Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Utu mumanye anyi?

Utu mumanye anyi?

Utu mumanye anyi?

Pavua Yezu muambe bua kuenda ne muntu ntanta wa kilometre ibidi uvua usua kuamba tshinyi?

Mu Muyuki muende lumu uvua Yezu muenze pa mukuna, wakamba ne: ‘Biakuendesha muntu ntanta wa kilometre umue ku bukole, wende nende ntanta wa kilometre ibidi.’ (Matayo 5:41) Bantu bavua bateleja Yezu bavua pamuapa bamanye ne: uvua wakula bua muntu udibu benzeja bua kuenza mudimu ku bukole.

Mu bidimu lukama bia kumpala, bena Lomo ke bavua balombola bena Isalele. Kabivua bitonda bena Lomo bua kuenzeja bantu peshi nyama midimu kampanda ku makanda anyi kubatumina dîyi bua kuenza tshionso tshivuabu bamona ne: ntshimpe anu bua kukumbaja ne lukasa mudimu wa mbulamatadi to. Tshilejilu, basalayi ba bena Lomo bakenzeja Simona muena Kulene bua kuambula mutshi wa makenga wa Yezu ne kuya nawu too ne muaba uvuabu mua kumushipela. (Matayo 27:32) Kuenzeja bantu midimu ku bukole nunku kakuvua kubasankisha to, kuvua kubakengesha ne kutondesha bena Yuda nsombelu bikole.

Katuena anu bamanye ntanta uvua bantu benda bua kufikisha bujitu buvuabu bambula to. Kadi bidi bimueneka ne: kabavua mua kuitaba bua kupitshisha nansha kakese muaba uvuabu bambabila bua kufika to. Ke bua tshinyi Yezu wakalomba bantu bavua bamuteleja bua kuya ntanta wa kilometre ibidi; uvua ubambila bua kuenzabu midimu ivua bamfumu ba mbulamatadi abu babalomba kabayi banyingalala to.​—Mâko 12:17.

Ana udibu batele mu miyuki ya mu Evanjeliyo uvua nganyi?

Mu matuku avuabu balumbuluisha Yezu, Ana uvua ‘muakuidi munene.’ (Luka 3:2; Yone 18:13; Bienzedi 4:6) Uvua tatuende muenu wa Kayafa, muakuidi munene wa Isalele; yeye muine uvua pende muakuidi munene kutuadijila bu mu tshidimu tshisambombo anyi tshia muanda mutekete too ne ku tshia 15 panyima pa Yezu, pavuabu bamumbushe ku mudimu kudi Valerius Gratus, mukalenge muena Lomo uvua ukokesha. Nansha nanku, bu muvua Ana muakuidi munene kale, uvua anu ne buenzeji bukole mu Isalele. Batanu ba mu bana bende ne muku wende bakalua pabu bakuidi banene.

Muakuidi munene uvua wenza mudimu wende matuku ende onso a muoyo mu tshikondo tshionso tshivua bena Isalele kabayi mu bupika. (Nomba 35:25) Kadi pavua bena Isalele ku bukokeshi bua bena Lomo, muakuidi munene uvua wenza mudimu bua kusankisha banguvena ba mu Lomo ne bakalenge bavua mbulamatadi wa bena Lomo musungule. Bobu aba ke bavua mua kumbusha muakuidi au ku mudimu. Flavius Josèphe, mufundi wa malu a kale wakafunda ne: Kulenio, nguvena wa bena Lomo wa mu Sulia wakumbusha Joazar ku mudimu wa buakuidi bunene bu mu tshidimu tshisambombo anyi tshia muanda mutekete panyima pa Yezu ne kutekaye Ana pa mudimu au. Nunku, bidi bimueneka ne: balombodi bavua kabayi bitabuja Kristo aba bakangata dipangadika dia kusungula balombodi bapiabapia munkatshi mua bakuidi.

Bena mu dîku dia Ana bavua bamanyike bikole bua lukuka luabu ne bua bubanji bua bungi buvuabu nabu. Bimueneka ne: bavua bapete bubanji abu bualu bobu nkayabu ke bavua batangila midimu ya dipana bintu bia kulambula ku ntempelo bu mudi: nyunyi ya nkutshi, mikoko, mafuta ne mvinyo. Josèphe udi wamba ne: Ananus (Ananias), muana wa Ana wa balume uvua ne “bena mudimu bavua ne tshimvundu tshia bungi; bavua mua kunyenga tshia-dikumi tshia bakuidi ne batuta bonso bavua babenga bua kutshifila.”