Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Baebolo Ne Kakyi Sonla

Baebolo Ne Kakyi Sonla

Baebolo Ne Kakyi Sonla

DUZU a boale kpavolɛ bie maanle ɔziale ɔrale ɛzonlenlɛ mɔɔ bɛtetele ye wɔ nu la anu bieko ɛ? Kɛzi kpavolɛ bie mɔɔ vale ye ngoane mekɛ kɔsɔɔti kpondɛle selɛ mɔɔ ɔbahulo ye la nyianle bie ɛ? Tie mɔɔ menli ɛhye mɔ lɛ ye ka la.

“Ɛnee ɔwɔ kɛ mesia meba Gyihova ɛkɛ.”​—ELIE KHALIL

BƐWOLE YE: 1976

MAANLE MƆƆ ƆVI NU: CYPRUS

ALIMOA NE: ƐNEE MELE ƐKOBƆFO

ME ƐBƐLA DƐBA NE: Bɛwole me wɔ Cyprus noko menyinle wɔ Australia. Me awovolɛ le Gyihova Alasevolɛ na bɛbɔle mɔdenle biala bɛvale Gyihova anwo ɛlɔlɛ nee ye Edwɛkɛ Baebolo ne bɛtetele me. Noko mɔɔ melɛnyi la membɔle ɔ bo kɛ mete atua. Ɛnee mefea me nwo mefi sua nu nɔɔzo mekɔyia me gɔnwo mɔ. Ɛnee yɛwua awie mɔ kale yɛɛ yɛyiale ngyegyelɛ gyɛne dɔɔnwo.

Mɔlebɛbo ne, ɛnee mefea me nwo a meyɛ ɛhye a ɔluakɛ ɛnee mesulo me awovolɛ. Noko ngyikyingyikyi ɛzulolɛ zɔhane tetele vile me nye zo. Menvale menli mɔɔ ɛnyi ɛdɛla me mɔɔ bɛnlɛ Gyihova anwo ɛhulolɛ la agɔnwolɛ na bɛzɛkyele me bɔkɔɔ. Akee menzele me awovolɛ kɛ mengulo kɛ mesonle Gyihova bieko. Bɛbɔle mɔdenle kɛ bɛboa me noko meanlie meando nu. Mendele me awovolɛ ɛbolɛ kpalɛ.

Menvile sua nu la, membɔle ɔ bo kɛ meno nyiletane, menluale bie na mendɔnenle bie bɔbɔ. Mraalɛ ɛhulolɛ nee ɛleka mɔɔ bɛbɔ edwɛne bɛsi agole nɔɔzo la a ɛnee mewɔ nu a. Eza menyianle ahonle kpole. Saa awie yɛ me debie a, mefa ɛya kpole kpalɛ, fane dɔɔnwo ne ala meteɛdea menli nu na mebo bɛ. Nɔhalɛ nu, menyɛle debie biala mɔɔ ɔnle kɛ Kilisienenli yɛ la bie.

KƐZI BAEBOLO NE HAKYILE ME ƐBƐLABƆLƐ LA: Me nee kpavolɛ bie mɔɔ ɔno nyiletane na ye papa wule wɔ ye ngakula nu la vale agɔnwolɛ kyengye. Ɔyɛ a, yɛbɔ adawu dedee aleɛ dwo kpalɛ. Ɔdwu mekɛ ne bie a, ɔka kɛzi ɔ nwo dɔ ye papa la anwo edwɛkɛ. Kɛmɔ meze ewudwazo anyelazo ne anwo edwɛkɛ la ati, mekanwu ye la ɛnee melɛka Gyisɛse mɔɔ ɔdwazole mowuamra wɔ tete ne na yebɔ ɛwɔkɛ kɛ ɔbayɛ zɔ kenle bie la anwo edwɛkɛ meahile ye. (Dwɔn 5:28, 29) Ɔyɛ a meka kɛ, “Fa ye kɛ wɔnwu wɔ papa bieko. Yɛ muala yɛbadɛnla aze dahuu wɔ Paladaese.” Edwɛkɛ ɛhye mɔ hanle me gɔnwo ne ahonle kpalɛ.

Ɔdwu mekɛ ne bie a, me gɔnwo ne fa awieleɛ mekɛ ne anzɛɛ Nsa-Ko Nyamenle ngilehilelɛ ne anwo edwɛkɛ ba. Mekile ye Ngɛlɛlera mɔɔ ɔka Gyihova Nyamenle, Gyisɛse nee awieleɛ mekɛ ne anwo nɔhalɛ edwɛkɛ la wɔ ye Baebolo ne anu. (Dwɔn 14:28; 2 Timote 3:1-5) Gyihova anwo edwɛkɛ mɔɔ ɛnee meta meka mekile me gɔnwo ne la maanle mendwenlenle Gyihova anwo.

Ngyikyingyikyi, nɔhalɛ ma ne mɔɔ me awovolɛ bɔle mɔdenle luale ye wɔ me ahonle nu la bɔle ɔ bo kɛ ɔnyi. Kɛ neazo la, saa mekɔ ɛkponledolɛ bie abo na me nee me gɔnwo mɔ ɛlɛno nyiletane a, arɛlevilɛ nu ala mekakye Gyihova. Me gɔnwo mɔ dɔɔnwo ka kɛ bɛkulo Nyamenle noko bɛ subane ɛngile zɔ. Ɛnee mengulo kɛ mesukoa bɛ ɔti menyɛle kɛ mebahakyi me adwenle na meazia meara Gyihova ɛkɛ.

Nɔhalɛ nu, edwɛkɛ bie ɛhanlɛ nee ye ɛyɛlɛ ɛnle ko. Yeanyɛ se kɛ mebagyakyi nyiletane ɛnlonlɛ. Me nee me gɔnwo mɔ dɛba ne andu bieko na membɔle ɔ bo kɛ me nee asafo nu kpanyinli bie sukoa Baebolo ne.

Noko ɛnee ɔyɛ se kɛ mebayɛ nzenzaleɛ bie mɔ. Ɛnee mengola me ɛya zo komo. Ɔdwu mekɛ ne bie a mekola mekomo me nwo zo noko tɛ dahuu ɔ. Ɔba ye zɔhane a, ɔmaa medi nyane na mete nganeɛ kɛ menrɛhola. Me sa nu dole ɔti menganle nwolɛ edwɛkɛ mengilele adiema ne mɔɔ ɔ nee me sukoa la. Ɔlɛ abotane yɛɛ ɔ ti akunlu le kɛnlɛma ɔti ɔmaanle me anwosesebɛ kpalɛ. Kenle ko ɔmaanle mengengale edwɛkɛ bie mɔɔ wɔ Ɛzinzalɛ Arane bie anu mɔɔ ka deɛmɔti ɔwɔ kɛ yɛkɔ zo na ɔnle kɛ yɛmaa yɛ sa nu to la. * Yɛzuzule ndenle mɔɔ mebahola mealua zo meali me ɛyavalɛ ne anwo gyima la anwo. Mekɛ ɛlɛkɔ la, asɔneyɛlɛ nee mɔɔ mengengale la boale me maanle mengomonle me ɛyavalɛ zo. Awieleɛ bɔkɔɔ ne, wɔ April 2000 bɛzɔnenle me kɛ Gyihova Alasevolɛ ne mɔ anu ko. Ɛhye maanle me awovolɛ anye liele kpalɛ.

KƐZI YEBOA ME LA: Melɛ anzodwolɛ nee adwenle mɔɔ anu te la ɔluakɛ megyakyi nyiletane ɛnlonlɛ yɛɛ adwɔmanebɔlɛ mɔɔ gua sonlabaka ne anwo evinli la. Kɛkala saa melɛyɛ gyima, melɛkɔ Kilisienema ayia anzɛɛ melɛyɛ debie biala a me nye die kpalɛ. Me ɛbɛlabɔlɛ ɛyɛ kpalɛ.

Meda Gyihova ase kɛ me awovolɛ arɛle anvi me la. Eza mekakye Gyisɛse edwɛkɛ mɔɔ wɔ Dwɔn 6:44 mɔɔ ka kɛ: “Awie biala ɛnrɛhola ɛnrɛra me nwo kyesɛ Selɛ ne mɔɔ zoanle me la twe ye” la. Ɔyɛ me fɛ kɛ mehola mezia mera Gyihova ɛkɛ ɔluakɛ ɔhwenle me la.

“Ɛnee mekulo kɛ menyia selɛ mɔɔ ɔbahulo me la.”​—MARCO ANTONIO ALVAREZ SOTO

BƐWOLE YE: 1977

MAANLE MƆƆ ƆVI NU: CHILE

ALIMOA NE: ƐNEE ME NEE EKPUNLI BIE BƆ ƐBƐLATANE NEE BASABASAYƐLƐ NWO EDWƐNE

ME ƐBƐLA DƐBA NE: Me mame a tetele me wɔ Punta Arenas a. Ɔle suakpole kɛnlɛma bie mɔɔ ɔwɔ Strait of Magellan na ɔbikye South America Nyiakɛ la. Menyianle ɛvolɛ nnu la, me awovolɛ tetele nu na ɛhye maanle mendele nganeɛ kɛ menlɛ me awie. Ɛnee mekulo kɛ menyia selɛ mɔɔ ɔbahulo me la.

Me mame nee Gyihova Alasevolɛ zukoale Baebolo ne na ɔ nee me hɔle debiezukoalɛ wɔ Belemgbunlililɛ Asalo. Noko akee, ɛnee mengulo debiezukoalɛ ɛhɔlɛ ɔti ɛnee me nye fuu mesu wɔ adenle nu too yɛkɔdwu ɛkɛ. Menlile ɛvolɛ 13 la, akee mengyakyile debiezukoalɛ ɛhɔlɛ bɔkɔɔ.

Zɔhane mekɛ ne, me nye raliele edwɛne nwo kpalɛ na menwunle kɛ ɔle me ahyɛlɛdeɛ. Menlile ɛvolɛ 15 la, ɛnee mebɔ ɛbɛlatane nee basabasayɛlɛ nwo edwɛne wɔ ɛvoyialilɛ, ɛleka mɔɔ bɛtɔne nza nee ayia ngakyile bo. Menli mɔɔ ze edwɛne to kpalɛ mɔɔ me nee bɛ dule la maanle menyianle ɛhulolɛ kpole kpalɛ memaanle edwɛne ɛdolɛ. Yemɔti mengɔle nwolɛ sukulu wɔ sua ne azo. Menyianle ɛvolɛ 20 la, mengɔle Santiago mɔɔ le maanle ne suakpole la azo mengɔndoale zo wɔ ɛkɛ. Wɔ ɛkɛ ne, me nee ekpunli ngakyile mɔɔ bɔ ɛbɛlatane nee basabasayɛlɛ nwo edwɛne la noko dule.

Mekɛ ɛhye amuala, ɛnee mete nganeɛ kɛ debie ɛngɔ ye boɛ. Ɔti ɛnee meta me nee me gɔnwo mɔ mɔɔ mebu bɛ kɛ bɛle me abusua la no nza nee nyiletane. Menyianle atuadelɛ subane na ɛnee ɔda ali wɔ me anwoziezielɛ nu. Ɛnee mewula adɛladeɛ bile, menziele me kɛsa na me enrinli ne tendenle gua me nze zo.

Me subane ne maanle menyiale ngyegyelɛ dɔɔnwo. Kenle ko bie mɔɔ ɛnee mebo la, me nee ekpunli bie mɔɔ bɛtɔne nyiletane na bɛlɛgyegye me nee me gɔnwo mɔ la honle. Bɛbilale me kpalɛ na bɛbule me awudwelɛ.

Me gɔnwo mɔ yɛle debie maanle menlile nyane kpole. Kenle ko menwunle kɛ me gɔnwo ko nee me girlfriend veɛvea ɛkɛ, ɛnee me gɔnwo mɔ mɔɔ ɛha la ze ye noko bɛambɔ zolɛ ɛlɛ. Bɛdele me ɛbolɛ kpalɛ.

Menziale mengɔle Punta Arenas na membɔle ɔ bo kɛ mekile edwɛne. Ɛnee mekye edwɛne memaa ekpunli mɔɔ bɔ ɛbɛlatane nee basabasayɛlɛ nwo edwɛne la. Menyiale bɛlɛra kɛnlɛma bie mɔɔ bɛfɛlɛ ye Sussan la na me nee ye dɛnlanle. Nzinlii, Sussan nwunle kɛ ye mame die Nsa-Ko Nyamenle ngilehilelɛ ne di noko mame menlie menli. Ɔti ɔbizale me kɛ, “Nɔhalɛ ne a le boni?” Membuale ye kɛ meze kɛ Nsa-Ko Nyamenle ngilehilelɛ ne ɛnle nɔhalɛ noko meangola meangile ye wɔ Baebolo ne anu. Noko ɛnee meze menli mɔɔ ze ye la. Menganle kɛ Gyihova Alasevolɛ bahola ahile ye wɔ Baebolo ne anu. Akee menzɛlɛle Nyamenle kɛ ɔboa me, menyɛle asɔne la menze ye mekɛ.

Yeangyɛ biala menwunle nrenyia bie mɔɔ ɛnee ɔzɔho awie mɔɔ meze ye la. Membizale ye saa ɔle Gyihova Dasevolɛ a. Me anwoziezielɛ ne maanle ye ahonle dule ɛdeɛ, noko ɔvile atiakunlukɛnlɛma nu ɔmaanle menwunle mekɛ mɔɔ bɛyɛ debiezukoalɛ la. Menwunle ye wienyi kɛ ɛhye le me asɔneyɛlɛ ne anwo mualɛ. Mengɔle Belemgbunlililɛ Asalo ɛkɛ na mendɛnlanle ebia ne mɔɔ wɔ ɔ nzi la azo amaa awie biala annwu me. Noko akee, kɛmɔ ɛnee meba debiezukoalɛ me ngakula nu la ati, bɛ nuhua dɔɔnwo hakyele me. Kɛzi bɛliele me kɛnlɛma na bɛyɛle me atuu la maanle me ahonle dɔle me azule nu. Ɛnee ɔle kɛ asɛɛ mera sua nu la. Mɔɔ menwunle nrenyia ne mɔɔ ɔ nee me zukoale wɔ me ngakula nu la, mengale mengilele ye kɛ ɔ nee me ɛzukoa bieko.

KƐZI BAEBOLO NE HAKYILE ME ƐBƐLABƆLƐ LA: Kenle ko bie mengengale Mrɛlɛbulɛ 27:11 mɔɔ ka kɛ: “Me ra, nwu nrɛlɛbɛ, na maa me ahonle ɛli fɛlɛko” la. Ɔzinle me nwo kɛ sonla mɔɔ le ndɛtɛlɛ ala la bahola amaa anwuma nee aze Bɔvolɛ ne anye alie la. Akee menwunle kɛ Gyihova a le Selɛ ne mɔɔ ɛnee mekulo kɛ menyia ye la!

Ɛnee mekulo kɛ memaa me anwuma Selɛ ne anye die na meyɛ ye ɛhulolɛdeɛ noko akee ɛnee meyɛ akɛlɛ memaa nza nee nyiletane ɛnlonlɛ. Akee mendele Gyisɛse edwɛkɛ ne mɔɔ wɔ Mateyu 6:24 mɔɔ se “awie biala ɛnrɛhola ɛnrɛzonle menlenlɛ nwiɔ” la abo kpalɛ. Mɔɔ membɔle ɔ bo kɛ meyɛ nzenzaleɛ la, ngyinlazo mɔɔ wɔ 1 Kɔlentema 15:33 la boale me kpalɛ. Ɛkɛ ne se, “Agɔnwolɛ ɛtane sɛkye ɛbɛla kpalɛ.” Menwunle kɛ saa mekɔ zo me nee me gɔnwo mɔ dɛba ne tu na yɛkpɔsa a menrɛhola menrɛgyakyi me subane ɛtane ne. Baebolo ne folɛdulɛ le nɔhalɛ bɔkɔɔ. Ɔwɔ kɛ mebɔ mɔdenle kpalɛ amaa meahola meahwe me nwo meavi ninyɛne mɔɔ ɔmmaa menzɔ Gyihova anye la anwo.​​—Mateyu 5:30.

Kɛmɔ ɛnee mekulo edwɛne la ati, ɛnee ɔyɛ se ɔmaa me kɛ mebazi kpɔkɛ meagyakyi ɛbɛlatane nee basabasayɛlɛ nwo edwɛne ɛdolɛ nee ye ɛdielɛ. Noko me gɔnwo mɔ mɔɔ wɔ asafo ne anu la boale me maanle menyɛle zɔ. Mengyakyile nzabolɛ nee nyiletane ɛnlonlɛ. Mempepɛle me enrinli ne, memkpale me kɛsa na mengyakyile adɛladeɛ bile angome ɛwulalɛ. Menganle mengilele Sussan kɛ mepepɛ me enrinli ne la, ɔzinle ɔ nwo. Ɔhanle kɛ, “Mekulo kɛ menwu debie mɔɔ bɛkɔyɛ ye wɔ Belemgbunlililɛ Asalo ɛkɛ la.” Ɔ nye liele mɔɔ ɔnwunle ye la anwo na ɔbɔle ɔ bo kɛ ɔsukoa Baebolo ne. Nzinlii mengyale Sussan. Yɛzɔnenle wɔ 2008 kɛ Gyihova Alasevolɛ. Yɛ nye die kɛ yɛ nee me mame ɛbɔ nu yɛlɛsonle Gyihova la.

KƐZI YEBOA ME LA: Mehola mehwe me nwo mevi adalɛ anyelielɛ nee agɔnwolɛma anwo bɔkɔɔ. Mɛtɛkulo edwɛne noko kɛkala mekpa nu. Mefa me anwubielɛ ne meboa mbusua nee mgbavolɛ nee mbɛlɛra titili. Mekulo kɛ memaa bɛnwu ye kɛ mɔɔ ewiade ne fa bɔ ɛwɔkɛ la le “ewula” ngome.​—Felepaema 3:8.

Menyia agɔnwolɛma mɔɔ di nɔhalɛ la wɔ Kilisiene asafo ne mɔɔ ɛlɔlɛ nee anzodwolɛ wɔ nu la anu. Mɔɔ tɛla biala la, Gyihova mɔɔ mebikye ye la ɛmaa menwu Selɛ ne mɔɔ ɛnee mekulo kɛ menyia ye la.

[Ɔbodwɛkɛ]

^ ɛden. 14 Edwɛkɛ “Success Through Perseverance” vindele The Watchtower February 1, 2000, mukelɛ 4-6 la anu.

[Edwɛkɛ mɔɔ bɛkpa]

“Mehola mezia mera Gyihova ɛkɛ ɔluakɛ ɔhwenle me”