kyaj dyajmäˈädët ja naymyujkën. Per pën kyaj jyodëmbity ets kyaj tˈaxäjë ja käjpxwijën diˈib yajmoopy, ta yaˈëxkaxët. Duˈuntsoo “kyutëgoyët” o jyëgaˈagët diˈib yajmäˈädaampy ja naymyujkën (käjpxë 1 Corintios 5:5, NM). * Pääty, niˈamukë nikëjxmˈäjtëm parë ndukˈawäˈänëmë mëjjäˈäytyëjk pën të tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm pyokytyuny ets nbanëjkxëm extëm xytyuˈumoˈoyëm. Nˈoktuˈunëm diˈib mbäät ttukˈoyˈaty ja nmëguˈukˈäjtëm ets nˈokkuwäˈänëm ja naymyujkën.

NˈOKˈYAJJAˈÄJTËMË “TIˈIGYËˈÄJTËN DIˈIBË JA ESPIRITË SANTË YAJKYPY”

17, 18. ¿Ti mbäät xypyudëjkëm parë nˈijtëm tuˈugyë mä naymyujkën?

¹⁷ Pënaty tim jawyiin pyanëjkxtë Jesus, yˈëxtääytyë ja tuˈugyëˈäjtën mët ko tjotmooytyë “tëgekyë diˈibë ja apostëlëty tukˈëxpëjkëdëp” (Apos. 2:42). Myëjpëjtaktë wiˈix tyuˈumooyëdë ja mëjjäˈäytyëjk ets pyanëjkxtë ja kyäjpxwijën. Mä tyäˈädë tiempë, pënaty yajnëjkxtëbë jëjpˈamˈäjtën yëˈë mëët tyuunmuktë tuumbë diˈib kuwijy; duˈuntsoo ja naymyujkënë tˈaxäjë naybyudëkë ets yajmëjämoˈoy parë nyayaˈitëdët tuˈugyë (1 Kor. 1:10). Ko niˈamukë nmëmëdoˈojëm wiˈixë Jyobaa kyäjpn xytyuˈumoˈoyëm mët yëˈëgyëjxmë Biiblyë etsë kyäjpxwijënë mëjjäˈäytyëjk, ta nyaˈijxëm ko nmëdatäˈänëm ja “tiˈigyëˈäjtën diˈibë ja Espiritë Santë yajkypy” (Éfe. 4:3).

¹⁸ Extëm të nnijäˈäjëm, nˈoktuˈunëmë mëjää parë nyaˈijxëm ja oybyë winmäˈäny mä naymyujkën. Pën nduˈunëm duˈun, ta nˈijtëm seguurë ko ja “yˈoyjyaˈayˈäjtënë nWintsënˈäjtëm Jesukristë” yˈitäˈäny mä ja winmäˈäny diˈib nyaˈijxëm (Fili. 4:23).

[Notë diˈib noky ëxˈääy]

[Yajtëˈëwën]

[Letrë diˈib miimp mä dibujë mä pajina 24]

¿Nyaˈijxëmë oybyë winmäˈäny mä naymyujkën ko jawyiin nˈëxpëjkëm tijaty ngomentaratäˈänëm?

[Letrë diˈib miimp mä dibujë mä pajina 25]

Nyaˈijxëmë oybyë winmäˈäny ko jawyiin nˈëˈëwdakëm