Gĩa na Mawoni Mega Megiĩ Kĩhiko Kĩngĩgĩa na Mathĩna
Gĩa na Mawoni Mega Megiĩ Kĩhiko Kĩngĩgĩa na Mathĩna
‘Arĩa marĩkĩtie kũhikania kana kũhika-rĩ, acio nĩ gwatha ndamaatha na ti niĩ, nĩ Mwathani.’—1 KOR. 7:10.
NO ŨHOTE GŨTAARĨRIA?
Ngai ohithanĩtie arĩa marĩ thĩinĩ wa kĩhiko na njĩra ĩrĩkũ?
Athuri a kĩũngano mangĩteithia Akristiano arĩa marĩ na mathĩna ma kĩhiko atĩa?
Twagĩrĩirũo gũkorũo na mawoni marĩkũ megiĩ kĩhiko?
1. Akristiano makoragwo na mawoni marĩkũ kwerekera kĩhiko, na nĩkĩ?
RĨRĨA Akristiano mahikania-rĩ, nĩ mehĩtaga mbere ya Ngai—na ũndũ ũcio ndwagĩrĩire kũhũthio. (Koh. 5:4-6) Tondũ Jehova nĩwe Mwambĩrĩria wa mũbango wa kĩhiko, arĩa marĩ thĩinĩ wa kĩhiko nĩwe ‘ũmagwatanĩtie.’ (Mar. 10:9) Maitho-inĩ ma Ngai nĩ magwatanĩtio hatekũmakania watho ũrĩa wamoohithanirie makĩhikania. Arĩa matungatagĩra Jehova magĩrĩirũo kuona kĩhiko kĩrĩ mũbango wa gũtũũra o na angĩkorũo nĩ maarĩ kana matiarĩ athathaiya ake makĩhikania.
2. Nĩ ciũria irĩkũ ikwarĩrĩrio gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ?
2 Kĩhiko kĩngĩgaacĩra no kĩrehe gĩkeno kĩnene. No mũndũ angĩĩka atĩa kĩhiko kĩngĩgĩa mathĩna? Hihi kĩhiko kĩrĩ hatĩka-inĩ no gĩĩkĩrũo hinya? Kũrĩ na ũteithio ũrĩkũ harĩ arĩa thayũ wa kĩhiko kĩao ũrĩ ũgwati-inĩ?
HIHI GĨGŨTUĨKA GĨKENO KANA KĨEHA?
3, 4. Kũngĩthiĩ atĩa mũndũ angĩaga gũthuura mũndũ wa kũhikania nake na njĩra ya ũũgĩ?
3 Rĩrĩa kĩhiko kĩa Mũkristiano kĩagaacĩra, gĩtuĩkaga gĩkeno na gĩkagoocithia Jehova. No kĩngĩharagana, gĩtuĩkaga kĩeha gĩtheri. Mũkristiano ũreciria kũingĩra thĩinĩ wa kĩhiko arĩ na mweke wa kwambĩrĩria kĩhiko wega angĩrũmĩrĩra ũtongoria wa Ngai. Ĩndĩ, mũndũ ũrĩa wagaga gũthuura mũtumia kana mũthuri na njĩra ya ũũgĩ, no aage kũiganĩra na akorũo na kĩeha. Kwa ngerekano andũ amwe ethĩ mambagĩrĩria gũtuma ndũgũ mateehaarĩirie kũingĩra thĩinĩ wa kĩhiko. Amwe nao monaga mũndũ mangĩhikania nake Intaneti-inĩ, na makahĩka kũhikania no kĩhiko kĩao gĩkaaga gĩkeno. Angĩ nao makoragwo mekĩte mahĩtia maritũ hĩndĩ ya kuuhana no makahikania tu, o na gũtuĩka mambagĩrĩria ũtũũro wa kĩhiko matatĩanĩte o ene.
4 Akristiano amwe matihikanagia “thĩinĩ wa Mwathani” nao nĩ magĩaga na ruo rũingĩ rũrĩa ruumanaga na famĩlĩ gũkorũo ĩrĩ ngayũkanu kĩĩndini. (1 Kor. 7:39) Angĩkorũo ũguo nĩguo ũhoro waku ũtariĩ-rĩ, hoya Ngai ũteithio na ũrekeri. Ndeheragĩria mũndũ moimĩrĩro ma mehia make ma tene, no nĩ ateithagĩrĩria ehia arĩa merirĩte mahote kũhiũrania na magerio. (Thab. 130:1-4) Erekeria ngoro yaku harĩ kũmũkenia rĩu o na nginya tene na tene, nakuo ‘gũkenera Jehova nĩ gũgũtuĩka hinya waku.’—Neh. 8:10.
RĨRĨA KĨHIKO KĨRĨ ŨGWATI-INĨ
5. Nĩ mwĩcirĩrie ũrĩkũ mũndũ aagĩrĩirũo nĩ gwĩthema, kĩhiko kĩngĩaga gĩkeno?
5 Arĩa marĩ kĩhiko-inĩ kĩrĩ na mathĩna mahota kwĩyũria ũũ: ‘Hihi he bata kũgeria kũhonokia kĩhiko gĩkĩ na nĩ kĩagĩte gĩkeno? Na arĩ korũo ndacokia mahinda na thutha, hikanie na mũndũ ũngĩ!’ Mũndũ no aambĩrĩrie gwĩciria matigane—‘Naarĩ ngĩgĩe na wĩyathi rĩngĩ! Ĩ ti kaba tũtigane kaimana? O na gũtuĩka tũtirĩ na gĩtũmi gĩa Kĩĩmaandĩko gĩa gũtigana-rĩ, githĩ to tweheranĩre mũndũ agakenere ũtũũro rĩngĩ?’ Handũ ha gwĩciria na njĩra ĩyo, kana kũhũra mbĩca ũrĩa kũngĩathire-rĩ, Akristiano maagĩrĩirũo kũmatha na kũrũmĩrĩra ũtongoria wa Ngai nĩguo maagagĩrie kĩhiko kĩao o ũrĩa mangĩhota.
6. Taarĩria ũrĩa Jesu oigire thĩinĩ wa Mathayo 19:9.
6 Mũkristiano angĩtigana na ũrĩa mahikanĩtie nake, no agĩe kana aage wĩyathi wa kũhika kana kũhikania rĩngĩ. Jesu oigire ũũ: “Mũndũ o wothe ũngĩte mũtumia, tiga o ũndũ wa ũtharia, na ahikie ũngĩ, gũtharia nĩ atharĩtie.” (Mat. 19:9) Kiugo “ũtharia” haha nĩ kuuga mũndũ gũkomania na mũndũ matahikanĩtie nake na mehia mangĩ ma ngomanio. Harĩ bata gũthuthuria na njĩra ya mahoya rĩciiria o rĩothe rĩa ndigano, angĩkorũo hatirĩ wĩkĩte rĩhia rĩa ngomanio.
7. Nĩ ũndũ ũrĩkũ andũ arĩa angĩ mangĩciiria kĩhiko kĩa Akristiano kĩngĩhĩtana?
7 Kĩhiko kĩngĩhĩtana, no kĩonanie atĩ ũkuruhanu wa mũndũ na Ngai nĩ ũbacĩte. Mũtũmwo Paulo oririe kĩũria gĩkĩ kĩa bata: “Mũndũ angĩkorũo atekũmenya gwatha nyũmba yake mwene-rĩ, angĩkĩhota atĩa kũmenyerera kanitha wa Ngai?” (1 Tim. 3:5) Hatarĩ nganja rĩrĩa kĩhiko kĩa Akristiano kĩahĩtana, andũ arĩa angĩ mahota gwĩciria atĩ, andũ acio erĩ matiĩkaga ũrĩa mahunjagia.—Rom. 2:21-24.
8. Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũkoragwo ũtegũthiĩ wega Akristiano magĩkinyĩrĩra gũtigana?
8 Rĩrĩa andũ mahikanĩtie marabanga kweheranĩra kana gũtigana matarĩ na mũthingi wa kĩĩmaandĩko, no mũhaka hakorũo na ũndũ mũna wa kĩĩroho ũtarathiĩ wega ũtũũro-inĩ wao. Nĩ ũhũthũ hakorũo ũmwe wao kana o erĩ matirahũthĩra ũtaaro wa Kĩĩmandĩko. Mangĩkorũo nĩ ‘mehokete Jehova na ngoro yothe-rĩ,’ nĩ magĩrĩirũo kũhota kũhonokia kĩhiko kĩao.—Thoma Thimo 3:5, 6.
9. Akristiano amwe marathimĩtwo atĩa nĩ ũndũ wa kĩyo kĩao na ũkirĩrĩria ũhoro-inĩ wĩgiĩ kĩhiko?
9 Ihiko nyingĩ iria hau kabere cioonekaga ta irorete kũharagana, thutha-inĩ nĩ ciacokire ikĩgaacĩra mũno. Kaingĩ Akristiano arĩa matateaga mwĩhoko rĩrĩa kĩhiko kĩagĩa mathĩna, nĩ magĩaga na moimĩrĩro mega. Ta wĩcirie ũrĩa kũngĩthiĩ thĩinĩ wa nyũmba ĩgayũkanĩte kĩĩndini. Mũtũmwo Petero aandĩkire ũũ: “Inyuĩ atumia, athĩkagai nĩ athuri anyu, nĩguo atĩ angĩkorũo nĩharĩ amwe mataiguaga Ũhoro, mahote kũgarũrũo ngoro, Ũhoro ũtarĩ ho, nĩ mĩikarĩre ya atumia ao, nĩ ũndũ wa kuonaga ũrĩa mũikaraga na mĩikarĩre ya ũthingu, na mwĩ na gĩtĩo.” (1 Pet. 3:1, 2) Ĩĩ-ni, mũndũ ũtetĩkĩtie no aiyũkie ũhoro wa ma nĩ ũndũ wa kwĩyonera mĩthiĩre mĩega ya ũrĩa mahikanĩtie nake! Gũthara kĩhiko ta kĩu nĩ kũgoocithagia Ngai na no gũtuĩke kĩrathimo kĩnene harĩ mũthuri, mũtumia o na ciana iria mangĩkorũo nacio.
10, 11. Nĩ mathĩna marĩkũ mangiumĩra thĩinĩ wa kĩhiko materĩgĩrĩirũo, no Mũkristiano aagĩrĩirũo gũkorũo na ũma ũrĩkũ?
10 Nĩ ũndũ wa kwenda gũkenia Jehova, Akristiano aingĩ matahikanĩtie mathuuraga kũhikania na andũ metĩkĩtie tao. Ĩndĩ, o na mekĩte ũguo, maũndũ no magarũrũke. Kwa ngerekano-rĩ, rĩmwe mũndũ ũrĩa mahikanĩtie nake no anyitwo nĩ thĩna mũnene wa kĩĩmeciria. Kana rĩngĩ thutha wa ũhiki, ũmwe wao ahota gũtiga kũhunjia. Gĩkĩ nĩ kĩonereria kĩmwe: Linda, a Mũkristiano wĩ kĩyo na mũtumia mwĩrutĩri, eeroreire atarĩ na wagwĩka mũthuri wake agĩthiĩ na mĩthiĩre ĩtarĩ ya kĩĩmandĩko atekwĩrira, na akĩingatwo kĩũngano-inĩ. Hihi Mũkristiano angĩĩka atĩa angĩkorũo kĩhiko gĩake kĩrĩ thĩna-inĩ ta ũcio?
11 Wahota kwĩyũria, ‘No mũhaka thiĩ na mbere kũgeria kũhonokia kĩhiko gĩakwa o na kũngĩthiĩ atĩa?’ Gũtirĩ mũndũ wagĩrĩirũo kana ũngĩgũtuĩra itua ta rĩu. Ĩndĩ, harĩ itũmi njega cia kwaga gũkua ngoro kĩhiko kĩngĩambĩrĩria kũgĩa mathĩna. Akristiano arĩa makiragĩrĩria magerio ma kĩhiko kĩrĩ na mathĩna nĩ ũndũ wa thamiri ciao nĩ a bata mũno harĩ Ngai. (Thoma 1 Petero 2:19, 20.) Kũgerera Kiugo na roho wake, Jehova nĩ ateithagia Akristiano arĩa merutanagĩria gwĩkĩra hinya kĩhiko kĩao kĩngĩgĩa mathĩna.
MAKORAGWO MEHAARĨIRIE GŨTEITHIA
12. Athuri marĩtuonaga atĩa tũngĩhoya ũteithio wao?
12 Ũngĩgĩa na mathĩna kĩhiko-inĩ gĩaku, ndũgetigĩre gũcaria ũteithio wa kĩĩroho harĩ Akristiano agima kĩĩroho. Athuri makoragwo marĩ arĩithi a rũũru na nĩ makenagĩra kũheana ũtaaro wa Kĩĩmandĩko ũrĩa ũtongoretio nĩ roho. (Atũm. 20:28; Jak. 5:14, 15) Ndũgatue atĩ wee na ũrĩa mũhikanĩtie nake nĩ mũkwĩimithia gĩtĩo harĩ athuri mũngĩmahoya ũteithio wa kĩĩroho na mwarĩrĩrie nao mathĩna ma thĩinĩ ma kĩhiko kĩanyu. Nĩ mekũmwenda na mamũtĩe o na makĩria mona ũrĩa mũrerirĩria gũkenia Ngai.
13. Nĩ ũtaaro ũrĩkũ ũrĩ thĩinĩ wa 1 Akorintho 7:10-16?
13 Rĩrĩa athuri a kĩũngano mahoywo ũteithio nĩ Akristiano arĩa marĩ thĩinĩ wa famĩlĩ igayũkanĩte kĩĩndini, mahũthagĩra ũtaaro ta wa Paulo ũrĩa waandĩkire ũũ: ‘Arĩa marĩkĩtie kũhikania kana kũhika-rĩ, acio nĩ gwatha ndamaatha na ti niĩ, nĩ Mwathani ũgwathana, atĩ mũtumia ndakanatigane kana eheranĩre na mũthuriwe, no angĩkorũo atiganĩte nake-rĩ, nĩ aikare atekũhikio nĩ mũndũ ũngĩ, kana aiguane na mũthuriwe; ningĩ atĩ mũthuri ndakanaingate mũtumia wake. Tondũ wee, mũtumia ũyũ-rĩ, ũũĩ atĩa kana waya kũhonokithia mũthuriguo? Kana wee nawe, mũthuri ũyũ-rĩ, ũũĩ atĩa kana waya kũhonokithia mũtumia waku?’ (1 Kor. 7:10-16) Githĩ ti kĩrathimo kĩnene mũndũ ũrĩa mũhikanĩtie nake angĩiyũkia ũthathaiya wa ma!
14, 15. Nĩ hĩndĩ ĩrĩkũ Mũkristiano angĩtua itua rĩa kweheranĩra na ũrĩa mahikanĩtie nake, no gũthuthuria itua rĩu na njĩra ya mahoya atarĩ na ũhinga nĩ kwa bata nĩkĩ?
14 Nĩ maũndũ marĩkũ mangĩtũma mũtumia Mũkristiano ‘atige kana eheranĩre na mũthuriwe’? Amwe nĩ matuaga itua rĩa kweheranĩra nĩ ũndũ wa athuri ao kũrega kũhingia mabataro ma famĩlĩ. Angĩ mekaga ũguo nĩ ũndũ wa kuona muoyo wao kana ũkuruhanu wao na Ngai ũrĩ ũgwati-inĩ.
15 Gũthiĩ kana kwaga gũthiĩ nĩ itua rĩa mũndũ mwene. O na kũrĩ ũguo-rĩ, Mũkristiano agĩrĩirũo gũthuthuria itua rĩu na njĩra ya mahoya atarĩ na ũhinga. Hihi ũcio ũtetĩkĩtie kũna nĩwe ũtũmĩte maũndũ ma kĩĩroho ma Mũkristiano ũcio makorũo hatĩka-inĩ, kana hihi o na Mũkristiano ũcio we mwene nĩ arekereirie wĩruti wake wa Bibilia, na agathiaga mĩcemanio o na ũtungata-inĩ agĩtĩragĩria?
16. Nĩ ũndũ ũrĩkũ wagĩrĩire kũgirĩrĩria Akristiano kũhĩka gũtua itua rĩa gũtigana?
16 Gũtĩa ũkuruhanu witũ na Ngai na gũkorũo twĩna ngaatho harĩ kĩheo gĩake gĩa kĩhiko, nĩ kwagĩrĩire gũtũgirĩrĩrie kũhĩka gũtua itua rĩa gũtigana. Tũrĩ ndungata cia Jehova, nĩ twendaga mũno gũtheria rĩĩtwa rĩake itheru. Kwoguo-rĩ, gũtirĩ hĩndĩ tũngĩbanga gũtigana na ũrĩa tũhikanĩtie nake o tũgĩthugundaga ngoro-inĩ kũhikania na mũndũ ũngĩ.—Jer. 17:9; Mal. 2:13-16.
17. Nĩ hĩndĩ ta ĩrĩkũ kũngĩĩrũo atĩ Ngai etĩte Akristiano arĩa marĩ thĩinĩ wa kĩhiko matũũre na thayũ?
17 Mũkristiano ũhikanĩtie na mũndũ ũtetĩkĩtie agĩrĩirũo kwĩrutanĩria biũ gũtũũria kĩhiko kĩao gĩ kĩrũmu. Ĩndĩ, Mũkristiano ũcio ndagĩrĩirũo kwĩigua arĩ na mahĩtia, angĩkorũo o na aageria atĩa gũtũũria kĩhiko kĩu, ũrĩa mahikanĩtie nake ndarenda maikaranie. “Ũcio ũtetĩkĩtie angĩenda gwĩthiĩra-rĩ, nĩethiĩre,” ũguo nĩguo Paulo aandĩkire. “Thĩinĩ wa ũhoro ta ũcio mũrũ wa Ithe witũ kana mwarĩ wa Ithe witũ ti muohe ta ngombo; no rĩrĩ, Ngai aatwĩtire tũtũũranagie na thayũ.”—1 Kor. 7:15. b
ETERERA JEHOVA
18. O na kũhonokia kĩhiko kũngĩrema-rĩ, kũgeria gwĩka ũguo kũngĩkorũo na moimĩrĩro marĩkũ mega?
18 Ũkĩhiũrania na thĩna o wothe wa kĩhiko, ikaraga wĩhokete Jehova akũhe ũũmĩrĩru na ũkamwetagĩrĩra hingo ciothe. (Thoma Thaburi 27:14.) Ta wĩcirie ũhoro wa Linda, ũrĩa ũgwetetwo kĩambĩrĩria-inĩ. Kĩhiko gĩake kĩarĩkĩrĩirie na ndigano, o na gũtuĩka nĩ aahũthĩrĩte mĩaka mĩingĩ akĩgeria gũkĩhonokia. Hihi nĩ onaga ta arĩ mahinda make aateire? “Aca o na hanini,” ũguo nĩguo oigaga. “Kĩyo gĩakwa kĩarĩ ũira mwega harĩ arĩa maatwĩrogagĩra. Ngoragwo na thamiri theru. Makĩria ma ũguo wothe, mĩaka ĩyo nĩ yateithirie mwarĩ witũ kũrũmia biũ ũhoro wa ma. Akĩĩyamũrĩra gũtuĩka Mũira wa Jehova wĩ kĩyo.”
19. Hihi kũngĩkorũo na moimĩrĩro marĩkũ mũndũ angĩĩrutanĩria kũhonokia kĩhiko gĩake?
19 Mũtumia ũmwe Mũkristiano wĩtagwo Marilyn, nĩ akenaga mũno nĩ ũndũ nĩ eehokire Ngai na akĩĩrutanĩria mũno kũhonokia kĩhiko gĩake. Oigire ũũ: “Ndaarĩ hakuhĩ gũtigana na mũthuri wakwa nĩ ũndũ wa kũnyima ũteithio wa mbia na kũingĩria ũkuruhanu wakwa na Jehova ũgwati-inĩ. Mbere ĩyo, aarĩ mũthuri wa kĩũngano, no agĩcoka akĩambĩrĩria mĩbango ya kĩbiacara ĩtaarĩ mĩega. Akĩambĩrĩria gũtĩraga mĩcemanio, tũgĩcoka tũgĩtiga kwaranagĩria. Hĩndĩ ĩmwe taũni iitũ nĩ yatharĩkĩirũo nĩ itoi, ngĩingĩrũo nĩ heho mũno nginya ngĩyamũrania na andũ. Thutha-inĩ ngĩcoka kuona atĩ o na niĩ ndaarĩ na mahĩtia. Tũkĩambĩrĩria kwaranĩria rĩngĩ, tũgĩcokerera wĩruti witũ wa famĩlĩ, na gũthiaga mĩcemanio tũtegũtĩrĩria. Athuri a kĩũngano nĩ maatũiguĩrĩire tha na magĩtũteithia mũno. Kĩhiko giitũ gĩkĩrirũka rĩngĩ. Thutha wa ihinda mũthuri wakwa akĩĩhokerũo mawĩra ma kĩũngano rĩngĩ. Waarĩ ũndũ mũritũ no warĩkĩrĩire na gĩkeno.”
20, 21. Ũhoro-inĩ wĩgiĩ kĩhiko, twagĩrĩirũo gũtua itua rĩrĩkũ?
20 Tũkorũo tũrĩ kana tũtarĩ thĩinĩ kĩhiko, rekei hĩndĩ ciothe tuonanagie ũmĩrĩru na tũgetagĩrĩra Jehova. Tũngĩkorũo na mathĩna thĩinĩ wa kĩhiko, twagĩrĩirũo kũgeria mũno kũmaniina, tũkĩririkanaga atĩ arĩa manyitithanĩtio nĩ kĩhiko ‘maticokaga gũtuĩka erĩ, no nĩ mwĩrĩ ũmwe.’ (Mat. 19:6) Ningĩ rekei tũtikariganĩrũo atĩ tũngĩkirĩrĩria thĩinĩ wa nyũmba ĩgayũkanĩte kĩĩndini o na kũrĩ na mathĩna, no tũkenere kuona ũrĩa tũhikanĩtie nake agĩĩtĩkĩra ũthathaiya wa ma.
21 Rekei tũtue itua rĩa gũthiaga twĩmenyereire o na maũndũ maitũ mangĩikara atĩa, nĩguo tũrute ũira mwega harĩ arĩa marĩ nja ya kĩũngano. Kĩhiko giitũ kĩngĩkorũo ũgwati-inĩ, rekei tũhoe na kĩyo, tũthuthurie ngoro ciitũ, tũtuĩrie Maandĩko na kinyi, na tũcarie ũteithio wa kĩĩroho harĩ athuri a kĩũngano. Makĩria ma ũndũ ũngĩ o wothe, rekei twĩhotore gũkenagia Jehova Ngai maũndũ-inĩ mothe na tuonanagie kũna atĩ nĩ tũtĩĩte kĩheo kĩa mwanya kĩrĩa atũheete gĩa kĩhiko.
Ũhoro wa magũrũ-inĩ]
a Rĩu tirĩo rĩĩtwa rĩake.
b Rora ibuku rĩa ‘Mwĩigei Wendo-inĩ wa Ngai,’ karatathi ka 219-221; ngathĩti cia The Watchtower ya Novemba 1, 1988, karatathi ka 26-27 na Septemba 15, 1975, karatathi ka 575.
[Ciũria cia wĩruti]
[Mbica karatathi ka 16]
Akristiano arĩa matakuaga ngoro narua kĩhiko kĩagĩa mathĩna kaingĩ nĩ magĩaga na moimĩrĩro mega
[Mbica karatathi ka 18]
Hĩndĩ ciothe etagĩrĩra Jehova na ũkamũhoyaga akũhe ũmĩrĩru
[Mbica karatathi ka 15]
Jehova nĩ arathimaga Akristiano arĩa merutanagĩria gwĩkĩra hinya kĩhiko kĩao kĩagĩa mathĩna
[Mbica karatathi ka 17]
Kĩũngano gĩa Gĩkristiano no gĩtũũmĩrĩrie na gĩtũteithie kĩĩroho
