▪ Xana u tshame u vona swifaniso kumbe mintlango leyi kombisaka tihosi tinharhu kumbe vavanuna vo tlhariha, va ri karhi va endzela Yesu loko a ha ku velekiwa a latiwe exidyelweni? Hi ku ya hi xitori xexo, Xikwembu xi tirhise nyeleti ku va kongomisa exidyelweni le Betlehema. Ematikweni man’wana vana va kale va nhlokohata mavito ya tihosi teto tinharhu—Melchior, Caspar na Baltazar. Hambiswiritano, xana xitori xexo lexi dumeke xi pfumelelana ni leswi Bibele yi swi dyondzisaka hakunene? Nikatsongo. Hi tindlela to tala, mhaka ya xona a yi pakanisi.

Xo sungula, xana a ku ri vamani vavanuna volavo? Eka Xigriki xo sungula, Bibele a yi va vitani tihosi kumbe vavanuna vo tlhariha. A va ri vangoma va swilo swa le mpfhukeni. Entiyisweni a va ri vahedeni lava a va ri vaendli va vungoma lebyi sekeriweke eka tinyeleti. Rungula ra Bibele a ri boxi mavito kumbe nhlayo ya vaendzi volavo.

Xa vumbirhi, xana vavanuna volavo va endze rini? A va endzanga loko Yesu a ha ri ricece exidyelweni. Xana hi swi tivisa ku yini sweswo? Matewu mutsari wa Evhangeli u ri: “Loko va nghena endlwini, va vona n’wana lontsongo a ri na Mariya mana wakwe.” (Matewu 2:11) Xiya leswaku Yesu a a nga ha ri n’wana la ha ku velekiwaka, kambe a ri “n’wana lontsongo.” Mariya na Yosefa a va nga ha etleli exidyelweni; ematshan’weni ya sweswo a va tshama endlwini.

Xa vunharhu, i mani loyi a rhumeke “nyeleti” yoleyo leswaku yi kongomisa vangoma va swilo swa le mpfhukeni? Hi ntolovelo, vafundhisi namuntlha va dyondzisa leswaku Xikwembu xi rhume “nyeleti” yoleyo. Xana hakunene a yi rhumiwe hi xona? Tsundzuka leswaku eku sunguleni “nyeleti” a yi va kongomisanga eBetlehema vangoma volavo va swilo swa le mpfhukeni. Ematshan’weni ya sweswo, yi va kongomise eka Hosi Heroda eYerusalema. Va paluxe vukona bya Yesu eka mudlayi la nga ni mavondzo ni matimba ni ku tlhela va n’wi nyika xivangelo lexi tiyeke xo venga n’wana loyi a a ta va “hosi ya Vayuda.” (Matewu 2:2) Hi ku tirhisa mano, Heroda u va byele leswaku va vuya va n’wi vikela ndhawu leyi n’wana loyi a nga eka yona, a vula leswaku na yena a a lava ku ya n’wi dzunisa. Kutani endzhaku ka sweswo hi kona laha “nyeleti” yi kongomiseke vangoma va swilo swa le mpfhukeni eka Yosefa na Mariya. Kutani leswi a swi endliwa hi vangoma va swilo swa le mpfhukeni a swi ta va swi endle leswaku n’wana a dlayiwa loko Xikwembu a xi nga nghenelelanga. Lexi tsakisaka, xi nghenelerile. Kutani Heroda u hlundzukile loko vangoma va swilo swa le mpfhukeni va nga ha vuyi va ta n’wi vikela lerova a lerisa leswaku vana hinkwavo lava nga ni malembe mambirhi ni lava nga ehansi ka wona lava tshamaka emitini leyi rhendzeleke muti wa Betlehema va dlayiwa.—Matewu 2:16.

Hi ku famba ka nkarhi, Yehovha u kombetele eka Yesu tanihi ‘N’wana wakwe, la rhandzekaka, loyi a n’wi amukeleke.’ (Matewu 3:17) Xiya: Xana Tatana la nga ni rirhandzu ni la lulameke a a ta hlawula vangoma va swilo swa le mpfhukeni lava nga vahedeni—vaendli va vungoma lebyi yirisiwaka hi Nawu—tanihi varhumiwa vakwe? (Deteronoma 18:10) Xana a a ta tirhisa nyeleti leswaku yi va kongomisa eka mudlayi la nga ni khombo ni la nga ni matimba etikweni rero, va ri ni rungula leri a ri ta endla leswaku Heroda a va ni mavondzo? Kutani xana Xikwembu a xi ta tirhisa nyeleti yoleyo ni vangoma va swilo swa le mpfhukeni ku vula ndhawu leyi n’wana wa xona loyi a nga kotiki ku tipfuna a a ri eka yona?

Hi xikombiso: A hi nge ndhuna ya nyimpi yi rhumela socha ra yona lerinene endhawini leyi nga ni khombo etikweni ra nala wa yona. Xana a yi ta paluxela nala laha a nga ri kumaka kona socha rero? Doo! Hilaha ku fanaka, Yehovha u rhumele N’wana wakwe emisaveni leyi, leyi nga ni khombo. Xana A ta paluxela Hosi Heroda lowo homboloka laha N’wana Wakwe a a ri kona tanihi leswi a a ri n’wana loyi a a nga koti ku tisirhelela? Doo!

Kutani xana i mani loyi a rhumeke “nyeleti” kumbe nchumu lowu fanaka na yona? Xana i mani loyi a a ta swi tsakela swinene ku vona Yesu a dlayiwa, a n’wi sivela ku kula ni ku hetisisa ntirho wakwe emisaveni? I mani loyi a lavaka ku hambukisa vanhu ni ku hlohlotela mavunwa, madzolonga ni ku dlaya? Yesu u hlamusele Sathana Diyavulosi tanihi “muhembi ni tata wa mavunwa” loyi “a a ri mudlayi wa vanhu ku sukela eku sunguleni.”—Yohane 8:44.