Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

Jesucristu Tapukïkuna y respuestankuna

Jesucristu Tapukïkuna y respuestankuna

Jesucristu Tapukïkuna y respuestankuna

“¿Pi canqätataq nunacuna niyan[?]” (LUCAS 9:18.)

JESUSQA qateqninkunata tsënö tapurqan nunakuna pëpaq tukïta pensayaptinmi. ¿Rasumpatsuraq reqiyarqantsu? Pëqa manam imatapis pakëllapaqa rurarqantsu. Tsëpa rantinqa, llapan nunakunawanmi kawarqan. Reqiyänanta munarmi markankunaman ëwëkur llapan nunakunata yachatsirqan (Lucas 8:1).

Musyanqantsiknöpis, Jesustaqa alleq reqishun ruranqankunapita y parlanqankunapita yachakurmi. Tsëpaqmi yanapamantsik Mateo, Marcos, Lucas y Juan librokuna. Y kë kawënimpaq parlaq librokunallachömi Jesuspita rasun kaqta yachakushun (Juan 17:17). *

TAPUKÏ: ¿Imataq rikätsikun Jesus rasumpa kawanqanta?

RESPUESTAN: Punta siglochö kawaq Josefo, Tácito y wakin estudioso nunakunam, Jesus rasumpa kawanqanta parlayarqan. Pero más cläroqa rikätsikuyan Mateo, Marcos, Lucas y Juan librokunam, y manam lluta cuentotanöllatsu willakuyan. Tantearinapaq, Lucasmi willakun Jesus yachatsikur qallanqan witsankunachö qanchis gobernaqkuna y precisaq nunakuna kayanqanta. Y tsë nunakuna rasumpa kawayanqantaqa estudiösokunapis rikätsikuyashqam (Lucas 3:1, 2, 23).

Tsëkuna y maskunam claro rikätsikun Jesus rasumpa kawanqanta. Evidence for the Historical Jesus (Jesus rasumpa kanqampaq willakïkuna) librom kënö nin: “Estudioso nunakunaqa llapannömi niyan Nazaretpita Jesus nir reqiyanqan nunaqa punta siglochö rasumpa kawanqanta”.

TAPUKÏ: ¿Jesuswan Diosqa jukllëllatsuraq kayan?

RESPUESTAN: Manam. Jesusqa manam imëpis Dios kanqanta nirqantsu. Antis Teytan Jehoväpa mandädonchö kanqantam imëpis rikätsikurqan. * Tsëmi, ‘Diosnï’ y “Qamllam Dios canqui” nirqan Teytan Jehoväta (Juan 20:17; 17:3, noqakunam kinkishätsiyarqö). Pipis jukpa mandädonchö karnin “patronnï” o “llapanta rikaq” neq cuentam tsëtaqa nikarqan.

Kikin Jesuspis Diospita jukläya kanqantam rikätsikurqan. Juk kutim pï kanqantapis chikeqninkunata rikätsir Jesus kënö nirqan: “Leyniquicunachomi queno escribirëcan: ‘Ishcaq testigucuna jucllellata parlayaptenqa, tse parlayashqancuna rasonpa caqmi’ nir. Noqaqa pi canqätapis rason caqllatam willayaq; y cachamaqnï Papänïpis pi canqätam rason caqllata musyatsiyäshunqui” (Juan 8:17, 18). Awmi, Jesusqa Jehoväpita jukläyam. Mana tsënö karqa, ¿imanöraq ishkaq testïgonö kayanman karqan? *

TAPUKÏ: ¿Alli nunallaku Jesusqa karqan?

RESPUESTAN: Manam alli nunallatsu karqan. Jesusqa musyarqanmi Diospa munënin rurakänampaq imëka precisaqkunata ruranampaq kaqta. Rikärishun wakinllata.

“Diospa jucllella tsurin.” (Juan 3:18.) Jesusqa musyarqanmi mëpita shamunqanta. Patsachö manaraq yurirnin ciëlochö kawanqanta musyarqanmi. Tsëmi, “patsaman shamushqa cä” nirqan (Juan 6:38). Dios punta kamashqanmi karqan Jesusqa, tsëmi Teytan imëkata kamaptin yanaparqan. Diospa punta kamashqan kaptinmi “Diospa jucllella tsurin” nintsik (Juan 1:3, 14; Colosenses 1:15, 16).

‘Diospita Shamushqa Nuna.’ (Mateo 8:20.) Jesusqa atska kutim ‘Diospita Shamushqa Nuna’ nirqan kikimpaq. Tsë palabrakunaqa 80 kutim yurin Jesuspa kawënimpaq parlaq librokunachö. Kë palabrakunam rikätsikun nuna kanqanta, y manam nunaman tikrashqa Dios kanqantatsu. Pero ¿imanötaq Diospa japallan Tsurinqa nunanö yurirqan? Jehovämi santo espïritunwan Tsurimpa kawëninta Mariapa pachanman churarqan. Tsënöpam Jesusqa jutsannaq yurikurqan (Mateo 1:18; Lucas 1:35; Juan 8:46).

‘Mayestru.’ (Juan 13:13.) Jesusqa clärom rikätsikurqan “Diospa Munenincho ca[yänanpaq] alli willaquicunata” yachatsikunampaq Teytan kachamunqanta (Mateo 4:23; Lucas 4:43). Nunakuna musyayänampaqnöllam claro yachatsikurqan Diospa Gobiernon ima kanqanta y tsë Gobierno Diospa munëninta imanö ruramunampaq kaqta (Mateo 6:9, 10).

‘Willacamoq.’ (Juan 1:1.) Jesusqa Diospa willakoqninmi karqan, pëwanmi Diosqa nunakunata munëninta musyatsirqan y yachatsirqampis (Juan 7:16, 17).

TAPUKÏ: ¿Dios awnikunqan Mesïasku Jesus karqan?

RESPUESTAN: Awmi. Puntallapitanam Bibliaqa willakurqan Diospa munënin cumplikänampaq juk nuna chämunan alläpa precisanqanta. Tsëqa Mesias o Cristum kanan karqan, y “Akrashqa” ninanmi. Juk kutim, Samaritana warmi Jesusta kënö nirqan: “Musyämi que patsaman Mesias shamunanta (Pëqa Dios Acrashqanmi)”. ¿Ima nirqantaq Jesus? “Noqam cä, canan qamwan parlecaq” nirqanmi (Juan 4:25, 26).

Pero ¿imallapis rikätsikunku Jesus Mesias kanqanta? Pipis dëdompa huëllanta churëkur pë kanqanta rikätsikoqnömi, kima yanapakïkunata rikätsikun Jesus Mesias kanqanta.

Ima kastapita kanqan. Abrahanpa kastampita shamoq Davidpa kastankunapita Mesias yurinampaq kaqtam Bibliaqa puntallapitana willakurqan (Génesis 22:18; Salmos 132:11, 12). Jesusqa tsë ishkan kastapitam shamurqan (Mateo 1:1-16; Lucas 3:23-38).

Profecïakuna pëchö cumplikanqan. Bibliaqa unëpitanam willakurqan Patsaman chäramur Mesias imanö kawanampaq kaqta, jina imanö yurinampaq kaqta y imanö wanunampaq kaqtapis. Llapan profecïakunam Jesuschö cumplikarqan. Wakinkunaqa yurinampaq y wanunampaq kaqtam willakuyarqan. Tantearinapaq, Belenchömi yurinan karqan (Miqueas 5:2; Lucas 2:4-11), Egiptopitam Dios kutitsimunan karqan (Oseas 11:1; Mateo 2:15) y wanutsirpis manam tullunta jukllëllatapis pakiyänantsu karqan (Salmo 34:20; Juan 19:33, 36). Jesusqa manachi Mesias kananrëkurqa kikinllapita tsë profecïakunata cumplinmantsu karqan. *

Dios musyatsikunqan. Jesus yuririptinmi, Mesias yurishqana kanqanta Diosqa angelkunatawan mitsikoqkunata willatsirqan (Lucas 2:10-14). Atska kutim Jehoväqa, Jesus tsurin kanqanta ciëlopita nimurqan (Mateo 3:16, 17; 17:1-5). Jina atska milagrokunata ruranampaq Jehová yanapanqanmi, Jesus Mesias kanqanta rikätsikurqan (Hechos 10:38).

TAPUKÏ: ¿Imanirtaq jipanan [ñakanan] y wanunan karqan?

RESPUESTAN: Jutsannaq yurishqa karmi Jesusqa tukï mana allipaqa pasanantsu karqan. Jina manam culpayoqtsu karqan imëka suwakoqkunatanö qeruchö wanutsiyänan. Pëqa musyarqanmi tukïta pasanampaq kaqta, tsënö këkarpis wanunampaq listom këkarqan (Mateo 20:17-19; 1 Pedru 2:21-23).

Biblia willakunqannömi nunakunapa jutsankunarëkur Mesïasqa wanunan karqan (Isaías 53:5; Daniel 9:24, 26). Kikin Jesusmi nirqan ‘yawarninwan nunacunata rescatananpaq’ shamunqanta (Mateo 20:28). Tsënöpam, Jesusman markäkoqkuna o yärakogkuna y wanïnin salvakunqanman creeqkunaqa, jutsapita, wanïpitam librashqa këta y shumaq huertaman tikrashqa Patsachö kawëtam puëdeyan (Juan 3:16; 1 Juan 4:9, 10). *

TAPUKÏ: ¿Imakunataq rikätsikun Jesus kawarimunqanta creinapaq?

RESPUESTAN: Jesusqa alleqmi musyarqan kawarimunampaq kaqta (Mateo 16:21). Pero Biblia qellqaqkuna ni Jesuspis manam niyarqantsu kikinllapita kawarimunampaq kaqtaqa. Antis Bibliaqa nin: “Wanonqanpita libramurmi, Diosnintsic cawariratsimorqan” (Hechos 2:24). Diosnintsik rasumpa kanqanta y llapanta kamanqanta creirqa, ¿imanir-raq creishwantsu Tsurinta kawaritsimunqanta? (Hebreus 3:4).

¿Imallapis rikätsikunku Jesus rasumpa kawarimunqanta? Wakin kaqta rikärishun.

Rikaqkuna parlayanqan. Jesus wanunqampita 22 watanö pasariptinmi apóstol Pablu willakurqan, kawariramur 500 nunakunatapis masta yuripunqanta, y tsëta rikaqkunapita wakin kaqkunaqa kawëkäyanqanta (1 Corintios 15:6). Juk o ishkaq rikaqkuna parlayanqantaqa itsachi creishwantsu, pero ¿piraq mana creinmantsu 500 nunakuna rikashqa karnin parlayanqantaqa?

Rasun kaqta willakoqkuna. Jesuspa punta qateqninkunaqa, pipitapis masmi kawarimunqanta musyayarqan. ¿Imatataq rurayarqan? Kawarimunqantam pï mëtapis willakuyarqan (Hechos 2:29-32; 3:13-15). Pëkunapaqqa Jesus kawarimunqanman crei alläpam precisarqan (1 Corintios 15:12-19). Wanutsita munayaptimpis, Jesusman creita manam jaqiyarqantsu (Hechos 7:51-60; 12:1, 2). ¿Manatsuraq rasumpa kaqpitaqa wanutsiyäshunëki kaptimpis tsarakunkiman? Awmi. Tsënöllam pëkunapis rurayarqan.

Biblia kënö yachatsikunqanta rikärirmi musyarirquntsik Jesus pï kanqanta. Pero ¿precisanku rasun kaqta musyanantsik? Juk parlakïchöqa, ¿precisanku pï kanqanta creinantsik?

[Päginapa ura kuchunchö willakïkuna]

^ par. 4 Jesuspita Biblia yachatsikunqanta y juk librokuna mana rasun kaqta yachatsikuyanqantaqa tarinki 18-19 päginakunachömi. Tïtulonqa “Jesuspaq parlaq apócrifo librokuna: ¿Jesuspaq rasun kaq willakïkunaku pakaran?” ninmi.

^ par. 9 Bibliaqa yachatsikun Diospa jutin Jehová kanqantam.

^ par. 10 Más yachatsikïtaqa tarinki  20-22 päginakunachömi, tïtulonqa “Jehoväpa testïgonwan parlëkan: ¿Jesusqa Diosku?” ninmi.

^ par. 21 Jesuschö profecïakuna cumplikanqanta más yachakunëkipaqqa, Rasumpëpaqa, ¿imatataq Biblia yachatsikun?, libropa 200 kaq päginanta ashiri.

^ par. 25 Jesus wanïninwan salvamanqantsikpita masta yachakunëkipaqqa, Rasumpëpaqa, ¿imatataq Biblia yachatsikun? libropa 5 kaq capïtulonta ashiri.