Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

Zoova nian e su naan e ɲan e ti

Zoova nian e su naan e ɲan e ti

Zoova nian e su naan e ɲan e ti

“Nyanmiɛn b’ɔ kwla like’n kwlaa yo’n [...] i su bɔ an lafi’n ti, ɔ́ nían amun su lele amún nyán amun ti, afin w’a dun mmua sie i kɛ mɛn’n i awieliɛ ɔ́ yí amun ti nyanlɛ sɔ’n i nglo.”​—1 PIƐ. 1:5.

?AMÚN TƐ́ SU SƐ?

?Wafa sɛ yɛ Zoova flɛli e kɛ e wa su i ɔ?

?Wafa sɛ yɛ e kwla lo e wun naan Zoova w’a fɛ i mmla’n w’a kle e atin ɔn?

?Wafa sɛ yɛ Zoova wla e fanngan ɔn?

1, 2. (a) ?Ngue ti yɛ e lafi su kɛ Ɲanmiɛn úka e naan y’a nanti seiin y’a guɛ i ti nin i bo ɔ? (b) ?Wafa sɛ yɛ e tinuntinun Zoova si e ju ɔ?

 “SRAN ng’ɔ trɛ i anwlɛn lele ju i awieliɛ’n, ɔ́ fíte nun.” (Mat. 24:13) Zezi i ndɛ sɔ’n kle kɛ, kɛ Ɲanmiɛn wá núnnún Satan i mɛn’n, sɛ e waan é fíte nun’n, ɔ fata kɛ e nin Zoova e nanti klanman lele e guɛ i ti nin i bo. Sanngɛ i sɔ’n kleman kɛ e awlɛn tralɛ’n nun’n, Zoova kunndɛ kɛ e lafi e bɔbɔ e ngwlɛlɛ’n annzɛ e wunmiɛn’n su. Biblu’n ta e nda se kɛ: ‘E kwla fa e wla’n kwlaa guɛ i Nyanmiɛn su, afin ɔ kplin-man su kɛ sa ng’ɔ sɔn-man e nun’n ɔ tɔ amun su. I sɔ’n ti’n, sɛ sa tɔ e su’n, ɔ́ yó maan ɔ́ sɔ́n e nun yɛlɛ kɛ ɔ́ yó sa nga b’ɔ maan é kwlá fíte nun’n.’ (1 Kor. 10:13) ?Ngue yɛ ndɛ sɔ’n kle e ɔ?

2 Zoova yo maan sa ng’ɔ sɔnman e nun’n ɔ tɔman e su. Sɛ Zoova kwla yo sɔ’n, ɔ fin silɛ m’ɔ si e kpa’n. I wie yɛle kɛ ɔ si sa nga be o e su’n, ɔ nin sran’n i wafa nga e ti’n, yɛ kan e kwla tra e awlɛn e ju’n. ?Ɲanmiɛn si e sɔ sakpa? Ɛɛn. Ɲanmiɛn Ndɛ’n kle kɛ Zoova si e tinuntinun e ɲrun nin e sin’n kwlaa. Ɔ si e nzuɛn’n ɔ nin ninnge nga e yo be aliɛ ba kwlaa nun’n. I kpa bɔbɔ’n, ɔ si sa ng’ɔ o e awlɛn’n nin e akunndan’n nun’n.​—An kanngan Jue Mun 139:1-6 nun.

3, 4. (a) ?Wafa sɛ yɛ Davidi i ndɛ’n kle kɛ sran’m be tinuntinun be ndɛ lo Zoova ɔ? (b) ?Junman cinnjin kpa benin yɛ Zoova su di i andɛ ɔ?

3 ?Klɔ sran ngbɛn kɛ e sa’n, e ndɛ lo Ɲanmiɛn sɔ sakpasakpa? Jue tofuɛ Davidi buli kosan sɔ’n i akunndan. Ɔ seli Zoova kɛ: “Kɛ n nian anglo nin nzraama bɔ a sieli be lɔ’n, n usa min wun kɛ: ?Wan yɛlɛ sran bɔ maan ɔ wla ko kpɛn i su ɔ?” (Jue. 8:4, 5) Atrɛkpa’n, wafa nga Davidi i ndɛ fa loli Zoova’n yɛ maan ɔ usali sɔ ɔ. Yese mɔ be flɛ i ekun kɛ Izai’n i wa yasua’m be kasiɛn’n yɛle Davidi. I nun m’ɔ te yo gbanflɛn kan’n yɛ Zoova buli i “i anwlɛn su sran” ɔn. Ɔ maan ɔ ko fɛli i ‘bua’m be sin kɛ ɔ dun mmua’ Izraɛli nvle’n i ɲrun. (1 Sam. 13:14; 2 Sam. 7:8) Like kwlaa Yifuɛ’n sili akunndan nga Davidi m’ɔ ti bua kankanfuɛ bɔbɔ’n ɔ buli’n. Kɛ Davidi buli i sɔ liɛ’n i akunndan’n, i fɛ m’ɔ yoli i’n, maan e bu i akunndan e nian!

4 Wafa nga e ndɛ fa lo Zoova andɛ’n ɔ yo ɲɛnmɛn wie. Ɔ su yiayia ‘aofuɛ mun’ yɛle kɛ nvlenvle’m be nunfuɛ mun m’ɔ fa be sunnzun ‘ninnge kpakpa mun’n’ naan be wa su i. (Aze 2:7) Asa kusu’n ɔ uka be nga be su i’n naan be nanti seiin titi. ?Wafa sɛ yɛ Zoova yo i sɔ liɛ’n niɔn? Ka naan y’a tɛ kosan sɔ’n su’n, maan e dun mmua e kan wafa nga Zoova yo naan sran’m b’a bɛ i sulɛ’n i ndɛ.

ƝANMIƐN FLƐLI E

5. ?Wafa sɛ yɛ Zoova yo naan sran’m b’a bɛ i Wa’n i sin ɔn? An fa sa kun yiyi nun.

5 Zezi seli kɛ: “Sran fi kwlá ba-man n sin saan be nga n Si b’ɔ sunmannin min’n ɔ maan be ba n sin’n.” (Zan 6:44) Ndɛ sɔ’n kle kɛ sɛ Ɲanmiɛn w’a ukaman e’n, e kwlá kaciman Klist i sɔnnzɔnfuɛ. ?Wafa sɛ yɛ Zoova yo naan sran’m b’a bɛ i Wa’n i sin ɔn? Ɔ fa jasin fɛ’n bolɛ junman’n ɔ nin i wawɛ’n yɛ ɔ fa yo i sɔ liɛ’n niɔn. Kɛ Pɔlu nin i wiengu ngaliɛ difuɛ’m be ɔli Filipu lɔ’n, be wunnin bla kun mɔ be flɛ i Lidi’n. Be boli jasin fɛ’n be kleli i. Ɲanmiɛn Ndɛ’n waan: “E Min’n maan i akunndan tran ndɛ bɔ Pɔl kan’n su, naan w’a fa su.” Ɲanmiɛn fɛli i wawɛ’n ukɛli i naan ɔ wun i ndɛ’n i wlɛ yɛ ɔ fa su. I agualiɛ su’n, be yoli i nin i osufuɛ’m be batɛmu.​—Yol. 16:13-15.

6. ?Wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn flɛli e kwlakwla’n kɛ e wa su i ɔ?

6 ?Lidi kunngba yɛ Ɲanmiɛn yoli i sɔ ɔ? Cɛcɛ. Sɛ amun ti Klistfuɛ mɔ b’a yo i batɛmu’n, nn amun kusu Ɲanmiɛn yɛ ɔ flɛli amun wie ɔ. Wafa kunngba nga e Si m’ɔ o nglo lɔ’n wunnin like kpa kun Lidi i awlɛn’n nun’n, i kunngba’n ɔ wunnin kɛ like kpa o amun awlɛn’n nun wie. Kɛ amun boli jasin fɛ’n i tielɛ’n bo’n, Zoova fɛli i wawɛ’n ukali amun naan amun a wun ndɛ’n i wlɛ naan amun a fa su. (1 Kor. 2:11, 12) Kɛ amun miannin amun ɲin naan amún nánti ninnge nga amun suannin’n su’n, ɔ yrali amun su naan amun a kwla yo i klun sa’n. Kɛ amun fali amun wun mɛnnin i’n, ɔ yoli i fɛ. Nanwlɛ, kɛ ɔ fin cɛn mɔ amun fali nguan atin’n su’n, Zoova nin a yaciman amun bo suanlɛ.

7. ?Ngue ti yɛ e si kɛ Ɲanmiɛn úka e naan y’a nanti seiin y’a guɛ i ti nin i bo ɔ?

7 Zoova ukali e maan e boli i sulɛ bo. Ɔ maan e kwla lafi su kɛ ɔ́ úka e titi naan y’a nanti seiin. Ɔ si kɛ, kɛ mɔ nán e bɔbɔ e fanngan nun yɛ e sili nanwlɛ’n i atin’n, e bɔbɔ e fanngan nun e su kwlá yoman naan y’a ka atin sɔ’n su. Akoto Piɛli klɛli Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be fluwa seli kɛ: “Nyanmiɛn b’ɔ kwla like’n kwlaa yo’n [...] i su bɔ an lafi’n ti, ɔ́ nían amun su lele amún nyán amun ti, afin w’a dun mmua sie i kɛ mɛn’n i awieliɛ ɔ́ yí amun ti nyanlɛ sɔ’n i nglo.” (1 Piɛ. 1:5) Ndɛ sɔ’n kan Klistfuɛ’m be kwlaa andɛ yɛ ɔ fata kɛ ɔ yo e cinnjin. ?Ngue ti ɔ? Afin e kwlaa e mian Ɲanmiɛn wun kɛ ɔ uka e naan y’a kwla nanti seiin y’a guɛ ti nin i bo.

ƝANMIƐN KWLA BU E ƝRUN NAAN Y’A FƆNMAN

8. ?Ngue yɛ maan wie liɛ’n sɛ e su wa fa ajalɛ tɛ kpa wie’n, e wunmɛn i wlɛ ɔ?

8 Mɛn’n nun sa mun ɔ nin fɔ m’ɔ o e bɔbɔ e nun ti’n, wie liɛ’n e wunman ninnge mun kɛ Zoova fa wun be’n sa. I sɔ’n ti wie liɛ’n, sɛ e su wa fa ajalɛ tɛ kpa wie’n e wunmɛn i wlɛ. (An kanngan Galasifuɛ Mun 6:1 nun.) Sa kun mɔ blɛ kun nun’n ɔ juli Davidi su’n, ɔ yi i sɔ liɛ’n i nglo.

9, 10. ?Wafa sɛ yɛ Zoova buli Davidi i ɲrun naan w’a yoman sa tɛ ɔ? ?Yɛ ngue yɛ Zoova yo man e andɛ ɔ?

9 I nun mɔ Famiɛn Saili sú Davidi su kɛ ɔ́ kún i’n, Davidi sili i awlɛn tra kpa. Kɛ ɔ ɲannin Saili i kunlɛ’n wun atin bɔbɔ’n, w’a kunmɛn i. (1 Sam. 24:2-7) Sanngɛ i sin m’ɔ́ lá nun kan’n, fɔ m’ɔ o i nun’n ɔ wa ɲannin kwlalɛ i su. Davidi nin i sran mun be wa miannin aliɛ nin nzue wun ti’n, ɔ ko srɛli i wiengu Izraɛlifuɛ kun mɔ be flɛ i Nabali’n amanniɛn su kɛ ɔ ukɛ i. Nzowa yɛ Nabali fa tɛli Davidi su ɔ. I ya m’ɔ yoli Davidi ti’n, ɔ jasoli kɛ ɔ́ kó tú i klunngbɔ Nabali nin i awlofuɛ’m be kwlaa be su. Davidi w’a bumɛn i akunndan kɛ sɛ ɔ kun sran mɔ b’a yoman like fi’n nn w’a fɔn Ɲanmiɛn wun. Nabali i yi Abigaili yɛ maan Davidi w’a yoman sa tɛ sɔ’n niɔn. Kɛ Davidi wunnin i kɛ Zoova yɛ ɔ sinnin Abigaili i lika naan w’a yoman sa tɛ sɔ’n, ɔ seli bla’n kɛ: “Anannganman b’ɔ ti Izraɛlfuɛ’m be Nyanmiɛn’n, b’ɔ sunmannin wɔ kɛ a wa kpa min atin’n, i mo! Ń yó wɔ mo ɔ ngwlɛlɛ’n ti. Ń yó wɔ mmo, afin a yo maan m’an tu-man min klunngbɔ.”​—1 Sam. 25:9-13, 21, 22, 32, 33.

10 ?Afɔtuɛ benin yɛ ndɛ sɔ’n man e ɔ? Zoova sinnin Abigaili lika yoli maan Davidi w’a yoman sa tɛ. Zoova yo i sɔ wie man e andɛ. I yo, ɔ fataman kɛ e se kɛ blɛ kwlaa nga é wá yó sa tɛ’n, Zoova súnman sran kun kɛ ɔ wa jran e. Asa kusu e siman wafa trele nga Ɲanmiɛn yí i wun nglo sa wie’m be nun’n, annzɛ sa ng’ɔ́ kplín su kɛ ɔ ju naan i klun sa’n w’a kpɛn su’n. (Aku. 11:5) Sanngɛ e kwla lafi su kɛ blɛ kwlaa nun’n Zoova si e su sa mun, naan ɔ́ úka e naan y’a kwla nanti seiin titi. Ɔ ta e nda se kɛ: “Ń wá klé wɔ like, yɛ ń wá klé wɔ atin ng’ɔ ti bɔ a fa su’n. Ń wá mán wɔ afɔtuɛ, ń nían wɔ su.” (Jue. 32:8) ?Wafa sɛ yɛ Zoova man e afɔtuɛ ɔ? ?É yó sɛ naan afɔtuɛ sɔ’n w’a uka e? ?Wafa sɛ yɛ é sí kɛ Zoova kle i nvlefuɛ’m be atin andɛ ɔ? Maan e nian wafa nga be tɛ kosan sɔ’m be su Sa Nglo Yilɛ fluwa’n nun’n.

AFƆTUƐ’M BE DE E

11. ?Sa nga be ju Zoova i nvlefuɛ’m be asɔnun’m be nun’n, Zoova si be lele ju nin?

11 Aolia nun sa nga be kan be ndɛ Sa Nglo Yilɛ ndɛ tre 2 nin 3 nun’n be nun’n, Famiɛn Zezi Klist wun sa nga be o Azi Minɛli lɔ asɔnun nso be nun’n. Klist nianman sran mun paloo sa ngbɛn. Sanngɛ ɔ fɛ i ɲin sie be su, be tinuntinun yɛ ɔ wun sa trele kun ng’ɔ o asɔnun kun nun’n. Wie liɛ bɔbɔ’n ɔ bo sran wie’m be dunman. Kɛ ɔ fa asɔnun kun’n, sɛ ɔ fata kɛ ɔ yo i mo annzɛ ɔ mɛn i afɔtuɛ’n, ɔ yo i sɔ. ?Ngue yɛ i sɔ’n kle e ɔ? Kɛ afuɛ nga be flɛ i 1914 sinnin’n, be nga be kpali be sieli be ngunmin’n be nzɔliɛ like yɛle asɔnun nso mun. Yɛ kannzɛ ndɛ sɔ’n ti be liɛ trele’n, sanngɛ Ɲanmiɛn i nvlefuɛ’m be asɔnun nga be o asiɛ’n wunmuan’n su andɛ’n, ɔ kwla uka be wie. Ɔ maan, e kwla se kɛ Zoova fɛ i Wa’n ɔ kle i nvle’n i atin andɛ. ?Wafa sɛ yɛ e lo e wun naan Zoova w’a kle e atin wie ɔ?

12. ?Wafa sɛ yɛ e kwla lo e wun naan Zoova w’a kle e atin ɔn?

12 Wafa nga e kwla yo naan Zoova w’a kle e atin’n, i kun yɛle e ngunmin e Biblu’n nun like suanlɛ’n. Zoova sin Biblu’n i akua nga sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n yi be’n, be lika man e afɔtuɛ kpanngban. (Mat. 24:45) Sanngɛ kɛ ɔ ko yo naan afɔtuɛ sɔ’m b’a kwla yo e wun sa ye’n, ɔ fata kɛ e fa blɛ e suan be naan e nanti be su. Kɛ e ngunmin e suan Biblu’n nun like’n, e man Zoova i atin naan ɔ uka e naan y’a “fɔn-man’n.” (Zid 24) ?Kɛ amun suan Biblu’n i akua’m be nun like’n, w’a yo amun le kɛ amun ti yɛ be klɛli ndɛ sɔ’n niɔn? Sɛ ɔ ti sɔ’n maan amun se amun wun kɛ Zoova yɛ ɔ su tu amun fɔ ɔ, yɛ amun sɔ afɔtuɛ sɔ’n nun. Kɛ nga e janvuɛ kun kwla finfin e wati ɔ fa e ɲin sie i like wie su sa’n, i kunngba’n Zoova kwla fɛ i wawɛ’n uka e naan e wun i wlɛ kɛ ɔ fata kɛ e kaci e sa ninnge wie’m be nun. Kɛ Ɲanmiɛn i wawɛ’n kle e like mɔ e fa su’n, i lɛ nun’n e man Zoova i atin kɛ ɔ tinngɛ e. (An kanngan Jue Mun 139:23, 24 nun.) Ɔ maan é wá kán blɛ nga e fa suan Biblu’n nun like’n, ɔ nin e ɲin mɔ e mian e yo i sɔ’n be ndɛ.

13. ?Ngue ti yɛ ɔ nin i fata kɛ e bu blɛ nga e fa suan Biblu’n nun like’n, ɔ nin e ɲin mɔ e mian e yo i sɔ’n be su akunndan ɔn?

13 Sɛ e fa blɛ kpanngban e yiyi e ɲin su’n, e su ɲanman blɛ kaka naan e bɔbɔ ngunmin y’a suan Biblu’n nun like. Aniaan bian kun seli kɛ: “Like kun mɔ e ɲin kwla kpa su ndɛndɛ kpa’n yɛle e bɔbɔ e ngunmin e Biblu’n nun like suanlɛ’n. Afin be ɲin su yiyilɛ ninnge’m b’a sɔn kpa b’a tra laa’n, yɛ be gua ti pɔpɔ tra laa’n. Maan ɔ yo televiziɔn nun o, ɔrdinatɛli nun o, annzɛ telefɔnu nun o, be kwla ɲan be. B’a tru sa kpokpaa.” Sɛ y’a nianman e wun’n, blɛ nga e bɔbɔ e ngunmin e bo e ɲin ase kpa e suan Biblu’n nun like’n, ɔ kwla kpɛ su blɛblɛblɛ kpɛkun i agualiɛ su’n, e yaci like suanlɛ bɔbɔ. (Efɛ. 5:15-17) E kwlakwla’n, ɔ fata kɛ e usa e wun kɛ: ‘?Titi’n, n fa blɛ n suan Biblu’n nun ninnge nga be wlɛ wunlɛ timan pɔpɔ’n i kpa sa? ?Blɛ mɔ n le nzra nun ijɔlɛ’n annzɛ n le junman wie n di i asɔnun’n aɲia’n i bo lɔ’n i ngunmin nun yɛ n yo i sɔ ɔ?’ Sɛ ɔ ti sɔ’n, atrɛkpa’n ɔ fata kɛ e fa nnɔsua nga e fa su Ɲanmiɛn awlo lɔ’n, annzɛ e blɛ nga e ngunmin e fa suan Biblu’n nun like’n, e fa kunndɛ Zoova i ngwlɛlɛ’n ng’ɔ o Biblu’n nun’n kɛ nga be fa kunndɛ aɲanbeun’n sa. Ngwlɛlɛ sɔ’n kwla sasa e yɛ ɔ uka e naan y’a nanti seiin y’a guɛ i ti nin i bo.​—Nya. 2:1-5.

FANNGAN WLALƐ’N CICI E WLA

14. ?Wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn Ndɛ’n kle kɛ Zoova fɛ i ɲin sie sa nga be o e su’n be su ɔ?

14 Davidi wunnin i ɲrun kpa, yɛ awlabɔɛ tɔli i su kpa. (1 Sam. 30:3-6) Biblu’n kle kɛ Zoova wunnin sa ng’ɔ o Davidi su’n i wlɛ. (An kanngan Jue Mun 34:19 ɔ nin Jue Mun 56:9 nun.) Ɲanmiɛn wun sa ng’ɔ o e su’n wie. Kɛ e ‘akunndan’n sanngan’n’ annzɛ e ‘wla’n bo’n,’ ɔ mantan e. I sɔ’n ngunmin bɔbɔ’n kwla fɔnvɔ e kɛ Davidi liɛ’n sa. I ti’n ɔ sroli jue seli kɛ: “Ɔ klun-ufue’n ti, n klun’n ɔ jɔ, yɛ min wun kpaja min, afin a wun afɛ ng’ɔ o min su’n, yɛ awlaboɛ ng’ɔ o min nun’n, a si.” (Jue. 31:8) Sanngɛ nán kɛ e su awlabɔɛ i wunlɛ ngunmin yɛ Zoova wun i ɔ. Ɔ fɔnvɔ e yɛ ɔ wla e fanngan naan y’a kwla tra e awlɛn. Like Ninnge ng’ɔ fa uka e sɔ’n, be nun kun yɛle asɔnun aɲia mun.

15. ?Ngue yɛ Azafu i su ndɛ’n kle e ɔ?

15 Sa nga Jue tofuɛ Azafu wunnin i’n, ɔ yi i nglo kɛ aɲia’m be bo kɔlɛ’n ti kpa dan. Kɛ ɔ wunnin kɛ sran kpa’m be wun be ɲrun, m’ɔ yo i kɛ klunwifuɛ’m be sa nun ninnge liɛ’n kwlaa yo ye’n, ɔ usɛli i kosan titi. I sɔ’n boli Azafu i wla. Blɛblɛblɛ, ɔ wa yoli i kɛ Zoova i sulɛ’n timan cinnjin sa. Wafa nga i wun fa yoli i’n, ɔ kɛnnin i ndɛ seli kɛ: ‘Sa sɔ’m be yo min ya fiaan’n, yɛ min anwlɛn’n be min klun.’ I ti’n, ɔ kali kan naan w’a yaci Zoova sulɛ. ?Ngue yɛ ɔ ukali Azafu naan w’a kaci i akunndan’n niɔn? Ɔ seli kɛ: ‘N wluli Nyanmiɛn i lika’n nun.’ Kɛ ɔ nin i wiengu Zoova sufuɛ’m be trannin’n, i sɔ’n ukɛli i naan w’a kaci i akunndan’n. Ɔ wunnin kɛ ye nga klunwifuɛ’m be di’n, ɔ ti le nɲɔn kun like naan sɛ i blɛ’n ju’n, Zoova wá síesíe ninnge mun sɛsɛsɛ. (Jue. 73:2, 13-22) Ɔ ju wie’n, e wun kwla yo e kɛ Azafu liɛ’n sa. Kɛ e wun wafa nga sran’m be bu be wiengu lufle Satan i mɛn’n nun’n, e wla kwla bo e wun. Sanngɛ kɛ e nin e niaan mun e yia asɔnun aɲia’m be bo’n, ɔ wla e fanngan yɛ ɔ uka e naan y’a su Zoova aklunjuɛ su titi.

16. ?Wafa sɛ yɛ Ani i ajalɛ’n kwla uka e ɔ?

16 ?Yɛ sɛ asɔnun’n nun sa wie ti’n ɔ ti kekle man e kɛ e ɔ aɲia’m be bo’n nin? Atrɛkpa’n, asɔnun’n nun junman wie mɔ e di i laa’n, w’a fi e sa, ɔ maan e wunman e wun fɛ. Annzɛ e nin aniaan wie y’a timan e wun aniɛn sa kun su. Sɛ ɔ ti sɔ’n, Ani i su ndɛ’n kwla uka e. (An kanngan 1 Samiɛl 1:4-8 nun.) Ani i wla Pɛnina kpɛli i awlɛn. Afuɛ nuan kwlaa kɛ be awlobofuɛ’m be ngba be kɔ Zoova i like manlɛ Silo lɔ’n, yɛ Pɛnina kle Ani nun kpa’n niɔn. Ani i awlɛn’n m’ɔ kpɛ i klun’n ti’n ‘ɔ sun yɛ ɔ di-man like.’ Sanngɛ nɛ́n i sɔ’n ti yɛ Ani sé kɛ ɔ kɔman lika ng’ɔ́ kó sú Zoova lɔ’n i nun kun ɔn. Zoova fɛli i ɲin sieli i Ani i seiin m’ɔ nanti’n su yɛ ɔ yrɛli i su.​—1 Sam. 1:11, 20.

17, 18. (a) ?Wafa sɛ yɛ be wla e fanngan aɲia’m be bo lɔ ɔ? (b) ?Kɛ Zoova nian e su klolɛ su naan e ɲan e ti’n, wafa sɛ yɛ i sɔ’n yo amun ɔn?

17 Andɛ’n, ɔ fata kɛ Klistfuɛ’m be nian Ani i ajalɛ’n su naan be ɔ aɲia’m be bo titi. Ɔ fataman kɛ e kpɛ aɲia’m be bo kɔlɛ’n nun cɛn. E bɔbɔ e sieli i nzɔliɛ kɛ aɲia’m be wla e fanngan. (Ebr. 10:24, 25) Aɲia’m be bo lɔ’n e niaan’m be yo e wun nɲrɛnɲrɛ, yɛ i sɔ’n fɔnvɔ e. Kɛ bé kán ndɛ cenje’n su lɔ’n, annzɛ bé tɛ́ kosan’m be su’n, ndɛ wie kwla kan e awlɛn’n. Ka naan y’a bo aɲia’m be bo’n, annzɛ kɛ aɲia’m be ko wie’n, aniaan wie kwla sie i su e nuan bo annzɛ ɔ kan ndɛ wie fa cici e wla. (Nya. 15:23; 17:17) Asa kusu kɛ e nin e niaan mun e to jue e manman Zoova’n, e ɲan fannfan yɛ e wun kpaja e. I li ‘kɛ e akunndan’n sanngan’n’ yɛ e mian fanngan nga e aɲia’m be wla e’n i wun kpa’n niɔn. Aɲia’m be bo lɔ yɛ Zoova “fɔnvɔ” e ɔ, kpɛkun ɔ uka e naan y’a tra e awlɛn y’a nanti seiin titi.​—Jue. 94:18, 19.

18 Kɛ Zoova nian e lika’n, e wun yo e fɛ kɛ jue tofuɛ Azafu m’ɔ toli jue mannin Zoova’n sa. Ɔ seli kɛ: “A trali min sa’n, yɛ e nin wɔ e nanti titi ɔ. Ɔ bɔbɔ wɔ akunndan liɛ’n yɛ a fa tinngɛ min ɔn.” (Jue. 73:23, 24) Nanwlɛ, e su mɔ Zoova nian naan e ɲan e ti’n, ɔ yo e fɛ dan!

[Kosan mun]

[Foto, bue 29]

Amun kusu Zoova flɛli amun.

[Foto, bue 30]

Ɲanmiɛn i afɔtuɛ’m be su falɛ’n sasa e.

[Foto, bue 31]

Fanngan nga be wla e’n, ɔ uka e naan y’a tra e awlɛn.