Kalap go long lista

Kalap go long lista bilong ol tok

Coverdale na Namba Wan Baibel Long Tok Inglis

Coverdale na Namba Wan Baibel Long Tok Inglis

Coverdale na Namba Wan Baibel Long Tok Inglis

NAMBA WAN Baibel ol i bin prinim long tok Inglis i no kolim nem bilong man i tanim ol tok bilong en. Dispela man em Miles Coverdale, na ol i bin prinim Baibel bilong em long yia 1535. Long dispela taim, pren bilong em William Tyndale i stap long kalabus, long wanem, em i bin mekim sampela samting bilong helpim wok bilong tanim Baibel. Long yia bihain ol man i bin kilim i dai Tyndale.

Ol wok bilong Tyndale i stap olsem as bilong wanpela hap bilong Baibel bilong Coverdale. Olsem wanem Coverdale i prinim Baibel em i bin tanim na ol man i no bin kilim em i dai long dispela, maski ol man i bin kilim i dai ol narapela trensleta bilong Baibel? Bihain Coverdale i kamapim wanem samting?

Wok i Kirap

Mama i karim Miles Coverdale long Yorkshire, Inglan, long yia 1488. Em i bin skul long Cambridge University na ol i makim em i kamap pris bilong Misin Katolik long yia 1514. Tisa bilong em Robert Barnes i strongim tingting bilong Coverdale long mekim rifomesen bilong Misin Katolik. Barnes i ranawe lusim Inglan long yia 1528. Inap 12-pela yia bihain, ol bikman bilong lotu i pasim Barnes long pos na kukim em long paia.

Long 1528, Coverdale i autim tok insait long haus lotu na em i sutim tok long ol pasin bilong Misin Katolik em Baibel i no as bilong en, olsem pasin bilong lotuim imis, konpesio, na Misa. Ol man i laik kilim em i dai, olsem na em i ranawe lusim Inglan na i go stap long narapela hap inap olsem 7-pela yia.

Coverdale i stap wantaim William Tyndale long Hamburg, Jemani. Tupela i wok wantaim long kamapim wanpela Baibel em ol man nating i ken ritim. Insait long dispela haptaim, Coverdale i kisim planti skul long Tyndale long wok bilong tanim ol tok bilong Baibel.

Taim Bilong Senis

Ol samting long Inglan i senis. Long yia 1534, King Henry Namba 8 i sakim wok bos bilong pop bilong Misin Katolik long Rom. Na em i orait long dispela tingting olsem olgeta man i mas i gat Baibel long tok Inglis. Bihain, Coverdale i mekim wok bilong tanim Baibel long tok Inglis. Coverdale i save gut tru long mekim tok Inglis, tasol em i no gat wankain save long ol tokples olsem pren na tisa bilong em Tyndale, em man i save gut tru long tok Hibru na tok Grik. Coverdale i stretim na raitim gen Baibel em Tyndale i bin tanim long tok Latin na tok Jeman.

Ol i bin prinim Baibel bilong Coverdale long Inglan long yia 1535, em yia paslain long ol man i kilim i dai Tyndale. Dispela Baibel i gat sotpela hap tok i makim olsem em i dediketim Baibel i go long King Henry. Coverdale i tokim Henry olsem em i no raitim ol futnot bilong Tyndale long dispela Baibel, em ol futnot i stori long ol bilip giaman bilong Misin Katolik na ol man i no amamas long en. Olsem na Henry i tok orait long ol i ken prinim dispela Baibel. Ol samting i stat long senis.

Long yia 1537, ol i bin prinim tupela nupela edisen bilong Baibel bilong Coverdale long Inglan. Long seim yia, ol i bin prinim Matthew’s Bible long taun Antwerp, em Baibel we ol i bungim wok bilong Tyndale na Coverdale, na King Henry i bin tok orait long en.

Nambawan edvaisa bilong king, em Thomas Cromwell, na Cranmer, Asbisop bilong Canterbury, i luksave olsem ol i mas rivaisim gen Matthew’s Bible. Olsem na king i askim Coverdale long mekim dispela wok. Long yia 1539, King Henry i givim tok orait long wokim dispela Baibel—nem bilong en Great Bible bikos em i bikpela Baibel—na king i askim long ol i mas putim dispela Baibel long ol haus lotu bambai olgeta man i ken ritim. Olgeta manmeri i amamas tru long kisim dispela Baibel.

Wok Bilong Coverdale

Bihain long King Henry Namba 8 i dai na Edward Namba 6 i kisim ples bilong em, Coverdale i kamap bisop bilong taun Exeter long yia 1551. Tasol taim Kwin Mary bilong Misin Katolik i kisim ples bilong Edward long yia 1553, Coverdale i save olsem em i mas ranawe i go long Denmak. Bihain em i go sindaun long Swiselan na em i mekim yet wok bilong em. Na tu, em i prinim 3-pela edisen bilong hap bilong Baibel em planti man i kolim olsem Nupela Testamen long tok Inglis we i gat tok Latin long en bilong helpim ol pris pasto long mekim stadi bilong ol.

Wanpela narakain samting long Baibel bilong Coverdale em olsem, em i no putim nem bilong God, “Jehova.” Tyndale i raitim nem bilong God winim 20 taim long Ol Skripsa Hibru em i bin tanim. Long buk Coverdale and His Bibles, J. F. Mozley i tok: “Long 1535, Coverdale i rausim dispela tok [Jehova].” Tasol bihain em i raitim nem bilong God, Jehova, 3-pela taim long Great Bible.

Baibel bilong Coverdale em namba 1 Baibel long tok Inglis we i kamapim Tetragramaton, em 4-pela leta Hibru i makim nem bilong God, na dispela nem i stap wantaim het tok long fran pes. Em i namba 1 Baibel long bungim olgeta narapela rait we i no hap bilong Baibel na putim olsem apendiks bilong Baibel na em i no putim ol namel long ol buk bilong Ol Skripsa Hibru.

Ol trensleta i kamap bihain, ol i bin yusim planti hap tok em Coverdale i bin kamapim. Wanpela eksampel em dispela hap tok “Ples nogut na bikpela tudak” long Song 23, ves 4. Profesa S.  L. Greenslade i tok, dispela tok “marimari” ol i tanim long tok Hibru olsem gutpela-pasin-sori, em i “wanpela spesel tok i makim olsem pasin bilong God long laikim tru ol manmeri bilong em, dispela i narapela long pasin bilong laikim nating tasol o pasin bilong marimari.” Baibel New World Translation of the Holy Scriptures—With References i yusim wankain tok na i putim futnot olsem: “O, ‘laikim na stap gut long narapela.’”

Buk The Bibles of England i tok Great Bible bilong Coverdale “em laspela Baibel ol i bin kamapim long wok bilong tanim Baibel i go long tok Inglis . . . stat long taim we Tyndale i kirapim wok bilong em long tanim tok bilong Nupela Testamen.” I gutpela tru olsem Baibel bilong Coverdale i bin helpim ol man bilong mekim tok Inglis long taim bilong em na ol inap ritim Baibel.

[Ol Piksa long pes 11]

Han kais, Tetragr amaton long fran pes bilong Baibel bilong 1537

[Piksa Kredit Lain long pes 10]

From the book Our English Bible: Its Translations and Translators

[Piksa Kredit Lain long pes 11]

Photo source: From The Holy Scriptures of the Olde and Newe Testamente With the Apocripha by Myles Coverdale