Muṱa Wo Fhandekanaho Nga Vhurereli U Nga Kona U Takala
Muṱa Wo Fhandekanaho Nga Vhurereli U Nga Kona U Takala
‘U zwi ḓivha hani, iwe, arali u tshi ḓo tshidza mufarisi wau?’—1 VHA-KOR. 7:16.
NAA NI NGA WANA PHINDULO?
Vhatendi vha nga ita mini u itela u ṱahulela mulalo muṱani wo fhandekanaho nga vhurereli?
Mukriste a nga thusa hani miraḓo ya muṱa uri i ṱanganedze vhurabeli ha ngoho?
Ndi mini zwine vhaṅwe vhathu vha nga zwi ita u itela u thusa mutendi ngavho ane a vha na muṱa wo fhandekanaho nga vhurereli?
1. U ṱanganedza mulaedza wa Muvhuso zwi nga kwama hani muṱa?
KHA tshiṅwe tshiitea, musi Yesu a tshi ruma vhaapostola vhawe o ri: “Tshimbilani ni huwelele ni ri: Muvhuso wa ṱaḓulu u tsini!” (Mat. 10:1, 7) Enea mafhungo-maḓifha o vha a tshi ḓo ḓisela vhane vha a ṱanganedza nga mbilu yoṱhe mulalo na dakalo. Naho zwo ralo, Yesu o sevha vhaapostola vhawe uri vhathu vhanzhi vho vha vha tshi ḓo pikisa mushumo wavho wa u huwelela nga ha Muvhuso. (Mat. 10:16-23) U pikiswa hu vhavhaho vhukuma ndi ha musi miraḓo ya muṱa i sa ṱanganedzi mulaedza wa Muvhuso.—Vhalani Mateo 10:34-36.
2. Ndi ngani Vhakriste vhane vha vha miṱani yo fhandekanaho nga vhurereli vha tshi nga kona u takala?
2 Naa zwenezwi zwi amba uri a zwi konadzei uri vhatevheli vha Kristo vhane vha vha miṱani yo fhandekanaho nga vhurereli vha takale? A zwo ngo ralo! Naho nga zwiṅwe zwifhinga u pikiswa nga miraḓo ya muṱa zwi tshi nga kalula, a zwi vhi nga u ralo tshifhinga tshoṱhe. Zwiṅwe hafhu, u pikiswa nga muṱa zwi nga kha ḓi fhela nga u ya ha tshifhinga. Zwa ndeme ndi nḓila ine vhatendi vha aravha ngayo musi vha tshi pikiswa kana vhathu vhe si na dzangalelo khavho. Zwiṅwe hafhu, Yehova u fhaṱutshedza vhane vha fulufhedzea khae, nahone u ita uri vha takale hu sa londwi zwiimo zwi si zwavhuḓi. Vhatendi vha nga ita uri vha takale vhone vhaṋe (1) nga u lwela u ṱahulela mulalo hayani (2) na nga u lingedza nga mbilu yoṱhe u thusa miraḓo ya muṱa i sa tendi uri i ṱanganedze vhurabeli ha ngoho.
ṰAHULELANI MULALO HAYANI
3. Ndi ngani Mukriste ane a vha muṱani wo fhandekanaho nga vhurereli a tshi fanela u ṱahulela mulalo muṱani?
3 Ndi zwa ndeme uri muṱani hu vhe na mulalo u itela uri mbeu ya u luga i kone u aṋwa. (Vhalani Yakobo 3:18.) Naho miraḓo ya muṱa wa Mukriste zwa zwino i sa athu vha kha vhurabeli ho kunaho, Mukriste u fanela u ita vhuḓidini nga mbilu yoṱhe u itela uri a ṱahulele mulalo muṱani. A nga zwi itisa hani zwenezwi?
4. Vhakriste vha nga dzula vhe na mulalo nga nḓila-ḓe?
4 Vhakriste vha fanela u dzula vhe na mulalo. Zwenezwi zwi amba uri ri fanela u rabela zwi tshi bva mbiluni, u itela uri ri vhe na “mulalo wa Mudzimu” u sa vhambedzwi na tshithu. (Vha-Fil. 4:6, 7) Ri wana dakalo na mulalo nga u vha na nḓivho nga ha Yehova na u shumisa maitele a Maṅwalo vhutshiloni hashu. (Yes. 54:13) Ndi zwa ndeme uri ri ṱanganele kha miṱangano ya tshivhidzo na u fhisea vhuḓinḓani ha tsimu arali ri tshi ṱoḓa u vha na mulalo na dakalo. Vhatendi vhane vha vha miṱani yo fhandekanaho nga vhurereli vha a kona u ṱanganela mishumoni ya Vhukriste u ya nga hune vha kona ngaho. Sa tsumbo, ṱhogomelani Enza, * we munna wawe a vha a tshi pikisa nga nḓila ya tshiṱuhu. O vha a tshi ya mushumoni wa u ita vhafunziwa musi o no ita mishumo yawe yoṱhe ya hayani. Enza o ri: “Yehova u a mphaṱhutshedza nga mbuyelo dzavhuḓi tshifhinga tshoṱhe musi ndi tshi ita vhuḓidini ha u ṱanganela kha u vhudza vhaṅwe mafhungo-maḓifha.” Vhukuma, dzenedzo phaṱhutshedzo dzi ita uri ndi vhe na mulalo, u fushea na dakalo.
5. Ndi ifhio khaedu ine vhatendi vhane vha vha miṱani yo fhandekanaho nga vhurereli vha anzela u sedzana nayo, nahone ndi thuso ifhio ine vha nga i wana?
5 Ri fanela u ita vhuḓidini nga mbilu yoṱhe u itela u ṱahulela vhushaka ha mulalo na miraḓo ya muṱa i si vhatendi. Zwenezwi zwi nga konḓa vhukuma ngauri nga zwiṅwe zwifhinga vha nga ṱoḓa uri ri ite zwithu zwine zwa lwisana na maitele a Bivhili. U farelela hashu nga ho khwaṱhaho kha maitele o lugaho zwi nga vha sinyusa nga zwiṅwe zwifhinga, fhedzi u ita nga u ralo zwi ita uri hu vhe na mulalo nga murahu. Ndi ngoho uri u sa tendelana na zwiimo musi hu si na maitele a Maṅwalo ane a khou pfukwa zwi nga ita uri hu vhe na khuḓano i sa ṱoḓei. (Vhalani Mirero 16:7.) Musi ro sedzana na khaedu, ndi zwa ndeme u ṱoḓa nyeletshedzo ya Maṅwalo khandisoni dza tshigwada tsha mukoma a fulufhedzeaho na wa vhuṱali na kha vhahulwane.—Mir. 11:14.
6, 7. (a) Ndi ngani vhaṅwe vha tshi pikisa miraḓo ya muṱa ine ya thoma u guda na Ṱhanzi dza Yehova? (b) Mugudi wa Bivhili kana mutendi u fanela u aravha hani musi a tshi pikiswa?
6 U itela u ṱahulela mulalo muṱani, ni fanela u fulufhela Yehova nahone ni pfesese maḓipfele a miraḓo ya muṱa ine i si vhe vhatendi. (Mir. 16:20) Na vhagudiswa vhaswa vha Bivhili vha nga kona u vha na honoho vhuṱali kha enea mafhungo. Vhaṅwe vhanna na vhafumakadzi vha sa tendiho vha nga kha ḓi sa thivhela mufarisi wa mbingano musi a tshi guda Bivhili. Vha nga kha ḓi tenda uri zwenezwi zwi ḓo vhuyedza muṱa. Naho zwo ralo, vhaṅwe vha nga vha na vhuswina. Esther ane zwino a vha Ṱhanzi u a tenda uri o vha a tshi “sinyuwa” musi munna wawe a tshi thoma u guda Bivhili na Ṱhanzi dza Yehova. U ri: “Ndo vha ndi tshi laṱa khandiso dzawe kana u dzi fhisa.” Howard, we u thomani a vha a tshi pikisa mufumakadzi wawe musi a tshi guda Bivhili o ri: “Vhanna vhanzhi vha ofha uri vhafumakadzi vhavho vha khou fhurwa uri vha vhe kha tshigwada tsha vhurereli. Munna a nga kha ḓi vha a sa ḓivhi uri a ite mini nahone a fhedzisela a tshi vho pikisa.”
7 Mugudiswa ane mufarisi wawe a pikisa u fanela u thuswa uri a vhone uri ho ngo fanela u litsha u guda Bivhili. Kanzhi a nga kona u dzudzanya eneo mafhungo nga u sa fhela mbilu na u ṱhonifha mufarisi ane a si vhe mutendi. (1 Pet. 3:15) Howard u ri: “Ndi a livhuha uri mufumakadzi wanga o vha a tshi dzula o dzika nahone ho ngo ṋaṋisa zwithu!” Mufumakadzi wawe o ri: “Howard o vha a tshi nkombetshedza uri ndi litshe u guda Bivhili. O vha a tshi ri ndi khou fhurwa. Nṱhani ha u ṱaṱisana nae, ndo mu vhudza uri a nga vha a tshi khou amba ngoho, fhedzi ndo dovha nda mu vhudza uri a thi vhoni uri ndi nga vha ndi tshi khou fhurwa nga nḓila-ḓe. Nga zwenezwo, ndo mu humbela uri a vhale bugu ye nda vha ndi tshi khou i guda. O i vhala nahone a si kone u hanedza zwe zwa ambiwa khayo. Nahone zwenezwo zwo mu kwama vhukuma.” Ndi zwavhuḓi u humbula uri vhafarisi vha si vhatendi vha ḓipfa vhe vhoṱhe kana vha songo vhofholowa musi mufarisi wavho a tshi ya u ita mishumo ya Vhukriste, fhedzi u vha sumbedza lufuno zwi nga shandula eneo maḓipfele.
VHA THUSENI URI VHA ṰANGANEDZE VHURABELI HA NGOHO
8. Muapostola Paulo o ṋea Vhakriste vha re na vhafarisi vha si vhatendi nyeletshedzo ifhio?
8 Muapostola Paulo o ṋea Vhakriste nyeletshedzo ya uri a vho ngo fanela u ṱala vhafarisi vhavho nga nṱhani ha uri a si vhatendi. * (Vhalani 1 Vha-Korinta 7:12-16.) U dzula ni tshi humbula uri mufarisi ane a si vhe mutendi a nga vha Mukriste zwi nga thusa mutendi uri a dzule o takala naho e muṱani wo fhandekanaho nga vhurereli. Naho zwo ralo, ndi zwa ndeme u vha na vhulondi musi ri tshi lingedza u swikelela muraḓo wa muṱa a si mutendi, samusi tsumbo i tevhelaho i tshi zwi sumbedza.
9. Ndi mini zwine ra fanela u zwi ṱhogomela musi ri tshi vhudza miraḓo ya muṱa i si vhatendi mafhungo-ngoho a Bivhili lwa u tou thoma?
9 Jason o vha o takala vhukuma musi a tshi thoma u guda mafhungo-ngoho a Bivhili. O ri: “Ndo vha ndi tshi ṱoḓa u vhudza muṅwe na muṅwe!” Musi mugudiswa wa Bivhili a tshi thoma u takalela ngoho ine a khou i guda Maṅwaloni, a nga kha ḓi takala vhukuma lune a amba nga hayo tshifhinga tshoṱhe. A nga kha ḓi lavhelela uri miraḓo ya muṱa i ṱanganedze mulaedza wa Muvhuso nga u ṱavhanya, fhedzi vha nga kha ḓi aravha mafhungo-maḓifha nga nḓila yo fhambanaho na yeneyo. U fhisea ha Jason ha u thoma ho kwama hani mufumakadzi wawe? Mufumakadzi wawe o ri: “Ndo vha ndi tshi tsikeledzea.” Muṅwe mufumakadzi we a ṱanganedza mafhungo-ngoho nga murahu ha miṅwaha ya 18 musi munna wawe o no a ṱanganedza o ri: “Nṋe ndo vha ndi tshi ṱoḓa u guda mafhungo-ngoho nga zwiṱuku nga zwiṱuku.” Arali ni tshi guda Bivhili na mugudiswa ane mufarisi wawe a si vhe na dzangalelo kha vhurabeli ha ngoho, zwi nga vha zwavhuḓi uri misi yoṱhe ni gudise mugudiswa uri a ḓiḓowedze nḓila ine a nga thusa ngayo mufarisi wawe nga vhuṱali! Mushe o ri: “Pfunzo yanga nga i nge mvula. Ipfi ḽanga nga ḽi nge ṅwando: Ḽi nge tseula hatsini.” (Doit. 32:2) U amba mafhungo-ngoho nga nḓila yavhuḓi na nga tshifhinga tsho teaho zwi nga vha na mbuyelo dzavhuḓi u fhira u amba zwithu zwinzhi-zwinzhi nga tshifhinga tshithihi.
10-12. (a) Muapostola Petro o ṋea Vhakriste vhane vha vha na vhafarisi vha si vhatendi nyeletshedzo ifhio? (b) Muṅwe mugudiswa wa Bivhili o guda nga nḓila-ḓe u shumisa nyeletshedzo yo ṅwalwaho kha 1 Petro 3:1, 2?
10 Muapostola Petro o ṋea vhafumakadzi vha Vhakriste vha re miṱani yo fhandekanaho nga vhurereli nyeletshedzo yo hevhedzwaho. O ṅwala uri: “Vhasadzi nga vha pfe vhanna vhavho, uri naho vhaṅwe fhungo vhá sa ḽi tendi vha wanale nga kutshilele kwa vhasadzi, vhá songo vhuya vhá ambiwa navho’; Vhó sokou vhona kutshilele kwaṋu kwa u ofha u vha na vhuyaḓa.” (1 Pet. 3:1, 2) Mufumakadzi a nga ita uri munna wawe a ṱanganedze vhurabeli ha ngoho nga u mu ṱhonifha nga ho dzikaho, naho a tshi mu fara nga tshiṱuhu. Nga hu fanaho, munna wa mutendi u fanela u ḓifara nga nḓila ya u ofha Mudzimu nahone a vhe ṱhoho ya muṱa i re na lufuno hu sa londwi u pikiswa nga mufumakadzi wawe ane a si vhe mutendi.—1 Pet. 3:7-9.
11 Tsumbo nnzhi dza musalauno dzi a sumbedza ndeme ya u thetshelesa nyeletshedzo ya Petro. Ṱhogomelani mafhungo a Selma. Musi a tshi thoma u guda Bivhili na Ṱhanzi dza Yehova, munna wawe Steve o vha a sa zwi takaleli. Munna wawe o ri: “Ndo mbo ḓi sinyuwa vhukuma na u ḓipfa ndi songo tsireledzea.” Selma o ṱhogomela uri: “Na musi ndi sa athu wana ngoho, zwo vha zwi sa leluwi u dzula na Steve. O vha a tshi fhela mbilu. Musi ndi tshi thoma u guda Bivhili, zwenezwo zwo mbo ḓi tou engedzea.” Ndi mini zwe zwa thusa?
12 Selma u a humbula zwe a zwi guda kha Ṱhanzi ye ya vha i tshi guda nae. O ri: “Ḽiṅwe ḓuvha, ndo vha ndi sa ṱoḓi u guda Bivhili. Vhusiku ho fhiraho, Steve o nthwa musi ndi tshi lingedza u mu sumbedza iṅwe mbuno, nahone ndo vha ndo ṱungufhala ndi tshi khou ḓipfela vhuṱungu. Musi ndo no ṱalutshedza onoyo wahashu zwe zwa itea na nḓila ine nda ḓipfa ngayo, o nkhumbela uri ndi vhale 1 Vha-Korinta 13:4-7. Musi ndi tshi i vhala ndo mbo ḓi thoma u elekanya uri, ‘Steve ha athu vhuya a ntsumbedza lwonolwo lufuno.’ Fhedzi onoyu wahashu o ita uri ndi humbule nga iṅwe nḓila musi a tshi mmbudzisa uri: ‘Naa ni a sumbedza munna waṋu lufuno lwo raloho?’ Ndo mu fhindula nda ri, ‘A zwi konadzei ngauri zwi a konḓa u dzula na munna wanga.’ Onoyo wahashu o amba nga vhulenda a ri, ‘Selma, ndi nnyi ane a khou lingedza u vha Mukriste? Naa ndi inwi kana ndi Steve?’ Musi ndi tshi pfa zwenezwo, ndo mbo ḓi humbula uri ndi fanela u shandula mahumbulele anga, nahone nda rabela Yehova uri a nthuse ndi sumbedze Steve lufuno lwo engedzeaho. Zwithu zwo mbo ḓi thoma u shanduka nga zwiṱuku nga zwiṱuku.” Steve o mbo ḓi ṱanganedza mafhungo-ngoho nga murahu ha miṅwaha ya 17.
NḒILA INE VHAṄWE VHA NGA THUSA NGAYO
13, 14. Vhaṅwe tshivhidzoni vha nga thusa hani vhane vha vha miṱani yo fhandekanaho nga vhurereli?
13 U fana na musi marotha a mvula a tshi ṋukadza mavu nahone a thusa zwimela uri zwi aluwe, miraḓo ya tshivhidzo i nga thusa uri Mukriste a re muṱani wo fhandekanaho nga vhurereli a takale. Elvina wa ngei Brazil u ri: “Lufuno lwa vhahashu vha tshinnani na vha tshisadzini ndi lwone lwe lwa ita uri ndi imele ngoho ndo khwaṱha.”
14 Vhuthu na dzangalelo zwine zwa sumbedzwa nga vhahashu tshivhidzoni zwi nga kwama mbilu dza miraḓo ya muṱa i sa tendi. Muṅwe munna wa Nigeria we a ṱanganedza mafhungo-ngoho nga murahu ha miṅwaha ya 13 musi mufumakadzi wawe o no a ṱanganedza o ri: “Musi ndi tshi khou tshimbila na Ṱhanzi, goloi yawe yo mbo ḓi tshinyala. O mbo ḓi ṱoḓa Ṱhanzi dzine dza dzula tsini na wonoyo muḓana, nahone ro mbo ḓi ṋewa vhulalo honoho vhusiku. Vho ri ṱhogomela nga nḓila ye zwa tou nga ro vha ri tshi ḓivhana u bva hanani. U bva nga tshenetsho tshifhinga, ndo vhona lufuno lwa Vhukriste lwe mufumakadzi wanga a vha a tshi dzulela u amba nga halwo.” Ngei England, mufumakadzi we a ṱanganedza mafhungo-ngoho nga murahu ha miṅwaha ya 18 musi munna wawe o no a ṱanganedza o ri: “Ṱhanzi dzo vha dzi tshi ri ramba zwiḽiwani ri vhavhili. Ndo vha ndi tshi ḓipfa ndo ṱanganedzea.” * Muṅwe munna we a fhedzisela o vha Ṱhanzi o ri: “Vhahashu vha tshinnani na vha tshisadzini vho vha vha tshi ri dalela kana vha ri ramba miḓini yavho, nahone ndo vha ndi tshi zwi vhona uri vha a ri ṱhogomela. Zwenezwo ndo zwi vhona nga nḓila khulwane musi ndi vhuongeloni nahone vhanzhi vho nndalela.” Zwi nga vha zwavhuḓi arali na wana nḓila dza u sumbedza dzangalelo ḽi fanaho kha miraḓo ya miṱa ine i si vhe vhatendi.
15, 16. Ndi mini zwine zwa nga thusa mutendi uri a dzule o takala naho vhaṅwe muṱani vhe si vhatendi?
15 Ndi ngoho uri a si vhafarisi vhoṱhe, vhana, vhabebi kana mashaka oṱhe ane a si vhe vhatendi ane a takalela vhurabeli ha ngoho, naho ane a vha mutendi o no fhedza miṅwaha minzhi a tshi ḓifara nga u fulufhedzea na u vha ṱanziela. Vhaṅwe vha ḓo dzula vha sa dzhieli nṱha ngoho nahone vha bvela phanḓa na u pikisa. (Mat. 10:35-37) Naho zwo ralo, arali Mukriste a bvela phanḓa a tshi sumbedza pfaneleo dza Mudzimu, zwi nga vha na mvelelo dzavhuḓi. Muṅwe munna we a vha a sa tendi u ri: “Musi mufarisi wa mutendi a tshi thoma u shumisa pfaneleo dza lufuno, ni vha ni sa ḓivhi zwi re muhumbuloni na mbiluni ya mufarisi a sa tendi. Nga zwenezwo, ni songo vhuya na fhelela mufarisi waṋu mbilu.”
16 Naho muraḓo wa muṱa a ḓi dzula e muthu a sa tendi, zwi a konadzea uri mutendi a takale. Muṅwe wahashu wa tshisadzini we ha fhela miṅwaha ya 21 munna wawe a sa ṱanganedzi mulaedza wa Muvhuso naho a tshi khou ita vhuḓidini o ri: “Ndi dzula ndo takala ngauri ndi lwela u takadza Yehova nga u dzula ndi tshi fulufhedzea khae, na u lwela u khwaṱhisa vhumuya hanga. U dzula ndo farakanea nga mishumo ya lwa muya—pfunzo ya muthu nga eṱhe, u ya miṱanganoni, u ya vhuḓinḓani, na u thusa vhaṅwe tshivhidzoni—zwi ntsendedza tsini na Yehova na u tsireledza mbilu yanga.”—Mir. 4:23.
NI SONGO LAṰELA THAULA!
17, 18. Mukriste a nga dzula hani e na fulufhelo naho e muṱani wo fhandekanaho nga vhurereli?
17 Arali ni Mukriste a fulufhedzeaho nahone ni muṱani wo fhandekanaho nga vhurereli, ni songo fhela mbilu. Humbulani uri “Yehova ha nga laṱi vhathu vhawe, u itela dzina ḽawe ḽihulu.” (1 Sam. 12:22) U kha ḓi vha na inwi arali ni tshi ḓitika ngae. (Vhalani 2 Koronika 15:2.) Nga zwenezwo, ‘ḓifhelwani nga Yehova.’ I ngoho, “thudzela dzinḓila dzau kha Yehova, U mu fulufhedze.” (Ps. 37:4, 5) “Thabeloni ni konḓelele,” nahone ni vhe na lutendo lwa uri Khotsi ashu wa ṱaḓulu a nga ni thusa u konḓelela zwiimo zwoṱhe zwi konḓaho.—Vha-Roma 12:12.
18 Humbelani Yehova nga thabelo uri a ni ṋee muya mukhethwa uri u ni thuse u ita uri muṱani hu vhe na mulalo. (Vha-Heb. 12:14) Ndi zwa ndeme u ṱuṱuwedza uri muṱani hu vhe na mulalo ngauri zwi nga kwama nga zwiṱuku nga zwiṱuku miraḓo ya muṱa ine i si vhe vhatendi. Ni ḓo vha na dakalo na mulalo mbiluni na muhumbuloni waṋu musi ni tshi ‘ita zwoṱhe lune Mudzimu a ḓo rendwa.’ (1 Vha-Kor. 10:31) Zwi a khwaṱhisa vhukuma u ḓivha uri vhahashu vha tshinnani na vha tshisadzini tshivhidzoni tsha Vhukriste vha a ni tikedza nga lufuno kha zwoṱhe zwine na lwisana nazwo!
[Ṱhaluso dzi re magumoni a siaṱari]
^ Madzina o shandulwa.
^ Nyeletshedzo ya Paulo a i thivheli u fhandekana nga lwa mulayo arali hu na zwiimo zwo kalulaho. Yeneyo ndi phetho ya muthu nga eṱhe. Sedzani bugu “Ni Ḓi-vhulungele Ngomu Lufunoni Lwa Mudzimu,” masiaṱari 220-221.
^ U ḽa na vhathu vha si vhatendi a zwo ngo thivhelwa Maṅwaloni.—1 Vha-Kor. 10:27.
[Mbudziso Dza Pfunzo]
[Tshifanyiso kha siaṱari 28]
Khethani tshifhinga tsho teaho u itela u ṱalutshedza zwine na zwi tenda
[Tshifanyiso kha siaṱari 29]
Sumbedzani uri ni a vhilaelela mufarisi ane a si vhe mutendi
