Dzo kpo yi emenuwo dzi

Dzo kpo yi emenuawo dzi

Ŋutinya, Ke Menye Nyakpakpa O

Ŋutinya, Ke Menye Nyakpakpa O

Ŋutinya, Ke Menye Nyakpakpa O

“Meku nuwo katã me tsitotsito tso gɔmedzedzea me.”​—LUKA 1:3.

MƆ KA NUE BIBLIA TO VOVO LE? Nya wɔdɔɖeamedziwo nɔa glitotowo kple nyakpakpawo me, ke hã womeƒoa nu tso afi si tututu nuwo dzɔ le, ɣeyiɣi si me wodzɔ, kple ame siwo nɔ anyi kpɔ la ŋu o. Gake Biblia ya gblɔ ŋutinya me nya vevi geɖe siwo naa exlẽlawo kana ɖe edzi be “emenyawo nye nyateƒe matrɔmatrɔ.”​—Psalmo 119:160, The Psalms for Today, R. K. Harrison ƒe gɔmeɖeɖe.

ESIA ƑE KPƆÐEŊU: Biblia gblɔ be “Babel-fia Nebukadnezar . . . [kplɔ Yuda Fia] Yoyaxin yi Babel.” Emegbe “Babel-fia Ewil Merodax ɖe Yuda-fia Yoyaxin tso gaxɔ me le ƒe si me wòzu fia.” Eye wògblɔ kpee be, “[Yoyaxin xɔ] gbe sia gbe nuɖuɖu, si wòhiã gbe sia gbe la, tso Babel-fia gbɔ le eƒe agbe me ŋkekewo katã me.”​—2 Fiawo 24:11, 15; 25:27-30.

NU SI ŊU TOMENUKULAWO KE ÐO: Le nu siwo ŋu tomenukulawo ke ɖo le blema Babilon glikpowo domee me la, wokpɔ dziɖuɖu ƒe nuŋlɔɖi siwo wobu akɔnta be wonɔ anyi tso Nebukadnezar II ƒe dziɖuɣi. Woŋlɔ nuɖuɖu siwo wonana gamenɔlawo kple ame bubu siwo nɔ fiaa ƒe dzikpɔkpɔ te la ɖe wo dzi. Wo dometɔ aɖewoe nye “Yaukin [Yoyaxin],” ame si nye “Yahud (Yuda) nyigba ƒe fia” kple eƒe aƒemetɔwo. Ke Ewil Merodax, ame si va xɔ ɖe Nebukadnezar teƒe, ƒe anyinɔnɔ kpɔ ŋu nyaa ya ɖe? Wokpɔ seƒoƒoze aɖe le afi si te ɖe dugã Susa ŋu si dzi woŋlɔ ɖo be: “Babilon Fia Amil-Marduk [Ewil Merodax], si nye Babilon Fia Nebukadnezar ƒe vi la, ƒe fiasã.”

NU KAE NYE WÒ SUSU? Ðe blema subɔsubɔ ŋuti gbalẽ aɖe gali si gblɔ ŋutinyawo pɛpɛpɛ alea? Alo Biblia gome ko wòle nenema?

[Nya si ɖe dzesi si le axa 5]

“[Biblia] ƒe ɣeyiɣi ŋuti kɔntabubuwo kple nya siwo wògblɔ tso teƒewo ŋu la de pɛpɛpɛ, eye kakaɖedzi le wo ŋu wu blemagbalẽ bubuawo katã.”​—A SCIENTIFIC INVESTIGATION OF THE OLD TESTAMENT, SI ROBERT D. WILSON ŊLƆ

[Nɔnɔmetata si le axa 5]

Babilontɔwo ƒe nuŋlɔɖi si dzi Yuda Fia Yoyaxin ƒe ŋkɔ le

[Nɔnɔmetata Tsoƒe si le axa 5]

© bpk, Berlin/Vorderasiatisches Museum, SMB/Olaf M. Tessmer/Art Resource, NY