Ka tsuʼuw jawaʼ a tákuy

Kit kʼalej ti índice

«U atʼáb kʼal an atiklábchik»

«U atʼáb kʼal an atiklábchik»

«U atʼáb kʼal an atiklábchik»

«U atʼáb kʼal an atiklábchik kom yab in tʼajál jantʼiniʼ jajáʼchik.» (JUAN 17:14)

¿Jantʼoj in leʼnaʼ kin ólnaʼ a Jesús? Jajáʼ yab xeʼetsak ti otskakal kʼal jawaʼ in ujnám an atiklabchik nibal u otsel ban política. Jaxtám in uluw: «Max u tʼajalak tin tsʼalej tejéʼ tsabál u tʼojnalilchik pejexnenekak abal yab kin bínaʼ kʼal an judíos. Pero jantʼiniʼ tu ólchijchik, u eyaltal yab pel tejéʼ tsabál» (Juan 18:36.) Jayej in exóbchij in aykolilchik kin pojkaʼ an kidháb tʼajbiláb, an kidháb kaw ani kin tʼajaʼ ti kwéntaj jantʼiniʼ ka xeʼtsin (Mateo 20:​25-27).

In tʼiplabil an aykolchik axi kʼaʼál siglo. An escritor Jonathan Dymond al jun i ensayo religioso in uluw abal an kʼaʼál aykolchik «yab in leʼnaʼ ka kʼalej ti tólmix ban pextaláb belits max ka baliyat ti wikʼaxteʼ, ka tilibnáj o ma ka tsemdháj». Kʼwajatakchik tʼojojodh abal kin belkaʼ a Dios belits max ka odhnáj. Kʼeʼat jantʼoj axi in tʼajaʼ pel abal in belkaʼ an abatnaxtaláb abal ka kʼwajiychik tʼokat. Jaxtám ti uchan axéʼ xi kaw: «Axi pelak a juntalchik tam tit xeʼtsinchik kʼal an walabtaláb in jikʼpál abal yabáts it junax xeʼets kʼal jajáʼchik, ani jats tit kidháb kawiliyáb kʼal jajáʼchik» (1 Pedro 4:4). An historiador Will Durant in uluw: «Kʼal in alwaʼ iniktal ani kʼal in tʼajbilabil, axéʼchik xi aykol in tejwamédhaʼ kʼal in tʼajbilabil abal lej pilits in ey kʼal jawaʼ in ujnám an atiklábchik».

¿Xowéʼ ta kʼicháj jitaʼchik kʼwajat in tʼajál axéʼ? An New Catholic Encyclopedia in uluw tin kwéntaj an abatnaxtaláb axi tu pidhál an Biblia abal «i ejtowal ki tʼajaʼ jun i tʼajbiláb max i tsalapil yab in atsʼál kidháb kʼal jawaʼ i leʼ ki tʼajaʼ». Jun i artículo del diario Reformierte Presse — kaldhach ban informe in kʼál an organización de derechos humanos African Rights⁠— in uluw abal patal an iglesias tólmixin al an pextaláb axi waʼtsin ti 1994 juʼtáj tsemdháj yanchik i atikláb ti Ruanda, «expidh an ólchixchik Kʼál a Jehová yab in tʼajaʼ».

Jun i profesor axi ba jun i secundaria in uluw abal in lej yajnaʼ abal ni «jun i organización, ni jun i mukʼeʼ i atiklabchik in olnaʼ an janamtaláb ani an odhnaxtaláb axi waʼtsin tanaʼ, ani jantʼiniʼ ti tsemdháj yan i atiklábchik». Tam axéʼ xi profesor in aliy i olchixtaláb ban Museo Conmemorativo del Holocausto de Estados Unidos ani in uluw: «Xowéʼ u exlál abal yab jats jawaʼ u tsalpayalak», belits abal odhnáj an Ólchixchik kʼal a Jehová etsʼey in belkaʼ jawaʼ in ulal an Biblia.

Ani tin kwéntaj jawaʼ tekedh ki tʼajaʼ, ¿jitaʼchik in aynanchal in tʼiplabil an aykolchik axi ti kʼaʼál siglo? An revista U.S. Catholic in ulal «abal an kwitolchik in pojkál an exobchixtaláb axi in binál an iglesia abal ka neʼdhaxin alwaʼ ani yab kin koʼoy i relaciones sexuales okʼxidh ka tomkin». Talbél in tejwamedhál jawaʼ in uluw jun i okʼnom kʼal an iglesia axi in uluw: «Yan i atiklábchik axi nanáʼ u tólmiyal walam watʼadh jun i 50 por ciento u kʼwajílchik junax okʼxidh ka chich abal ku tomkiy». An The New Encyclopædia Britannica, in ulal abal an Ólchixchik kʼal a Jehová «expidh u kʼwajíl jantʼiniʼ in leʼ a Dios».