Ilawil a natsʼkaba tiʼ Dios

«Kʼamen tu kaʼatéen, chaʼa in suut»

¿Tiaʼanech wa kaʼach ichil u kaajal Dioseʼ? Maʼ xaaneʼ tsʼoʼok a tuklik a kaʼa suut, baʼaleʼ maʼ a wojel wa jeʼel u kaʼa kʼamikech Jéeobaeʼ. Wa beyoʼ k-líiʼsik a wóol utiaʼal ka a xakʼalt le xookaʼ bey xan le ku segueroʼ, tumen jach jeʼel u yáantkecheʼ.

J UNTÚUL koʼoleleʼ ku yaʼalik: «Mantatsʼ kin orar tiʼ Dios utiaʼal ka u chaʼa in suut tu yiknal yéetel ka u perdonart le baʼaxoʼob in beetmaj tu contraoʼ». Le koʼolelaʼ líiʼsaʼab ichil u kaajal Dios, baʼaleʼ ka tsʼoʼokeʼ náachchaji. ¿Máasaʼ jach ku yaatal a wóol ken a tukult bix u muʼyaj le koʼolelaʼ? Maʼ xaaneʼ ku máan ta tuukul: «¿Bix u yilik Dios le máakoʼob beyaʼ? ¿Tuʼubsaʼanoʼob wa ta tʼaan tumen Dios? ¿U kʼáat wa ka suunakoʼob tu yiknal?». Wa beyoʼ jach yaan u líikʼil a wóol ken a wil le baʼaxoʼob tu tsʼíibtaj le profeta Jeremíasoʼ (xok Jeremías 31:18-20).

Yáaxeʼ koʼox ilik baʼaxten tsʼíibtaʼabi. Yaʼab jaʼaboʼob táanil tiʼ u síijil Jeremíaseʼ, Jéeobaeʼ tu chaʼaj u palitsiltaʼal u diez chʼiʼibaloʼob Israel tumen le asirioʼob tu jaʼabil 740 táanil tiʼ k-kʼiinoʼoboʼ. * Letiʼobeʼ táan kaʼach u kʼebantaloʼob, yéetel tumen yaʼab u téenel maʼ tu beetoʼob u cuentail le baʼax ku yaʼalaʼaltiʼob tumen le profetaʼoboʼ, castigartaʼaboʼob tumen Dios (2 Reyes 17:5-18). ¿Baʼax úuchtiʼob le ka náachchajoʼob tiʼ Dios yéetel tiʼ u luʼumoʼoboʼ? ¿Tu kʼexaj wa u tuukuloʼob? ¿Tuʼubsaʼaboʼob wa tumen Jéeoba? ¿Jeʼel wa kaʼach u kaʼa kʼaʼamloʼobeʼ?

«Kin wuʼuyikinba suʼlaken»

Le táan u palitsiltaʼal le israelitaʼoboʼ, arrepentirnajoʼob. Jéeobaeʼ tu yilaj arrepentirnajoʼob jach tu jaajil u yóoloʼob. Lelaʼ jeʼel u páajtal k-ilik le ken k-xok bix tʼaanajik Jéeoba yéetel Efraín tu yoʼolal u maasil chʼiʼibaloʼob Israeloʼ.

«Tsʼoʼok in wuʼuyik u yaayaj kʼáatankil u kaajil Efraín.» (Versículo 18.) Dioseʼ jach tu jaajil tu yuʼubaj bix u yaatal u yóol kaʼach le israelitaʼob yoʼolal le baʼaloʼob ku yúuchultiʼob úuchik maʼ tu yuʼuboʼob tʼaanoʼ. Junpʼéel diccionario hebreoeʼ ku yaʼalikeʼ le tʼaan ku suʼutul «yaayaj kʼáatanki[loʼ]» yaan horaeʼ ku tsʼáaik naʼatbil «u piʼikʼtik u pool»; jeʼex juntúul paal ku kʼaʼajal u yiikʼ ken u yil tu bin kʼaasil tiʼ yoʼolal baʼax u beetmaj, arrepentirnajaʼan yéetel taak u suut tu yotoch (Lucas 15:11-17). Le israelitaʼoboʼ, ¿bix tu yeʼesil arrepentirnajoʼob?

«Teneʼ beyen kaʼach juntúul táankelem wakax maʼ suukkintaʼaneʼ, baʼaleʼ techeʼ tsʼoʼok a suukkintiken.» (Versículo 18.) Le israelitaʼoboʼ u yojloʼob kaʼach unaj u castigartaʼaloʼob. Maʼ xaaneʼ meyajnaj le kettʼaan tiʼobaʼ tumen maʼ tu yuʼuboʼob tʼaan jeʼex u beetik juntúul chan wakax maʼ u kʼáat u yuʼub tʼaaniʼ yéetel jeʼex u yaʼalik junpʼéel libroeʼ, «unaj u loʼomloʼob yéetel junpʼéel cheʼ yaan u punta».

«Beet in suut tiʼ teech, tumen techeʼ [Jéeoba in Diosech].» (Versículo 18.) Tumen jach arrepentirnajoʼobeʼ káaj u kʼáatkoʼob u yáantaj Dios.  Letiʼobeʼ náachchajoʼob tiʼ Dios yéetel tu beetoʼob baʼaloʼob maʼ maʼalobtakiʼ. Baʼaleʼ tumen u kʼáatoʼob ka perdonartaʼakoʼobeʼ tu kʼáatoʼob u yáantaj. Uláakʼ versión tiʼ le Bibliaoʼ ku yalik: «Kʼamen tu kaʼatéen, chaʼa in suut; tumen techeʼ YHWH in [Diosech]» (Versión Israelita Nazarena).

«Kin wuʼuyikinba suʼlaken yéetel kabal óol.» (Versículo 19.) Le israelitaʼoboʼ suʼlakchajoʼob tu yoʼolal u kʼebanoʼob yéetel u yojloʼob kaʼach tiʼ letiʼob yaan u culpail. Jach okʼom óolchajoʼob yéetel lúub u yóoloʼob (Lucas 15:18, 19, 21).

Jach chíikaʼan u yilaʼal arrepentidoʼob kaʼachi. Tumen suʼlakchajoʼobeʼ tu yaʼaloʼob tiʼ Dios le baʼax tu beetoʼoboʼ yéetel xuʼul u beetkoʼob baʼax kʼaas. Baʼaleʼ ¿jeʼel wa kaʼach u perdonartaʼaloʼob yéetel u chaʼabal u suutoʼob tu luʼumoʼobeʼ?

«Teneʼ kin sen chʼaʼik óotsil[il] tiʼ»

Jéeobaeʼ jach u yaabiltmaj kaʼach le israelitaʼoboʼ. Jeremías 31:9 ku yaʼalik: «Teneʼ u taataen Israel, Efraíneʼ in nojoch paal». ¿Máasaʼ mix juntúul taatatsil jeʼel u pʼáatal maʼ u kʼamik u hijo tsʼoʼok u arrepentir tu jaajil u yóol yéetel jach u yaabiltmeʼ? Le baʼaxoʼob ku yaʼalik Jéeoba ken k-il beoraaʼ ku yeʼesik u yaabiltmaj u kaajal jeʼex juntúul taatatsileʼ.

«U kaajil Efraíneʼ in tiaʼaleʼ juntúul in yaabilaj paal; in xibil paal asab in yaabiltmaj. Kex le ken in kʼeyeʼ, maʼ tu pʼáatal maʼ in kʼaʼajsik.» (Versículo 20.) ¿Máasaʼ táaj jatsʼuts le tʼaanoʼobaʼ? U jaajileʼ Dioseʼ juntúul taatatsil u yaabiltmoʼon. Kex beyoʼ anchaj u yaʼalik u nuʼuk tiʼ u paalal yéetel u yaʼaliktiʼob yaan u bin kʼaasiltiʼob wa maʼ tu yuʼubikoʼob tʼaan. Le oʼolaleʼ le ka tu yilaj láayliʼ maʼ tu yuʼubaʼal u tʼaan tumen le israelitaʼoboʼ tu chaʼaj u bisaʼaloʼob palitsiltbil. Kex beyoʼ jeʼex juntúul taatatsil maʼ tu tuʼubsik u paaleʼ, Dioseʼ maʼ tu tuʼubsoʼobiʼ. ¿Bix tu yuʼubiluba Dios le ka tu yilaj tsʼoʼok u arrepentir u kaajal?

«In puksiʼikʼaleʼ ku péek yóol, teneʼ kin sen chʼaʼik óotsil[il] tiʼ.» (Versículo 20.) Jéeobaeʼ tu tsʼíiboltik ka suunak u paalal. Le úuchik u jach arrepentiroʼoboʼ tu péeksaj u yóol yéetel u kʼáat ka suunakoʼob tu yiknal. Jeʼex le paal tu chʼaʼchiʼitaj Jesús tu kettʼaaneʼ, Jéeobaeʼ «tu chʼaʼaj óotsilil» (Lucas 15:20). Letiʼeʼ jach tu tsʼíiboltik ka suunak u paalal tu yiknal.

«Jéeobaeʼ tu chaʼaj in suut»

Le baʼaxoʼob tsʼíibtaʼan tiʼ Jeremías 31:18-20, ku yáantkoʼon k-il bukaʼaj nojchil u yutsil yéetel u chʼaʼ óotsilil Dios. Letiʼeʼ maʼatech u tuʼubsik le máaxoʼob meyajtik kaʼachoʼ. Wa u kʼáatoʼob suut tu yiknaleʼ, ku perdonartikoʼob (Salmo 86:5). Mix juntéen ku pʼáatal maʼ u chʼaʼik en cuentail le máaxoʼob ku suutoʼob yéetel ku arrepentiroʼoboʼ (Salmo 51:17). Baʼaxeʼ yéetel kiʼimak óol bey xan yéetel yaabilaj ku kʼamkoʼob (Lucas 15:22-24).

¿Kʼajaʼan wa tech le koʼolel t-chʼaʼchiʼitaj tu káajbal le xookaʼ? Letiʼeʼ tu chʼaʼtuklaj u kaʼa suut tu yiknal Dios, tu kaxtaj u yáantaj u j-jaajkunajoʼob Jéeoba (testigos de Jehová) teʼ tuʼux kajaʼanoʼ. Tu káajbaleʼ talamchajtiʼ, tumen ku tuklik kaʼacheʼ maʼ tun perdonartbil. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Kin tuklik kaʼacheʼ maʼ in náajaltmaj u perdonartiken Diosiʼ». Baʼaleʼ le ancianoʼob yanoʼob tu múuchʼuliloʼ tu líiʼsoʼob u yóol yéetel tu yáantoʼob u yil u kʼaʼanaʼanil u muʼukʼaʼankúuntik u fe. ¿Baʼax utsiloʼob tu kʼamaj? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Jach kin tsʼáaik u nib óolalil tiʼ Jéeoba tumen tu chaʼaj in suut tu yiknal».

Wa náachchajaʼanech tiʼ Dios yéetel taak a suut tu yiknaleʼ, ilawil a kʼáatik áantaj tiʼ u múuchʼulil u j-jaajkunajoʼob Jéeoba yaan maas naatsʼ tiʼ a wotochoʼ. Kʼaʼajaktecheʼ Dioseʼ jach uts yéetel ku chʼaʼ óotsilil tiʼ le máax ku arrepentir yéetel ku yaʼalik: «Kʼamen tu kaʼatéen, chaʼa in suut».

[Tsolajiloʼob]