Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Tu Sanguluke ni Kidielelu Kietu

Tu Sanguluke ni Kidielelu Kietu

Tu Sanguluke ni Kidielelu Kietu

“Bhu kaxi ka muenhu ua kalelaku kuma Nzambi ka tena ku tanga makutu ua u kanena tundé ku dimatekenu dia ithangana ioso.” —TIT. 1:2, NW.

IBHUIDISU IA KU BHITULULA

Kiebhi ki tuejiia kuila ku diulu a sanguluka se o kidistá a mu undu, u kolokota fiiele katé mu kufuá kuê?

Kiebhi kia-nda di kumbidila o kidielelu kia jimbudi ja mukuá, kia lungu ni jikidistá a a undu?

Phala tu mone o ki kumbidilu kia kidielelu kietu, ‘uendelu uahi ua uabha’ u tua tokala kulondekesa?

1. Kiebhi o kidielelu kietu kia tu bhana Jihova, ki tu kuatekesa o ku kolokota?

JIHOVA, ‘o Nzambi mukua ku tu bhana o kidielelu.’ Kiene kiambe poxolo Phulu ia lungu ni Jihova, kuila Jihova u tena ku tu izalesa ni ngalasa ni paze, mu ku xikana ku tua xikana Muéne, phala o ku dielela kuetu kuende ni kukula dingi mu nguzu ia Nzumbi Ikôla.’ (Lom. 15:13) Se tu kala ni kidielelu kiavulu, tua-nda tena ku dibhana ni ibhidi ioso i moneka, o muxima uetu ua-nda kuizala ni kisangusangu, ni paze. Phala o Jikidistá a a undu, kia-nda kala kála ‘ngunji ia naviiu,’ phala o Jikidistá ja mukuá. (Jihe. 6:18, 19) O kidielelu kietu ki tu suínisa, kioso ki tu kala ni ibhidi ku muenhu uetu, ki tu fidisa ku kala ni phata, mba ku zoza mu kixikanu kietu.—Tanga Jihebeleu 2:1; 6:11.

2. Kidielelu kiahi, kiala nakiu o Jikidistá lelu, ni mukonda diahi o ‘jimbudi ja mukuá’ a tokala ku kuatekesa o Jikidistá a a undu?

2 Mu izuua íii isukidila-ku, kuene njila jiiadi phala o Jikidistá. O Jikidistá a tokala ku ‘kilunga kófele,’ ala ni kidielelu kia ku tambula o muenhu ku diulu, phala ku kala jisobha, akunji mu Utuminu ua Kristu. (Luk. 12:32; Dij. 5:9, 10) O muxinda ua “mundu uavulu” ia ‘jimbudi ja mukuá,’ a tanga ku athu o kidielelu kiâ, kia kingila o ku tambula o muenhu mu palaízu mu ixi, mu Utuminu ua Kristu. (Dij. 7:9,10; Nzu. 10:16) O jimbudi ja mukuá, ka tokala ku jimba kuila o ku bhuluka kuâ, kuijila mu ku kuatekesa o “jiphange” ja Kristu a a undu, ala hanji mu ixi. (Mat. 25:34-40) O Jikidistá a a undu a-nda tambula o kisakidilu kiâ, o kidielelu kia jimbudi ja mukuá kia-nda dikumbidila ué. (Tanga Jihebeleu 11:39, 40.) Kia dianga, tua-nda di longa o kidielelu kia Jikidistá a a undu.

O JIKIDISTÁ A A UNDU ALA NI ‘KIDIELELU KIA KIDI’

3, 4. Kiebhi kia xikina o Jikidistá a a undu, ‘o muenhu ua ubhe ni kidielelu kia kidi,’ o kidielelu kiki ihi?

3 O poxolo Phetele ua soneka mikanda iiadi ku jikidistá a a undu, muéne uambe kuila ene athu a a “solo.” (1 Phe. 1:1, 2) Muéne ua londekesa o kidielelu kiambote kia-nda tambula o kilunga kófele. Mu mukanda uê ua dianga Phetele ua soneka: ‘Tu sakidile-nu jinga Nzambi, Tata ia Ngana ietu Jezú Kristu! Mukonda muéne, mu ku lenduka kuê kuavula kinéne, ua tu bhana dingi muenhu uobhe, kia fukununa Jezú Kristu mu madifundu. Kienhiki o mixima ietu iezala ni ku dielela kua kidi. Uila kiki, tua kinga ku tambula kua Nzambi o mabesá ma bhakela o mundu uê. Mua-nda ku mona o undundu ki uene ku bôla, ki uene ku xila, ki uene kulela, ua mi xikamena ku diulu. O mabesá en’iâ phala enu oso mu kutena kua Nzambi, a mi lange mu ku xikana, ni mu kukinga o ku bhuluka kua-nda tukuluka mu kithangana kia ka suka-ku. Mukonda dia kiki, mua fuama mu sanguluka.’—1 Phe. 1:3-6.

4 O muxinda ofele ua Jikidistá a a solo kua Jihova, phala ku kala ku Utuminu ua Kristu, a-nda tambula “muenhu uobhe,” kala an’a Nzambi, a a undu ni nzumbi ikola. Ene a a undu ni nzumbi ikola, a kituka jisobha, akunji ni Kristu. (Dij. 20:6) Phetele uambe kuila, o “muenhu ua ubhe” ua a bhana ‘kidielelu kia kidi,’ a uixana ‘undundu ki uene ku bôla, ki uene ku xila, ki uene kulela,’ ua a xikamena “ku diulu.” Se-ku phata kuila o Jikidistá a a undu a ‘sanguluka kiavulu’ ni kidielelu kiâ! Maji phala ku tambula o kifutu kiki, ku bhinga kuila a kala jifiiele katé mu kufuá kuâ.

5, 6. Mukonda diahi o Jikidistá a a undu a tokala ku suína phala ku tambula o kitundu?

5 Mu mukanda uê ua kaiiadi Phetele ua tendelesa o Jikidistá a a undu, ‘ku sota izuua ioso ku kala ni muxima ua kolo mu kuijiia kuma Nzambi muéne ua exanene iú ua a solo.’ (2 Phe. 1:10) Ene a tokalele ku suína phala ku kala ni ídifua iambote ia tokala kulondekesa o Kidistá, kála o kixikanu, ku belesela Nzambi, ni ku zola o jiphange jâ. Phetele uambe: ‘Kuma im’íii se mu kala na-iu, anga ivula, i mi bhangesa ki mu kala ni usonde, ki mu kambe kuima ibundu iambote.’—Tanga 2 Phetele 1:5-8.

6 Mu njimbu ia tumikisa o tufunga a a solo bhu kaxi ka nzumbi ikôla, ku hama ia dianga mu kilunga kia Filádelfia, ni mu Azia, Kristu uambe: “Mukonda eie ua bhake o maka mami, kioso ki nga ku ambela kukala ni muanu, eme uami ngi ku bhaka mu kithangana kia phaxi, hinu ki tukulukila mundu uoso, mu kulola ene oso a tungu mu ngongo. Ngiza kindala! Eie naminina kioso ki uala na-kiu, kana muthu a ku tambule o kitundu kié.” (Dij. 3:10, 11) Se Kidistá a mu undu ka londekesa o ufiiele uê katé mu kufuá, ka tokalele ku tambula “o kitundu ki kia kà lela dingi,” o kidistá a mu undu ua tokalele ku kolokota mu ufiiele uê katé mu kufuá kuê.—1 Phe. 5:4; Dij. 2:10.

KU BOKONA MU UTUMINU

7. Kidielelu kiahi kia tumbula Juda mu mukanda uê?

7 Ku muvu ua 65 K.K., o phang’a Jezú, Juda, ua sonekena o jiphange jê a a undu, muéne ua a tumbula kuila “a exana.” (Jud. 1; sokesa ni Jihebeleu 3:1) Muéne ua mono kuila ua tokalele ku a sonekena mukanda u zuela o kidielelu kia kexile nakiu ‘ene-oso,’ ku Utuminu ua Nzambi ku diulu. (Jud. 3) Sumbala muéne ua kexile ni njimbu ia mukuá, mu disukilu dia mukanda uê, muéne ua tumbula o kidielelu kieji tambula o Jikidistá a a undu, ua soneka: ‘O kiki Nzambi ió ua tena ku mi fidisa ku-di-bhukana ni mu dibhale, ua tena ku mi bhixidisa bhu pholo ia ku bhenha kuê ni ku sanguluka, sé ngó kisemu, muéne Nzambi imoxi ngó, Mubhuludi uetu a mu bhele fuma kua Jezú Kristu Ngana ietu, ni kijingu, ni ku tumina, ni ku suína tundé kuema dia ku kala, ni kiki katé ni ku hádia ni hádia.’—Jud. 24, 25.

8. Kala kia londekesa o divulu dia Juda 24, kisangusangu kiahi ki kala ku diulu, se kidistá a mu undu ufuá ni ufiiele uê?

8 O Jikidistá a a undu a tokala ku dilanga phala ka dibhale n’a texi o mienhu iâ. Ene a dielela mu kidielelu kia Bibidia, kuila Jezú Kristu ua-nda ku a fukununa, phala ku kala athu a iuka bhu pholo ia Nzambi, ni kisangusangu kioso. O Kidistá a mu undu ufuá ni ufiiele uê, muéne uala ni kidielelu kia ku mu ‘fukununa, u kala ni mukutu ua nzumbi.’ Mu kufukunuka ‘ua ka kala ni mukutu ki ufú dingi . . . u sanga ua uabha, ua disanze.’ (1 Kol. 15:42-44) Se o ku ‘sanguluka ku diulu kuvula dingi, mukonda dia muthu umoxi ua diela o ituxi iê,’ xinganeka o kisangusangu ku diulu, se phange’a Kristu a mu undu ufuá ni kixikanu kiê. (Luk. 15:7) Jihova ni ji-anju jê, a-nda kala ni “kisangusangu” kioso kia-nda tambula o Jikidistá a a undu o kifutu kiâ—Tanga 1 Nzuá 3:2.

9. O kuila o Jikidistá a a undu a ‘tambula o ungana’ kioso kia bokona mu Utuminu? Kiebhi kiki ki suínisa o Jikidistá a a undu ala hanji mu ixi?

9 Phetele ua sonekena ué o Jikidistá a a undu, se ene a dielele o kidielelu kiâ mu ku kala fiiele, ‘mu ku bhanga kiki, eji tambula o ungana ua ku bokona mu Mbanza ixalela, ia ngene ia Ngana ietu, Mubhuludi Jezú Kristu.’ (2 Phe. 1:10, 11) O ku bokona ku diulu o kifutu kia ‘tambula o ungana’ mu kulondekesa o ídifua iambote. O kizuelu ku ‘tambula o ungana,’ kilombolola o mabesá avulu a-nda tambula ku muenhu uâ. Ene a xinganeka ni kisangusangu kioso, ni kisakidilu o ukexilu uâ ua fiiele. Se phata o kidielelu kiki, ki bhana nguzu ku Jikidistá a a undu ala hanji mu ixi phala ku ‘kala polondo.’—1 Phe. 1:13.

‘O KIDIELELU’ KIA JIMBUDI JA MUKUÁ

10, 11. (a) Kidielelu kiahi kiala nakiu o jimbudi ja mukuá? (b) Kiebhi kia-nda di kumbidila o kidielelu kia athu mu ixi, kia lungu ni Kristu, ni ku tukuluka “kua an’a Nzambi?”

10 O poxolo Phaulu ua soneka o kidielelu kia “an’a Nzambi” a a undu ni nzumbi, a ‘ka lundula kumoxi ni Kristu o ima ioso ia mu bhakela Nzambi.’ Mu kusuka-ku muéne ua tange o mabesá a Jihova a bhakela phala o jimbudi ja mukuá: “Kuma o ibhangelu ioso [athu] ia xibhidila ni ku kinga o kithangana kia kutukuluka kua an’a Nzambi [o jikidistá a a undu]. Kuma o ibhangelu ioso ia buakuluka, kana mu vondadi iê, maji mukonda Nzambi muene ua ki bhangesa. Maji hanji-phe ia dielela. Mukonda ni ibhangelu ioso hadia ia kà jituka ku ubhika ua kubôla, hé ia kà bokona mu ufôlo ua fuma, ua an’a Nzambi.”—Lom. 8:14-21.

11 ‘O kidielelu,’ kiala nakiu o athu, Jihova ua ki bhana kioso kia kanena ku buika o “Kinhoka Kiokulu,” Satanaji o Diabhu bhu kaxi ka “mbutu.” (Dij. 12:9; Dim. 3:15) O ua dianga ku “mbutu,” Jezú Kristu. (Nga. 3:16) Mukonda dia kufuá ni ku fukunuka, Jezú ua bhana kidielelu ku athu oso ku bhuluka ku ituxi ni mu kufuá. O kidielelu kiki, kia lungu ni “kutukuluka kua an’a Nzambi.” O jikidistá a a undu ene o mbandu ia kaiiadi ia “mbutu.” Ene a-nda ‘tukuluka’ kioso Kristu kia-nda buika o mundu ua Satanaji. (Dij. 2:26, 27) Kiki kia-nda bheka ku bhuluka ku jimbudi ja mukuá ja-nda tunda ku hadi ia dikota.—Dij. 7:9, 10, 14.

12. O ku tukuluka kua jikidistá a a undu, kua-nda bheka mabesá ahi ku athu mu ixi?

12 O ‘athu’ a-nda sanguluka kiavulu mu Utuminu ua Kristu ua Midi ia Mivu! Mu kithangana kieniókio, “an’a Nzambi” a-nda ‘tukuluka’ dingi kioso kia-nda kala akunji ni Kristu, phala ku bhana o mabesá bhu kaxi ka kukula kua Jezú ku athu. Bhu kaxi ka Utuminu ua diulu, o ‘athu’ ka-nda fuá dingi mukonda dia kituxi. O athu a belesela “a kà jituka ku ubhika ua kubôla.” Se ene a kolokota ku belesela Jihova ku Utuminu ua Midi ia Mivu, ni ku polova ia sukina, o majina mâ a-nda nangenena “mu divulu dia muenhu.” Ene a ka bokona “mu ufôlo ua fuma, ua an’a Nzambi.” (Dij. 20:7, 8, 11, 12) Kiki kidielelu kia kidi!

TU KOLOKOTE NI KIDIELELU KIETU KIA KIDI

13. Ihi i tu bhangesa ku kala ni kidielelu, ni kiebhi Kristu kia-nda tukuluka?

13 Mu mikanda iiadi ia soneka Phetele, muéne ua suínisa kiavulu o jikidistá a a undu, ni jimbudi ja mukuá, phala ku kolesa o kidielelu kiâ. Muéne ua londekesa kuila o kidielelu kiâ ki kia lungile ni ima ia bhanga, maji bhu kaxi ka henda ia Jihova. Muéne ua soneka: ‘Kalenu polondo. O ilunji ienu i kale ku ikalakalu ia mi bhana, mu suíne ni ku dielela kia ka mi bhekela, bhuoso bhu tukulukila Jezú Kristu.’ (1 Phe. 1:13) Kristu ua-nda tukuluka kioso kia-nda besoala o akaiedi’ê a fiiele, ni ku buika o athu a iibha.—Tanga 2 Tesalonika 1:6-10.

14, 15. (a) Phala ku kolesa o kidielelu kietu, tua tokala ku xinganeka mu ihi? (b) Ihi ia tendelesa Phetele?

14 Phala ku kolesa o kidielelu kietu, tua tokala ku xinganeka mu ‘kizuua kia Jihova.’ Kia-nda buika o “maùlu” alombolola o jinguvulu lelu, o “ixi” ilombolola o athu a iibha, ni “ima ioso.” Phetele ua soneka: “Tua fuama etu tu kala tu athu a kidifua kiahi? . . . mu kale mu kinga o Kizuua kia Nzambi kiandù tukuluka kindala. O kizuu’okio kia kà bhinga o maùlu ma kà uama, hé ma buila ku tubhia, o iiudikilu iê ia kà sengumuka ku munza uatema.”—2 Phe. 3:10-12.

15 O ‘maúlu’ ni ‘ixi’ a lelu, a-nda i bhingana ku ‘maúlu m’obhe [Utuminu ua Kristu] ni ixi iobhe [o jiselevende ja Nzambi].’ (2 Phe. 3:13) Phetele ua bhana kitendelesu, kia lungu ni ku “kinga,” o mundu uobhe ua tu kanena: “Uila kiki-phe, enu akuetu, nga mi zola, kuma mua kinga o Kizuu’okio, kuatenu muanu phala ki mi sange muala ku paze ni Nzambi, sé ngó dixaka, sé kuêla, ku mesu mê.”—2 Phe. 3:14.

TU LONDEKESE O KIDIELELU KIETU

16, 17. (a) ‘Uendelu uahi ua uabha’ u tua tokala kulondekesa? (b) Kiebhi kia-nda kumbidila o kidielelu kietu?

16 Ki tu tokala ngó ku kolesa o kidielelu kietu, maji tua tokala ku kilondekesa mu ukexilu ua muenhu uetu. Tua tokala ku xinganeka se tu athu a kídifua kiahi mu ukexilu ua nzumbi. ‘O ku uabha uendelu,’ kulombolola ‘ku kala ni ukexilu uambote bhu pholo ia athu.’ (2 Phe. 3:11; 1 Phe. 2:12) Tua tokala ku ‘di zola mudietu.’ Kiki ku bhinga ku bhanga ioso phala ku kala ku paze ni jiphange jetu ala dikanga, ni ió ala kumoxi ni etu mu kilunga. (Nzu. 13:35) ‘O ku di bhakula mu ku zela, ni uôma ua Nzambi,’ ku bhinga ku bhanga ima i tu kuatekesa ku kolokota mu ukamba ni Jihova. Kilombolola ku kala ni ukexilu uambote ua ku samba, ku tanga o Bibidia izuua ioso, ku di longa ubheka uetu, ku bhanga o ubhezelu ku muiji, ni kuia mu boka o “njimbu iambote ia utuminu” sé ku fonga—Mat. 24:14.

17 Kala muthu mudietu, ua mesena ku kala muthu ua fuama bhu pholo ia Jihova, phala ku mu bhulula kioso kia-nda ‘buika’ o mundu iú. Etu tua-nda mona o ki kumbidilu kia kidielelu kietu, ‘kia muenhu ki uábhua. Nzambi ka moneka makutu, muéne ua tu kanena tundé xahulu.’—Tit. 1:2.

[Ibhuidisu ia ku dilonga]

[Foto ku mbandu 22]

O Jikidistá a a undu, a xikina ‘o muenhu ua ubhe, ni kidielelu kia kidi’

[Foto ku mbandu 24]

Kolesa o kidielelu ku muiji uê