“Per ja diˈibaty të pyëktë, ndukˈanaˈamdëpts [...]. Kyajts ëj nˈanaˈamënëty, ja Nintsënˈäjtëm dëˈën ja yˈanaˈamën.” (1 KOR. 7:10)

¿MBÄÄT XYNYIMAYTYAˈAKY?

¿Wiˈixë Dios dyajtuˈukmuky mä tuˈugë kukapë pënaty të pyëktë?

¿Wiˈix mbäädë mëjjäˈäytyëjk diˈib mä naymyujkën tpudëkë pënaty pyattëbë jotmay mä kyasäädëˈattë?

¿Wiˈix mbäädë kasäädë jäˈäy tˈixtë tsyënäˈäy jyukyˈäjtën?

1. ¿Wiˈixë Dios mëduumbë tˈixtë pëjk ukën, ets tiko?

KO TUˈUGË Dios mëduumbë pyeky, ta ttuny tuˈugë wandakën Dios windum (Ecl. 5:4-6). Jyobaa “të dyajtuˈukmuky mä tuˈugë kukapë” pënaty pëjktëp, pes yëˈë pyëjtak ja pëjk ukën (Mar. 10:9, Traducción del Nuevo Mundo [NM]). Pënaty të pyëktë, kukapë patkëˈëy yˈittë Dios windum, oyë naxwinyëdë jäˈäy wiˈixëmë ley tpëjtäˈäktë mä pëjk ukën. Etsë Dios mëduumbë duˈun mbäät tˈixyë pëjk ukën extëmë Jyobaa tˈixy, oy të pyëktë mä netyë Jyobaa tˈixyˈattë o mä kyajnëm tˈixyˈattë.

2. ¿Tijaty yajtëˈëwën yaˈˈatsoojëmbitäämp mä tyäˈädë artikulo?

² Kasäädë jäˈäy mbäät agujk jotkujk jyukyˈattë. ¿Per ti mbäät ttundë pën kyaj jotkujk yajpäättë? ¿Mbäät yˈoyë tsyënäˈäy jyukyˈäjtën? ¿Ti naybyudëkë jaˈäjtp parë pënaty winmääytyëp ko të kyaˈoyë tsyënäˈäy jyukyˈäjtën?

¿WAˈAN XYMYOˈOYËMË JOTKUJKˈÄJTËN O JÄJ JËMUˈUMËN?

3, 4. ¿Ti mbäät tyuny jyatyëty pën tuˈugë Dios mëduumbë kyaj yajxon twinˈixy pën pyëkaampy?

³ Ko Dios mëduumbë yˈoyë tsyënäˈäy jyukyˈäjtën, agujk jotkujk nyayjawëdë ets yajmëjpëtsëëmdëbë Jyobaa. Per ko kyaˈoyë, ta myay tyäjtë. Pääty, pën tuˈugë Dios mëduumbë pëkäämp, tsojkëp tpanëjkxët extëmë Dios tyuˈumoˈoyëty parë oy dyajtsondäˈägëdë tsyënäˈäy jyukyˈäjtën. Per pën tuˈugë Dios mëduumbë kyaj yajxon twinˈixy pën pyëkaampy, mbäät myoˈoyëtyë jäj jëmuˈumën ets kyaj wyimbëtsëmët extëmë nety tˈawixy. Extëm nˈokpëjtakëm, näägë ënäˈktëjk ja nyayˈixyˈäjttsondäˈägëdë mä kyajnëm yˈittë listë parë tnikëjxmˈattët tijaty kasäädë jäˈäy patëp. Taa net diˈibë nayˈixyˈäjtëdëp mä Internet ets tsojkˈam pyëktë, per kyaj net jotkujk nyekyˈittë mä tsyënäˈäy jyukyˈäjtën. Ta wiinkpë diˈib mëjwiin kajaa pokytyuundëp mä nyaynyoobyëˈatëdë ets ok, ta pyëktë, ets ko dyajtsondäˈäktë ja tsyënäˈäy jyukyˈäjtën mbäät kyaj nyekynyaywyintsëˈëgëdë nixim niyam.

 ⁴ Ta näägë Dios mëduumbë diˈib kyaj tmëmëdowdë tyäˈädë anaˈamën, mä jyënaˈany ets yëˈë mëët pyëktët diˈib “myëbejkypy ja Jesukristë”, ets kyuˈayoˈowëdëbë net ko kyatuˈugyë ja myëbëjkën (1 Kor. 7:39). Pën duˈumbë jotmay mmëdäjtypy, anëëmë Dios parë maˈkxëdët ets mbudëkëdët. Yëˈë kyaj dyajjëgeˈegyë jotmay diˈib nbatëm mët ko të nmëdëgoˈoyëm, per pën njodëmbijtëm, mbäät xymyëjämoˈoyëm parë nmëmadakëmë jotmay (Sal. 130:1-4). Pëjtäˈägë mwinmäˈäny etsë Jyobaa xyajxondäˈägët duˈun tyam ets duˈun winë xëë, net xymyëdatët ja xondakën (Kol. 1:11).

KO KASÄÄDË JÄˈÄY MYÄˈÄDÄˈÄNYË TSYËNÄˈÄY JYUKYˈÄJTËN

5. ¿Ti kyaj mbäät twinmay diˈib kyaj jyotkujkˈaty mëdë jyamyëët?

⁵ Pënaty kyaj yˈity jotkujk mëdë jyamyëët mbäät jyënaˈany: “¿Waˈanëtsë ntsënäˈäy njukyˈäjtën yˈoyët pën ninuˈunëts ngajotkujkˈattë? ¡Koxyëp mbäädë tiempë yˈokjëmbity parëts nbëkëdë wiinkpë!”. Mbäät wyinmay tmastuˈudäˈäny ja jyamyëët ets jyënäˈänët: “¡Duˈunëts jatëgok awäˈätstum nyajpäädët! ¿Tikots mejoor ngayaˈˈajääywyaˈkxtë? Ets oyë Biiblyë tkayajnigutukë, ¿tikots ngamastuˈutyë njamyëët etsëts jatëgok ndukxondäˈägëdë jukyˈäjtën?”. En lugäär duˈun wyinmayëdë Dios mëduumbë, niˈigyë mbäät tˈëxtäˈäyë Diosë nyaybyudëkë ets ttunëdë mëjää parë tpanëjkxët.

6. Nimaytyäˈäk extëmë Jesus jyënany mä Mateo 19:9.

⁶ Pën tuˈugë Dios mëduumbë yaˈˈajääywyäˈkxp, tsojkëp wyëˈëmët awäˈätstuuy extëmë Biiblyë tniˈanaˈamë parë jatëgok pyëjktëgatsët. Jesus jyënany: “Oytyimpënëty diˈib yaˈˈajääywyäˈkxp mëdë nyëdoˈoxy, ets kyaj mët ko të myëˈinduny, ets pyëjktëgatsy mëdë wiinkpë, pokytyuump ko mëdë wiinkpë yˈity tsyëënë” (Mateo 19:9, NM). Ko jyënaˈany “të myëˈinduny”, yëˈë yˈandijpy ko jäˈäy tsyëënë mëdë wiinkpë o ko ttunyë wiingatypyë poky diˈib mä ijt tsënaaky. Pääty, pën tuˈugë Dios mëduumbë winmaapy yaˈˈajääywyäˈkxäˈäny, per kyaj mët ko ja jyamyëët të myëdëgoyëty, jëjpˈam ets tmënuˈkxtäˈägëdë Jyobaa parë tyuˈumoˈoyëdët.

7. Ko tuˈugë Dios mëduumbë tkayaˈoyëdë tsyënäˈäy jyukyˈäjtën, ¿wiˈix wyinmayët pënaty yˈijx nyijäˈädëp?

⁷ Ko kasäädë jäˈäy kyaˈoyë tsyënäˈäy jyukyˈäjtën, yëˈë yaˈijxëp ko kyaj oy yˈittë mëdë Dios. Apostëlë Pablo ojts dyajtëy: “Pën tuˈuk kyaj tjaty yˈanaˈamët mä yëˈë kyëˈëmdëjk, ¿wiˈix mbäät tkuentˈaty ja myëmëbëjkpëty mä nyaymyukëdë?” (1 Tim. 3:5). Ko kasäädë jäˈäy tkayaˈoyëdë tsyënäˈäy jyukyˈäjtën diˈib Dios mëduundëp, ta pënaty yˈijx nyijäˈädëp wiˈix tsyëënëdë, mbäät wyinmaytyë ko wiink diˈib kyäjpxwäˈkxtëp ets wiink diˈib tyuundëp (Rom. 2:21-24).

8. ¿Mä tyëgoytyë Dios mëduumbë diˈib naymyastuˈudanëdëp o yaˈˈajääywyäˈkxandëp?

⁸ Biiblyë nyigajpxypy näˈä mbäädë kasäädë  jäˈäy nyaymyastuˈudëdë o yaˈˈajääywyäˈkxtë, pääty ko Dios mëduumbë nëgoobë nyaymyastuˈudäˈänëdë o yaˈˈajääywyäˈkxäˈändë, yëˈë yajnigëxëˈktëp ko kyaj oy yˈittë mëdë Dios. Mbäät niduˈuk o nimajtsk kyaj tpadundë extëmë Biiblyë dyakyë käjpxwijën. Koxyëbë Dios tˈoktukˈijxpattë “amumduˈukjot”, mbäätxyëp tmëmadäˈäktë ja amay jotmay ets dyaˈoyëdët ja tsyënäˈäy jyukyˈäjtën (käjpxë Proverbios 3:5, 6). *

9. ¿Wiˈix näägë kasäädë jäˈäy të tˈixtë ko oybyëtsëëmp ko maˈkxtujkën myëët dyaˈoyëdë jyotmay?

⁹ Mayë kasäädë jäˈäy të dyaˈoyëdë jyotmay diˈibë nety këxëˈkp ko kyaj tsyënäˈäy jyukyˈäjtënë nyekyˈoyëyaˈany. Dios mëduumbë diˈib tyuumbyë mëjää parë kyaj pojënë jyamyëët tmastuˈuty, yˈaxäjëbë kunuˈkxën. Extëmë kasäädë jäˈäy diˈibë jyamyëët kyaj yˈëxpeky. Apostëlë Pedro ojts tkujayë: “Miitsëty kasäädë toxytyëjkëty, naytyukkëdëkëdë ja mnyaˈay, es dëˈën, oy mnyaˈay tkamëbëktë ja Diosë yˈayuk, mdukˈaxäjëdëp ja Jesukristë kyaj jaˈagyëjxm ko wiˈix xyˈanëëmëdë, jaˈa dëˈën ko tˈixtët ko miits xyjikyˈattë wäˈätspë jikyˈäjtën es wintsëˈkën mëët” (1 Peed. 3:1, 2). Ja diˈib kyaj myëbeky, mbäät tyëkë ëxpëjkpë ko tˈixët wiˈix ja jyamyëët jantsy oy jyaˈayˈaty. Ko kasäädë jäˈäy dyaˈoyëdë jyotmay ets kyaj tmastuˈuty ja jyamyëët, yajmëjpëtseembyë Dios ets mbäät nimajtsk jantsy agujk jotkujk nyayjawëdë ets nanduˈun ja yˈuˈunk yˈënäˈk pën jam.

10, 11. ¿Ti jotmay mbäät tpäätyë kasäädë jäˈäy, ets ti naybyudëkë mbäät tˈaxäjë?

¹⁰ Mayë Dios mëduumbë yëˈë pyëjktëp diˈib nanduˈun nëbety mët ko dyajjotkujkˈatäˈändë Jyobaa. Per mbäät tyëgatsy ja jyukyˈäjtënë extëm kyaj tˈawixy. Näˈäty, ja yetyëjk o toxytyëjk mäˈtp ajotkumonë jyot wyinmäˈäny. O näˈäty, mbäät niduˈuk kyaj nyekypyëtsemy ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë. Duˈun jyajtyë Linda, * tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib jantsy oy Dios mëduump, ojts tˈixy wiˈix ajotkumonë ja nyaˈay tmastuˈuty ja tëyˈäjtën ets yaˈëxkejxy mä naymyujkën. ¿Ti mbäät ttuny tuˈugë Dios mëduumbë pën pyatypyë duˈumbë jotmay ets tˈixy ko kyaj jyawë nyekyˈoyëyaˈany ja tsyënäˈäy jyukyˈäjtën?

¹¹ Waˈan mnayajtëwëdët: “¿Kuanëts nduunˈadëˈëtsëdë mëjää parëts kyaj naymyastuˈudëdët oy ti tyun jyatëdët?”. Nipën mbäädë wyinmäˈäny kyatuny mä tyäˈädë jotmay, mijtsën jeˈeyë. Per oy kyëxëˈëgët ko tëdën ja mtsënäˈäy mjukyˈäjtën kyaˈoyë, ta kanäk peky tiko kyaj mbäät xymyëˈanuˈkxë tyäˈädë jotmay. Jyobaa mëjwiin kajaa dyajtsobääty pënaty kyaj wyinmäˈäny tnasˈixë ets tmastuˈudëdë jyamyëët oy tmëdattë mëjwiin kajaa amay jotmay (käjpxë 1 Peedrʉ 2:19, 20). Pënaty tyuundëbë mëjää parë mëk yˈitëdë tsyënäˈäy jyukyˈäjtën, pudëjkëdëbë Dios mët yëˈëgyëjxmë yˈAyuk etsë myëjää.

LISTË YˈITTË PARË MBUDËKËYÄˈÄNËDË

12. ¿Wiˈix kyaj wyinmayäˈändë mëjjäˈäytyëjk ko xyˈamdowdëdë naybyudëkë?

¹² Pën jam xypyaatyë amay jotmay mä mgasäädëˈaty, amdowë naybyudëkë Dios mëduumbë diˈib mbäät mbudëkëty. Mëjjäˈäytyëjk diˈib tuundëp mä naymyujkën yëˈë kyuentˈäjttëbë borreegë ets moˈoyanëdëp ja käjpxwijën diˈib yajpatp mä Biiblyë (Apos. 20:28; Sant. 5:14, 15). Mëjjäˈäytyëjk kyaj tëgatsy wyinmayäˈändë ko  xytyukmëtmaytyäˈäktët ja jotmay diˈib mmëdäjttëp, niˈigyë nëjkx mtsokëdë ets mwintsëˈëgëdë ko tˈixtët wiˈix miitsëty xytyunäˈändë diˈibë Dios tyukjotkëdakypy.

13. ¿Ti käjpxwijën yajpatp mä 1 Korintʉ 7:10-16?

¹³ Ko kasäädë jäˈäy diˈib kyaj yˈëxpekyë jyamyëët tˈamdoyë naybyudëkë, ta mëjjäˈäytyëjk myoˈoyëdë käjpxwijën extëm diˈibë Pablo kyujäˈäyë: “Ja diˈibaty të pyëktë, ndukˈanaˈamdëpts [...]. Kyajts ëj nˈanaˈamënëty, ja Nintsënˈäjtëm dëˈën ja yˈanaˈamën. Es pën ja pën tmastuˈuty ja nyaˈay, naytyiˈigyë dëˈën yˈitët, o nik oy ttimnijodëmbitët ja nyaˈay. Nandëˈënë yetyëjkëty kyaj tmastuˈudët ja nyëdoˈoxy [...]. Mët ko mij toxytyëjk, [...] kyaj xynyijawë pën mijtskyëjxm ja mnyaˈay [...] tmëbëkët ja Jesukristë es nyitsoˈogët. Es mij yetyëjk, [...] kyaj xynyijawë pën mijtskyëjxm ja mnëdoˈoxy [...] tmëbëkët ja Jesukristë es nyitsoˈogët” (1 Kor. 7:10-16). ¡Jantsy oy ko ja Dios mëduumbë jyamyëët tˈaxäjëdë tëyˈäjtën!

14, 15. ¿Näˈä mbäät tuˈugë Dios mëduumbë twinmay pën myastuˈudaampy ja jyamyëët, per tiko mbäät nyuˈkxtaˈaky ets yajxon twinmayët ti tyunaampy?

¹⁴ ¿Näˈä mbäät tuˈugë Dios mëduumbë “tmastuˈuty ja nyaˈay”? Ta nääk diˈib të nyaymyastuˈudëdë mët ko ja yetyëjk kyaj tmoˈoyaˈanyë fyamilyë tijaty yajtëgoyˈajtypy, ko mëk axëëk yajtuunë o ko mëktaˈaky tyukmastuˈudäˈänyëtyë Diosë jyaˈa.

¹⁵ Këˈëm mbäädë kasäädë jäˈäy twinmay pën itäämp mëdë jyamyëët o pën myastuˈudaampy. Per ja diˈib Dios mëduump, tsojkëp nyuˈkxtäˈägët parë ttukˈawanëdë Jyobaa tyäˈädë jotmay ets yajxon twinmayët ti tyunaampy. Extëm nˈokpëjtakëm, pën ja jyamyëët mëktaˈaky tyukmastuˈudäˈänyëtyë Dios, oy ko wyinmayët pën yëˈë aduˈuk ja jyamyëët pyokyˈajtypy o pën nan të yëˈë tmäjtsˈyungë ja Diosë tyuunk, extëm tˈëxpëkëdë Biiblyë, nyëjkxët mä naymyujkën o ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë.

16. ¿Ti diˈib mbäät nmëmäˈäy nmëdäjëm parë kyaj pojënë nwinmäˈäyëm ets nyaˈˈajääywyäˈkxëm?

¹⁶ Nmëjjäˈäwëm ko oy nˈijtëm mëdë Dios ets nan nmëjjäˈäwëm ets nwintsëˈkëm ja pëjk ukën diˈib yëˈë të tpëjtaˈaky. Pääty kyaj mbäät pojënë nwinmäˈäyëm parë nyaˈˈajääywyäˈkxëm mëdë jamyëët. Niˈamukë Dios mëduumbë nmëmäˈäy nmëdäjëm ets wäˈäts yˈitëdë Diosë xyëë. Pääty, ninäˈä mbäädë kasäädë jäˈäy tkayajmäˈätyë tsyënäˈäy jyukyˈäjtënë mët ko pyëjktëgatsäˈänët (Jer. 17:9; Mal. 2:13-16).

17. ¿Näˈä mbäät njënäˈänëm ko Dios të ttukniwoy ja diˈib mëbëjkp ets jyukyˈatët agujk jotkujk?

¹⁷ Ja Dios mëduumbë diˈibë jyamyëët kyaj yˈëxpeky, tsojkëp ttunëdë mëjää parë mëk dyaˈitëdë tsyënäˈäy jyukyˈäjtën. Per oy tjatunyë mëjää, kyaj mbäät tpokyjawë pën ja jyamyëët diˈib kyaj yˈëxpeky mastuˈudanëp. Apostëlë Pablo tkujäˈäyë: “Pën ja diˈibë kyaj tmëduny ja Jesukristë tmastuˈudäˈäny ja nyëdoˈoxy o nyaˈay [...], naˈix waˈan tnejxy. [...] Ja kasäädë yetyëjk o ja toxytyëjk diˈibë myëdiimpy ja Jesukristë,  kyaj jyatyimnigutikyëty es kyaj nyaywyäˈxëdët” mët ko “Dios të mdukniwowëdë es mjikyˈattët agujk jotkujk” (1 Kor. 7:15). *

TUKˈIJXPATË JYOBAA

18. Oy tuˈugë Dios mëduumbë myäˈädëdë tsyënäˈäy jyukyˈäjtën, ¿wiˈix oy wyimbëtsëmët ko ttunëdë mëjää?

¹⁸ Amdowë Jyobaa jotmëkˈäjtën ets tukˈijxpat xëmë ko xyaˈoyët oy diˈibë jotmay xymyëdatët mëdë mjamyëët (käjpxë Salmo 27:14). * Linda diˈib të yˈokˈyajmaytyakpë, ojts yaˈˈajääywyäˈkxtë, oy kanäk jëmëjt tjatuunyë mëjää parë yˈoyëdë tsyënäˈäy jyukyˈäjtën. ¿Per waˈan nëgoobë xyëë tiempë dyajtëgooy? Kyaj, pes yëˈë jyënaˈany: “Pënaty nyijäˈädëtsë njotmay, yˈijxtë wiˈixëts ja mëjää nduuny. Kyajts axëëk nnayjawëty. Mäjëts nyajnäjxyë tyäˈädë jotmay, pudëjkëtsë nëëx parë myëktäˈägët ja myëbëjkën ets nyëbejty extëmë Jyobaa tyestiigë”.

19. ¿Wiˈix mbäät wyimbëtsemy ko kasäädë jäˈäy ttunëdë mëjää parë yˈoyëdë tsyënäˈäy jyukyˈäjtën?

¹⁹ Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib xyëˈäjtypy Marilyn, jotkujk nyayjawëty mët ko ojts ttukˈijxpetyë Dios ets ttuunyë mëjää parë dyaˈoˈoyë tsyënäˈäy jyukyˈäjtën. Yëˈë jyënaˈany: “Ojts njamastuˈudäˈänyë nyaˈay mët ko kyaj tnekyyakyë meeny sentääbë ets mët ko mbäädëts xytyukmastuˈutyë Dios. Yëˈë të nety yˈoktuumbë mëjjäˈäy mä naymyujkën mä kyatëkënëm tuumbë mä tuˈugë negosyë diˈib kyaj yˈoyëty. Per ta kyaj yˈoknëjkxnë mä naymyujkën ets kyajts nˈoknaymyëgäjpxëndë. Mäjëts ntsëënë ojtsë terroristë yˈayoˈonbëjtaˈaky, ets mëkëts njantsy tsyëˈkë, tajëts nmëjagamgeky niˈamukë jäˈäy. Ok, tajëts nˈijxy ko nan ëjtsë nboky kots nmëdatyë jotmay mëdëtsë nyaˈay. Tajëts ndëjkëdë jatëgok käjpx maytyakpë, nˈëxpëjktsondaktëts tuk familyë ets nˈyoˈoytsyondaktëts jëjwitsë mä naymyujkën. Yëˈë mëjjäˈäytyëjk kajaats xypyudëjkëdë ets yˈoyjyaˈaytyaktë mët ëëtsëty. Jantsy oy wyimbëtseemy, duˈunxyëp extëm jatëgok nyajtsondaktëtsë ntsënäˈäy njukyˈäjtën, ets ko tiempë nyajxy, tajëtsë nyaˈay jatëgok yajtuunkmooy mä naymyujkën. Mëjwiinë tyäˈädë jotmay diˈibëts nyajnäjxtë, per oy wyimbëtseemy”.

20, 21. ¿Wiˈix mbäädë kasäädë jäˈäy tpëjtäˈäktë wyinmäˈäny?

²⁰ Oy ngasäädëˈäjtëm o nnaytyuˈukˈäjtëm, xëmë mbäät ndukˈijxpajtëmë Jyobaa ets nˈamdoˈojëmë jotmëkˈäjtën. Pën nmëdäjtëmë jotmay mä ngasäädëˈäjtëm, nˈokpëjtakëmë jot mëjää ets nyaˈoˈoyëm, nˈokjamyajtsëm ko pënaty të pyëktë “kyaj nyakynyimajtskëty, jeˈeyë dëˈën tuˈuk” (Mat. 19:6). Ets nˈokˈyaˈijtëm winmäˈänyoty, ko pën xëmë nmëmëdoˈojëmë Jyobaa oy ja jamyëët kyaˈëxpeky, waˈan näˈä tˈaxäjëdë tëyˈäjtën.

²¹ Oyë kasäädë jäˈäy yajpäättët agujk jotkujk o tmëdattëdë jotmay, tsojkëp tpëjtäˈäktëdë wyinmäˈäny parë tijaty ttundët extëm mbäät myëjkumayëdë pënaty kyaj tnijawëdë tëyˈäjtën. Ko nmëdäjtëm tuˈugë jotmay diˈib mëjwiin ets nwinmäˈäyëm ko nmastuˈudäˈänëmë jamyëët, nˈoknuˈkxtakëm amumduˈukjot, nˈokˈijxëm tiko duˈun nwinmäˈäyëm, nˈokpawinmäˈäyëm wiˈixë Biiblyë dyakyë kyäjpxwijën ets nˈokˈamdoˈojëmë naybyudëkë mëjjäˈäytyëjk diˈib mä naymyujkën. Per diˈib mas jëjpˈam, yëˈë nbëjtakëmë winmäˈäny ets nduˈunëm diˈibë Jyobaa tyukjotkëdäˈägëp ets nyaˈijxëm ko njantsy myëjjäˈäwëm ja pëjk ukën diˈibë Dios të tpëjtaˈaky.

[Notë diˈib noky ëxˈääy]

[Yajtëˈëwën]

[Letrë diˈib miimp mä pajina 20]

Yˈaxäjëdëbë kunuˈkxënë Dios mëduumbë diˈib tyuumbyë mëjää parë kyaj pojënë jyamyëët tmastuˈuty

[Letrë diˈib miimp mä pajina 22]

Amdowë Jyobaa jotmëkˈäjtën ets tukˈijxpat xëmë

[Letrë diˈib miimp mä dibujë mä pajina 19]

Dios kyunuˈkxypy pënaty pyëjtaktëbë jyot myëjää parë dyaˈittë mëk ja tsyënäˈäy jyukyˈäjtën

[Letrë diˈib miimp mä dibujë mä pajina 21]

Mä naymyujkën mbäät nyajjotkujkmoˈoyëm ets nyajpudëjkëm