Natani Mwiiminizi wa Bukombi Busalala Uusyomeka

Tacili cuubauba kwaambila muntu ulaanguzu kuti nzila zyakwe nzyabumpelenge alimwi akuti weelede kucinca. Sena inga mwamusikila muntu uuli boobo kuti kamuzyi kuti wakajaya mwaalumi umwi kutegwa akwabilile mpuwo yakwe mbotu?

Mwami Davida wamu Israyeli wansiku wakacita bwaamu a Bateseba, mpoonya Bateseba wakamita. Kutegwa basise cibi cabo, Davida wakamujaya mulumi wa Bateseba mpoonya wakabweza Bateseba kuba mukaintu wakwe. Kwakainda myezi iili mbwiibede Davida kapona buumi bwakuupaupa ameso, cakutadooneka wakazumanana kubeleka milimo yakwe yabwami. Jehova kunyina naakaumuna buyo kumakani aaya aacibi ca mwami. Wakatuma musinsimi Natani kutegwa amusikile Davida.

Ooyu wakali mulimo muyumu. Amulibikke muciimo ca Natani. Cakutadooneka, kusyomeka kuli Jehova alimwi akukakatila kuzyeelelo zyakwe kwakamugwasya Natani kutegwa amwiibalusye Davida kujatikizya zibi zyakwe. Ino musinsimi naakacita buti oobo alimwi akumugwasya Mwami Davida kubona kuti weelede kweempwa?

MWIIYI MUPAMPU

Mwakulwaizyigwa kubala lugwalo lwa 2 Samueli 12:1-25. Amweezyeezye kuti ndendinywe mwakali Natani ciindi naakali kwaambila Davida makani aaya: “Mumunzi umwi kamuli bantu bobile, umwi kali muvubi, umwi kali mucete. Muvubi kajisi imbelele aŋombe zinji loko, pele mucete katakwe ncaakajisi cita kabelele komwe kapwizi nkaakavubide. Aka kabelele wakakalela kuŋanda yakwe antoomwe abana bakwe. Kakali kulya munsuma wakwe mwini, akunywida munkomeki yakwe, akulala akaango kakwe, aboobo kakaba mbuli mwana musimbi wakwe.  Lino muvubi wakaswayigwa silweendo, pele teewakayanda kujayila oyo mweenzu niiba imwi yambelele zyakwe na yaŋombe zyakwe, pe, wakabweza kabelele kamweenzinyina mucete, nkako nkaakajayila mweenzu iwakeza kuzoomuswaya.”—2 Sam. 12:1-4.

Davida—iwakali mweembezi kaindi wakayeeya kuti aaya makani ngamasimpe. Sikuyubununa makani umwi wakaamba kuti: “Kulibonya kuti Natani wakali kuvwula kuunka kuli Davida kutegwa aambe matongoosi aabantu, alimwi kuti Davida wakayeeya kuti lino casika ciindi cakuti abambe twaambo.” Nikuba kuti oobu mbombubo mbocakabede, kwakali kuyandika kusyomeka alimwi abusicamba kutegwa Natani abandike amwami mbuli mbwaakacita. Makani Natani ngakaambila Davida akapa kuti anyeme. Davida wakoompolola kuti: “Oyo muntu iwakacita obo uleelede kufwa.” Mpoonya Natani wakaamba kuti: “Nduwe omwini.”—2 Sam. 12:5-7.

Amubone kaambo Natani ncaakacitila oobo kutegwa amane penzi. Ikuti muntu kanyemede kujatikizya umwi cilakatazya kubona kuti awalo ulilubizyide. Toonse buyo tulapa twaambo twakulitamizya ikuti twacita cimwi cintu citali kabotu. Pele cikozyanyo ncaakapa Natani, cakapa kuti Davida aambe kuti ncaakacita ncibi kakunyina kuzyiba. Mwami wakabona kuti muntu ngwaakaamba Natani wakeelede kupegwa cisubulo. Lilikke buyo Natani naakabona kuti Davida mwini waamba cisubulo ceelede kupegwa kumuntu ooyo, ndendilyo Natani naakaamba kuti cikozyanyo eeco cakali kwaamba nguwe. Davida wakali kukonzya kubona bupati bwacibi cakwe. Eeci cakamugwasya kutegwa atambule lulayo. Davida wakazumina kuti ‘wamusampaula’ Jehova akaambo kacibi ncaakacita a Bateseba, alimwi wakalutambula lulayo lweelede ndwaakapegwa.—2 Sam. 12:9-14; Int. 51.

Ncinzi ncotukonzya kwiiya kumakani aaya? Makanze aamwiiyi wa Bbaibbele nkugwasya baswiilizi bakwe kukabona kaambo kakunyina buyumuyumu. Natani wakamulemeka Davida aboobo wakabelesya bupampu kutegwa amusikile. Natani wakalizyi kuti Davida mumoyo wakali kubuyanda bululami. Kwiinda mucikozyanyo cakwe, musinsimi wakacikonzya kutondezya bube oobu bwabunaleza. Mbubwenya buyo, andiswe tulakonzya kubagwasya bantu bajisi luyandisisyo kutegwa bakumvwisye kuyanda kwa Leza. Munzila nzi? Kwiinda mukubaambila zyintu nzyobazyi kuti zililuzi, pele tweelede kucita oobo kakunyina kutondezya kuti swebo tulijisi luzyibo lunji lwamu Bbaibbele. Bbaibbele ndendilyo lyeelede kutwaambila ciluzi acitaluzi, kutali nzyotuyeeya.

Icakamugwasya kapati Natani kutegwa ape lulayo kumwami uulaanguzu, nkusyomeka kuli Leza. (2 Sam. 12:1) Mbubwenya buyo, kusyomeka kuyootugwasya kutegwa tube basicamba nitwaambila bamwi kujatikizya zyeelelo zya Jehova ziluleme.

WAKALI KUSUMPULA BUKOMBI BUSALALA

Cakutadooneka, Davida a Natani bakali balongwe beni-beni, nkaambo Davida wakaulika mwanaakwe umwi musankwa kuti Natani. (1 Mak. 3:1, 5) Ciindi cakusaanguna Natani naambwa mu Bbaibbele, uli antoomwe a Davida. Boonse bobilo bakali kumuyanda Jehova. Cakutadooneka, kulibonya kuti mwami wakalusyoma lubeta lwa Natani mbwaanga wakamwaambila musinsimi kuti wakali kuyanda kumuyakila tempele Jehova. Davida wakaamba kuti: “Bona! Mebo ndikede muŋanda yaziyako zyakedari, pele ibbokesi lya-Leza lilikede muŋanda yamasani buyo. Mpawo Natani wakaambila mwami kuti, Mbubo, kocita coonse cili mumoyo wako, nkaambo Jehova uli ayebo.”—2 Sam. 7:2, 3.

Mbwaanga Natani wakali mukombi wa Jehova uusyomeka, wakamukulwaizya Davida kutegwa azumanane amakanze aakuyaka busena bwakusaanguna bwabukombi bwakasimpe ano anyika. Nokuba boobo, kulibonya kuti aciindi eeci Natani wakaamba mbwalimvwa kutali kweelana ambwaakali kuyanda Jehova. Masiku ngoonya aayo, Leza wakalailila musinsimi wakwe kutola mulumbe wiindene kumwami, wakuti: Davida takamuyakili Jehova tempele. Muntu wakali kuyooyaka tempele wakali kuyooba mwana aa Davida. Pele nokuba boobo, Natani wakaambila Davida kuti Leza wakali kupanga cizuminano a Davida cakuti bwami bwakwe ‘buyooimikwa mane kukabe kutamani.’—2 Sam. 7:4-16.

Kuyanda kwa Leza kunyina nikwakeendelana ambwaakali kuyeeya Natani kujatikizya kuyakwa kwatempele. Kakunyina akutongooka, musinsimi ooyu uulicesya wakatobela kuyanda kwa Jehova. Eelo kaka eeci ncikozyanyo cibotu ncotweelede kutobela ikuti Leza watululamika! Zyintu zyakatobela nzyaakacita Natani zitondezya kuti kunyina naakaleka kukkomaninwa a Leza. Kulibonya kuti Jehova wakasololela  Natani antoomwe a Gadi sicilengaano kutegwa balailile Davida kuti abunganye baimbi bamu tempele bali 4,000.—1 Mak. 23:1-5; 2 Mak. 29:25.

MUGWASILIZYI WA BWAMI

Natani wakalizyi kuti Solomoni ngookali kuyoonjila mubusena bwamwami Davida iwakacembeede. Aboobo, ciindi Adonija naakali kuyanda kubweza cuuno camwami Davida iwakacembeede, Natani wakabweza ntaamu cakufwambaana. Aciindi eeci alimwi bupampu akusyomeka kwa Natani kwakalibonya muzyintu nzyaakacita. Cakusaanguna, Natani wakakulwaizya Bateseba kuti amwiibalusye Davida kujatikizya cikonke cakuti mwanaakwe Solomoni ngonguwe wakali kuyooba mwami. Mpoonya Natani lwakwe mwini wakaunka kuti amubone Davida akubuzya naa wakazumizya Adonija kuti abe mwami. Davida naakazyiba kuti makani aaya akali mapati, mwami ooyu uucembeede wakalailila Natani alimwi ababelesi bakwe basyomeka kuti bamunanike Solomoni akwaamba kuti ngomwami. Makanze ngaakajisi Adonija aakubweza cuuno cabwami akanyonganizyigwa.—1 Bam. 1:5-53.

HAAZIBWENE MUMAKANI AAKAINDI UULICESYA

Natani alimwi a Gadi mbabaambwa kuti mbabakalemba lugwalo lwa 1 Samueli caandaano 25 kusika ku 31 alimwi alugwalo lwa 2 Samueli. Kweelana amakani aakaindi aalembedwe mumabbuku aaya, kwaambidwe kuti: “Lino makani oonse aamwami Davida, mataanzi amasyaalizi, alilembedwe mubbuku lya-Samuele [musinsimi] amubbuku lya-Natani musinsimi amubbuku lya-Gadi [sicilengaano].” (1 Mak. 29:29) Natani alimwi ulaambidwe kuti awalo wakalemba “makani amwi aa-Solomoni.” (2 Mak. 9:29) Cakutadooneka, eeci citondezya kuti Natani wakazumanana kusyomeka mumulimo wakubeteka niciba ciindi Davida naakafwa.

Makani manji ngotuzyi kujatikizya Natani kulibonya kuti akalembwa amusinsimi ngoonya ooyu. Pele akaambo kakuti tanaakaamba makani amwi kutuyiisya zinji kujatikizya nguwe. Cakutadooneka, Natani wakali haazibwene mumakani aakaindi uulicesya. Kunyina naakali kuyanda kulipangila zyina pe. Mubbuku limwi lipandulula mabala, lyaamba kuti ulaambidwe mu Bbaibbele “kakunyina majwi aantalisyo alimwi bamasyaanene bakwe tabaambidwe.” Taaku makani ngotuzyi kujatikizya bamasyaanene bakwe naa kujatikizya makani aamba zyabuumi bwakwe.

KUKULWAIZYIGWA AKAAMBO KAKUSYOMEKA KULI JEHOVA

Kulanga-langa makani masyoonto aamu Magwalo aajatikizya Natani, kwatutondezya kuti wakali kulicesya pele kali musungu mukugwasyilizya bubambe bwa Leza. Jehova Leza wakamupa mikuli milemu. Amuzinzibale kuyeeya kujatikizya bube bwa Natani, mbuli kusyomeka alimwi akulumba bubambe bwa Leza. Amusoleke kwiiya bube oobu.

Cakutadooneka, tamukaambilwi kuti mupe lulayo kubami basibwaamu naa kunyonganya makanze aamuntu umwi uuyanda kubweza cuuno. Pele kwiinda mukugwasyigwa a Leza, inga mwacikonzya kusyomeka kuli Leza akubamba zyeelelo zyakwe ziluleme. Alimwi mulakonzya kuba basicamba, pele bajisi bupampu, mwiiyi wakasimpe alimwi mulakonzya kusumpula bukombi busalala.

[Cifwanikiso icili apeeji 25]

Mbwaanga wakali mugwasyilizyi wabwami, Natani wakabandika a Bateseba cabupampu.