Kon Unsaon Paglahutay sa Namenosang Kita

SI Obed may duha ka anak. Sulod sa 10 ka tuig, siya nagtrabaho sa maluhong hotel sa usa ka dakong siyudad sa Aprika ug wala kaayoy problema sa pagtagana sa panginahanglan sa iyang pamilya. Matag karon ug unya, makabakasyon sila sa nindot nga mga lugar sa ilang nasod. Kining tanan natapos sa dihang nawad-an siyag trabaho kay diyutay na lag kliyente ang hotel.

Sa kapig 22 ka tuig nga pagtrabaho ni Stephen sa usa ka dakong bangko, mitaas ang iyang posisyon. Lakip sa benepisyo nga iyang nadawat mao ang dakong balay, sakyanan, mga sulugoon, ug inilang mga eskuylahan para sa iyang mga anak. Sa dihang gibag-o sa bangko ang pag-organisar sa mga trabahante niini, siya nawad-ag trabaho. “Kami sa akong pamilya nahugno pag-ayo,” matod ni Stephen. “Grabe ang akong kaguol ug kabalaka.”

Dili na bag-o kini nga panghitabo. Tungod sa padayong pagkahugno sa ekonomiya, minilyon ang nawad-an sa ilang maayong mga trabaho. Daghan niadtong nakakitag trabaho ang napugos sa pagdawat ug gamayng suweldo samtang nag-atubang sa nagmahal nga palaliton. Dato man o kabos, walay nasod nga dili maapektohan sa pagkahugno sa ekonomiya.

Gikinahanglan ang Praktikal nga Kaalam

Kon mamenosan ang kita o mawad-ag trabaho, dali kitang malumsan sa negatibong mga hunahuna. Tinuod, dili kalikayan nga ang usa mabalaka. Apan, usa ka maalamong tawo kanhi miingon: “Naluya ka ba sa adlaw sa kasakit? Ang imong kusog diyutay ra.” (Proverbio 24:10) Imbes mabalaka pag-ayo sa pagkahugno sa ekonomiya, kinahanglang buhaton nato ang giawhag sa Pulong sa Diyos: ‘Magtipig ug praktikal nga kaalam.’—Proverbio 2:7.

Bisag ang Bibliya dili giya sa panalapi, ang praktikal nga tambag niini nakatabang sa minilyon sa tibuok kalibotan. Atong susihon ang pipila ka prinsipyo nga naa sa Bibliya.

Kuwentaha ang gasto. Tagda ang giingon ni Jesus sa Lucas 14:28: “Kinsa kaninyo nga buot magtukod ug torre nga dili una molingkod ug kuwentahon ang gasto, aron tan-awon kon siya aduna bay igo aron sa paghuman niini?” Ang pagpadapat niini nga prinsipyo nagpasabot nga maghimog badyet ug sundon kana. Apan sama sa giingon ni Obed, dili kini sayon. “Sa duna pa koy trabaho,” matod niya, “pirme ming mamalit sa supermarket ug mga butang nga wala namo kinahanglana. Wala ra mi magbadyet kay makapalit man gyod mi bisag unsay among gusto.” Ang abanteng pagplano makatabang nga ang namenosang kita igasto sa kon unsay panginahanglan sa pamilya.

Usba ang imong pagkinabuhi. Tinuod nga lisod ang pagkinabuhi nga simple na lang, apan gikinahanglan kini. Usa ka panultihon sa Bibliya nag-ingon: “Maalamon ang tawo nga nakakita sa katalagman ug nagtago sa iyang kaugalingon.” (Proverbio 22:3) “Aron makadaginot, namalhin mi sa akong pamilya sa among kaugalingong balay, mas gamay ug wala pa mahuman,” miingon sa Stephen. “Ang akong mga anak kinahanglang mobalhin sa dili mahalong  mga eskuylahan apan nagtagana gihapog maayong edukasyon.”

Hinungdanon ang bukas nga komunikasyon sulod sa pamilya aron makapasibo sa bag-ong kahimtang. Si Austin, nga 9 ka tuig nga nagtrabaho sa usa ka institusyon sa panalapi sa wala pa mawad-ig trabaho, miingon: “Gisulat namo sa akong asawa ang mga butang nga amo gayong gikinahanglan. Kinahanglang menosan namo ang pagpalit ug mahalong pagkaon, dakog-gastong mga bakasyon, ug wala-kinahanglanang pagpalit ug bag-ong sinina. Nalipay ko nga mikooperar ang akong pamilya.” Siyempre, dili kaayo masabtan sa mga bata kon nganong gikinahanglan ang maong kausaban, apan ingong ginikanan, makatabang mo nila nga makasabot.

Ayaw pamilig trabaho. Kon naanad kag trabaho sa opisina, lagmit malisdan ka sa hagong trabaho. “Morag dili nako madawat ang ubos nga trabaho kay manedyer ko sa una sa usa ka dakong kompaniya,” matod ni Austin. Dili kini ikatingala kay ang Bibliya nag-ingon sa Proverbio 29:25: “Ang pagpangurog tungod sa mga tawo nagadala ug usa ka lit-ag.” Kon magsige kag kabalaka kon unsay hunahunaon sa uban, magkutoy lang ang imong tiyan. Unsay imong himoon aron mabuntog kana nga negatibong panghunahuna?

Ang pagpaubos makatabang. Human mawad-ig trabaho sa hotel, si Obed gitanyagag trabaho sa iyang kanhing kauban sa trabaho nga tag-iyag talyer. Niining trabahoa gikinahanglan ang paglakaw ug lagyo agi sa abogong kadalanan aron makapalit ug pintura ug mga piyesa. Si Obed miingon: “Dili ko ganahan sa akong trabaho pero wa man pod koy kapilian. Ang pagpaubos nakatabang nako sa pagpasibo sa trabaho nga ang suweldo wala ra sa kumingking sa akong madawat sa una apan makasapar sa panginahanglan sa akong pamilya.” Makatabang ba nimo ang susamang panglantaw?

Magmakontento. Ang usa ka diksiyonaryo naghubit sa tawong kontento ingong usa nga “malipayon ug tagbaw sa iyang kahimtang.” Ang maong kahubitan morag dili katuohan sa usa nga nagkalisodlisod. Apan, tagda ang giingon ni apostol Pablo, usa ka misyonaryo nga nakasinatig kawalad-on: “Akong nakat-onan, bisan unsa man ang akong kahimtang, nga magmakontento. Ako makamao gayong magkinabuhi sa kawalad-on, ako makamao gayong magkinabuhi sa kadagaya.”—Filipos 4:11, 12.

Ang atong kahimtang lagmit mas arang-arang, apan niining mag-usab-usab nga panahon, mahimong mas lisod pa kini. Makaayo gayod kanato kon atong sundon ang inspiradong tambag ni Pablo: “Sa pagkatinuod, kini maoy usa ka paagi nga makaganansiyag dako, kining diyosnong pagkamahinalaron inubanan sa pagkakontento. Busa, kon kita adunay makaon ug ikabesti, kita magmakontento na niining mga butanga.” Si Pablo wala mag-ingon nga magtinapolan, kondili iyang gipakita nga atong ibutang sa lugar ang pisikal nga panginahanglan.—1 Timoteo 6:6, 8.

Tuboran sa Tinuod nga Kalipay

Ang tinuod nga kalipay wala mag-agad sa pagbaton sa tanang butang nga gusto nato o sa pagkinabuhing haruhay. Si Jesus mismo ang miingon: “Adunay labaw nga kalipay sa paghatag kay sa pagdawat.” Oo, ang kalipay ug katagbawan naggikan sa paggamit sa atong nabatonan sa pagtabang sa uban ug sa pagdasig kanila.—Buhat 20:35.

Ang atong Maglalalang, si Jehova nga Diyos, nahibalo sa tanan natong panginahanglan. Pinaagi sa iyang Pulong, ang Bibliya, siya nagtaganag praktikal nga tambag nga nakatabang sa daghan sa pagpauswag sa ilang kinabuhi ug sa paglikay sa wala-kinahanglanang kabalaka. Siyempre, dili dihadiha ang mga resulta. Apan si Jesus nagpasalig niadtong nagpadayon ‘sa pagpangita pag-una sa gingharian ug sa pagkamatarong [sa Diyos]’ nga ang tanan nilang inadlaw nga panginahanglan igahatag kanila.—Mateo 6:33.