Beet tuláakal utiaʼal maʼ a pʼatkabaʼex
Beet tuláakal utiaʼal maʼ a pʼatkabaʼex
«Le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ kin waʼalik [...] u jaajileʼ maʼ teen aʼalikiʼ, Yuumtsil aʼalik.» (1 COR. 7:10)
¿JEʼEL WA U PÁAJTAL A TSOLIKEʼ?
¿Baʼaxten ku yaʼalaʼal Dioseʼ u nupmaj le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ?
¿Bix jeʼel u yáantaʼal le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼob tumen le ancianoʼoboʼ?
¿Bix unaj k-ilik le tsʼoʼokol beeloʼ?
1. ¿Bix u yilaʼal le tsʼoʼokol beel tumen le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ, yéetel baʼaxten?
LE KEN tsʼoʼokok u beel juntúul cristianoeʼ ku beetik junpʼéel voto tu táan Dios, le oʼolal maʼ unaj u yilik bey chéen báaxaleʼ (Ecl. 5:4-6). Le máaxoʼob ku tsʼoʼokol u beeloʼoboʼ «nupaʼan tumen Jajal Dios» u kuxtaloʼob, tumen letiʼ tsʼáa le tsʼoʼokol beeloʼ (Mar. 10:9). Tu táan Dioseʼ nupaʼanoʼob kex jeʼel baʼaxak ka u yaʼal le ley u tsʼaamaj wíinik yoʼolal le tsʼoʼokol beeloʼ. Le máaxoʼob meyajtikoʼ láayliʼ bey unaj u yilkoʼoboʼ, kex wa tsʼokaʼaniliʼ u beeloʼob ka tu kʼaj óoltoʼob Jéeobaeʼ wa maʼatech.
2. ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob ken k-núuk teʼ xookaʼ?
2 Le tsʼoʼokol beeloʼ jeʼel u taasik yaʼab kiʼimak óolaleʼ. Baʼaleʼ ¿baʼax unaj u beetaʼal wa taʼaytak u pʼatkuba le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ? ¿Jeʼel wa u páajtal u kaʼa biskubaʼobeʼ? ¿Baʼax jeʼel u yáantik le máaxoʼob taʼaytak u pʼatkubaʼoboʼ?
¿YAAN WA U TAASIK KIʼIMAK ÓOLAL WA TALAMIL?
3, 4. ¿Baʼax jeʼel u yúuchul wa maʼ tu beetik máak le baʼax ku yaʼalik Dios ken u kaxt u núupoʼ?
3 Ken xiʼik utsil tiʼ le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ, ku yantal kiʼimak óolal tiʼob yéetel ku tsʼáaikoʼob nojbeʼenil tiʼ Jéeoba. Baʼaleʼ ken xiʼik kʼaasil tiʼobeʼ jach ku muʼyajoʼob. Le máax meyajtik Dios táan u tuklik u tsʼoʼokol u beeleʼ, jeʼel u bin utsil tiʼ wa ku beetik baʼax ku yaʼalik Dioseʼ. Baʼaleʼ wa maʼ tu beetik baʼax ku yaʼalik Dios utiaʼal u yéeyik u núupeʼ, maʼ kun yantal kiʼimak óolal tiʼ yéetel yaan u muʼyaj. Yaan táankelem paalaloʼobeʼ ku káajal u biskubaʼob yéetel wa máax kex maʼ yanak u jaʼabil tiʼob utiaʼal u tsʼoʼokol u beeloʼobiʼ. Yanoʼob xaneʼ ku jáan tsʼoʼokol u beeloʼob yéetel juntúul máax ku kʼaj óoltikoʼob tiʼ Internet, baʼaleʼ lelaʼ jach yaʼab talamiloʼob ku taasik. Yéetel yanoʼobeʼ ku lúubloʼob tiʼ junpʼéel nojoch kʼeban le táan u biskubaʼoboʼ tsʼoʼoleʼ ku tsʼoʼokol u beeloʼob, baʼaleʼ maʼ xaaneʼ maʼ u kan u yeʼesoʼob tsiikil ichiloʼobiʼ.
4 Yaan máaxoʼob meyajtik Dioseʼ maʼ tu kaxtik u núupoʼob «ichil le oksaj óoloʼoboʼ», bey túunoʼ ku yantal talamil tiʼob tumen maʼ junpʼéeliliʼ u religionoʼobiʼ (1 Cor. 7:39). Wa bey uchaʼaniltechoʼ, kʼáat tiʼ Dios ka u perdonartech yéetel ka u yáantech. Letiʼeʼ maʼatech u luʼsik le talamiloʼob ku taasik le baʼaxoʼob u beetmaj máakoʼ, baʼaleʼ ku tsʼáaik u muukʼil tiʼ le máaxoʼob ku arrepentiroʼob utiaʼal u aktáantkoʼob le talamiloʼoboʼ (Sal. 130:1-4). Ilawil a kiʼimakkúuntik u yóol mantatsʼ, beyoʼ yaan u yantaltech «u kiʼimak óolal Yuumtsil» (Neh. 8:10).
WA JACH TAʼAYTAK U PʼATKUBAʼOB
5. ¿Baʼax maʼ maʼalob ka u tukult le máaxoʼob yaan talamil tiʼob yéetel u núupoʼoboʼ?
5 Le máaxoʼob yaan talamil tiʼob yéetel u núupoʼoboʼ, maʼ xaaneʼ ku tuklikoʼob: «¿Jach wa unaj u seguer in pʼáatal yéetel le máax tsʼáaikten talamilaʼ? Wa ka béeyak in sutik le tiempooʼ jeʼel u tsʼoʼokol in beel yéetel yaanaleʼ». Maʼ xaaneʼ ku tuklikoʼob: «Beyoʼ mix máak kun beetik in muʼyaj. ¿Baʼaxten maʼ tin divorciarkinba? Kex minaʼan baʼax oʼolal, jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ, ¿baʼaxten maʼ tin pʼatik in núup utiaʼal ka yanakten kiʼimak óolal tu kaʼatéen?». Le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ maʼ maʼalob ka u tukultoʼob baʼaloʼob beyaʼ, baʼaxeʼ unaj u kaxtikoʼob u nuʼuktaj Dios yéetel unaj u tsʼáaikoʼob ichil u kuxtaloʼob.
6. Tsol le baʼax tu yaʼalaj Jesús teʼ Mateo 19:9.
6 Wa juntúul máax meyajtik Dios ku divorciarkuba tiʼ u núup kex maʼ tu yoʼolal núupkʼebaneʼ maʼ tu páajtal u kaʼa tsʼoʼokol u beel. Tumen Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Le máax ku pʼatik u yatan, wa maʼ tu yoʼolal núupkʼebaneʼ, yéetel ku tsʼoʼokol u beel yéetel uláakʼ koʼoleleʼ [...] ku núupkʼebantal» (Mat. 19:9). Ichil le tʼaan núupkʼebanoʼ táakaʼan u tusik u núup yéetel yaanal bey xan tuláakal u jejeláasil kʼaakʼas núupkʼeban. Le oʼolal wa juntúul máax meyajtik Dios ku káajal u tuklik u divorciarkuba tiʼ u núup kex mix juntúul tiʼ letiʼob lúubuk tiʼ núupkʼebaneʼ, jach kʼaʼanaʼan u kaxtik u yáantaj yéetel u nuʼuktaj Dios.
7. ¿Baʼax jeʼel u tuklik u maasil ken u yiloʼob u pʼatkuba le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ?
7 Ken u pʼatuba le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ ku chíikpajal maʼ u tsʼaamaj u yóoloʼob u meyajtoʼob Diosiʼ. Apóstol Pabloeʼ ku yaʼalik: «Wa juntúul máak maʼ u yojel u nuʼukt u beel u yotochnáaloʼobeʼ[,] ¿bix jeʼel u páajtal u kanáantik u [múuchʼulil] Jajal Dioseʼ?» (1 Tim. 3:5). Wa juntúul íichamtsil yéetel u yatan ku yaʼalikoʼob táan u meyajtikoʼob Dios, baʼaleʼ ku pʼatkubaʼobeʼ, le máaxoʼob kʼaj óoltmiloʼoboʼ yaan u joʼopʼol u tuklikoʼob maʼatech u beetkoʼob le baʼax ku kaʼanskoʼoboʼ (Rom. 2:21-24).
8. ¿Baʼax ku chíikpajal wa táan u tuklik u pʼatkuba wa u divorciarkuba le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ?
8 Wa juntúul íichamtsil yéetel u yatan okjaʼanajaʼanoʼob táan u tuklik u pʼatkubaʼob wa u divorciarkubaʼobeʼ, leloʼ ku yeʼesik maʼ táan u beetkoʼob baʼax ku yaʼalik Diosiʼ. Maʼ xaaneʼ juntúul tiʼ letiʼob wa tu kaʼatúulaloʼob maʼatech u beetkoʼob le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Wa ku kʼubik u yóoloʼob tiʼ Jéeoba «yéetel tuláakal a puksiʼikʼal[oʼobeʼ]», unaj u páajtal u yutskíintikoʼob le talamil yaantiʼob utiaʼal maʼ u pʼatkubaʼoboʼ (xokaʼak Proverbios 3:5, 6).
9. ¿Baʼax utsil ku taasik le maʼ u jáan pʼatkuba le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ?
9 Yaʼab máaxoʼob ku yilaʼal bey yaan u pʼatkubaʼob kaʼacheʼ tsʼoʼok u yutskíintikoʼob le talamil yaantiʼoboʼ. Le máaxoʼob meyajtik Dios maʼatech u jáan pʼatkubaʼoboʼ ku kʼamkoʼob yaʼab utsiloʼob. Lelaʼ jeʼel u yúuchul wa maʼ junpʼéeliliʼ u religión le íichamtsil yéetel le atantsiloʼ. Apóstol Pedroeʼ ku yaʼalik: «Atantsileʼex, tsʼáabaʼex yáanal u kʼab a wíichameʼex, utiaʼal beyoʼ wa yaan tiʼ letiʼob maʼ táan u yoksaj óoltikoʼob le maʼalob péektsiloʼ, ka kʼuchuk u yoksaj óoltoʼob tu yoʼolal bix a kuxtaleʼex [...], kex maʼ a waʼalikeʼex mix baʼal, le ken u yiloʼob a toj yéetel tsiikil kuxtaleʼex» (1 Ped. 3:1, 2). Bey túunoʼ le baʼaxoʼob maʼalobtak ku beetik le máax meyajtik Diosoʼ, jeʼel u yáantik u núup u kʼam le maʼalob péektsiloʼ. Le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼob ku yilik u yutskíintikoʼob le talamil yaantiʼoboʼ ku tsʼáaikoʼob nojbeʼenil tiʼ Dios yéetel ku taasik kiʼimak óolal tiʼ le íichamtsil, tiʼ le atantsil bey xan tiʼ u paalaloʼob wa yaan.
10, 11. ¿Baʼax talamiloʼob jeʼel u yantal ichil le tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ, baʼaleʼ baʼax jeʼel u yáantkoʼob u yutskíintoʼobeʼ?
10 Yaʼab sukuʼunoʼobeʼ ku yéeyikoʼob juntúul máax okjaʼanajaʼan utiaʼal u tsʼoʼokol u beeloʼob tu yéetel utiaʼal u seguer u lúubloʼob utsil tiʼ Jéeoba. Kex beyoʼ yaan kʼiineʼ jeʼel u kʼexpajal bix u kuxtaloʼobeʼ. Maʼ xaaneʼ le íichamtsil wa le atantsiloʼ jeʼel u yantaltiʼ junpʼéel kʼojaʼanil jeʼex le depresionoʼ. Wa juntúul tiʼ letiʼobeʼ ku pʼatik u jóokʼol kʼaʼaytaj. Jeʼex Linda, * juntúul kiik jach u tsʼaamaj u yóol u meyajt Dios yéetel yaan u paalaloʼobeʼ, tu yilaj bix úuchik u náachtal u yíicham tiʼ Jéeoba tak ka jóoʼsaʼab teʼ múuchʼuliloʼ. ¿Baʼax unaj u beetik le máax meyajtik Dios wa ku yilik bey yaan u pʼatkuba yéetel u núup yoʼolal le baʼaloʼob beyaʼ?
11 Jeʼel u páajtal a tuklikeʼ: «¿Jach wa unaj in wilik maʼ in pʼatkinba tu yéetel?». Mix máak uláakʼ jeʼel u páajtal u chʼaʼtuklik baʼax unaj a beetkeʼ. Baʼaleʼ kex yaanteʼex talamiloʼobeʼ, yaan baʼax unaj a chʼaʼikeʼex en cuentail utiaʼal maʼ jáan pʼatkabaʼex. Jéeobaeʼ jach maʼalob u yilik u chúukpajal u yóol máak u aktáant le talamiloʼob utiaʼal maʼ u pʼatkubaʼoboʼ (xokaʼak 1 Pedro 2:19, 20). Yéetel le Biblia bey xan yéetel le kiliʼich muukʼoʼ, ku yáantik le máax meyajtik utiaʼal u páajtal u yutskíintik le talamil yaantiʼ yéetel u núupoʼ.
JEʼEL U YÁANTKOʼOB MÁAKEʼ
12. ¿Baʼax jeʼel u tuklik le ancianoʼob wa ka k-kʼáat áantaj tiʼoboʼ?
12 Wa táan a aktáantik talamiloʼob yéetel a núupeʼ, unaj a kaxtik u yáantaj le sukuʼunoʼob úuch joʼopʼok u meyajtikoʼob Jéeobaoʼ. Le ancianoʼoboʼ tsʼaʼanoʼob utiaʼal u kanáantoʼob le múuchʼuliloʼ, le oʼolal jeʼel u yáantkechoʼob a wil le tsolnuʼukoʼob ku tsʼáaik le Bibliaoʼ (Hch. 20:28; Sant. 5:14, 15). Maʼ a tuklik wa yaan u xuʼulul u yeʼeskoʼob tsiikil tiʼ teʼex ikil a tsikbaltikeʼextiʼob baʼax talamil yaanteʼex. Ken u yiloʼob taak a kiʼimakkúuntkeʼex u yóol Dioseʼ, yaan u maas yaabiltkeʼexoʼob yéetel yaan u maas taaktal u yáantkeʼexoʼob.
13. ¿Baʼax tsolnuʼukil ku tsʼáaik 1 Corintoiloʼob 7:10 tak 16?
13 Le ken kʼáataʼak áantaj tiʼ le ancianoʼob tumen juntúul sukuʼun wa juntúul kiik maʼ j-Jaajkunaj u núupeʼ, letiʼobeʼ unaj u yeʼeskoʼob tekstoʼob tiʼ jeʼex le tu tsʼíibtaj apóstol Pabloaʼ: «Le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ kin waʼalik[,] tiʼ le atantsiloʼ maʼ u pʼatik u yíicham. Lelaʼ tu jaajileʼ maʼ teen aʼalikiʼ, Yuumtsil aʼalik. Baʼaleʼ wa le atantsil ku pʼatik u yíichamoʼ maʼ unaj u kaʼa tsʼoʼokol u beeliʼ, wa suunak yéetel u yíicham. Bey xan le íichamtsiloʼ maʼ unaj u pʼatik u yataniʼ. [...] Tumen ¿bix jeʼel a wojéeltik, teech atantsilech, wa jeʼel u páajtal a tokik a wíichameʼ? ¿Wa bix jeʼel a wojéeltik, teech íichamtsilech, wa jeʼel u páajtal a tokik a wataneʼ?» (1 Cor. 7:10-16). ¿Máasaʼ jach jeʼel u taasik kiʼimak óolal tiʼ máak wa ka joʼopʼok u meyajtaʼal Jéeoba tumen u núupeʼ?
14, 15. ¿Baʼax oʼolal jeʼel u páajtal u pʼatik u núup juntúul máax meyajtik Dioseʼ, baʼaleʼ baʼaxten unaj u kaxtik u nuʼuktaj Dios ich payalchiʼ?
14 Yaan kʼiineʼ juntúul kiikeʼ jeʼel u chʼaʼtuklik «u pʼatik u yíicham[eʼ]». Yaneʼeʼ tsʼoʼok u pʼatik u yíicham tumen ku beetaʼal loob tiʼ, tumen maʼatech u chaʼabal u meyajtik Dios wa tumen jach junpuliʼ maʼ u kʼáat u tsʼáa baʼaxoʼob kʼaʼabéet ichil u yotochiʼ.
15 U jaajileʼ cada juntúul kun chʼaʼtuklik wa yaan u pʼatik u núup wa maʼ. Baʼaleʼ juntúul máax okjaʼanajaʼaneʼ, unaj u kaxtik u nuʼuktaj Dios ich payalchiʼ. Jeʼex wa táan u tuklik u pʼatik u núup tumen maʼ tu chaʼabal u meyajtik Dioseʼ, maʼalob ka u yil wa maʼ chéen letiʼ maʼ u kʼáat u xok le Bibliaoʼ, maʼ u kʼáat bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ yéetel u jóokʼol kʼaʼaytaj.
16. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-jáan k-divorciartikbaeʼ?
16 Tumen jach nojoch baʼal k-ilik k-bisikba yéetel Dios bey xan tumen k-eʼesik tsiikil tiʼ le tsʼoʼokol beeloʼ, maʼatech k-jáan chʼaʼtuklik k-divorciartikba. Toʼoneʼ k-kʼáat k-kiliʼichkúunt u kʼaabaʼ Dios mantatsʼ. Le oʼolal maʼ unaj k-pʼatik k-núup chéen utiaʼal ka tsʼoʼokok k-beel yéetel yaanaliʼ (Jer. 17:9; Mal. 2:13-16).
17. ¿Tiʼ baʼax súutukiloʼob jeʼel u páajtal u yaʼalaʼaleʼ «Jajal Dioseʼ u tʼanmajoʼon utiaʼal jeetsʼel»?
17 Le máax tsʼokaʼan u beel yéetel juntúul máax maʼatech u meyajtik Diosoʼ, unaj u yilik maʼ u pʼatik u núup. Baʼaleʼ wa kex táan u yilik ka xiʼik utsil tiʼob ku pʼaʼatal tumen u núupeʼ, maʼ unaj u yuʼubik wa tiʼ letiʼ yaan u culpailiʼ. Pabloeʼ ku yaʼalik: «Wa le íichamtsil wa le atantsil maʼ oksaj óolnak u kʼáat u xúumpʼateʼ, u beete. Tiʼ lelaʼ le sukuʼun wa le kiikoʼ minaʼan mix junpʼéel kʼaas, tumen Jajal Dioseʼ u tʼanmajoʼon utiaʼal jeetsʼel» (1 Cor. 7:15). *
KʼUB A WÓOL TIʼ JÉEOBA
18. Kex wa ku chʼaʼtuklik máak u divorciartikuba yéetel u núupeʼ, ¿baʼax utsiloʼob jeʼel u taasik le baʼax ku beetkoʼ?
18 Ken joʼopʼok a wilik a wutskíintik junpʼéel talamil yéetel a núupeʼ kʼáat u yáantaj Jéeoba yéetel kʼub a wóol tiʼ (xokaʼak Salmo 27:14). Linda, le máax tsʼoʼok k-yáax chʼaʼchiʼitikeʼ, kex tu yilaj u yáantik u yíichameʼ ka tsʼoʼokeʼ tu divorciartubaʼob. ¿Chéen kunel wa túun úuchik u tsʼáaik u yóol u yáante? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Maʼatech. Le máaxoʼob il le baʼax úuchtoʼonoʼ tu tsʼáajoʼob cuenta teneʼ tin wóotaj in wáante. Le oʼolal in concienciaeʼ maʼ chiʼichnakiʼ. Tsʼoʼoleʼ u maas maʼalobileʼ tu tsʼáaj tiempo u chʼaʼtuklik in hija u maas meyajtik Jéeoba, u yokjaʼ yéetel u beetkuba x-jaajkunajil tiʼ Jéeoba».
19. ¿Baʼax utsiloʼob jeʼel u taasik u yilik máak u yutskíintik le talamiloʼoboʼ?
19 Uláakʼ juntúul kiik ku kʼaabaʼtik Marilyneʼ jach kiʼimak u yóol úuchuk u kʼubik u yóol tiʼ Dios yéetel yoʼolal le baʼaxoʼob tu beetaj utiaʼal maʼ u pʼatkuba yéetel u yíichamoʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Taakchaj in pʼatik in wíicham tumen maʼatech u tsʼáaik baʼax kʼaʼabéettoʼon yéetel maʼatech u chaʼik in meyajtik Dios. Letiʼ kaʼacheʼ ku meyaj bey ancianoil teʼ múuchʼulil táanil tiʼ u káajal u beetik junpʼéel meyaj tu taasaj yaʼab talamiloʼob tiʼoʼ. Káaj u pʼáatal maʼatech u bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ yéetel xuʼul k-múul tsikbal. Ka beetaʼab junpʼéel nojoch loob tumen le terroristaʼoboʼ jach sajakchajeneʼ ka tin náachkuntinba tiʼ u maasil. Le oʼolal tin tsʼáaj cuenta tak tiʼ teen yaan u culpail le talamiloʼob yanchajtoʼonoʼ. Joʼopʼ k-tsikbal tu kaʼatéen, káaj k-kaʼa xook ich familiail yéetel joʼopʼ k-bin tu kaʼatéen teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Le ancianoʼoboʼ jach tu yeʼesoʼobtoʼon yaabilaj yéetel jach tu yáantoʼonoʼob. Yoʼolal leloʼ, t-utskíintaj le talamiloʼob yaantoʼon kaʼachoʼ, yéetel ka máan kʼiineʼ in wíichameʼ kaʼa tsʼaʼab u beet u ancianoil teʼ múuchʼuliloʼ. Jach talam le baʼax úuchtoʼonoʼ, baʼaleʼ tu tsʼookeʼ kaʼa yanchajtoʼon kiʼimak óolal».
20, 21. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal maʼ k-pʼatikba yéetel k-núup?
20 Kex wa tsʼokaʼan k-beel wa maʼeʼ, kʼaʼabéet maʼ k-chʼaʼik saajkil yéetel unaj k-kʼubik k-óol tiʼ Jéeoba. Wa yaantoʼon wa baʼax talamil yéetel k-núupeʼ, unaj k-ilik k-utskíintik, tumen k-ojel le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ «maʼ kaʼatúuloʼobiʼ, baʼaleʼ juntúuliliʼob» (Mat. 19:6). Yéetel maʼ u tuʼubultoʼoneʼ wa ku chúukpajal k-óol k-meyajt Jéeoba kex k-núup yaanal u religioneʼ, maʼ xaaneʼ ken máanak kʼiineʼ jeʼel u káajal xan u meyajtik Jéeobaeʼ.
21 Bey túunoʼ jeʼel bixak yaniloʼoneʼ, unaj k-ilik k-beetik baʼax maʼalob mantatsʼ, beyoʼ le máaxoʼob maʼatech u meyajtikoʼob Jéeobaoʼ jeʼel u tʼaanoʼob maʼalob tiʼ le baʼaxoʼob k-beetkoʼ. Tsʼoʼoleʼ wa táan k-tuklik k-pʼatikba yéetel k-núupeʼ, unaj k-kʼáatik u yáantaj Dios ich payalchiʼ, unaj k-ilik jach baʼax oʼolal taak k-pʼatik, unaj k-tuukul tiʼ le tsolnuʼukoʼob ku tsʼáaik le Bibliaoʼ yéetel unaj k-kʼáatik áantaj tiʼ le ancianoʼoboʼ. Baʼaleʼ maas unaj k-ilik k-lúubul utsil tu táan Jéeoba yéetel k-eʼesik tsiikil tiʼ le tsʼoʼokol beeloʼ.
[Tsolajiloʼob]
^ xóot’ol 10 Kʼexaʼan le kʼaabaʼobaʼ.
^ xóot’ol 17 Ilaʼak le libro «Pʼáateneʼex tiʼ u yaakunaj Jajal Dios», táan juʼun 219 tak 221.
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[Uláakʼ baʼax ku tsoʼolol teʼ táan juʼun 10]
Le máaxoʼob maʼatech u jáan pʼatkubaʼoboʼ ku kʼamkoʼob yaʼab utsiloʼob
[Uláakʼ baʼax ku tsoʼolol teʼ táan juʼun 12]
Kʼub a wóol tiʼ Jéeoba mantatsʼ yéetel kʼáat u yáantaj
[Foto yaan teʼ táan juʼun 9]
Jéeobaeʼ ku yáantik le máaxoʼob ku tsʼáaik u yóol u yutskíintoʼob le talamil yaantiʼoboʼ
[Foto yaan teʼ táan juʼun 11]
Le múuchʼuliloʼ jach jeʼel u líiʼsik k-óoleʼ yéetel jeʼel u yáantkoʼon k-meyajt Dioseʼ
