Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Yãmb nanda kãadmã sẽn yaa Wẽnnaam kũunã Bɩ?

Yãmb nanda kãadmã sẽn yaa Wẽnnaam kũunã Bɩ?

Yãmb nanda kãadmã sẽn yaa Wẽnnaam kũunã Bɩ?

“Bɩ Zusoabã kɩt tɩ yãmb y yiibã fãa kuil sɩdb n paam laafɩ.”—RUT 1:9.

BAO-Y SOGS-KÃENSÃ LEOORE:

Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ neb nins sẽn tũ Wẽnnaam pĩnd wẽndẽ wã ra nanda kãadmã?

Bõe n kɩt tɩ d miẽ tɩ d sẽn na n kẽ kãadem ne ned ningã yãkr tara yõod Wẽnnaam nifẽ?

Sagls nins Biiblã sẽn kõt kãadmã wɛɛngẽ wã sʋka, bʋg la y rat n tũ?

1. A Ãdem sẽn wa n paam a pagã, a manesem yɩɩ wãna?

A ZEOVA sẽn wa n naan pʋg-neer n kõ d yaab a Ãdmã poore, a Ãdem sũur yɩɩ noog wʋsg hal t’a yeel woto: “Masã, ada yaa mam kõabã kõbre, la mam yĩngã nemdo. B na n boola yẽ yʋʋr tɩ paga, tɩ bõe, b yãka yẽ rao yĩngẽ.” (Sɩng. 2:23) Wẽnnaam sẽn wa n na n naan pagã, a kɩtame t’a Ãdem gũs sõma, t’a yak a sĩif kõbr n naan-a. Wẽnnaam kẽesa b yiibã kãadem. A Ãdem wa n pʋda a pagã yʋʋr t’a Hawa. Sẽn yaa a Ãdem sĩif kõbr la a Zeova yãk n naan pag n kõ-a wã yĩnga, b ra nonga taab n yɩɩd rũndã-rũndã rapã ne b pagbã sẽn nong taab to-to wã.

2. Bõe yĩng tɩ nonglem sẽn tar pãng tõe n zĩnd rao ne pag sʋka?

2 A Zeova sẽn naan rao ne pag to-to wã kɩtame tɩ nonglem sẽn tar pãng tõe n zĩnd b sʋka. Yaa nonglem kãng n kɩtd tɩ rao ne pag kẽ kãadem ne taabã. Nebã fãa la bal ratame tɩ b kãadmã poor bɩ nonglem ning sẽn be b sʋkã kell n tall pãng wakat fãa.

B WILGAME TƖ B NANDA KÃADMÃ

3. Wãn to la a Izaak paam a pagã?

3 A Abrahaam sẽn yɩ wẽn-sakdã ra nanda kãadmã. Woto kɩtame t’a tʋm a sõgen-kãsengã Mezopotami soolmẽ wã t’a tɩ bao pag n wa kõ a biig a Izaake. Sõgnã pʋʋsa a Zeova n kos sõngre, t’a Zeova sɩd sõng-a. A paamame t’a Rebeka sẽn yaa wẽn-zoɛtã sak n lebg a Izaak paga. Woto kɩtame t’a Rebeka paam n sõng t’a Abrahaam paam yagens wa a Zeova sẽn da pʋlmã. (Sɩng. 22:18; 24:12-14, 67) La d pa segd n tik kiba-kãngã zug n yeel tɩ ned sã n dat a to neere, a tara sor n na n bao pag bɩ rao n kõ-a tɩ pa tũ ne a soabã raab ye. Rũndã-rũndã, nebã wʋsg yãkda b sẽn na n kẽ kãadem ne ned ningã b toore. Yaa sɩd tɩ Wẽnnaam pa yãkd kãad-n-taag n kõ ned ye. La kãadmã la yɛl a taab wɛɛngẽ, kiris-nebã sã n kos-a sõngr la b sakd a vʋʋsem sõngã sor-wilgri, a sõngd-b lame.—Gal. 5:18, 25.

4, 5. Bõe n kɩt tɩ y miẽ tɩ Sunem pʋg-sadã ne a pe-kɩɩmã sɩd ra nonga taaba?

4 Pĩnd wẽndẽ Israyɛllã pʋgẽ, Sunem pʋg-sad-neer a ye n yeel tɩ b ra pẽdg-a t’a sak n lebg Rĩm a Salomo sẽn da tar pagb wʋsgã pag ye. A yeela woto: “Zerizalɛm kom-pugli, mam kota yãmb tɩ y ra sak n nek m [nonglmã, MN] t’a yikrã wakat ka ta ye.” (Sal. Yɩɩl. 8:4) Sunem pʋg-sadã ra zoe n tara ned a sẽn nonge, t’a yaa pe-kɩɩma. Daar a ye, a sika a meng n yeel pe-kɩɩmã woto: “Mam yaa wa tɩ-puud sẽn be Saarõ, la rulg-lɛlem sẽn be tãn-lond pʋsẽ.” Pe-kɩɩmã me ra nonga pʋg-sadã. A leok-a-la woto: “Rulg-lelemd sẽn yaa bũmb ning gõos sʋkã, m noang me yaa woto kom-pugli sʋka.” (Sal. Yɩɩl. 2:1, 2) B yiibã fãa sɩd ra nonga taaba.

5 Sunem pʋg-sadã ne a pe-kɩɩmã fãa sẽn da nong Wẽnnaamã, b sã n da wa kẽ kãadem, b kãadmã na n talla pãnga. Sɩd me, pʋg-sadã yeela a pe-kɩɩmã woto: “Kɩt tɩ m yɩ wa nod-dãoong fo sũurã pʋgẽ la f kangã zugu. Tɩ bõe, nonglem tara pãng wa kũum, la sũ-kĩir yaa toog wa yaoogo. A sũ-kãbrã yaa wa sa-tãse. Yaa wa Zusoabã bug-witim. Koom wʋsg ka tõe n kiis nonglem ye, la ko-zoetem ka tõe n dɩ-a ye. Ned sã n dat n tek a yir paoong ne nonglem, yẽ ka na n paam bũmb tɩ ka paoogr ye.” (Sal. Yɩɩl. 8:6, 7) Rẽ yĩnga a Zeova nin-buiidã ned kam fãa pa segd n bao pag wall sɩd sẽn tar yam-sõng a woto sɩda?

YAM-YÃKR SẼN TAR YÕOD WẼNNAAM NIFẼ

6, 7. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ d sẽn na n kẽ kãadem ne ned ningã yãkr tara yõod Wẽnnaam nifẽ?

6 Yãmb sẽn na n kẽ kãadem ne ned ningã yãkr tara yõod a Zeova nifẽ. A Zeova ra goma Kanaã nebã yell n yeel Israyɛll nebã woto: “Ra maan-y yi-kãadem ne bãmb ye. Ra rɩk-y y kom-pugli n kõ bãmb tɩ b maan b pagb ye. La y ra peeg bãmb kom-pugli n kõ y kamb tɩ b maan b pagb ye. Tɩ bõe, b na n kɩtame tɩ y kambã bas Wẽnnaam, n tũ wẽnnaam-dãmb a taaba. La Zusoabã sũur na n puuga ne yãmb tɩ b sãam yãmb tao-tao.” (Tõo. 7:3, 4) Yʋʋm kobs rẽ poore, maan-kʋʋd a Ɛsdras yeela Israyɛll nebã woto: “Yãmb maana wẽnga, n pees pʋg-sãams n kɩt tɩ Israyɛll nebã kong n paase.” (Ɛs. 10:10) Tʋm-tʋmd a Poll me wa n yeela a tẽed-n-taasã woto: ‘Pag loee ne a sɩda, a sɩdã yõor tɛka. La a sɩdã sã n ki, a tara lohorem tɩ kuil ned ning a sẽn data, la a tog n yɩɩ ned sẽn tũud Zusoabã bala.’1 Kor. 7:39.

7 Ned sẽn dɩk a meng n kõ a Zeova sã n kẽ kãadem ne ned sẽn pa kiris-neda, a kɩɩsa a Zeova. A Ɛsdras wakatẽ wã, Israyɛll nebã kɩɩsa Wẽnnaam b sẽn “pees pʋg-sãamsã.” Biiblã wilga kiris-ned sẽn tõe n kẽ kãadem ne ned ning buudã vẽenega. D pa segd n bao padenga, n da tũ Wẽnnaam noyã ye. (Ɛs. 10:10; 2 Kor. 6:14, 15) Kiris-ned sã n kẽ kãadem ne ned sẽn pa tũud a Zeova, a pa kõ mak-sõng ye. A wilgame me t’a pa nand kãadmã sẽn yaa Wẽnnaam kũunã ye. Bũmb kẽer la b pa na n le sak t’a maan tigingã pʋgẽ. Sẽn paase, ned sã n pʋʋs a Zeova n yeel-a tɩ yẽ yãka yam n kɩɩs-a la a wee n ning-a barka, pa zems ye.

D SAASẼ BA WÃ MI-D-LA SÕMA

8. Bõe yĩng tɩ d segd n tũ noy nins Wẽnnaam sẽn gãneg kãadmã wɛɛngẽ wã?

8 Ned sã n maan masĩni, a mii b sẽn segd n tall-a n tʋm to-to wã sõma. A tõe n yiisa sebr n wilg rẽ. D sã n dat n tʋm ne masĩnã n pa tũ a maandã sẽn wilg bũmb ningã, na n yɩɩ wãna? Masĩnã tõe n sãamame! Woto me, d sã n dat tɩ sũ-noog zĩnd d kãadem pʋgẽ, d segd n tũu sagls nins a Zeova sẽn yaa kãadmã Lugundã sẽn kõ wã.

9. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel t’a Zeova miime tɩ yembr zĩndg pa nana, la tɩ sũ-noog tõe n zĩnda kãadem pʋgẽ?

9 A Zeova mii bũmba fãa ninsaalbã zug la kãadmã wɛɛngẽ. A sẽn dat tɩ ninsaalbã “rog kamb n pid dũniyã,” a kɩtame tɩ pag ne rao lagengã tʋlsem mi n tar-ba. (Sɩng. 1:28) Wẽnnaam miime tɩ yembr zĩndg pa nana ye. Bala, nand t’a naan a Hawa wã, a yeela woto: “A ka neer tɩ ninsaal zĩnd a yembr ye. Mam na n maana sõngd sẽn zems ne yẽ n kõ-a.” (Sɩng. 2:18) A Zeova miime me tɩ kãadem pʋgẽ, neb a yiibã tõe n talla sũ-noogo.—Karm-y Yelbũn 5:15-18.

10. Lagengã wɛɛngẽ, wãn to la sẽn kẽ-b kãadmã segd n zã b mense?

10 Tõnd fãa sẽn dog ne yel-wẽndã n pa zems zãngã yĩnga, kãadem sẽn zems zãng kae ye. La a Zeova nin-buiidã sã n tũud a saglsã, b tõogd n talla sũ-noog hakɩk b kãadem pʋgẽ. Wala makre, a Poll kõo sagls sẽn yaa vẽenes pag ne rao lagengã wɛɛngẽ. (Karm-y 1 Korẽnt dãmb 7:1-5.) Biiblã pa wilg tɩ pag ne rao lagengã yaa sẽn na yɩl n dog kamb bal ye. Bala, ne lagengã maasem, rao ne a pag tõe n pidsa b yĩnsã tʋlsem. A leb n paasda nonglem ning sẽn be b sʋkã pãnga. La lagengã wɛɛngẽ, manesem sẽn pa zems pa noom Wẽnnaam ye. Kiris-neb sẽn kẽ kãadem tog n maanda rẽ ne bʋgsem. Yaa sasa b ned kam fãa sẽn tõe n wilg t’a sɩd nong a to wã. B segd n gila manesem buud fãa a Zeova sẽn kisi.

11. Wãn to la a Rut paam bark a sẽn sak a Zeova wã?

11 Neb sẽn kẽ kãadem segd n modgame tɩ nonglem la sũ-noog zĩnd b zakã pʋgẽ. Kiris-neb zak tog n yɩɩ bãan zĩiga. Tẽeg-y bũmb a ye sẽn zĩnd na maan yʋʋm 3000 woto. Yaa a Naomi kibarã. Rẽ t’a ra kʋʋlame, tɩ yẽ ne a bi-pagb a Orpa ne a Rut fãa ra yaa pʋg-kõapa. B sẽn wa n tũ taab n yi Moaab n debd Zida wã, a Naomi yeela pʋg-bɩɩs a yiibã tɩ b ned kam fãa lebg n leb a ba-yiri. La a Rut pa sak n bas a Naomi n leb Moaab ye. A paa ne a Naomi, n na n kell n tũ Wẽnnaam hakɩkã. Nin-kẽem a ye yʋʋr sẽn da boond t’a Boaaz me n da tũud a Zeova sõma. A wa n yeela a Rut woto: “Bɩ Zusoabã sẽn yaa Israyɛll Wẽnnaamã, fo sẽn wa n na n wũund a soab pɩgsã tẽngrã rol foom f tʋʋmdã zãnga.” (Rut 1:9; 2:12) A Rut wa n sakame n kẽ kãadem ne a Boaaze, n wilg t’a nanda kãadmã sẽn yaa Wẽnnaam kũunã wʋsgo. Dũni-paalgã pʋgẽ, a Rut sã n wa vʋʋg n bãng t’a naaga a Zezi Kirist yaab-rãmbã sʋka, a sũur sɩd na n yɩɩ noogo. (Mat. 1:1, 5, 6; Luk 3:23, 32) Ad a sẽn sak n tũ a Zeova wã, a sɩd paama barka!

SAGL-SÕMA SẼN KẼ-B KÃADMÃ YĨNGA

12. Yɛ la d tõe n paam sagl-sõma kãadmã wɛɛngẽ?

12 Kãadmã Lugund wilga tõnd d sẽn segd n maan to-to tɩ d kãadem tall barka. A bãngrã yɩɩda ninsaal buudã fãa. Biiblã sẽn yet bũmb ninsã fãa yaa sɩda. Yaa a pʋgẽ bal la d tõe n paam sagl-sõma. Dẽnd ned sã n dat n kõ a to saglg kãadmã wɛɛngẽ, a segd n tika Biiblã zugu. Wala makre, Wẽnnaam vẽnega tʋm-tʋmd a Poll t’a yeel woto: “Bɩ yãmb ned kam fãa nong a pag wa a menga, la bɩ pag waoog a sɩda.” (Ef. 5:33) Kiris-nebã wʋmda Biiblã sagl-kãensã buudã võore. La rẽ yĩnga b na n tũ-b lame bɩ? B sã n sɩd nand kãadmã sẽn yaa Wẽnnaam kũunã, b na n tũ-b lame. *

13. Rao sẽn kẽ kãadem sã n pa tũ 1 Pɩɛɛr 3:7 saglgã, tõe n waa ne bõe?

13 Rao sẽn yaa kiris-ned sã n kẽ kãadem, a segd n wilga a manesmã fãa pʋgẽ t’a nonga a pagã. Tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr yeela woto: “Rapa, bɩ y zĩnd ne yãmb pagbã n bãng tɩ bãmb ka pãng wa yãmb ye. La y maan bãmb sẽn zemse, yãmb sẽn yaa pʋɩt-n-taas ne vɩɩm barkã kũunã yĩnga. Bɩ a yɩ woto tɩ bũmb da gɩdg yãmb pʋʋsg ye.” (1 Pɩɛ. 3:7) Rao sẽn kẽ kãadem sã n pa tũud noy nins a Zeova sẽn gãneg kãadmã wɛɛngẽ wã, a tõeeme n pa kelg a pʋʋsg ye. Tõe n booga zood ning yẽ ne a pagã fãa sẽn tar ne Wẽnnaamã. A buudã tõe n waa ne yɩɩre, zab la nams-taaba.

14. Pag sã n tar nonglem, wãn to la nafd b zakã rãmba?

14 Pag sã n tũud Biiblã sagls la a basdẽ tɩ vʋʋsem sõngã wilgd-a sore, a sõngdame tɩ laafɩ la sũ-noog zĩnd b zakẽ wã. Segdame tɩ kiris-ned nong a pag la a kogend-a. Pagã ratame t’a sɩdã nong-a. La rẽndame tɩ yẽ me wilgdẽ t’a nonga a sɩdã. Yelbũn 14:1 wã yeta woto: “Pagb nins sẽn tar yamã manegda b yiya. La pʋg-yalembã sãamda b yiya.” Pag sã n wilgdẽ t’a tara yam la nonglem, sõngdame tɩ bark la sũ-noog zĩnd b zakẽ wã. Sẽn paase, a wilgdame t’a sɩd nanda kãadmã sẽn yaa Wẽnnaam kũunã.

15. Wilg-y Efɛɛz rãmb 5:22-25 sẽn yet bũmb ningã võore.

15 Manesem ning a Zezi sẽn tar ne a tigingã yaa mak-sõng n kõ rapã la pagbã. Kãadem pʋgẽ, zĩid-n-taasã sã n dɩk a togs-n-taar n nong taab la b waoogd taaba, b wilgdame tɩ b nanda kãadmã sẽn yaa Wẽnnaam kũunã. (Karm-y Efɛɛz rãmb 5:22-25.) Neb sẽn kẽ kãadem sã n sɩd nong taaba, b sikda b mens ne taaba. Zu-loɛɛg sã n wa kẽ b sʋka, b pa gẽed ne taab n pa sõsd ne to ye. B pa basd me tɩ zʋg-wẽns a taab kẽ b sʋk n sãam b kãadmã ye. A Zeova ningda neb a woto kãadmã barka!

BƖ NED RA WELG-B YE

16. Bõe yĩng tɩ kiris-neb kẽer kelld n pa n pa kẽ kãadem?

16 Yaa sɩd tɩ nebã fãa la bal magd n na n wa kẽe kãadem. La a Zeova nin-buiidã sʋka, kẽer n kelld n pa b ye, b sẽn pa paam ned sẽn ta b yam la sẽn zems a Zeova nifẽ wã yĩnga. Sãnda tolg n yãka yam n pa rat n kẽ kãadem ye. Kiris-neb nins sẽn pa kẽ kãadmã tõe n dɩka sẽk wʋsg n tʋm a Zeova tʋʋmdã n yɩɩd sẽn kẽ-b kãadmã. La yaa b sẽn na n tũud a Zeova noyã bal la b na n paam sũ-noogo.—Mat. 19:10-12; 1 Kor. 7:1, 6, 7, 17.

17. a) Bõe la a Zezi yeel kãadmã wɛɛngẽ tɩ d segd n ning d yamẽ? b) Kiris-ned sã n wa sɩng a to pag bɩ a sɩd tʋlgre, bõe la a segd n maan tao-tao?

17 D kẽe kãadem tɩ d pa kẽ kãadem me, tõnd ned kam fãa segd n ninga a Zezi goamã a yamẽ. A ra yeela woto: “Yãmb nan ka karem tɩ Naandã naana bãmb dao la pag hal sɩngrẽ, la tɩ bãmb yeelame tɩ: ‘Yaa woto yĩnga dao na bas a ba ne a ma n zĩnd ne a paga, la bãmb b yiibã fãa na n yɩɩ yĩng a yembr’ bɩ? Woto yĩnga, bãmb ka leb n ya yiib yɛs ye, b yaa yĩng a yembre. Dẽ yĩnga, bɩ ned da welg bũmb nins Wẽnnaam sẽn lagem ne taabã ye.” (Mat. 19:4-6) F to pag wall a sɩd tʋlgr yaa yel-wẽnde. (Tõo. 5:21) Kiris-ned sã n wa sɩng a to pag wall a to sɩd tʋlgre, a segd n yɩɩ tao-tao n yiis tʋls-wẽngã a yamẽ. A sã n basame tɩ paam pãnga, a yiisgã tõe n sãama a sũuri. La yaa tɩlae. (Mat. 5:27-30) Tara yõod wʋsg t’a toeem tagsgo, la a yiis tʋls-wẽngã a sũurã sẽn tar ziri wã pʋgẽ.—Zer. 17:9.

18. Ne yãmba, wãn to la d segd n ges kãadmã sẽn yaa Wẽnnaam kũunã?

18 Neb wʋsg pa mi Wẽnnaam a Zeova sõma, tɩ sãnda tolg n pa mi-a baa bilf ye. B pa mi tɩ kãadmã yaa Wẽnnaam kũun ye. La ne rẽ fãa, b wʋsg mi n tara manesem sẽn wilgd tɩ b nanda kãadmã. La tõnd yẽ rɩka d mens n kõ a Zeova sẽn yaa “Wẽnnaam sẽn yaa sũ-noog soabã.” Rẽnd tõnd n segd n wilgdẽ tɩ d nanda kãadmã sẽn yaa Wẽnnaam kũunã, la d maan sũ-noog ne kũun-kãngã n yɩɩda!—1 Tɩm. 1:11, MN.

[Tẽngr note]

^ sull 12 Y sã n dat n bãng n paas bɩ y ges Kell-y n pa-y “Wẽnnaam nonglmã pʋgẽ” sebrã sak 10 ne 11 wã.

[Zãmsgã sogsgã]

[Goam sẽn tar pãnga, seb-neng 16]

Kãadem sã n tar barka, waoogda a Zeova la kõt zakã neb fãa sũ-noogo

[Foto, seb-neng 15]

A Rut wilgame t’a nanda kãadmã sẽn yaa Wẽnnaam kũunã

[Foto, seb-neng 17]

Yãmb wilgdame tɩ y sɩd nanda kãadmã sẽn yaa Wẽnnaam kũunã bɩ?