Kasi Mukumanya?

Kasi mazgu gha Yesu ghakuti “ulute nayo makilomita ghaŵiri” ghakung’anamuraci?

▪ Apo Yesu wakapharazganga pa lupiri, wakati: “Usange munyake wamazaza wakukucicizga kucita mulimo kilomita limoza, ulute nayo makilomita ghaŵiri.” (Mateyu 5:41) Awo ŵakategherezganga ŵakwenera kuti ŵakamanya ico Yesu wakang’anamuranga. Nyengo iyo, boma likacicizganga ŵanthu kugwira nchito.

Mu nyengo ya Yesu, Ŵaroma ndiwo ŵakawusanga caru ca Israyeli. Kanandi ŵakacicizganga ŵanthu panji viŵeto kucita nchito ya boma. Ŵakaŵa na mazaza kucita cilicose ico cingawovwira kuti nchito ya boma yicitike. Lekani ŵasilikari ŵa boma la Roma ŵakacicizga munthu yunji wa ku Kurene zina lake Simoni kuti wanyamure khuni lakuti ŵakapayikepo Yesu. (Mateyu 27:32) Izi zikaŵa nkhaza. Ŵanthu ŵakakwenyeleranga navyo ndipo Ŵayuda ŵakavitinkhanga comene.

Tikumanya yayi utali wa mtunda uwo ŵanthu ŵakacicizgikanga kunyamura katundu. Kweni nchakukayikiska usange ŵakakhumbanga kusazgirako mtunda uwo ŵaphalirika. Yesu wakati para ŵakucicizgika na wamazaza, ŵalute nayo makilomita ghaŵiri. Apa wakang’anamuranga kuti ŵaleke kudinginyika pakucita nchito iyo ŵatumika.—Mariko 12:17.

Kasi Anasi uyo wakuzunulika mu nkhani za Yesu ni njani?

▪ Apo Yesu wakeruzgikanga, Anasi (Ananiya) wakaŵa “mulara wa ŵasofi.” (Luka 3:2; Yohane 18:13; Milimo 4:6) Nakuti munthu uyu wakaŵa wiskevyara wa musofi mukuru Kayafa. Anasi nayo wakaŵapo musofi mukuru kwamba mu 6 panji 7 C.E., mpaka mu 15 C.E., apo Valerius Gratus, kazembe wa Roma, wakamuwuskapo. Kweni pakuti wakaŵapo musofi mukuru, wakaŵa na mazaza comene mu Israyeli. Ŵana ŵake ŵankhondi na mukweni wake nawo ŵakacitapo mulimo uwu.

Apo Ŵaisrayeli ŵakajiwusanga ŵekha, musofi mukuru wakacitanga mulimo uwu mpaka nyifwa yake. (Maŵazgo 35:25) Kweni Ŵaroma ŵakati ŵamba kuwusa mu Israyeli, musofi mukuru wakacitanga kusoleka na ŵakazembe kweniso mathemba gha Roma. Iwo ŵakaŵaso na mazaza kumuwuskapo. Munthu wakulemba mdauko, Flavius Josephus, wakati Quirinius, kazembe wa boma la Roma uyo wakawusanga cigaŵa ca Syria, wakawuskapo Joazar pa mulimo wa usofi mu 6 panji 7 C.E., ndipo wakimika Anasi kuti watore malo ghake. Kweni vikulongora kuti Ŵaroma ŵakasoranga bweka yayi musofi mukuru. Ŵakawoneseskanga kuti uyo ŵasora ni musofi.

Anasi na mbumba yake ŵakaŵa ŵambunu, ntheura ŵakasambazga comene. Vikuwoneka kuti ŵakasanga usambazi uwu cifukwa ndiwo ŵakaguliskanga ivyo ŵanthu ŵakapelekanga sembe pa tempele, nga ni nkhunda, mberere, mafuta na vinyo. Josephus wakuti Ananiya, mwana wa Anasi, wakaŵa na “ŵanchito ŵaheni comene awo ŵakapokanga vyakhumi vya ŵasofi, ndipo uyo wakana kupeleka ŵakamutimbanga.”