Ukusesema Ukwalembwamo Kulafikilishiwa

“Tapali amashiwi nangu yamo pa mashiwi yonse ayasuma ayo Yehova amwebele ayashacitika.”—YOSHUA 23:14.

BUSHE BAIBOLO YAPUSANA SHANI NE FITABO FIMBI? Bashimapepo ba kale balesobela ifintu ifishaleishibikwa bwino kabili ifishalecitika no kucitika. Ifi fine e fyo caba na muno nshiku, ifyo ababuka basobela taficitika. Kwaliba abantu abamona ifilecitika muno nshiku no kusobela ifikacitika ku ntanshi, kabili limo balesha no kusobela ifikacitika mu myaka ya ku ntanshi sana. Nomba ukusesema kwaba mu Baibolo kwena kulalanda fyonse fye kabili lyonse kulafikilishiwa, nangu ca kutila kwalembelwe kale sana.—Esaya 46:10.

ICA KUMWENAKO: Mu ma 500 B.C.E., kasesema Daniele amwene icimonwa icalesobela ukuti abena Grisi bali no kucimfya abena Madai na bena Persia mu nshita fye iinono. Casobelwe no kuti ilyo fye imfumu ya Grisi ‘yali no kukwata amaka,’ e lyo ubufumu bwakwe bwali no ‘kukontoka.’ Nani wali no kupyana iyi imfumu? Daniele alembele ukuti: “Kuli amabufumu yane ukufuma mu luko lwa iko ayakema, lelo tayakabe na maka nga ya iko.”—Daniele 8:5-8, 20-22.

IFYO BAKALEMBA WA LYASHI LYA KALE BALANDAPO: Ilyo papitile imyaka 200 ukutula apo Daniele afwilile, Alekisanda Mukalamba aishileba imfumu ya Grisi. Mu myaka fye 10, Alekisanda alicimfishe ubuteko bwa bena Madai na bena Persia no kutanununa ubuteko bwakwe ukufika fye na ku Mumana wa Indus (uwaba mu calo ca Pakistan). Lelo ilyo ali ne myaka 32 alifwile mu kupumikisha. Pa kulekelesha, kwaishileba inkondo mupepi no mushi wa Ipsus, mu Asia Minor iyalengele ukuti ubufumu bwa kwa Alekisanda bwakanikane. Bacilolo bane abacimfishe muli iyi nkondo e bayakene ubufumu bwa Grisi. Lelo, pali aba tapali nangu umo uwakwatishe amaka nga Alekisanda.

MULETIPO SHANI? Bushe kwaliba icitabo icili conse umwalembwa ukusesema ukwafikilishiwa? Nelyo bushe kuti mwasumina ukutila Baibolo yali-ibela?

[Amashiwi pe bula 4]

“Muli Baibolo mwaba ukusesema . . . ukwingi uko umuntu ashingatila ciba fye nkuma pa kuti kufikilishiwe.”—ICITABO CA A LAWYER EXAMINES THE BIBLE, ICALEMBELE IRWIN H. LINTON

[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 4]

© Robert Harding Picture Library/SuperStock