Skip to content

Skip to table of contents

Mbotukonzya Kupona Amali Masyoonto

Mbotukonzya Kupona Amali Masyoonto

Mbotukonzya Kupona Amali Masyoonto

BA Obed bajisi bana bobilo. Kwamyaka iili kkumi bakali kubeleka muhotela lidula kapati lyamudolopo mpati mu Africa alimwi bakanyina buyumuyumu bwakujanina nzyouyandika mukwasyi wabo. Ciindi aciindi, bakali kukonzya kutola mukwasyi wabo mukweendeenda mumasena mabotu aamucisi. Pele zyoonse eezyi zyakamana ciindi nibakaleka kubeleka akaambo kakuceya kwabantu bakali kuboola kuhotela.

Mumyaka iinda ku 22 njibakabeleka, ba Stephen bakasumpulwa kuba bapati bamubbanki lipati. Akati kazyintu zilibedelede nzyobakapedwe akkampani nkobakali kubeleka zyakali ŋanda mpati, mootokala, babelesi baaŋanda alimwi azikolo zibotu kwakali kwiiya bana babo. Ciindi bbanki nilyakabambulula milimo iicitwa, mulimo wabo wakamana. Ba Stephen bakaamba kuti: “Mebo amukwasyi wangu twakatyompwa kapati. Ndakalimvwa kuusa, kucimwa, alimwi akuyoowa.”

Zyintu eezyi zilacitika-citika. Akaambo kapenzi lyakubula mali nyika yoonse, mamiliyoni aabantu ibakali kubeleka milimo iivwolwa mali manji mwezi amwezi bakamaninwa milimo. Ibanji ibacikonzya kujana mulimo bazumina kuvwola mali masyoonto nokuba kuti zyintu zyadula kapati. Kunyina makani naa cisi cilisumpukide naa pe, zyoonse zilasikilwa mapenzi aakubula mali.

Kuyandika Busongo Bugwasya

Ikuti katuvwola mali masyoonto naa kuti twakaleka kubeleka, tulakonzya kulimvwa kutyompwa kapati. Mubwini muntu takonzyi kulekelalimwi kuyoowa. Nokuba boobo, mwaalumi musongo cimwi ciindi wakaamba kuti: “Na wawizuka mubuzuba bwamapenzi, inguzu zyako zyaceya.” (Tusimpi 24:10) Muciindi cakulibilika kapati ciindi notujisi penzi lyamali, tweelede kucita mbuli mbolitukulwaizya Jwi lya Leza kuti: “Ulayobweda baluleme maanu.”—Tusimpi 2:7.

Nokuba kuti Bbaibbele talili bbuku litutondezya mbwaayeelede kubelesyegwa mali, lulayo lujanika mumo kujatikizya mbotweelede kwaabelesya lwagwasya mamilyoni aabantu nyika yoonse. Atulange-lange njiisyo zimwi Bbaibbele nzyolyaamba.

Amubone mali aayandika. Amulange-lange majwi aa Jesu aajanika mulugwalo lwa Luka 14:28 aakuti: “Nguni wanu uuyanda kuyaka ngazi uutasaanguni kukkala ansi akubona mali aayandika, kutegwa azyibe naa ulijisi mali aakkwana kuyasya alimwi akumanizya ngazi eeyo?” Kubelesya njiisyo eeyo cilakonzya kwaamba kulembelalimwi nzyomuyanda kuula akutabelesya mali aayindilila. Pele mbubwenya mbobakaamba ba Obed, eeci cilakonzya kukatazya. Bakaamba kuti: “Kanditanaleka kubeleka, lyoonse twakali kuula zyintu zinji nzyotwatakali kuyandika. Tiitwakali kulembelalimwi nzyotwakali kuyandika nkaambo twakalijisi mali akuula kufwumbwa ncotwakali kuyanda.” Kuzyibilalimwi zyakuula cilakonzya kugwasya kubelesya mali masyoonto ngomujisi kuula buyo zyintu ziyandika.

Amucince bukkale bwanu. Cakutadooneka, cilakatazya kuzyibila kukkala buumi buuba-uba, pele cilayandika. Kasimpi kamu Bbaibbele kaamba kuti: “Muntu uucenjede, abona mapenzi, ulayuba.” (Tusimpi 22:3) Ba Stephen bakaamba kuti: “Kutegwa tuyobole mali, mukwasyi wangu wakalongela muŋanda yesu nsyoonto alimwi yatakamanide kuyakwa mukati. Bana bakalongela kuzikolo zitaduli pele nkobakali kuyiisya kabotu.”

Kutegwa muzwidilile mubukkale bwanu bupya, cilayandika kubandika abamukwasyi boonse. Ba Austin, bakali kubeleka mubbanki kwamyaka iili fwuka bakaamba boobu kabatanaleka mulimo wabo: “Mebo abakaintu bangu twakakkala ansi akulemba zyintu nzyotwakali kuyandika ncobeni. Twakacesya mali ngotwakali kubelesya kuula zyakulya, zyakulikondelezya, alimwi azisani. Ndilikkomene kuti bamukwasyi wangu bakazumina kucinca bukkale munzila iili boobu.” Masimpe kuti bana tabakonzyi kumvwisya kaambo ncokuyandika kucinca bukkale, pele nobazyali mulakonzya kubagwasya kumvwisya ncocili boobu.

Amulibambile kubeleka mulimo uuli woonse. Ikuti naa mwakazyibila mulimo wamuofesi, inga camuyumina kubeleka mulimo uutali wamuofesi. Ba Austin bakaamba kuti: “Cakandiyumina kuzumina milimo yaansi nkaambo ndakalizyibide kubeleka mukkampani mpati kandili mupati wamulimo.” Eeci tacigambyi kweelana ancolyaamba Bbaibbele mulugwalo lwa Tusimpi 29:25: “Kuyoowa muntu kulateya kakole.” Lyoonse kuyeeya nzyobaamba bamwi takukapi kuti mube amali aayandika kutegwa mujanine mukwasyi wanu cakulya. Ncinzi cikonzya kumugwasya kutayeeya boobu?

Kulicesya kulagwasya. Nibakacileka kubeleka muhotela, ba Obed bakatalika kubelekela muntu ngobakali kubelekalimwi iwakajisi kkampani iibamba myootokala. Mulimo ooyu wakali kubikkilizya kweenda misinzo milamfwu mumigwagwa iitajisi taala kuyandaula penti yakupentya myootokala azyintu zimwi. Ba Obed bakaamba kuti: “Tiindakali kuuyanda mulimo wangu, pele tiindakali kukonzya kujana uumbi mulimo mubotu. Kulicesya kwakandigwasya kucinca akutalika kubeleka mulimo uuvwolwa mali masyoonto kwiinda ngondakali kuvwola kaindi, pele aakkwana kuula nzyobayandika bamukwasyi wangu.” Mulakonzya kugwasyigwa kuti mwazilanga munzila iili boobu zyintu.

Amukkutile. Bbuku limwi lipandulula mabala lipandulula muntu uukkutila kuti muntu “uukkomene alimwi uuzumina bukkale mbwajisi.” Bupanduluzi oobu bulakonzya kulibonya mbuli kuti tabugwasyi kumuntu uujisi penzi lyamali. Aboobo, amuyeeye majwi aa mwaapostolo Paulo, mumisyinali iwakazyi ncocaamba kubula: “Ndakaiya kukkutila anzyondijisi kufwumbwa mubukkale mondibede. Ndilizyi mbocibede kubulilwa zyakulya alimwi ambocibede kuba azyintu zinji.”—Bafilipi 4:11, 12.

Bukkale bwesu ambweni bulakonzya kuba kabotu, pele muziindi ezino zicinca-cinca bulakonzya kukatazyila limwi. Tulakonzya kugwasyigwa ncobeni kuti twalubikkila maano lulayo lwa Paulo lwakuti: “Ncobeni, kuli mpindu mpati mukubelekela Leza cakulyaaba, ikuti naa twakkutila azyintu nzyotujisi. Aboobo twanoojisi cakulya azyakulivwumba, tunookkutila azyintu eezyi.” Kakunyina kukulwaizya kuba batolo, Paulo wakali kutondezya mbociyandika kubikka zyintu ziyandika zyakumubili mubusena bweelede.—1 Timoteyo 6:6, 8.

Nkolujanwa Lukkomano Lwini-lwini

Lukkomano lwini-lwini talubooli akaambo kakuba azyintu zyoonse nzyotuyanda naa akaambo kakupona buumi bubotu. Jesu nguwakaamba kuti: “Kupa kulakkomanisya kapati kwiinda kutambula.” Masimpe, lukkomano lwini-lwini akukkutila zilaboola akaambo kakubelesya zyintu nzyotujisi kugwasya bamwi alimwi akubakulwaizya.—Milimo 20:35.

Mulengi wesu, Jehova Leza, ulizizyi zyoonse nzyotuyandika. Kwiinda mu Jwi lyakwe, Bbaibbele, ulapa lulayo lubotu lwagwasya bantu banji kusumpula buumi bwabo alimwi akutalibilika kapati. Masimpe ngakuti bubotu tabukonzyi kulibonya mpoonya-mpoonya naa kumana penzi lyamali ndyajisi muntu munzila iigambya. Pele Jesu wakasyomezya baabo bazumanana ‘kusaanguna kuyandaula Bwami abululami bwa [Leza]’ kuti bayoopegwa zyoonse nzyobayandika zyabuzuba abuzuba.—Matayo 6:33.