Go na content

Go na table of contents

Yesus Krestes—Piki tapu den aksi fu wi

Yesus Krestes—Piki tapu den aksi fu wi

Yesus Krestes​—Piki tapu den aksi fu wi

„Suma den [sma] e prakseri taki mi de?”​—LUKAS 9:18.

YESUS ben aksi den disipel a sani dati, fu di a ben sabi taki sma ben e taki ala sortu sani fu en. Ma dati no ben de fanowdu, fu di Yesus ben gwenti abi demakandra nanga trawan, èn a no ben e du sani kibrikibri. A ben e moksi nanga ala sma na ini den dorpu nanga den foto. A ben e preiki èn a ben e gi leri na ala sei, fu di a ben wani taki sma kon sabi suma a ben de trutru.​—Lukas 8:1.

Wi kan kon sabi den tru tori fu Yesus, te wi e luku den sani di a taki èn di a du. Den sani dati skrifi na ini Mateyus, Markus, Lukas, nanga Yohanes, den fo Evangelietori fu Bijbel. Den tori dati di skrifi nanga yepi fu santa yeye, e gi piki tapu ala den aksi di wi abi fu Yesus. *​—Yohanes 17:17.

AKSI: Yesus ben libi trutru?

PIKI: Iya. Historia skrifiman Josephus nanga Tacitus fu a fosi yarihondro, ben skrifi sani di e sori taki Yesus ben libi trutru. Ma san moro prenspari, na taki den Evangelietori e sori krin taki Yesus ben de wan trutru sma, èn taki a no ben de wan man na ini wan anansitori. Den Evangelietori dati e sori krin pe èn o ten den sani ben pasa di abi fu du nanga Yesus. Fu eksempre, fu man sori na ini sortu yari Yesus bigin nanga a diniwroko fu en, na Evangelie skrifiman Lukas e taki fu seibi sma di ben abi makti. Historia skrifiman sori tu taki den sma disi ben libi trutru.​—Lukas 3:1, 2, 23.

Bun furu buweisi de di e sori taki Yesus ben libi trutru. Wan buku e taki: „Furu sabiman e agri taki wan man di sma ben sabi leki Yesus fu Nasaret, ben e libi na ini a fosi yarihondro” (Evidence for the Historical Jesus).

AKSI: Yesus na Gado?

PIKI: Noiti Yesus taki dati en nanga Gado na a srefi. Na presi fu dati a sori ibri tron baka taki Gado hei moro en. * Fu eksempre, Yesus ben kari Yehovah „mi Gado” nanga „a wan-enkri tru Gado” (Mateyus 27:46; Yohanes 17:3). Wan sma e taki dati fu wan trawan, soso te a trawan hei moro en. Te wan wrokoman e kari a sma di a e wroko gi „mi basi”, noso „a fesiman”, dan a e sori krin taki a sma dati hei moro en.

Yesus ben sori tu taki a no de a srefi leki Gado. Wan leisi, Yesus ben taigi den gensman fu en: „Na ini un eigi Wèt skrifi: ’Efu tu kotoigi e taki a srefi sani, dan a sani dati tru.’ Mi na mi eigi kotoigi, èn a Tata di seni mi kon na wan kotoigi gi mi tu” (Yohanes 8:17, 18). Yesus nanga Yehovah no kan de a srefi sma. Efu dati ben de so, dan sma no ben o man si den leki tu kotoigi. *

AKSI: Yesus ben de wan bun man nomo?

PIKI: Nôno. A ben de moro leki dati. Yesus ben frustan taki a ben musu tyari wan tu prenspari frantwortu fu meki a wani fu Gado kon tru. Luku wan tu fu den:

„A wan-enkri Manpikin di Gado srefi meki” (Yohanes 3:18). Yesus ben sabi pe a komoto. Fu taki en leti, a ben libi langa ten kaba fosi a gebore leki libisma na grontapu. A ben taki: ’Mi saka komoto fu hemel’ (Yohanes 6:38). Yesus ben de a fosi sani di Gado meki èn a yepi Gado fu meki ala tra sani. Fu di na Gado srefi meki Yesus, meki a fiti taki Bijbel e kari en „a wan-enkri manpikin di Gado srefi meki”.​—Yohanes 1:3, 14; Kolosesma 1:15, 16.

„A Manpikin fu libisma” (Mateyus 8:20). Yesus ben gwenti kari ensrefi „a Manpikin fu libisma”. Den wortu disi skrifi sowan 80 leisi na ini den Evangelietori. Den e sori taki a no ben de Gado di ben teki wan libisma skin, ma taki a ben de wan trutru libisma. Fa a kan taki a wan-enkri Manpikin di Gado srefi meki, gebore leki wan libisma? Nanga yepi fu santa yeye, Yehovah teki a libi fu a Manpikin fu en èn a poti en na ini a muru fu a Dyu nyun-wenke Maria, pe a bigin gro. Na so a du kon taki Yesus gebore sondro sondu.​—Mateyus 1:18; Lukas 1:35; Yohanes 8:46.

„Leriman” (Yohanes 13:13). Yesus ben sori krin taki Gado ben gi en a wroko fu ’gi sma leri èn fu preiki a bun nyunsu’ fu Gado Kownukondre (Mateyus 4:23; Lukas 4:43). Te a ben e fruklari san na Gado Kownukondre èn fa a ben o meki a wani fu Gado kon tru, dan a ben e du dati na so wan fasi taki a ben de krin èn makriki fu frustan.​—Mateyus 6:9, 10.

„A Wortu” (Yohanes 1:1). Yesus ben de a takiman fu Gado, a sma di Gado ben e gebroiki fu fruteri trawan san a ben o du èn san a ben e fruwakti fu den. Yehovah meki Yesus fruteri sma na grontapu, a boskopu disi.​—Yohanes 7:16, 17.

AKSI: Yesus ben de a pramisi Mesias?

PIKI: Iya. Bijbel profeititori ben taki dati a Mesias, noso Krestes, san wani taki „Salfuwan”, ben o kon. A Pramisi Pikin disi, ben o abi a prenspari frantwortu fu meki a wani fu Yehovah kon tru. Wan leisi, wan Samaria uma ben taigi Yesus: „Mi sabi taki a Mesias, di sma e kari Krestes, o kon.” Yesus taigi en krin: „We, mi na a sma dati.”​—Yohanes 4:25, 26.

Sortu buweisi de taki Yesus ben de a Mesias? Dri sani de di e sori krin taki Yesus na a sma dati. Luku den sani disi:

A famiri pe a komoto. Bijbel e taki dati a Mesias ben o de wan bakapikin fu Abraham èn taki a ben o komoto fu a famiri fu David (Genesis 22:18; Psalm 132:11, 12). Yesus ben de wan bakapikin fu ala den tu man dati.​—Mateyus 1:1-16; Lukas 3:23-38.

Profeititori di kon tru. Den Hebrew Buku fu Bijbel abi bun furu profeititori di abi fu du nanga a libi fu a Mesias na grontapu, a ten di a gebore, nanga a dede fu en. Ala den profeititori disi kon tru na ini Yesus. Luku wan tu fu den: A ben gebore na ini Betlehem (Mika 5:2; Lukas 2:4-11), a ben musu gowe libi Egepte (Hosea 11:1; Mateyus 2:15), èn den kiri en sondro fu broko den bonyo fu en (Psalm 34:20; Yohanes 19:33, 36). A no kan taki Yesus srefi meki en libi waka na so wan fasi, taki den Mesias profeititori ben kan kon tru na ini en. *

San Gado srefi taki. Na a ten di Yesus gebore, Gado seni engel fu fruteri den skapuman taki a Mesias ben gebore (Lukas 2:10-14). Na difrenti okasi na ini a diniwroko fu Yesus, Gado srefi ben taki komoto fu hemel taki a ben feni Yesus bun (Mateyus 3:16, 17; 17:1-5). Yehovah ben gi Yesus a makti fu du bigi wondru, èn dati ben de ete wan buweisi taki Yesus ben de a Mesias.​—Tori fu den apostel 10:38.

AKSI: Fu san ede Yesus ben musu pina èn dede?

PIKI: Fu di Yesus no ben abi sondu, meki a no ben frudini en fu nyan pina. A no ben frudini en tu taki sma spikri en na wan postu leki wan ogriman èn libi en drape fu dede na wan syen fasi. Toku a ben fruwakti taki sma ben o du den sani disi nanga en èn a ben de klariklari fu teki a pina dati tu.​—Mateyus 20:17-19; 1 Petrus 2:21-23.

Den profeititori fu a Mesias ben e taki dati a Mesias ben o abi fu pina èn dede fu tapu den sondu fu trawan (Yesaya 53:5; Danièl 9:24, 26). Yesus srefi ben taki dati a ben kon fu „gi en libi leki wan lusu-paiman fu frulusu furu sma” (Mateyus 20:28). Den sma di e poti bribi na ini a dede fu en di e frulusu sma, abi a howpu fu kon fri fu sondu nanga dede èn fu libi fu têgo na ini Paradijs na grontapu. *​—Yohanes 3:16; 1 Yohanes 4:9, 10.

AKSI: Wi kan bribi trutru taki Yesus opo baka?

PIKI: Iya. Yesus ben e fruwakti nanga en heri ati taki Gado ben o gi en wan opobaka (Mateyus 16:21). Ma a prenspari fu sabi taki Yesus nanga den Bijbel skrifiman noiti no taki dati a ben opo baka fu ensrefi. Nowan sma ben o bribi dati. Na presi fu dati, Bijbel e taki: „Ma Gado gi en wan opobaka èn a puru en na ini a pina fu dede” (Tori fu den apostel 2:24). Te wi e bribi taki wan Gado de èn taki en na a Mekiman fu ala sani, dan wi kan bribi tu taki a ben kan gi en Manpikin wan opobaka.​—Hebrewsma 3:4.

Krin buweisi de taki Yesus ben kisi wan opobaka? Luku den buweisi disi.

Sma si taki Yesus opo baka. Sowan 22 yari baka di Yesus dede, na apostel Paulus ben skrifi taki moro leki 500 sma ben si Yesus baka di a kisi wan opobaka, èn taki furu fu den sma disi ben de na libi ete di Paulus ben e skrifi den brifi fu en (1 Korentesma 15:6). Efu na wán noso tu sma nomo ben si den sani dati, dan a ben o makriki fu taki dati den sani dati no tru, ma efu 500 sma ben si den sani dati, dan suma ben o man taki dati den no tru?

Sma di wi kan bribi. Den fosi disipel fu Yesus di ben de den yoisti sma di ben kan sabi san ben pasa trutru, no ben frede fu meki bekènti taki Yesus ben opo baka (Tori fu den apostel 2:29-32; 3:13-15). Gi den, wan sma di ben abi a Kresten bribi, ben musu fu bribi taki Yesus ben opo baka (1 Korentesma 15:12-19). Den disipel dati ben de klariklari fu dede na presi fu drai baka gi Yesus (Tori fu den apostel 7:51-60; 12:1, 2). Suma ben o wani dede gi wan sani te a sabi taki a sani dati na wan lei?

Wi luku den piki di Bijbel e gi tapu siksi prenspari aksi di abi fu du nanga Yesus. Den piki dati e sori krin suma na Yesus. Ma yu denki taki a prenspari trutru fu kon sabi den piki dati? Noso, yu denki taki a no abi trobi san yu e bribi fu Yesus?

[Futuwortu]

^ paragraaf 4 Fu kon sabi fa den Evangelietori fu Bijbel e difrenti fu den leitori di sma ben skrifi fu Yesus, dan luku na artikel „Tra evangelietori de di e fruteri wi moro fu Yesus?” na tapu bladzijde 18, 19.

^ paragraaf 9 Na ini Bijbel, Yehovah na a nen fu Gado.

^ paragraaf 10 Efu yu wani sabi moro fu a tori disi, dan luku na artikel „Wan takimakandra nanga wan birtisma​—Yesus na Gado?” na tapu bladzijde 20-22.

^ paragraaf 21 Efu yu wani sabi sortu profeititori kon tru na ini Yesus, dan luku bladzijde 200 fu a buku San Bijbel e leri wi trutru?

^ paragraaf 25 Efu yu wani kon sabi fa a dede fu Yesus kan tyari wini gi yu, luku kapitel 5 fu a buku San Bijbel e leri wi trutru?