Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

Umo Mungacitira Para Muli na Ndalama Zicoko

Umo Mungacitira Para Muli na Ndalama Zicoko

Umo Mungacitira Para Muli na Ndalama Zicoko

OBED wali na ŵana ŵaŵiri. Kwa vilimika 10 wakagwirapo nchito ku hotelo yapacanya mu msumba unyake ukuru muno mu Africa. Panyengo iyi wakasuzgikanga yayi kupwelelera mbumba. Nyengo zinyake wakatoranga holide kuluta ku malo ghakusungirako vinyama kuti wakasangwe na mbumba yake. Kweni makasitomara ghakati ghamba kucepa ku hotelo iyi ŵakamulekeska nchito ndipo vyose ivi vikamara.

Stephen wakagwirapo nchito ku Banki yikuru kwa vilimika vyakujumpha 22 ndipo pamasinda ŵakamukwezga pa nchito. Vinthu vikamwenderanga makora cifukwa wakaŵa na nyumba yikuru, galimoto, ŵanchito, ndipo ŵana ŵake ŵakasambiranga ku masukulu ghapacanya. Ndipouli, apo ŵabanki ŵakamba kunozgaso kendeskero ka vinthu, Stephen nchito yikamumalira. Stephen wakati, “Ine na mbumba yane tikasoŵa pakukora. Nkhamba kuwona cilicose kuŵa ciheni, vikaniŵinya, ndipo nkhaŵa wakwenjerwa.”

Vinthu vyanthena ivi vikucitika kanandi waka. Cifukwa ca suzgo la vyacuma, ŵanthu ŵanandi awo ŵakaŵa pa nchito ziwemi ŵakuŵalekeska nchito. Ndipo ŵanandi awo ŵakusanga nchito ni awo ŵakuzomera kupokera ndalama zicoko, nangauli vinthu vikukwera mtengo zuŵa na zuŵa. Pa caru capasi palije caru ico cikuleka kukhwaskika na masuzgo gha vya ndalama, kwali nchisambazi panji yayi.

Vinjeru Vikukhumbikwa

Para ndalama yacepa nkhongono panji para nchito yatimalira tingamba kutaya mtima na kwamba kuŵa na maghanoghano ghaheni. Ndipouli, vingacitika yayi kuti munthu walekerethu kwenjerwa. Kweni munthu munyake wavinjeru wakati: “Usange ukulopwa mu zuŵa la soka nkhongono zako nzicoko.” (Zintharika 24:10) M’malo mwa kwenjerwa comene na masuzgo gha vya ndalama, tikwenera kucita ivyo Mazgu gha Ciuta ghakuticiska. Ghakuti tikwenera kuŵa na “vinjeru viwemi.”—Zintharika 2:7.

Nangauli Baibolo ni buku lakulongosora vya ndalama yayi, kweni lili na ulongozgi uwo wawovwira ŵanthu ŵanandi pa caru cose. Tiyeni tiwone zinyake mwa fundo izo Baibolo likuyowoya.

Pendeserani Mtengo. Pa Luka 14:28, Yesu wakati: “Ni njani wa imwe uyo wakukhumba kuzenga cigongwe kwambura kukhala dankha pasi na kupendesera mtengo, kuti wawone usange wali nazo zakukwana kuti wacimalizge?” Kuti tilongore kuti tikulondezga fundo iyi tikwenera kupanga bajeti na kucita mwakuyana na bajeti yithu. Nga umo Obed wakulongosolera, kucita nthena kungaŵa kwakusuzga. Iyo wakati: “Pambere nindaleke nchito, kanandi tikagulirangamo bweka vinthu cikuru tavisanga. Tikacitanga bajeti yayi cifukwa ndalama zikaŵanga zinandi ndipo tikagulanga cilicose ico takhumba.” Kucitirathu bajeti kukovwira kuti na ndalama zicoko izo zilipo, mugulire vinthu vyakuzirwa pera mu mbumba.

Sinthani Vinthu Vinyake. Nangauli nchakusuzga kukhala na umoyo wambura kukhumba vinandi, kweni nkhwakovwira. Ntharika yinyake ya mu Baibolo yikuti: “Uyo wakughanaghana makora wakuwona ulwani na kubisama.” (Zintharika 22:3) Stephen wakati: “Kuti vinthu vitiyendere makora, tikasamira mu nyumba yithu yicoko iyo yikaŵa yambura kumara. Ŵana ŵakamba kusambira ku masukulu gha ndalama zicokoko kweni zakusambizga makora.”

Kuti vimwenderani makora nga ni mbumba, nchakuzirwa kudumbiskana kuti waliyose wazgoŵere umoyo wambura kukhumba vinandi. Pambere nchito yindamumalire, Austin uyo wakagwirapo nchito ku wupu wakuwona vya ndalama kwa vilimika 9 wakati: “Ine na muwoli wane tikakhalanga pasi na kulemba vinthu ivyo tikakhumbanga nadi. Tikacepeskako kugura vyakurya vyakudura, kuluta ku maholide agho ghangatimalira ndalama zinandi, kweniso kuguliramo bweka malaya ghakudura. Ndine wakukondwa comene cifukwa mbumba yane yikakoleranako nane pa kusintha uku.” Nangauli nchakusuzga kuti ŵana ŵapulikiske cifukwa ico vinthu vyasinthira, kweni mungaŵawovwira kuti ŵapulikiske.

Nozgekani Kugwira Nchito Ziphya. Para mukazgoŵera nchito za mu ofesi, kugwira nchito za mawoko kungawoneka nga ni mphingo. Austin wakati: “Cikaniŵira cakusuzga comene kuzomera nchito zapasi cifukwa nkhazgoŵera kuŵa bwana pa nchito zapacanya.” Mwakuyana na ivyo Baibolo likuyowoya nchakuzizika yayi kuti munthu waghanaghane nthena. Cifukwa lemba la Zintharika 29:25 likuti: “Kopa ŵanthu kukuthya msampha.” Manyani kuti mbeŵa ya soni yikafwira ku khululu, ntheura kopa ŵanthu kungamovwirani yayi kuti musange cakurya ca mbumba yinu. Kasi nchivici cingamovwirani kuti mumazge maghanoghano ghaheni agha?

Kujiyuyura nkhwakuzirwa comene. Obed wati waleka nchito, munyake uyo ŵakagwiliranga lumoza nchito wakamucema kuti wagwirenge ku malo ghake ghakunozgerako magalimoto. Pa nchito iyi wakeneranga kwenda mtunda utali mu msewu wa fuvu kuti wakagure penti na vinthu vinyake. Obed wakati: “Nangauli nchito iyi nkhayikhumbanga yayi, kweni pakaŵavya cakuti ningacita kuti vinthu visinthe. Kujiyuyura kukanovwira comene kuti nizgoŵere nchito ya malipiro ghacoko comene iyi. Malipiro agha ghakaŵa ghakukwana kugura vyakukhumbikwa mu mbumba.” Kasi namwe mukughanaghana kuti kucita nthena kungamovwirani?

Ŵani Ŵakukhorwa. Dikishonare yinyake yikuti munthu wakukhorwa ni uyo “wakukondwa kweniso wakukhorwa na umo vinthu viliri.” Kwa munthu uyo wali na suzgo likuru la vya ndalama, cingamuŵira cakusuzga kugomezga mazgu agha. Kweni wonani mazgu agho mpositole Paulosi wakayowoya apo wakati: “Nasambira kukhorwa mwakuyana na umo vinthu vingaŵira kwa ine. Nkhumanya nadi umo ningakhalira na tucoko waka, nkhumanya nadi umo ningaŵira na vinandi.”—Ŵafilipi 4:11, 12.

Taŵanji ŵa ise vinthu vingaŵa kuti viliko makora kweni pakuti tili mu nyengo izo zikusintha, vinthu vingafika paheni. Tingasanga candulo usange tingalondezga ulongozgi wa Paulosi wakuti: “Nadi, kusopa Ciuta mwakujipeleka uku pamoza na kukhorwa, ni nthowa yakusangira candulo cikuru. Ntheura, pakuŵa na vyakurya ndiposo vyakuvwara na nyumba, tiŵenge ŵakukhorwa na vinthu ivi.” Paulosi wakakhuŵilizganga ukata yayi, kweni wakayowoyanga waka umo ŵanthu ŵangacitira kuti ŵaŵikenge vinthu vyakuthupi pa malo ghakwenelera.—1 Timote 6:6, 8.

Uko Mungasanga Cimwemwe Canadi

Munthu wakusanga cimwemwe canadi para wajiwunjikira cilicose ico wakhumba yayi, nesi kuŵa na umoyo wapacanya panji mazaza. Yesu wakati: “Muli kukondwa kukuru mu kupeleka kuluska mu kupokera.” Tikuŵa na cimwemwe ndiposo kukhorwa para tikovwira ŵanji na ivyo tili navyo kweniso para tikukhozga ŵanji.—Milimo 20:35.

Mlengi withu Yehova Ciuta, wakumanya makora ivyo tikusoŵerwa. Kwizira mu Mazgu ghake Baibolo, wakupeleka ulongozgi uwo wawovwira ŵanandi kusintha umoyo wawo na kuŵawovwira kuti ŵaleke kwenjerwa comene. Ndipouli, pangatora nyengo kuti vinthu viŵe makora. Kweni Yesu wakasimikizgira awo ŵakulutilira “kupenja dankha ufumu na urunji [wa Ciuta]” kuti vinthu vyose ivyo ŵakukhumba ŵapikenge.—Mateyu 6:33.