Biblia Ke Sobaka Luzingu ya Bantu

INKI pusaka bakala mosi na kuvutukila dibundu na yandi ya bumwana yina yandi yambulaka ntete? Inki mutindu leke mosi zwaka tata yina yandi vandaka kusosa luzingu na yandi ya mvimba? Beto landa mambu yina bo ke tuba.

“Yo lombaka nde mono vutukila Yehowa.”—ELIE KHALIL

MVULA YINA YANDI BUTUKAKA: 1976

INSI YINA YANDI BUTUKAKA: CHYPRE

LUZINGU NA YANDI YA NTAMA: MWANA YINA VILAKA

MUTINDU MONO VANDAKA: Mono butukaka na insi Chypre kansi mono yelaka na insi Australie. Bibuti na mono vandaka Bambangi ya Yehowa mpi bo vandaka kusala yonso sambu na kusadisa mono na kuzola Yehowa mpi Ndinga na yandi Biblia. Ntangu mono kumaka toko, mono kolamaka. Mono vandaka kubasika na mpimpa sambu na kukwenda kukutana ti banduku na mono. Beto vandaka kuyiba bavwatire mpi kusala mambu ya nkaka ya mbi.

Ntete, mono vandaka kusala mambu yai ya kubumbana sambu mono vandaka kuzola ve kupesa bibuti na mono mpasi. Kansi malembe-malembe, mono vandaka diaka ve kuwa bo boma. Mono kangamaka ti bantu yina vandaka bambuta na mono. Banduku yina vandaka kuzola ve Yehowa mpi bo vandaka kupusa mono na kusala mambu ya mbi. Yo yina nsuka-nsuka, mono songaka bibuti na mono nde mono ta sambilaka diaka ve na dibundu na bo. Bo vandaka ntima-nda ti mono mpi bo mekaka kusadisa mono kansi mono buyaka kusadila mambu yonso ya bo songaka mono. Yo pesaka bibuti na mono mpasi mingi.

Mono katukaka na nzo mpi na nima, mono kumaka kusadila bima ya ke lawusaka. Mono kumaka nkutu kukuna mpi kuteka diamba (marijuana). Mono vandaka kusala mambu ya nsoni mpi kulutisa ntangu mingi na banganda yina bo ke sadilaka na mpimpa (boîtes de nuit). Mono kumaka mpi makasi-makasi. Kana muntu mosi me tuba to me sala mambu yina mono me zola ve, mono vandaka kuwa makasi mingi mpenza yo yina mbala mingi mono vandaka kunganina bantu mpi kubula bo. Mono vandaka kusala mambu yonso ya mbi yina bo longaka mono nde Bakristu fwete sala ve.

MUTINDU BIBLIA SOBAKA LUZINGU NA MONO: Mono kumaka nduku ya ngolo ya muntu mosi ya vandaka kusadila bima ya ke lawusaka. Papa na yandi fwaka ntangu yandi vandaka mwana-fioti mpenza. Mbala mingi, beto vandaka kusolula mingi tii na mpimpa. Kilumbu mosi na mpimpa, yandi songaka mono mpasi yina lufwa ya papa na yandi vandaka kupesa yandi. Sambu mono vandaka kuzaba kivuvu ya lufutumuku, na mbala mosi mono yantikaka kusonga yandi mutindu Yezu futumunaka bantu ya kufwa mpi nde yandi ta futumuna diaka bantu na bilumbu ke kwisa. (Yoane 5:28, 29) Mono songaka yandi nde: “Yindula mutindu nge ta kudiwa ntangu nge ta mona diaka papa na nge. Beto yonso lenda zinga na Paladisu awa na ntoto.” Mambu yai ya mono tubaka simbaka kibeni ntima ya nduku na mono.

Bantangu ya nkaka, yandi vandaka kutubila mpi mambu ya nkaka bonso dilongi ya Butatu Busantu. Mono vandaka kutangila yandi na Biblia na yandi baverse yina vandaka kutubila mambu ya kieleka sambu na Yehowa, Yezu mpi bilumbu ya nsuka. (Yoane 14:28; 2 Timoteo 3:1-5) Mutindu mono vandaka kusonga nduku na mono mambu ya Yehowa, yo vandaka kupusa mono mpi na kuyindula mingi Yehowa.

Yo yina malembe-malembe, bankeni ya malongi ya kieleka ya Biblia yina vandaka na ntima na mono mpi yina bibuti na mono longaka mono, yantikaka kuyela na ntima na mono. Mu mbandu bantangu ya nkaka, ntangu mono vandaka kusadila bima ya ke lawusaka ti banduku na mono na feti mosi, na mbala mosi mono vandaka kuyindula Yehowa. Banduku na mono vandaka kutuba nde bo ke zolaka Nzambi kansi mambu ya bo vandaka kusala vandaka ya mbi kibeni. Mono bakisaka mambu yina yo lombaka nde mono sala sambu na kuvanda ve bonso bo. Yo lombaka nde mono vutukila Yehowa.

Ya kieleka, kuzaba mambu ya beto fwete sala kele kima ya nkaka mpi kusala yo kele mpi kima ya nkaka. Yo vandaka pete sambu mono yambula mambu ya nkaka. Mono yambulaka kukonda mpasi kusadila bima ya ke lawusaka. Diaka mono fwaka kinduku ti banduku na mono yonso ya ntama mpi mono yantikaka kulonguka Biblia ti Mbangi ya Yehowa mosi yina vandaka nkuluntu na dibundu.

Kansi yo vandaka mpasi sambu mono yambula bikalulu ya nkaka ya mbi. Mu mbandu, yo vandaka mpasi kibeni na kuyambula kikalulu na mono ya mbi ya kuwa makasi. Bantangu ya nkaka mono vandaka kuwa ve makasi kana diambu mosi me salama kansi bantangu ya nkaka mono vandaka kudasuka. Yo yina mono vandaka kudiyangisa mingi mpi kutuba nde mono ta kuka ve ata fioti kuyambula kikalulu ya mbi ya kuwa makasi. Yo lembisaka mono nitu yo yina mono solulaka ti nkuluntu yina vandaka kulonga mono Biblia. Nkuluntu yina vandaka kibeni ntima-nda, mawete mpi yandi sadisaka mono mingi kibeni. Kilumbu mosi yandi tangilaka mono disolo mosi na Nzozulu ya Nkengi mpi disolo yango vandaka kumonisa mfunu ya kulanda kusala bikesa. * Beto tubilaka mambu ya mono lenda sala kana mono ke zola kuwa makasi. Malembe-malembe, mono vandaka kuyindula mambu ya disolo yina vandaka kutuba mpi mono vandaka kusamba mingi, yo yina mono kumaka kuwa diaka ve makasi mpamba-mpamba. Nsuka-nsuka na Aprili 2000, mono bakaka mbotika mpi mono kumaka Mbangi ya Yehowa. Bibuti na mono waka kiese mingi kibeni.

MAMBOTE YA MONO ME BAKAKA: Bubu yai mono me kumaka na ngemba mpi ti kansansa ya bunkete sambu mono ke sadilaka diaka ve bima ya ke lawusaka mpi mono ke salaka diaka ve mambu ya nsoni. Diaka, mambu yonso ya mono ke salaka bubu yai yo vanda kisalu, kukwenda na balukutakanu to mpi kulutisa ntangu, ke pesaka mono kiese mingi kibeni. Mono me kumaka na kiese mingi na luzingu.

Mono ke pesaka Yehowa mersi mingi sambu na bibuti yina yandi me pesaka mono sambu bo yambulaka ve ata fioti kusadisa mono. Mono ke yindulaka mpi mambu yai ya Yezu tubaka na Yoane 6:44: “Ata muntu mosi ve lenda kwisa na mono kana Tata, yina tindaka mono, kubenda yandi ve.” Mono ke vandaka na kiese mingi sambu mono ke zabaka nde mono me vutukilaka Yehowa sambu yandi muntu bendaka mono diaka.

“Mono vandaka kibeni ti nzala ya kuvanda ti tata mosi.”—MARCO ANTONIO ALVAREZ SOTO

MVULA YINA YANDI BUTUKAKA: 1977

INSI YINA YANDI BUTUKAKA: CHILI

LUZINGU NA YANDI YA NTAMA: YANDI KANGAMAKA TI BANTU YA KE BULAKA MIZIKI MOSI YA MBI MPI YA MUBULU YINA BO KE BINGAKA DEATH METAL

MUTINDU MONO VANDAKA: Mama vandaka kusansa mono na Punta Arenas, mbanza mosi ya kitoko na sudi ya Amérique du Sud. Papa ti mama kabwanaka ntangu mono vandaka ti bamvula tanu yo yina mono kumaka kudiyangisa mingi mutindu papa yambulaka mono. Mono vandaka kibeni ti nzala ya kuvanda ti tata mosi.

Mama na mono yantikaka kulonguka Biblia ti Bambangi ya Yehowa mpi yandi vandaka kunata mono na balukutakanu ya Bambangi ya Yehowa na Nzo ya Kimfumu. Mono vandaka kuzola ve balukutakanu yina, yo yina mono vandaka kusala bisala-sala na nzila ntangu beto vandaka kukwenda ti mama. Ntangu mono kumaka ti bamvula 13, mono yambulaka kukwenda na balukutakanu.

Na ntangu yina, mono kumaka kuzola miziki mingi mpi mono bakisaka nde mono vandaka ngolo mpenza na miziki. Ntangu mono kumaka ti bamvula 15, mono kumaka kubula miziki ya bo ke bingaka death metal mpi heavy-metal na bafeti mpi na babare. Mono kumaka kukangama mpi ti bamizisie ya ngolo yo yina mono kumaka diaka ti nzala ya ngolo ya kulonguka miziki ya mutindu ya nkaka (musique classique). Mono yantikaka kulonguka miziki na nzo-nkanda mosi ya kisika yina mono vandaka kuzinga. Ntangu mono kumaka ti bamvula 20, mono kwendaka na Santiago, ntu-mbanza ya insi Chili, sambu na kulanda kulonguka kuna. Mono landaka mpi kubula miziki ti bamizisie ya death metal.

Na bantangu yina yonso, mono vandaka kudiyangisa mingi mpi mono vandaka ve na kiese. Yo yina sambu na kudiwa mbote, mono kumaka kulawuka malafu mpi kusadila bima ya ke lawusaka ti bantu ya kimvuka na mono yina kumaka bonso bantu ya dibuta na mono. Mono vandaka kusala mambu bonso bandi. Yo vandaka kumonana nkutu na mutindu na mono ya kulwata, ya kuyidika nitu mpi nsuki. Mono vandaka kulwata bilele ya ndombe, mono vandaka kuzenga ve mandefu mpi nsuki na mono yelaka mingi.

Mbala mingi mutindu na mono ya kusala mambu vandaka kubasisa bitumba mpi yo vandaka kusala nde bapolisi kukanga mono mingi. Kilumbu mosi na nsi ya kwiti, mono kwendaka kunwanisa kimvuka mosi ya bantu yina vandaka kuteka bima ya ke lawusaka sambu bo vandaka kusosila mono ti banduku na mono. Bantu yina bulaka mono ngolo mpenza yo yina mbwanga na mono bukanaka.

Kansi mambu yina banduku na mono ya ngolo salaka pesaka mono mpasi mingi mpenza. Kilumbu mosi bo songaka mono nde makangu na mono vandaka kubasika ti nduku na mono ya ngolo kibeni mpi nde banduku na mono yonso ya ngolo vandaka kuzaba kansi bo bumbilaka mono yo. Yo pesaka mono mpasi mingi mpenza.

Mono vutukaka na mbanza Punta Arenas mpi kuna, mono yantikaka kulonga bantu miziki mpi kubula kidare ya bo ke bingaka violoncelle sambu na kuzwa mbongo ya kuzingila. Kansi mono vandaka kaka kubula miziki mpi kuyimba na bimvuka ya death metal. Mono kutanaka ti Sussan, mwana-nkento mosi ya kitoko mpi mono kumaka kuzinga ti yandi. Ntangu fioti na nima, Sussan bakisaka nde mono vandaka ve kukwikila na dilongi ya Butatu Busantu bonso mama na yandi. Yo yina yandi yulaka mono nde: “Bon pana kieleka kele na wapi?” Mono songaka yandi nde mono ke zaba mbote nde dilongi ya Butatu Busantu kele ya luvunu kansi nde mono ta kuka ve kumonisa yandi yo na Biblia. Kansi mono zabaka mbote bantu yina lendaka kusonga yandi yo. Yo yina mono songaka yandi nde Bambangi ya Yehowa ta songa nge kieleka na Biblia. Na nima, mono salaka kima mosi ya mono salaka ve banda bamvula mingi: Mono sambaka Nzambi mpi lombaka yandi na kusadisa mono.

Bilumbu fioti na nima, mono kutana ti muntu mosi yina vandaka kumonana bonso muntu mosi ya mono zabaka. Mono yulaka yandi kana yandi vandaka Mbangi ya Yehowa. Ata mutindu na mono ya kulwata mpi ya kuyidika nitu pesaka yandi ntete mwa boma, yandi pesaka na mawete bamvutu na bangiufula ya mono yulaka yandi sambu na balukutakanu na Nzo ya Kimfumu. Yo ndimisaka mono nde yina vandaka mvutu na kisambu na mono. Yo yina mono kwendaka na balukutakanu na Nzo ya Kimfumu mpi mono vandaka na kisika ya nima sambu ata muntu mosi ve kumona mono. Ata mpidina, bantu mingi zabaka mono sambu mono vandaka kukwenda na balukutakanu ntangu mono vandaka mwana-fioti. Bo yambaka mono mbote kibeni mpi na zola yonso, bo yambaka mono nkutu na maboko mpi mono waka ngemba ya mingi. Yo vandaka bonso nde mono vutukaka diaka na nzo. Ntangu mono monaka mpangi yina vandaka kulonga mono Biblia na kileke, mono songaka yandi na kulonga mono diaka Biblia.

MUTINDU BIBLIA SOBAKA LUZINGU NA MONO: Kilumbu mosi, mono tangaka Bingana 27:11 yina ke tuba nde: “Mwana na mono, vanda mayele mpi pesa ntima na mono kiese.” Mono yitukaka mingi ntangu mono zabaka nde muntu lenda pesa ntima ya Nzambi yina salaka bima yonso kiese. Mono bakisaka nde Yehowa vandaka Tata yina mono vandaka kusosa luzingu na mono ya mvimba!

Mono bakaka lukanu ya kusepedisa Tata na mono ya zulu mpi kusala luzolo na yandi kansi mono kumaka dezia mpika ya bima ya ke lawusaka mpi ya malafu banda bamvula mingi. Mono bakisaka mpi mambu ya Yezu tubaka na Matayo 6:24 yina ke tuba nde “muntu mosi ve lenda sala bonso mpika sambu na bamfumu zole.” Ntangu mono vandaka kusala bikesa ya kuyambula mambu ya mbi, mono tangaka mpi mambu yai ya simbaka ntima na mono na 1 Bakorinto 15:33: “Banduku ya mbi ke bebisaka bikalulu ya mbote.” Mono bakisaka nde mono lenda kuka ve kuyambula bikalulu na mono ya mbi kana mono ke landa kukwenda na bisika ya mono vandaka kukwenda mpi ke kangama ti banduku ya mbi. Ndongisila yai ya Biblia vandaka pwelele: Kana mono ke zola kusadila Nzambi, mono fwete sala kibeni bikesa ya kuyambula mambu yonso ya mbi yina vandaka kukanga mono nzila ya kukumisa kinduku na mono ti Nzambi ngolo.—Matayo 5:30.

Mono vandaka kuzola mingi miziki. Yo yina yo vandaka mpasi kibeni sambu mono baka lukanu ya kuyambula miziki death metal. Kansi banduku na mono na dibundu sadisaka mono yo yina nsuka-nsuka mono yambulaka yo. Mono bikaka mpi kunwa malafu mingi mpi mono vandaka diaka ve kusadila bima ya ke lawusaka. Mono zengaka mpi nsuki ti mandefu mpi mono vandaka diaka ve kulwata kaka bilele ya ndombe. Ntangu mono songaka Sussan nde mono ke zola kuzenga nsuki, yo bendaka dikebi na yandi yo yina yandi tubaka nde: “Mono ke kwenda ti nge sambu na kutala mambu ya ke salamaka mpenza na Nzo ya Kimfumu!” Yandi sepelaka mingi ti mambu yina yandi monaka kuna, yo yina ntangu fioti na nima yandi yantikaka mpi kulonguka Biblia. Nsuka-nsuka, mono ti Sussan beto kwelanaka mpi na 2008 beto bakaka mbotika mpi beto kumaka Bambangi ya Yehowa. Beto ke vandaka na kiese ya kusadila Yehowa ti mama na mono.

MAMBOTE YA MONO ME BAKAKA: Mono me katukaka na nsi-ntoto mosi ya vandaka kupesa mono ve kiese ya kieleka mpi yina vandaka kupesa mono kaka banduku ya mbi. Tii bubu yai mono ke zolaka miziki kansi mono ke ponaka ya mbote. Mono ke sadilaka mambu ya mono me zaba sambu na mambote ya bantu ya dibuta na mono mpi ya bantu ya nkaka, mingi-mingi baleke. Mono ke zolaka kusadisa bo na kubakisa nde bima mingi yina kele na nsi-ntoto yai lenda monana mbote kibeni kansi na kutuba masonga yo kele “kita ya mvindu.”—Bafilipi 3:8.

Mono me zwaka banduku ya mbote kibeni na dibundu ya Bambangi ya Yehowa mpi zola na ngemba ke vandaka na kati na bo. Kima ya kuluta mfunu, mono me kumaka nduku ya Yehowa mpi yandi me kumaka Tata na mono.

[Noti na nsi ya lutiti]

 [Bangogo sambu na kubenda dikebi]

“Mono me vutukilaka Yehowa sambu yandi muntu bendaka mono diaka.”