Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Chacha warmit mayni sapaki cristianökasasa kusisiñ jikjjatsnawa

Chacha warmit mayni sapaki cristianökasasa kusisiñ jikjjatsnawa

Chacha warmit mayni sapaki cristianökasasa kusisiñ jikjjatsnawa

“¿Kunjamatsa jumajj yatta jan iyawsiri chachamaru [jan ukajj warmimaru] qhespiyañjja?” (1 COR. 7:16.)

AKA JISKTʼANAKAR QHANAÑCHTʼAÑÄNI

¿Diosar jan iyawsir familia taypin sum jakasiñatakejj kunsa mä cristianojj luraspa?

¿Diosar jan iyawsir familiasajj kunjamatsa Diosan markapar mantanispa, ukatakejj kunjam yanaptʼañas wakisispa?

¿Tamankirinakajj kunjamsa Diosar jan iyawsiri familiani jilat kullakanakarojj yanaptʼsna?

1. ¿Kunapachatï maynejj Bibliat yateqañ qalltki ukhajj kunas familiapan pasaspa?

 YATIYIR sarapjjam, ukat Diosan Reinopajj jakʼankjjewa sasin jaqenakar yatiyanipjjam sasaw Jesusajj apostolanakapar mä kutejj khitatayna (Mat. 10:1, 7). Uka arunak taqe chuym istʼasajj wali kusisitaw jaqenakajj jikjjatasipjjäna. Ukampis yaqhepajj janiw istʼañs munapkaniti, antisakiw contra saytʼapjjani sasaw Jesusajj sarakïna (Mat. 10:16-23). Ukatjja, familia taypit contra saytʼirinakas utjarakiniwa, Diosar yupaychañajj chʼamäniwa sasaw qhanañchäna (Mateo 10:34-36 liytʼasiñapawa).

2. ¿Chacha warmit jan ukajj familiat sapaki Diosar loqtasipki uka jilat kullakanakajj kunjamatsa kusisiñ jikjjatapjjaspa?

2 Ukhamajj ¿chacha warmit jan ukajj familiat Diosar sapaki loqtasipki uka jilat kullakanakajj janit kusisiñ jikjjatapkaspa? Janiw uk sañ munktanti. Awisajj mä qhawqha tiempokiw wal colerapjje. Ukampis jiwasatejj Bibliat jan yatiñ munir familiaranakarus suma chuymamp uñjañäni ukhajja, wali kusisitaw jikjjatasiñäni. Ukat Jehová Diosas janirakiw armaskistaniti. Jupaw wali kusisit chuymampi loqtañsa ukat munañaparjam sarnaqañsa yanaptʼistani. Maysa toqetjja, 1) jiwasaw familia taypin suman jakasiñatakejj chʼamachasiñasaraki. Ukatjja, 2) kunjamatsa Bibliat yateqañ munapjjaspa uk amuyañasawa ukat ukarjam yanaptʼañasawa. Ukhamatwa familia taypinjja kusisiñ jikjjatañäni.

¿KUNJAMATSA SUMANKAÑAJJ UTAN UTJASPA?

3. ¿Familia taypin suman jakasiñatakejj kunatsa wal chʼamachasiñasa?

3 Utan jan waltʼäsiñanakajj utji ukhajja, familiaranakar Bibliat yatichañajj wali chʼamäspawa (Santiago 3:18 liytʼasiñapawa). Ukhamasti, Diosar jan uñtʼapki uka familiaranakar yanaptʼañatakejj sumankañaw utan utjañapa, ukatak wal chʼamachasiñasawa. Ukampis ¿kunjamsa uk phoqsna?

4. ¿Kunjamatsa sumankañajj chuymasan utjaspa?

4 Nayraqatjja, chuymasanwa sumankañajj utjañapa. Ukatakejj Jehová Diosan “samarañapa” mayisiñasawa (Fili. 4:6, 7). Ukat Diosan Arupat yatjjatasin ukarjam sarnaqañasawa. Ukanakaw suman jakasiñsa, kusisit sarnaqañsa yanaptʼistani (Isa 54:13). Uka pachparakiw tantachäwinakan taqe chuym arstʼañasa ukat jaqenakar yatiyir sarañas yanaptʼistaspa. Khitinakatejj chacha warmit sapaki cristianöpki uka jilat kullakanakajj ukhamaw chʼamachasipjje. Luisa sat mä kullakajj warmi sapakiw Diosar loqtaski. * Jupajj utan taqe lurañanakap phoqasaw jaqenakar Bibliat yatichirejj sarañ yati. Ukat akham siwa: “Chʼamachasisin yatiyir mistuwayta ukhajja, walpun Jehová Diosajj bendicitu” sasa. Kullakajj wali kusisita, chuymas chuymapuniw jikjjatasi.

5. ¿Diosar jan iyawsir familiaranakampi sum apasiñajj kunatsa chʼamäspa, ukat kunas yanaptʼistaspa?

5 Diosar jan uñtʼapki uka familiaranakampi sum apasiñatakejj wal chʼamachasiñasawa. Ukampis awisajj chʼamakïspawa, Diosan kamachinakap pʼakintayañwa munapjjestaspa. Ukat jupanakar jan istʼañ munjjsna ukhajj wal colerapjjaspa. Ukampis jiwasatï Diosan arunakapat katjjarusiñäni ukhajja, qhepat sumankañaw utjani. Maysa toqetjja ak amtañasarakiwa, kuntï familiaranakajj mayipkistu ukanakajj Diosan Aruparjam walikïskani ukhajja, jupanakar istʼañasawa. Jiwasatï taqe kunsa munañasaruk lurasksna ukhajja, jukʼampiw utan jan waltʼayasiñajj utjaspa (Proverbios 16:7 liytʼasiñapawa). Ukatjja, irpir chuymaninakar jisktʼasiñasarakiwa, jan ukajj Amuyasiri Cheqapa Uywatan apayanit qellqatanakampis yanaptʼasiraksnawa (Pro. 11:14).

6, 7. 1) Chacha warmit mayni sapaki Bibliat yateqañ qallti ukhajja, ¿kunatsa maynïrejj jarkʼaspa? 2) ¿Bibliat jan yateqayañ munatajj kunsa jiwasajj lursna?

6 Uta manqhan sum apasiñatakejj Jehová Diosar atinisiñasawa, ukat jan iyawsir familiarajj kunjamsa jikjjatasi uksa sum amuyañasarakiwa (Pro. 16:20). Ukat khitinakatejj Bibliat jichhaki yateqasipki ukanakasa, ukham chuymanïñatakiw chʼamachasipjjarakispa. Kunapachatï chacha warmit maynejj Bibliat yateqañ muni ukhajja, walikiw sasaw yaqhep chachanakasa jan ukajj warminakas sapjje, familiatakis wali askïniwa sasaw amuyapjje. Ukampis yaqhepajj janirakiw uka toqet kuns yatiñ munapkiti. Ester sutini mä kullakat parltʼañäni. Chachapaw Jehová Diosan Qhanañchirinakapampi Bibliat yateqañ qalltatayna. Ukampis uk istʼasajj walpun Esterajj coleratayna. Jichhajj akham siwa: “Kunsa akar apanta sasaw libronak ninar phichantaraqerïta ukat chikatjja tʼuna taypiruw liwtaraqerïta” sasa. Ukat Gerardo sat yaqha jilatajj akham sarakiwa: “Kunapachatï warmi sapaki Bibliat yateqañ qalltki ukhajja, jan wali jaqenakampis sallqjayaskaspa ukhamwa chachanakajj amuyapjje. Ukatwa yaqhepajj warmipar arjjatañ laykojj colerapjje ukat toqesipjje” sasa.

7 Ukham jan walinakanwa Bibliat yateqerinakajj uñjasipjjaspa. Yaqhepajj chacha sapaki jan ukajj warmi sapakiw yateqañ qalltapjje. Ukampis ¿kunjamatsa jupanakar yanaptʼsna? Akham sasin chʼamañchtʼañasawa: “Bibliat yateqaskakim, jan jaytamti, inas qhepat amuytataschini” sasa (1 Ped. 3:15). Jilata Gerardojj akham saskakiwa: “Walikpun warmijajj llampʼu chuymampi aguantawayejja sasaw kusista” sasa. Ukat kullakajj akham sarakiwa: “Bibliat yateqañ munta satajja, janiw Gerardojj munirïkiti. Jan wali amuyunakampiw mayjtʼayapjjätamjja sasaw toqesiri. Ukampis nayajj wal aguantawayta, janiw nayajj ukham amuykti sasaw sumat sista. Ukatjja, aka libro liytʼasmastï, sasaw libroj maytʼarakta. Kunapachatï liyiñ tukuyi ukhajja, janiw kamskitusa, walpun muspharasi” sasa. Ukhamasti, kunapachatï chacha warmit maynejj Bibliat yateqasin tantachäwinakar jan ukajj jaqenakar yatiyir sarjje ukhajja, utan qheparirejj llakisispawa, sapa jaytjatas uñjaskaspa ukhamwa amuyasispa. Jan ukham llakisiyañatakejja, sumat qhanañchtʼañasawa.

¿KUNJAMSA BIBLIAT YATEQAPJJAÑAPATAKEJJ YANAPTʼSNA?

8. ¿Chacha warmit Diosar sapaki loqtasipki uka jilat kullakanakarojj kunsa apóstol Pablojj amtayi?

8 Chacha warmit mayni sapaki Diosar yupaychaskstan ukhajja, janiw jaljtañajj wakiskaspati. Jan jaljtapjjamti sasaw apóstol Pablojj amtayistu (1 Corintios 7:12-16 liytʼasiñapawa). * Ukampis ¿kunas kusisit chuymamp loqtañatakejj yanaptʼistaspa? Inas mä urojj amuytatasisin Diosar loqtañ munjjchini sasin suyañasawa. Ukatjja, kunjamatsa Diosan arunakap istʼañ munaspa uksa wali amuyumpi thaqhañasarakiwa. Uka toqet experiencianak uñjañäni.

9. ¿Mä familiarar Biblia toqet parlkasajj kunsa amuyañasa?

9 Biblian cheqa yatichäwinakap yatjjatasajj walpun Felipejj kusisitayna. “Taqenirus Bibliatak parlañ munaskayäta” sasaw qhanañchi. Jïsa, yaqhepajj ukhamaw kusisiñat jaqenakar wal parlapjje. Familiaranakarus jankʼakiw iyawsayañ munapjje. Ukampis ¿kunas pasaspa? Awisajja, janiw pachpa familiaranakas Biblia toqet parlir istʼañjja munapkiti. Ukaw Feliperojj pasatayna. Warmipar yanaptʼañat sipansa, antisakiw Bibliat wal parlasajj qarjayatayna. “Felipejj niyapuniw pʼeqsa muytayitu, Bibliatak parlaskiri” sasaw warmipajj qhanañchi. Cheqansa, jukʼat jukʼatwa mä familiarajj Bibliat yateqañ munaspa. Yaqha chacha warmit amuytʼañäni, qalltanjja chacha sapakiw Bibliat yateqatayna. Ukampis warmejj 18 maranak qhepatwa yateqañ qalltaskatayna. Ukhamasti, khitinakatejj jiwasamp chika Bibliat yateqasipki ukanakar yanaptʼañasawa. Chacha sapaki jan ukajj warmi sapaki yateqaskchi ukhajja, familiaranakapar wali amuyumpi arjjayañapataki yatichañasawa. Nayra tiempojja akham sasaw Moisesajj säna: “Nayan yatichäwejjajj jalljamaw purinini, nayan arsutajjas mä sulljamäniwa, sulla jalljamaw qoranak patjjaru purini, pastonak patarusti umjamaraki” sasa (Deu. 32:2). Kunjamatsa sullar uñtat mä qhawqha suma arunakampi jukʼat jukʼata chuymar purtʼaspa uk yatichañasawa. Kunapachas Biblia toqet parlañapa ukat kunjamsa arsuñapa ukanakjja sumwa mä yateqerirojj yatichañasa.

10-12. 1) ¿Chacha warmit mayni sapaki cristianöpki uka jilat kullakanakarojj kunsa apóstol Pedrojj amtayäna? 2) ¿Kuntï 1 Pedro 3:1, 2 qellqatajj siski uka arunakajj kunjamsa Bibliat yateqerinakarojj yanaptʼaspa?

10 Apóstol Pedrojj akham sasaw Diosar warmi sapa loqtir kullakanakarujj amtayäna: “Warminaka, chachanakamar istʼasa sarnaqapjjam, ukhamata inas kawkïri chachas jan Tatitur iyawskchi ukajj jumanakan sarnaqäwinakam toqe Tatitutaki jikjjatatäñapataki jan kuna arumpisa, jan ukasti jumanakan suma sarnaqatam uñjasaki” sasa (1 Ped. 3:1, 2). ¿Kunsa amuytanjja? Mä kullakajj suma sarnaqatapampiw jan iyawsir esposoparojj atipjaspa. Jïsa, kullakatejj chachapar qhoru jaqëkipansa suma chuymampi ukat respetompi uñjani ukhajja, iyaw sasaw esposopajj qhepat yateqañ munaspa. Ukat ¿jilatanakat kamsaraksnasa? Chacha sapaki maynejj Diosar loqtaskchi ukhajja, ukhamarakiw warmipar wali munasiñampi pʼeqtʼañapa, Biblia toqet jan istʼañ munatpachas sumat uñjañapawa (1 Ped. 3:7-9).

11 Apóstol Pedron arunakapajj wali askiwa. Ukarjamaw walja jilat kullakanakajj nayrar sartawayapjje. Zulmampit Estebanampit parltʼañäni. Kunapachatï Zulmajj Jehová Diosan Qhanañchirinakapampi Bibliat yateqañ qalltkäna ukhajja, janiw Estebanajj kuns yatiñ munkänti. Walpun colerasitayna, “kamachakïsa sasaw wal pächasitayna”. Kullakajj akham sarakiwa: “Nayratpachas Estebanajj qhorupunïnwa. Jupamp kuna toqet parltʼasiñas wali chʼamänwa. Kunatsa colerjjakiriwa. Ukampis Bibliat yateqañ qalltawayta ukhajja, jukʼamp qhoruw tukuwayjje. Janiw jupamp qamañjamäjjänti” sasa. ¿Kunas jan ukajj khitis uka kullakar yanaptʼawaypacha?

12 Bibliat yatichiripaw Zulmarojj wal amuytʼayatayna. Jupajj akham saskakiwa: “Mä arumajja, ikintjjä saskayät ukhaw Estebanajj nuwjitu. Walpun llakisiyäta, janis kunatakis askïkirista ukham amuyasisaw naya pachpatakis wal colerasirïta. Ukat qhepürojj Bibliat yatichir kullakaw utar jutatayna. Janiw nayajj Bibliat jukʼamp yateqañ munjjtti sasaw sista. Ukat kunanakas pasitu ukanak yatiyta ukhajja, 1 Corintios 13:4-7 qellqat uñjjattʼañäni sasaw liytʼayitu. Uka arunak uñjjatasajja, ‘kamis Estebanajj nayar ukham munasiñampi uñjitaspajja’ sasaw sista. ‘Ukampis ¿jumajj kunjamsa chachamar uñjaskta?’ sasaw kullakajj jisktʼitu. Estebanajj jan munañjam wali qhoru jaqewa sasaw nayajj sista. Uk satajja, akham sasaw kullakajj sumat amuytʼayitu: ‘Zulma, ¿khitis cristianjam sarnaqañatakejj chʼamachasiski, jumati jan ukajj Estebanacha?’ sasa. Ukhakiw chuymajan amuytatasta. Ukatjja, Estebanar munasiñampi uñjañ yanaptʼita sasaw Jehová Diosar wal mayista. Ukhamatwa sum apasiñ jukʼat jukʼata qalltawayapjjta, ukat 17 maranak qhepatjja, chacha warmpachaw Diosar yupaychasipkta” sasa.

¿KUNJAMATSA JIWASAJJ YANAPTʼARAKSNA?

13, 14. ¿Diosar jan iyawsir familiaranakani jilat kullakanakarojj kunjamsa yanaptʼsna?

13 Kunapachatï jallojj wali jukʼat purjjati ukhajja, wali sumaw oraqerojj chʼachʼanti ukat alinaksa sum jiltayaraki. Ukar uñtasitaw chacha warmit sapaki tamar jutasipki uka jilat kullakanakarojj yanaptʼsna. Brasil markan jakasir Elvira sat mä kullakajj akham siwa: “Jilat kullakanakan yanaptʼapampiw nayajj Jehová Diosar sum loqtaskta” sasa.

14 Jiwasatejj mä jilatan jan ukajj kullakan jan iyawsir familiaranakapar munasiñampi uñjañäni ukhajja, jukʼat jukʼatwa chuymanakapar purtʼsna. Nigeria markan jakasir mä jilatat amuytʼañäni. Warmi sapakiw nayraqatajj Diosan markapar mantatayna, ukampis jupajj 13 maranak qhepatwa iyawsaskatayna. Jichhajj akham siwa: “Mä kutejja, mä jilatamp chikaw yaqha markar autot sarasipkayäta. Ukampis akatjamatwa autopajj saytʼasjje, janiw sartañ munjjänti. Ukatwa jilatajj cristian masinakapar thaqherejj jankʼaki sarawayi. Ukatjja, wali munasiñampi katoqtʼasaw utanakapar qorpachtʼapjjetu. Jaya tiempos uñtʼasipkaspa ukhamwa parltʼasipjje. Uk uñjasajja, ¡aka kasta munasiñatsa esposajajj parlaskataynajjä sasaw wal muspharta!” sasa. Ukat Inglaterra markan jakasir mä kullakajj akham sarakiwa: “Jehová Diosan Qhanañchirinakapajj panpachanirupuniw kun manqtʼasiñatakis jawstʼasipjjeri, utanakaparus wali sum katoqtʼasipjjeri” sasa. * Chachapajj 18 maranak Diosar loqtjjäna uka qhepatwa jupajj Diosan markapar mantjjarakitayna. Ukat uka pachpa markan jakasir mä jaqejj niya ukar uñtasitarakiw iyawsatayna, jupajj akham siwa: “Jilat kullakanakajj visittʼasir jutapjjapuniriwa, ukat utanakaparus invitasipjjarakiriwa. Kunapachatï hospitalan uñjasta ukhajja, waljaniw tumpirejj jutapjjäna” sasa. ¿Jiwasat kamsaraksnasa? Jilat kullakanakan jan iyawsir familiaranakapatjja janiw armasiñasäkiti.

15, 16. ¿Familia taypin sapaki cristianöpki uka jilat kullakanakarojj kunas kusisiñ jikjjatañaki yanaptʼaspa?

15 Ukampis may amtañasarakiwa. Kunaymanit yanaptʼatpachasa ukat cristianonakar sum sarnaqer uñjkasasa, yaqhep familiaranakajj janiw Diosar iyawsirjamäpkiti. Yamas yaqhepajj mara maraw jiwasatak wal colerapjje (Mat. 10:35-37). Ukampis jupanakar sumat uñjaskakiñäni ukhajja, wali askïniwa. Diosar qhepat iyawsir mä jilatajj akham siwa: “Cristianjam sum sarnaqasajj kunjamsa maynejj chachaparusa jan ukajj warmiparusa Diosatak jikjjataspa ukjja, janiw khitis yatktanti. Janiw qarjasiñasäkiti” sasa.

16 Ukat janipun Diosar iyawsañ munapkani ukhasa, kusisiñ chuymanïñataki chʼamachasiñasawa. Mä kullakajj 21 maranakaw chachapar yanaptʼañatakejj wal chʼamachasiski. Ukampis jupajj akham siwa: “Dios nayraqatan sum sarnaqañataki chʼamachasisaw kusisiñ jikjjatta. Nayatakejj alajjpachankir Awkijampi sum apasiñaw nayranki, janipuniw jupat jitheqtañ munkti. Ukat Bibliat yatjjatasasa, tantachäwinakar sarasasa, jaqenakar yatiyir sarasas ukat jilat kullakanakar yanaptʼasasa wali sumaw chuymajan jikjjatasta, ukat Jehová Diosarus jukʼampirakiw jakʼachasta” sasa (Pro. 4:23).

CHʼAMACHASISKAKIM, JANIW INAMAYÄKANITI

17, 18. ¿Familia taypin Diosar sapaki loqtkasas kunjamatsa cristianonakajj pacienciampi suytʼaskaksna?

17 Jilat kullaka, jumatejj familia taypit Jehová Diosar sapaki loqtasksta ukhajja, chʼamachasiskakim. “Sutipar munatap laykojja janiw [Diosajj] apanukupkätamti” (1 Sam. 12:22). Jïsa, jumatejj Jehová Diosat wal katuntasïta ukhajja, jupaw sum uñjaskätamjja (2 Crónicas 15:2 liytʼasiñapawa). Bibliajj akham sarakistuwa: “Tatiturojj suma chuymamp munasim [...]. Tatitun amparapar sarnaqäwim katuyasim, jupar taqe chuymamp alkatam” sasa (Sal. 37:4, 5). Ukarjam sarnaqäta ukat janirak Diosat mayisiñsa armaskätati ukhajja, jupaw kuna jan walinak utjipansa yanaptʼaskätamjja (Rom. 12:12).

18 Ukjjarusti, familia taypin sum apasiñataki qollan ajayumampi yanaptʼita sasin Jehová Diosar mayisiñamarakiwa (Heb. 12:14). Ukhamat jan iyawsir familiaraman chuymapar purtʼasma ukhajj wali kusiskañäspawa. Ukat “taqe kunsa Diosar jachʼañchañatakiki lu[räta]” ukhajja, wali kusisitaw chuymaman jikjjatasïta (1 Cor. 10:31). Ukampis janipun ak armasimti, wali munasiri mä jachʼa familiaw Oraqpachan utjtamjja.

[Qhanañchäwinaka]

^ Yaqha sutinakampi uchatawa.

^ Ukampis sinti jan walinak utjipan jaljtañajj walikïskiwa Diosan arunakaparjamajja. Sapa mayniw uka toqet sum amuytʼasiñapa. Jukʼamp yatjjattʼañatakejj “Diosan munasiñapan jakasipxañäni” siski uka libro 220 ukat 221 jananak uñjjattʼäta.

^ Diosar jan iyawsir jaqenakampi manqtʼasiñajj walikïskiwa (1 Cor. 10:27).

[Jiskt’anaka]

[28 janan fotopa]

Kunapachas Biblia toqet istʼañ munapjjaspa uk amuyañasawa

[29 janan fotopa]

Janipuni jupanakat armasiñäniti