Nëjkx parë xyʼixët diʼib tmëminy

Nëjkx mä myiny tukëʼëyë titulo

Mëwingonë Dios

“Tunë mayˈäjtën, axäjëgëts jatëgok”

“Tunë mayˈäjtën, axäjëgëts jatëgok”

¿Të mˈokˈyajpatpë mä Diosë kyäjpn ets të xymyastuˈuty? Waˈan jatëgok mjëmbitäˈäny, per kyaj mˈity seguurë pënë Jyobaa mˈaxäjëdëp jatëgok. Pën duˈun, käjpxë tyäˈädë artikulo, pes të yajtuknibëjtäägë parë mijts.

TUˈUGË toxytyëjk nyuˈkxtaky: “Tunë mayˈäjtën, axäjëgëts jatëgok ets pokymyaˈkxkëts”. Japë nety të yeeky mä Diosë kyäjpn, per ta tmastutyë Jyobaa. ¿Kyaj xyjawë mgorasoon wintsujktuˈutypyëm ko xywyinmay wiˈix nety yˈayoyë tyäˈädë toxytyëjk? Waˈan mnayajtëyëty: “¿Wiˈixë Dios nyayjawëty ko jäˈäy myastuˈutyëty diˈib mëduunëp? ¿Waˈandaa të tjäˈäytyëgooynyë? ¿Tsyejpyëdaa ets jatëgok nyijëmbitëdët?”. Tyäˈädë yaˈˈatsoojëmbitäˈäny mä ää ayuk diˈibë Jeremías kyujäˈäyë, ets yëˈë mbäät mjotkujkmoˈoyëty (käjpxë Jeremías 31:18-20).

Min jawyiin nˈokˈijxëm näˈä tyäˈädë ää ayuk ojts yajnigajpxy. Kanäk jëmëjtë nety tyëgoyˈaty parë Jeremías myaxuˈunkˈatët, ko Jyobaa tnasˈijxë etsë Asiria jäˈäyëty tjaˈabëkët ets tmënëjkxët ja mäjk grupë israelitëty mëdë tyëëm yˈääts, tyäˈädë ja tyuun jyäjtë mä jëmëjt 740 mä kyajnëm myinyë Jesus. * Ja israelitëty mëjwiin kajaajë nety të pyokytyundë, kyaj tmëjpëjtaktë wiˈixë nety të jyënäˈändë ja Diosë kyugajpxyëty, päätyë Dios tnasˈijxë ets tkumëdowdët ja pyoky (2 Reyes 17:5-18). ¿Jodëmbijttë ko ojts yajmënëjkxtë jagam ets tmastuttë ja kyäjpn etsë Dios? ¿Waˈandaa netyë Jyobaa të jyaˈaytyëgoyëdë? ¿Waˈandaa nety jatëgok yˈaxäjëdët?

“Ojtsëts nmëkjawë”

Ko ja israelitëty ojts yajmënëjkxtë Asiria, yëˈë pudëjkëdë parë tmëmääy tmëdäjtë ti nety të ttundë ets jyodëmbijttë. Jyobaa yˈijx ko jantsy jodëmbittë. Okˈix wiˈixë Jyobaa tnimaytyaˈaky ti tyuundë ja israelitëty ets wiˈix nyayjäˈäwëdë, diˈib nanduˈun yajtij Efraín.

Jyobaa jyënany: “Tëjëts mmëdoy ko Efraín këˈëm tjantsy myëkjawë.” (Bersikulo 18.) Jyobaa myëdoow ko ja israelitëty tjantsy myëkjäˈäwëdë ko nety axëëk të yˈadëˈëtstë. Ko jyënaˈany, “këˈëm nmëkjäˈäwëm”, tuˈugë ëxpekyjyaˈay tkujäˈäyë ko nan yëˈë yˈandijpy ko “nyajˈyuˈkxëmë këbäjk”, extëm ko tuˈugë uˈunk kyujëbipy ko tˈixy axëëk jyaty mët ko të kyamëdoy, etsë net wyinmay jyëmbitäˈäny mä tyëjk (Lukʉs 15:11-17). ¿Wiˈix ja israelitëty dyajnigëxëˈktë ko jyantsy myëkjäˈäwëdë?

“Tëjëts xyjëjwijtsëmbity extëm tuˈugë tsäjpkää maxuˈunk diˈib kyajnëm yujy.” (Bersikulo 18.) Këˈëm ja israelitë tpëjktë kuentë ko nitëjkëdëbë nety ja kastiigë. Waˈan ojts nyayˈijxkijpxyëdë extëmë tsäjpkää maxuˈunk diˈib kyaj të yujy ets axëëk yˈadëˈëtsy, extëm tuˈugë liibrë tnimaytyaˈaky, “tsojkëbë nety yajpagumët”.

“Yajjëmbijtkëts mijts, etsëts tsojk njëmbitët, yëˈko mijts nDiosˈäjtypy Jyobaa.” (Bersikulo 18.) Të nety jyantsy jyodëmbittë, pääty tmënuˈkxtaktë Dios. Ets të netyë Dios tmëjagamgaˈaktë mët ko të pyokytyundë mëjwiin kajaa. Pääty tˈamdoow tpëjktsoodë Diosë nyaybyudëkë parë tnijëmbitäˈändë jatëgok. Mä wiinkpë Biiblyë duˈun tkäjpxnaxy: “Axäjëgëts jatëgok, jëmbitäämbëts; mët ko mijts YHWH, mijts [nDiosˈäjtypy]” (Versión Israelita Nazarena).

“Tëjëts nmëkjawë [...]. Tëjëts ntsoytyuˈunjawë ets nan tëjëts nˈyuunk naxypyë.” (Bersikulo 19.) Ja israelitëty jyantsy myëkjäˈäwëdë ko pyokytyuundë ets yˈëxkäjptë ja tyëgoˈoyën. Mon tuk ets jantsy axëëk nyayjäˈäwëdë (Lukʉs 15:18, 19, 21).

Yaˈijxëdë ko të nety jyantsy jyodëmbittë. Mëk ttsoytyuˈunjäˈäwëdë, pääty ttukmëtmaytyaktë Dios ko të nety pyokytyundë ets ko të tmastuttë ja axëëkpë nëˈë tuˈu. Per ¿waˈandaa netyë Dios jyantsy pyokymyaˈkxëdët ets yajjëmbitëdët mä ja kyäjpn?

“Seguurëts nbaˈˈayowäˈäny”

Jyobaa jyantsy tsyejpyë nety ja israelitëty, pääty mä Jeremías 31:9 jyënany: “Duˈunëts nˈity extëmë uˈunkteety parë Israel; etsë Efraín yëˈëtsë ngaˈaxkopkˈuˈunk”. Pääty, ¿wiˈix tuˈugë uˈunkteety diˈib jyantsy tsyejpyë yˈuˈunk tkaˈˈaxäjët ets pën të jyantsy jyodëmbity? Min nˈokˈijxëm wiˈixë Jyobaa dyaˈixyëtyë tsyojkën mä kyäjpn extëm tuˈugë uˈunkteety.

“¿Yëˈëdaa Efraín tuˈugë uˈunk diˈibëts mëk ntsejpy o tuˈugë uˈunk diˈibëts nwinjäˈxy nˈajäˈxypy? Pes oyëts të njamëkmëgajpxy, seguurëts njamyatsäˈäny.” (Bersikulo 20.) ¡Jantsy oyë tyäˈädë ää ayuk! Dios yëˈë tuˈugë uˈunkteety diˈib jantsy tsojkp. Per nan kyaj tnaˈijxy etsë yˈuˈunk yˈënäˈk axëëk yˈadëˈëtsët, ojts tˈanëëmë ko kyumëdowdëp pën axëëk adëtstëp. Ko ja israelitëty ojts kyujuundäˈäktë ets kyaj myëdoodë, ta Dios tnasˈijxë parë jagam yajmënëjkxtët. Per oy kyamëdoodë, Dios kyaj jyaˈaytyëgooyëdë, duˈun extëm tuˈugë uˈunkteety diˈib jantsy tsojkp, ninäˈä tkajäˈäytyëgoyëdë yˈuˈunk. ¿Wiˈixë Jyobaa nyayjäˈäwë ko tˈijxy ja kyäjpn të jyantsy jyodëmbity?

“Yajˈyuˈkxypyëtsë njot ndiintsy. Ets seguurëts nbaˈˈayowäˈäny.” * (Bersikulo 20.) Jyobaa jyantsy tsyejpyë nety ets jatëgokë yˈuˈunk yˈënäˈk jyëmbitët. Ets kom amumduˈukjotë nety të jyodëmbittë, të netyë Jyobaa tjotjäˈtëdë ets pääty ttsejky ets ja kyäjpn jyëmbitët. Duˈun extëm ja ijxpajtën diˈibë Jesus myaytyak mä ja uˈunkteety diˈib “pyaˈˈayoojë” yˈuˈunk diˈibë nety të yoˈoytyëgoy (Lukʉs 15:20). Nanduˈunë Jyobaa, jyantsy yˈaxäjëyaambyë nety jatëgok ja yˈuˈunk yˈënäˈk.

“Jyobaa yëˈëjëts jatëgok të xyˈaxäjë”

Diˈib ojts yajkujayë mä Jeremías 31:18-20, yëˈë xytyukˈijxëm ko Dios mëjwiin kajaa xypyaˈˈayoˈojëm. Yëˈë ninäˈä tkajäˈäytyëgoy pënaty të yˈokmëduunëbë. Ets pën jodëmbijtp tuˈugë pokyjyaˈay, yëˈë “listë yˈity ets tpokymyaˈkxäˈäny” (Salmo 86:5). Ninäˈä tkaˈëxtijˈyë yˈuˈunk yˈënäˈk diˈib jodëmbijtp (Salmo 51:17). Niˈigyë xyondaˈaky ets tˈagëˈë tˈaxäjë tsuj yajxon (Lukʉs 15:22-24).

¿Mjamyejtsypy ja toxytyëjk diˈib të yajmaytyaˈaky mä të tsyondaˈagyë tyäˈädë artikulo? Pes ko ja jyot wyinmäˈäny tpëjtaky parë tnijëmbitäˈänyë Jyobaa, ta ojts nyijkxy mä nyaymyukëdë Jyobaa tyestiigëty. Tyäˈädë toxytyëjk ojts tsyiptakxëty tmëmadäˈägët wiˈixë nety axëëk nyayjawëty, pes yëˈë jyënany: “Duˈunëtsë nety nwinmay ko kyajts xynyitëkë parëts Dios xypyokymyaˈkxët”. Per ja mëjjäˈäytyëjk ojts myëjämoˈoyëdë ets ojts pyudëkëdë parë oy yˈitët mëdë Jyobaa. ¿Wiˈix wyimbëtseemy? Yëˈë jyënaˈany: “Mëjwiin kajaajëts ngukäjpxë kotsë Jyobaa jatëgok të xyˈaxäjë”.

Pën mijts të xymyëjagamgeˈegyë Dios ets mnijëmbitaampy jatëgok, myaˈˈanmaapy parë mnëjkxët mä nyaymyukëdë Jyobaa tyestiigëty. Jamyats ko Jyobaa pyaˈˈayoobyë jäˈäy diˈib jodëmbijtp ets diˈib anmääyëp: “Tunë mayˈäjtën, axäjëgëts jatëgok”.

[Notë diˈib noky ëxˈääy]

^ parr. 5 Ja nety tyëgoyˈaty 200 jëmëjt naxy parë duˈun tyun jyatëdët, ko ja israelitëty ojts nyaywyäˈkxëdë majtsk peky mä jëmëjt 997, tuˈugë anaˈamën ojts tmëwëˈëmë majtsk grupë diˈib xyëˈäjt Judá, ets ja tuˈuk mäjk grupë, diˈib yajtij Israel. Nanduˈun ojts yajtijy Efraín mët ko ja mäjk grupë, yëˈë diˈibë nety mëjpëtsëëmp.

^ parr. 16 Tuˈugë liibrë diˈib nyimaytyakypyë Biiblyë, jyënaˈany ko ja judiyëty ja dyajtundë tyäˈädë ayuk jot tiintsy ko tmaytyäˈägäˈändë “ti jyäˈäwëdëp mä jyot kyorasoon”.