Nathani​—Muimeleli A Fulufhedzeaho Wa Vhurabeli Ho Kunaho

A zwi leluwi u vhudza munna a re na maanḓa uri nḓila dzawe dzo khakhea nahone u tea u dzi khakhulula. Naa ni nga amba na muthu o raloho arali ni tshi ḓivha uri o vhulaha muthu u itela u ḓitsireledza?

Khosi Davida wa Isiraele ḽa kale o ita vhuṱonḓolo na Batseba, nahone a vha muthu wa thovhela. A tshi itela u dzumba tshivhi tshavho, Davida o ri hu vhulahwe munna wawe nahone a dzhia Batseba a mu ita musadzi wawe. Ho fhela miṅwaha minzhi Davida a tshi khou tshila vhutshilo vhu re kavhili nahone a zwi timatimisi uri o bvela phanḓa na vhuhosi hawe. Fhedzi Yehova ho ngo litsha tshenetsho tshivhi tsha khosi tshi tshi bvela phanḓa hu sa dzhiiwi vhukando. O rumela muporofita Nathani uri a ambe na Davida.

Wonoyu wo vha u si mushumo u leluwaho. Ḓivheeni vhuimoni ha Nathani. A zwi timatimisi uri u fulufhedzea kha Yehova na u tenda kha zwilinganyo zwa Mudzimu ndi zwone zwo ṱuṱuwedzaho Nathani uri a vhudze Davida nga ha zwivhi zwawe. Onoyo muporofita o vha a tshi ḓo kona hani u ita zwenezwi na u ita uri Khosi Davida a tende uri u fanela u rembuluwa?

U FUNZA NGA VHUṰALI

Shumisani mimunithi i si gathi u itela u vhala 2 Samuele 12:1-25. Edzani u humbula ni vhuimoni ha Nathani ni tshi khou vhudza Davida uri: “Ho vha hu na vhanna vhavhili muḓini muthihi. Muṅwe o vha e mupfumi, muṅwe e mutshinyali. Mupfumi o vha e na nngu nzhi na kholomo nzhi. Mutshinyali tshawe yo vha i ngwana nthihi fhedzi, ye a vha o i renga a i fuwa, ya mu alutshela na vhana vhawe. A  i ṅwatela a tshi ḽa, a i nwisa nga khavho yawe. Yo eḓela ó i kuvhatedza, ya tou nga ṅwana wawe. Ḓuvha ḽiṅwe mupfumi a ḓelwa nga mueni. A teledza u dzhia nngu yawe kana kholomo yawe ya u ṱhavhela mueni we a mu ḓela. A dzhia iyo ngwana ya mutshinyali, a i ṱhavhela mueni wawe we a mu ḓela.”—2 Sam. 12:1-4.

Zwi tou vha khagala uri Davida we a vhuya a vha mulisa o humbula uri enea ndi mafhungo a vhukuma. Muṅwe muṱalutshedzeli o amba uri: “Khamusi Nathani o vha o ḓowela u ḓa khae u itela u humbelela vhathu vho huvhalaho thuso nahone Davida a nga vha o humbula uri o ḓela zwenezwo.” Naho zwo ralo, ho vha hu tshi ṱoḓea uri Nathani a fulufhedzee kha Mudzimu na u vha na tshivhindi u itela uri a ambe na khosi nga nḓila ye a amba ngayo. Zwe Nathani a zwi amba zwo ita uri Davida a halifhe. O ri: “Nga vhutshilo ha Yehova, uyo munna tshawe ndi u vhulahwa.” Nathani a amba maipfi a ṱhavhaho a ri: “Munna uyo ndi iwe.”—2 Sam. 12:5-7.

Ṱhogomelani zwo itaho uri Nathani a ambe nga yeneyo nḓila. A zwi leluwi uri muthu ane a vha na vhushaka ha tsini na muṅwe a hanedzane na mahumbulele awe. Roṱhe ri a ḓiimelela kana ra vhuyafhedza arali zwiito zwashu zwi tshi solisea. Fhedzi tsumbo ya Nathani yo ṱuṱuwedza Davida uri zwe a zwi ita zwo khakhea. Khosi yo zwi vhona zwavhuḓi uri vhuḓifari he Nathani a vhu ṱalusa vhu a shonisa. Naho zwo ralo, musi Davida o no amba uri honoho vhuḓifari a si havhuḓi, Nathani o dzumbulula uri tshenetsho tshifanyiso tsho vha tshi tshi ambela khae. Nga zwenezwo, Davida o kona u vhona vhuhulwane ha tshivhi tshawe. Zwenezwi zwo mu vhea vhuimoni he ha ita uri a kone u ṱanganedza musi a tshi kaidzwa. O tenda uri o ‘nyadza’ Yehova nga vhuḓifari hawe na Batseba, nahone o ṱanganedza ndayo yo mu teaho.—2 Sam. 12:9-14; Ps. 51, muṅwalo u re mathomoni a ndima.

Ri nga guda mini kha zwenezwi? Tshipikwa tsha mugudisi wa Bivhili ndi u thusa vhathetshelesi uri vha swikelele phetho yo teaho. Nathani o ṱhonifha Davida nahone a amba nae nga vhuṱali. Nathani o vha a tshi zwi ḓivha uri Davida u a funa u luga na khaṱulokwayo. Nga tshifanyiso tshawe, onoyo muporofita o ita uri Davida a sumbedze dzenedzo pfaneleo dza Mudzimu. Na riṋe ri nga thusa vhathu uri vha pfesese mavhonele a Yehova. Nga nḓila-ḓe? Nga u lingedza u shumisa zwine vha vhona zwo luga, fhedzi ri sa ḓiiti vhane vha vha na vhuḓifari na vhumuya ha khwine. Bivhili ndi yone ine ya vha ya ndeme malugana na zwo lugaho na zwi songo lugaho, hu si mavhonele ashu.

Zwa ndeme vhukuma, u fulufhedzea kha Mudzimu zwo ita uri Nathani a khakhulule khosi i re na maanḓa. (2 Sam. 12:1) Nga hu fanaho, u fulufhedzea zwi ḓo ita uri ri vhe na tshivhindi u itela u imelela zwilinganyo zwa Yehova zwo lugaho ro khwaṱha.

TIKEDZANI VHURABELI HO KUNAHO

Zwi vhonala u nga Nathani na Davida vho vha vhe madele mapfani, nga nṱhani ha uri Davida o ira muṅwe wa vharwa vhawe dzina ḽa Nathani. (1 Koron. 3:1, 5) Musi hu tshi ambiwa nga ha Nathani lwa u tou thoma Bivhilini, o vha e na Davida. Vhuvhili havho vho vha vha tshi funa Yehova. Zwi tou vha khagala uri khosi yo fulufhela zwe Nathani a zwi amba ngauri yo sumbedza muporofita lutamo lwayo lwa u fhaṱela Yehova thembele. Davida o ri: “Edzou vhona-ha; nṋe ndo dzula nḓuni yo fhaṱiwaho nga miṱaululo, ngenó mbulungelo ya Mudzimu yó fulelwa nga mikumba. Nathani a amba na khosi a ri: Iyá U ite zwoṱhe zwine mbilu yau ya funa, ngauri Yehova u na iwe.”—2 Sam. 7:2, 3.

Sa mugwadameli wa Yehova a fulufhedzeaho, Nathani o ṱanganedza nga u fhisea pulane dza Davida dza u fhaṱa fhethu ha lwa tshoṱhe ha u thoma kha ḽifhasi ha vhurabeli ho kunaho. Naho zwo ralo, kha tshenetsho tshiitea zwi vhonala u nga Nathani o amba maḓipfele awe nṱhani ha u amba nga ha dzina ḽa Yehova. Nga honoho vhusiku, Mudzimu o rumela muporofita wawe uri a vhudze khosi mulaedza wo fhambanaho na zwenezwo: Davida a nga si fhaṱele Yehova thembele. Muthu ane a ḓo ita zwenezwo ndi muṅwe wa vharwa vha Davida. Fhedzi Nathani o ḓivhadza uri Mudzimu o vha a tshi khou vhofha mulanga na Davida une wa sumbedza uri khuluṋoni yawe i ḓo “khwaṱha ya vha ya lini na lini.”—2 Sam. 7:4-16.

Ndivho ya Mudzimu a yo ngo tshimbidzana na zwe Nathani a zwi amba malugana na u fhaṱa thembele. Naho zwo ralo, onoyo muporofita a ḓiṱukufhadzaho o tshimbidzana na ndivho ya Yehova a sa gunguli. Vhukuma, yeneyi ndi tsumbo yavhuḓi ine  ra nga i tevhela musi Mudzimu a tshi ri khakhulula! Mishumo ya Nathani ya vhuporofita ye ya tevhela i sumbedza uri o bvela phanḓa a tshi takalelwa nga Mudzimu. Zwi re zwone ndi uri Yehova o hevhedza Nathani na Gada kha bono uri vha ṋee Davida vhulivhisi ha u dzudzanya vhaimbi vha 4 000 tshumeloni ya thembele.—1 Koron. 23:1-5; 2 Koron. 29:25.

MUIMELELI WA VHUHOSI

Nathani o vha a tshi zwi ḓivha uri Salomo u ḓo dzhia vhuhosi ha Davida wa mulala. Nga zwenezwo, Nathani o ita zwithu nga vhuṱali musi Adonia a tshi lingedza u vutshela vhuhosi musi Davida o no vha mulala. Nathani o dovha a shumisa vhuṱali na u fulufhedzea. O thoma nga u ṱuṱuwedza Batseba uri a humbudze Davida nga ha muano wawe wa uri murwa wavho Salomo u ḓo vha khosi. Nga murahu, Nathani o ya ha khosi a vhudzisa arali Davida o no tendela uri Adonia a vhe khosi. Musi o no ṱhogomela honoho vhuimo vhu konḓaho, yeneyo khosi ya mulala yo laedza Nathani na vhaṅwe vhalanda vha fulufhedzeaho uri vha ḓodze Salomo sa khosi. Maano a Adonia ho ngo tsha shuma.—1 Dzikh. 1:5-53.

MUḒIVHAZWAKALE A SA HUMBULELI ZWITHU

Nathani na Gada vha ḓivhelwa u ṅwala bugu ya Samuele ya U Thoma dzindima 25 u swika kha 31 na Samuele ya Vhuvhili yoṱhe. Malugana na ḓivhazwakale yo hevhedzwaho yo ṅwalwaho kha dzenedzi bugu ho ambiwa uri: “One mafhungo a khosi Davida, he a thoma na he a guma, ngeaḽa o ṅwalwa kha mafhungo a Samuele Muvhoni, na kha muporofita Nathani, na kha a Gada Muvhoni.” (1 Koron. 29:29) Nathani o dovha a ṅwala “mafhungo a Salomo.” (2 Koron. 9:29) Zwi tou vha khagala uri zwenezwi zwi amba uri Nathani o bvela phanḓa na mafhungo a khoro ya vhuhosi na musi Davida o no fa.

Mafhungo manzhi ane a amba nga ha Nathani a nga vha o ṅwalwa nga ene muṋe. Naho zwo ralo, u sa amba hawe nga ha maṅwe mafhungo zwi ri gudisa zwinzhi nga hae. Zwi tou vha khagala uri Nathani o vha e muḓivhazwakale a sa humbuleli zwithu. O vha a sa ḓiṱoḓeli bvumo. Kha maṅwe mafhungo o hevhedzwaho a iṅwe ṱhalusamaipfi ya Bivhili, ho ambiwa nga hae sa muthu “a si na marangaphanḓa na vhubvo.” A hu na zwine ra zwi ḓivha nga ha vhomakhulukuku kana vhutshilo ha Nathani.

U ṰUṰUWEDZWA NGA U FULUFHEDZEA KHA YEHOVA

Kha mavhala a nngwe e ra ṋewa Maṅwaloni nga ha Nathani, zwi tou vha khagala uri o vha a tshi ḓiṱukufhadza, fhedzi a tshi imelela ndugiselelo dza Mudzimu nga u fhisea. Yehova Mudzimu o mu ṋea vhuḓifhinduleli vhuhulwane. Elekanyani nga ha pfaneleo dza Nathani dzi ngaho u fulufhedzea kha Mudzimu na u dzhiela hawe nṱha zwine Mudzimu a zwi ṱoḓa. Lwelani u edzisa dzenedzo pfaneleo.

Zwi nga itea ni si kaidze mahosi o itaho vhupombwe kana u fhelisa maano mavhi. Naho zwo ralo, nga thuso ya Mudzimu ni nga fulufhedzea kha Mudzimu nahone na lwela zwilinganyo zwawe zwo lugaho. Ni nga dovha na vha na tshivhindi, vhuṱali, sa mugudisi wa mafhungo-ngoho na mutikedzi wa vhurabeli ho kunaho.

[Tshifanyiso kha siaṱari 25]

Sa muimeli wa vhuhosi, Nathani o amba nga vhuṱali na Batseba