Ammanoy Issi Mala Gidenna Keettan Ufayttana Danddayettees

“Neeni ne [aqo laggiyaa] ashshanaakkonne ai erai?”—1 QOR. 7:16.

ZAARUWAA DEMMANA DANDDAYAY?

So asay dumma dumma ammanuwaa kaalliyo keettan deˈiya Kiristtaaneti sarotettay deˈanaadan ay oottana danddayiyoonaa?

So asaa giddoppe ammanennaageeti tumu ammanuwaa kaallanaadan issi Kiristtaanee waatidi maaddana danddayii?

So asay dumma dumma ammanuwaa kaalliyo keettan deˈiya, bantta mala Kiristtaaneta maaddanau harati ay oottana danddayiyoonaa?

1. Issi uri Kawotettaa kiitaa ekkiyo wode so asay waatana danddayii?

 ISSITOO Yesuusi ba kiittidoogeeta, “Biidi, ‘Saluwaa kawotettai matattiis’ yaagidi yootite” giidi, sabbakanaadan kiittiis. (Maa. 10:1, 7) Ha mishiraachoy tumuppe nashshidi ekkiyaageetuyyo sarotettaanne ufayssaa demissees. Gidikkokka, eti Kawotettaabaa sabbakiyo oosuwaa daroti ixxanaagaa Yesuusi ba kiittidoogeeta akeekissiis. (Maa. 10:16-23) So asay Kawotettaa kiitaa ixxiyo wode gakkiya yedetay keehi wolqqaama.—Maatiyoosa 10:34-36 nabbaba.

2. Dumma dumma ammanuwaa kaalliya keettan deˈiya Kiristtaaneti ufayttana danddayiyoy aybissee?

² Hegaa giyoogee dumma dumma ammanuwaa kaalliya keettan deˈiya, Kiristtoosa kaalliyaageeti ufayttana danddayokkona giyoogee? Mule hegaadaana gidenna! Issi issitoo so asay wolqqaama yedetaa gattana danddayikkokka, ubbatoo hegaadaana gidenna. Qassi so asay yedettiyoogaa aggana danddayees. Hegee daro baggi, yedetay gakkiyo wode woy so asay tumaa siyanau koyenna wode, Kiristtaane gidida uri zaariyo zaaruwaara gayttidaba. Hegaa bollikka, Yihooway baayyo ammanettidaageeti metiya hanotay deˈishinkka ufayttanaadan oottidi eta anjjees. Kiristtaaneti (1) son sarotettay deˈanaadan baaxetiyoogan, qassi (2) so asaappe ammanennaageeti tumaa ekkanaadan maaddanau wozanappe baaxetiyoogan ufayttidi deˈana danddayoosona.

SON SAROTETTAY DEˈANAADAN OOTTA

3. Dumma dumma ammanuwaa kaalliya keettan deˈiya Kiristtaanee sarotettay deˈanaadan baaxetana koshshiyoy aybissee?

³ So asaa giddon xillotettaa zerettay ayfanaadan, son sarotettay deˈiyoogee keehippe koshshiyaaba. (Yaaqooba 3:18 nabbaba.) Issi Kiristtaaniyaa so asay aara issippe tumu goynuwaa goynnennaba gidikkokka, son sarotettay deˈanaadan i wozanappe baaxetana bessees. Hegaadan oottana danddayiyoy ayba ogiyaanee?

4. Kiristtaaneti bantta sarotettaa naagana danddayiyoy ayba ogiyaanee?

 ⁴ Kiristtaaneti bantta sarotettaa naagana bessees. Zawi baynna ‘Xoossaa sarotettaa’ nuuyyo demissana danddayiya, wozanappe woossiyo woosay hegau koshshees. (Pili. 4:6, 7) Yihoowabaa eriyoogaaninne Geeshsha Maxaafaa baaso siraataa nu deˈuwan oosuwan peeshshiyoogan ufayssaanne sarotettaa demmoos. (Isi. 54:13) SHiiqotun nu qofaa yootiyoogeenne mishettidi haggaaziyoogee, sarotettaanne ufayssaa demmanau keehippe koshshiyaaba. So asay dumma dumma ammanuwaa kaalliyo keettan deˈiya Kiristtaaneti ayyaanaaban issi issibaa oottana danddayoosona. Leemisuwau, i azinay keehippe yedettiyo Enzzibaa * qoppa. A so giddo oosuwaa ootta simmada haggaazuwaa kiyausu. Enzza, “Taani haratuyyo mishiraachuwaa yootanau baaxetiyo wode ubban loˈˈo ayfiyaa demmanaadan oottidi Yihooway tana keehippe anjjees” yaagaasu. Hegaa mala anjjoy sarotettaa, woppaanne ufayssaa demissiyoogee tuma.

5. So asay dumma dumma ammanuwaa kaalliyo keettan deˈiya Kiristtaaneta darotoo gakkiya paacee aybee, eta maaddana danddayiyay aybee?

⁵ Ammanenna so asaara sarotettan deˈanu nuuni wozanappe baaxetana koshshees. Nuuni oottanaadan eti koyiyoobay issi issitoo Geeshsha Maxaafaa baaso siraataara moggennaba gidiyo gishshau, hegee metiyaaba gidana danddayees. Nuuni suurebaa minttidi kaalliyoogee ammanenna so asaappe issota issota yiilloyana danddayees; shin hegaadan oottiyoogee takkidi sarotettaa demissees. Issibay Geeshsha Maxaafaa baaso siraataara phalqqettennaba gidiyo wode eeno geennaagee, ooshshay denddanaadan oottana danddayees. (Leemiso 16:7 nabbaba.) Metiyaabay merettiyo wode, Geeshsha Maxaafaa zoriyaa demmanau ammanettida wozannaama ashkkaray giigissido xuufiyaappe koyiyoogeenne cimata oychiyoogee keehippe koshshees.—Lee. 11:14.

6, 7. (a) Issoti issoti bantta soo asaappe issoy Yihoowa Markkatuura Geeshsha Maxaafaa xannaˈiyoogaa doommiyo wode ixxiyoy aybissee? (b) Geeshsha Maxaafaa xannaˈiya uri woy issi Kiristtaanee so asay ixxiyo wode waatidi zaarana koshshii?

⁶ So giddon sarotettay deˈanaadan, Yihoowan ammanettiyoogeenne ammanenna so asau siyettiyaabaa akeekiyoogee keehippe koshshees. (Lee. 16:20) Geeshsha Maxaafaa xannaˈiyoogaa doommidaageetikka hegaa xeelliyaagan akeekancha gidiyoogaa bessana danddayoosona. Ammanenna issi issi aqo laggeti bantta aqo laggeti Geeshsha Maxaafaa xannaˈiyoogaa ixxennan aggana danddayoosona. Eti ubba hegee so asaayyo loˈˈo gidiyoogaa akeekana danddayoosona. Gidikkokka, harati keehi ixxana danddayoosona. Haˈˈi Yihoowa Markka gidida Asttira, i azinay Yihoowa Markkatuura Geeshsha Maxaafaa xannaˈiyoogaa doommido wode keehippe yiillotidoogaa yootausu. A, “Taani a xuufiyaa olays woykko xuuggays” yaagaasu. Hawardi ba machiyaa Geeshsha Maxaafaa xannaˈiyoogaa koyro ixxees. I daro azinati bantta machoti cimettidi issi haymaanoote citaa kaalliyaabadan yayyiyoogaa yootiis. I, azinay ba keettayiyaa qohettiyaabadan qoppana danddayiyo gishshau, ooyettana danddayiyoogaakka yootiis.

⁷ Geeshsha Maxaafaa xannaˈiyoogaa a aqo laggee ixxiyo uri xinaatiyaa aggana bessennaagaa akeekanaadan nuuni maaddana koshshees. He uri ashkketettaaninne ammanenna aqo laggiyaa bonchiyoogan darotoo hanotaa giigissana danddayees. (1 PHe. 3:15) Hawardi, “Ta keettaayiyaa yiillotennan woppu gaada deˈido gishshau keehi galatays!” yaagiis. A keettaayiyaa, Hawardi Yihoowa Markkati o cimmiyaabadan qoppido gishshau, Geeshsha Maxaafaa xannaˈiyoogaa agganaadan iyyo yootidoogaa qonccissaasu. A hagaadan gaasu: “Aara palamettiyoogaappe, i likke gidana danddayiyoogaa yootaas, shin waanidi hegaadan haniyaakko tumuppe taani erennaagaakka yootaas. Yaatiyo gishshau, taani xannaˈiyo maxaafaa  nabbabanaadan a oychaas. I hegaadan oottidi, maxaafay yootiyoobaa kashi gaana danddayibeenna. Hegee a keehippe maaddiis.” Ba aqo laggee ayyaanaabaa oosuwau biyo wode, ammanenna uri bana yeggi aggiyaabadan woy hegee aqo deˈuwaa mooriyaabadan qoppana danddayiyoogaa akeekiyoogee loˈˈo; shin minttettiyaabaa siiquwan yootiyoogee he uri hirggennaadan maaddana danddayees.

TUMU AMMANUWAA KAALLANAADAN ETA MAADDA

8. Ammanenna aqo laggee deˈiyo Kiristtaaneta kiitettida PHauloosi woygidi zoridee?

⁸ Aqo laggee ammanenna gishsha xallau issi Kiristtaanee appe woy ippe shaahettana bessennaagaa kiitettida PHauloosi zoriis. * (1 Qoronttoosa 7:12-16 nabbaba.) Ammanenna aqo laggee Kiristtaane gidana danddayiyoogaa ubbatoo hassayiyoogee, so asaa ammanoy issi mala gidenna keettan deˈiyaaba gidikkokka, Kiristtaane gidida uri ubbatoo ufayttidi deˈanaadan maaddana danddayees. Gidikkokka, kaallidi beˈana hanettidabatuppe akeekiyoogaadan, ammanenna urau tumaa yootanau maliyo wode, issi uri naagettana koshshiyaabay deˈees.

9. So asaappe ammanenna urau Geeshsha Maxaafaa tumaa yootiyo wode, waatennaadan naagettana koshshii?

⁹ Jeseni Geeshsha Maxaafaa tumaa erido wode hanidobaa hassayidi, “Taani ubba asau odanau koyaas!” yaagiis. Xannaˈiya uri i Geeshsha Maxaafaappe tamaariyoobay tuma gidiyoogaa akeekiyo wode, keehippe ufayttidi ubbatoo hegaabaa haasayana danddayees. I son deˈiya ammanennaageeti Kawotettaa mishiraachuwaa sohuwaara ekkana giidi qoppana danddayees; shin eti a qofaa maayennan ixxana danddayoosona. Jeseni ufayttidi yootido wode a macheeyyo aybi siyettidee? I caddi oyqqidi tumaabaa yootiyoobadan bau siyettidoogaa yootaasu. Ba azinaappe 18 layttaa takkada tumaa ekkida issi maccaasiyaa, a loddan tamaarana koshshidoogaa yootaasu. A aqo laggee tumu haymaanootiyaa kaallanau koyenna ura neeni Geeshsha Maxaafaa xannaˈissiyaaba gidikko, tamaaree ba aqo laggiyau tumaa hiillan yootana danddayiyo ogiyaa aybissi ubbatoo meezetekketii? Muusee ‘a timirttee iraadan bukkanaagaa, a qaalaykka akkaadan, purcco maataa bollan wodhiya nazziina iraadan wodhanaagaa’ yootiis. (Zaa. 32:2) Bessiya wodiyan bessiyaagaadan tumaabaa amaridabaa yootiyoogee, darobaa issi kutti yootiyoogaappe darotoo maaddees.

10-12. (a) Kiitettida PHeexiroosi ammanenna aqo laggee deˈiyo Kiristtaaneta woygi zoridee? (b) Geeshsha Maxaafaa xannaˈiya issinna 1 PHeexiroosa 3:1, 2n deˈiya zoriyaa oosuwan peeshshiyoogaa ayba ogiyan tamaaradee?

¹⁰ Kiitettida PHeexiroosi, ammanenna azinay deˈiyo Kiristtaane machota ayyaanaa kaaletuwan zoriis. I, “Intte azinatuppe  Xoossaa qaalau azazettenna issooti issooti de7ikkokka, intte palamettennan, eti intte yashshatettaanne intte geeshsha de7uwaa be7idi ammanana mala, etau haarettite” yaagidi xaafiis. (1 PHe. 3:1, 2) Maccaasiyaa i azinay o qohiyaabanne harshshuushiyaaba gidikkokka, ayyo haarettiyoogaaninne a wozanappe bonchiyoogan i tumu goynuwaa kaallanaadan oottana danddayausu. Hegaadankka, ammanenna machiyaa a bolli metuwaa gattikkokka, ammaniya azinay Xoossay koyiyoobaa oottananne siiqiya azina gidana bessees.—1 PHe. 3:7-9.

¹¹ Ha wodiyan deˈiya daro asatu leemisoy PHeexiroosa zoriyaa oosuwan peeshshiyoogaa goˈˈaa bessees. Selmi hanotaa qoppa. A Yihoowa Markkatuura Geeshsha Maxaafaa xannaˈiyoogaa doommido wode, i azinay Istevi ufayttibeenna. I yiillotidoogaa, qanaatidoogaanne yayyidoogaa yootiis. Selma Istevaara deˈiyoogee, tumaa siyanaappe kasekka wayssiyaaba gidiyoogaa yootaasu. A haasayiyoonne oottiyo ubbabau naagettana koshshiis. I ubbatoo yiillotiyaaba gidikkokka, a Geeshsha Maxaafaa xannaˈiyoogaa doommido wode a yiilloy yaa gujjidoogaakka yootaasu. He hanotaa giigissanau maaddiday aybee?

¹² Selma bana Geeshsha Maxaafaa xannaˈissida Yihoowa Markkeeppe tamaaridobaa hassayausu. Selma hagaadan gaasu: “Issi gallassi xannaˈanau koyabeykke. Hegaappe kase qammi taani issibaa yootanau maliyo wode, Istevi tana wadhido gishshau, taani azzanaas, qassi taban seelettaas. Taani hanettidabaanne tau siyettidabaa he micheessi yootin, a 1 Qoronttoosa 13:4-7 taani nabbabanaadan yootaasu. Nabbabaydda, ‘Istevi siiqo qonccissiya hageetuppe issuwaanne tau bessenna’ gaada qoppaas. SHin he michiyaa, ‘Siiquwaa qonccissiya ha eeshshatuppe aappunaa ne azinau bessadii?’ gaada oychiyoogan, taani hegaappe dumma ogiyan qoppanaadan oottaasu. Taani, ‘Aara deˈiyoogee wayssiyaaba gidiyo gishshau, issuwaanne bessabeykke’ yaagaas. He michiyaa liiqo qaalan, ‘Selmee, Kiristtaane gidanau baaxetiyay oonee? Neneeyye Istevee?’ yaagaasu. Ta qofaa laammana bessiyoogaa akeekada, taani Isteva kaseegaappe aaruwan siiqanaadan maaddana mala Yihoowakko woossaas. Loddan loddan, hanotay laamettiyoogaa doommiis.” Istevi 17 layttappe guyyiyan tumaa ekkiis.

HARAATI MAADDANA DANDDAYIYO OGIYAA

13, 14. Asay dumma dumma ammanuwaa kaalliyo keettan deˈiya Kiristtaaneta gubaaˈiyan deˈiya harati waatidi maaddana danddayiyoonaa?

¹³ Nazziina iray biittay alanaadaaninne mittay maatay diccanaadan maaddiyoogaadan, gubaaˈiyan deˈiya daroti dumma dumma ammanuwaa kaalliya keettan deˈiya Kiristtaaneti ufayttanaadan maaddoosona. Brazile biittan deˈiya Elvina, “Taani tuman minna eqqanaadan maaddiday ta ishatunne michotu siiquwaa” yaagaasu.

¹⁴ Gubaaˈiyan deˈiya haraatu kehatettaynne siiqoy ammanenna ura wozanay laamettanaadan maaddana danddayees. Ba  maccaaseeppe 13 layttaa takkidi tumaa ekkida, Nayjeeriyan deˈiya issi bitanee hagaadan giis: “Taani issi Yihoowa Markkaara issisaa biishin a kaamee meqqiis. I hegaa heeran deˈiya Yihoowa Markkata koyidi demmin, eti nuuyyo aqiyoosaa giigissidosona. Nunaara naatettaappe doommidi erettiyaabadan nuussi koshshiyaabaa kunttidosona. Taani sohuwaara, ta keettaayyiyaa ubbatoo odiyo Kiristtaanetu siiquwaa akeekaas.” Ba azinaappe 18 layttaa takkada tumaa ekkida, Inggilize biittan deˈiya maccaasiyaa, “Yihoowa Markkati tananne ta keettaawaa darotoo imatuwaa shoobbidosona. Tana ubbatoo mokki ekkidosona” yaagaasu. * Guyyeppe tumaa ekkida, he biittan deˈiya issi azinay hagaadan giis: “Ishatinne michoti nu soo yiidi oychoosona woykko bantta son shoobboosona; eti nuussi qoppiyoogaa eraas. Taani hosppitaaliyan zinˈˈin daroti yiidi tana oychido wode, hegee qonccidi beettiis.” Ammanenna uri deˈiyo keettaa asau hegaa mala siiquwaa bessiyo ogiyaa koyana danddayay?

15, 16. So asay ammanennan ixxikkokka, issi Kiristtaanee ufayttidi deˈanaadan maaddana danddayiyay aybee?

¹⁵ Kiristtaane gidida uri daro layttau suurebaa oottiyaabanne hiillan markkatiyaaba gidikkokka, aqo lagge, naata, yelidaageeta woy hara dabbota gidin, tumu goynuwaa kaalliyay ammanenna ubbata gidennaagee qoncce. Issoti issoti tumaa mule koyokkona woy keehi ixxiyoogaa aggokkona. (Maa. 10:35-37) Gidikkokka, Kiristtaaneti Xoossaa ufayssiya eeshshaa bessiyo wode, hegee loˈˈo ayfiyaa demissana danddayees. Ba macheeppe simmin ammanida issi azinay he ufayssiya eeshshati ammanenna aqo laggiyaa qofaanne wozanaa waatidi denttettana danddayiyaakko issi uri erana danddayennaagaa yootiis. I ammanenna aqo laggee tumaa ekkenna giidi mule hidootaa qanxxana bessennaagaakka yootiis.

¹⁶ So asay mule ammanennan ixxikkokka, ammaniya uri ufayttana danddayees. A 21 layttau baaxetidaba gidikkokka i azinay Kawotettaa kiitaa ekkennan ixxido issi michiyaa, “Yihoowa ufayssanau baaxetiyoogan, ubbatoo ayyo ammanettada deˈiyoogaaninne ayyaanaaban tana minttiyaabaa oottiyoogan ubbatoo ufayttada deˈaas” yaagaasu. A gujjadakka, buzo xannaˈiyo, shiiquwan beettiyo, haggaaziyoonne gubaaˈiyan deˈiya harata maaddiyo oosoy daridooro gidiyoogaa yootaasu. Hegee kaseegaappe aaruwan Yihoowakko shiiqidabadan iyyo siyettanaadaaninne ayyo ammanettada deˈanaadan maaddiis.—Lee. 4:23.

HIDOOTAA QANXXOPPA

17, 18. Issi Kiristtaanee so asay dumma dumma ammanuwaa kaalliyo keettan deˈiyaaba gidikkokka, ufayttana danddayiyoy ayba ogiyaanee?

¹⁷ Neeni so asay dumma dumma ammanuwaa kaalliyo keettan deˈiya, ammanettida Kiristtaane gidikko, hidootaa qanxxoppa. Yihooway “ba gita sunttaa gishshau ba asaa” aggennaagaa hassaya. (1 Sam. 12:22) Neeni a baxuuxido keena ubban ikka nenaara deˈees. (2 Hanidabaa Odiya 15:2 nabbaba.) Yaatiyo gishshau, “GODAN ufaitta.” Ee, “ne ogiyaa hadaraa GODAAYYO imma. An ammanetta.” (Maz. 37:4, 5) ‘Ubba wode Xoossaa woossa,’ qassi saluwan deˈiya nu siiqo Aaway ayba metuwaaninne neeni genccanaadan maaddanaagaa ammanetta.—Roo. 12:12.

¹⁸ Son sarotettay deˈanaadan neeni baaxetiyo wode maaddanau ba geeshsha ayyaanaa immana mala Yihoowa woossa. (Ibr. 12:14) Neeni hegaadan oottiyoogee, so asaa giddoppe ammanenna uraa wozanay wodeppe laamettanaadan oottana danddayees. Neeni “ubbabaa Xoossaa bonchchuwaassi” oottiyo wode, ufayttana, qassi wozanaanne qofaa sarotettaa demmana. (1 Qor. 10:31) Neeni hegaadan baaxetiyo wode, gubaaˈiyan deˈiya ishanttinne michontti siiquwan kaafiyoogaa eriyoogee ayba minttettiyaabee!

[Tohossa qofata]

[Oyshata]

[Sinttaa 30n deʼiya misiliyaa qonccissuwaa]

Ne ammanuwaabaa yootanau bessiya wodiyaa doora

[Sinttaa 31n deʼiya misiliyaa qonccissuwaa]

Ammanenna aqo laggetussi qoppiyoogaa bessa