Ndi Ngani Tshumelo Ya Yehova I Tshi Fanela U Ḓa U Thoma?
Ndi Ngani Tshumelo Ya Yehova I Tshi Fanela U Ḓa U Thoma?
“Mulomo wanga nga u ḓi amba u lulama hau, nga u ḓi bula misi yoṱhe u tshidza hau.”—PS. 71:15.
NI ḒO ARAVHA HANI?
Ndi mini zwe zwa ita uri Noaxe, Mushe, Yeremia, na Paulo vha ite uri tshumelo ya Yehova i ḓe u thoma vhutshiloni havho?
Ndi mini zwine na fanela u zwi ṱolisisa u itela u vhona nḓila ine na shumisa ngayo tshifhinga tshaṋu?
Ndi ngani no ḓiimisela u ita uri tshumelo ya Yehova i ḓe u thoma vhutshiloni haṋu?
1, 2. (a) Muthu ane a ḓiṋekedza kha Yehova u vha a tshi khou sumbedza mini? (b) Ri nga vhuyelwa hani nga u ṱolisisa phetho dze dza itwa nga Noaxe, Mushe, Yeremia, na Paulo?
MUSI ni tshi vha mutevheli wa Yesu o ḓiṋekedzaho a lovhedzwa, ni vha no dzhia vhukando ha ndeme vhukuma. U ḓiṋekedza haṋu kha Mudzimu ndi phetho ya ndeme vhukuma ine na ḓiitela yone. Zwi tou nga ni vha ni tshi khou vhudza Yehova uri: ‘Ndi ṱoḓa u tshi vha Muṋe wanga kha masia oṱhe a vhutshilo hanga. Ndi mushumeli wau. Ndi ṱoḓa u tshi mmbudza nḓila ine nda fanela u shumisa ngayo tshifhinga tshanga, uri zwine zwa fanela u ḓa u thoma vhutshiloni hanga ndi zwifhio na uri ndi fanela u shumisa hani thundu yanga na vhukoni hanga.’
2 Arali ni Mukriste o ḓiṋekedzaho, no fulufhedzisa Yehova zwenezwi. Ni fanela u khoḓiwa nga phetho yaṋu ngauri no ita zwithu zwavhuḓi zwo teaho. Naho zwo ralo, u ṱhogomela uri Yehova ndi Muṋe waṋu zwi katela mini malugana na nḓila ine na shumisa ngayo tshifhinga tshaṋu. Tsumbo ya Noaxe, Mushe, Yeremia, na muapostola Paulo dzi ḓo ri thusa uri ri kone u ṱolisisa mbudziso yeneyi. Muṅwe na muṅwe wavho o vha e mushumeli wa Yehova o ḓikumedzaho tshoṱhe khae. Vhuimo havho vhu a fana na hashu. Phetho dze vha dzi ita malugana na zwine zwa ḓa u thoma vhutshiloni havho dzi nga ri ṱuṱuwedza uri ri ṱolisise nḓila ine ra shumisa ngayo tshifhinga tshashu.—Mat. 28:19, 20; 2 Tim. 3:1.
MUSI HU SA ATHU ḒA MAḒI MAHULU
3. Zwe zwa itea misini ya Noaxe zwi fana hani na zwine zwa khou itea ṋamusi?
3 Yesu o vhambedza zwe zwa itea misini ya Noaxe na zwine zwa khou itea misini yashu. O ri: “Hone, Murwa-muthu a tshi vhuya, zwi ḓo nga misi iḽa ya Noaxe.” Vhathu vho vha “vha tshi ḽa, vha tshi nwa, vha tshi dzea, vha tshi dzewa, Noaxe a vhuya a dzhena gungwani; vha si sedze tshithu ha vhuya ha ḓa maḓi mahulu a vha fhedza.” (Mat. 24:37-39) Vhathu vhanzhi ṋamusi a vha ṱhogomeli u ṱavhanyiswa ha zwifhinga zwine ra khou tshila khazwo. A vha ṱhogomeli tsevho dzine dza huwelelwa nga vhashumeli vha Mudzimu. Vhanzhi vha ita na u humbula uri Mudzimu a nga si dzhenelele kha mafhungo a vhathu—samusi na vhathu vha misini ya Noaxe vho vha vha tshi humbula nga u ralo. (2 Pet. 3:3-7) Naho zwo ralo, Noaxe o shumisa hani tshifhinga tshawe naho vhathu vha misini yawe vha songo thetshelesa tsevho dzawe?
4. Noaxe o shumisa hani tshifhinga tshawe musi o no wana ndaela i bvaho ha Yehova, nahone ndi ngani?
4 Musi o no vhudzwa nga ha zwine Mudzimu a ṱoḓa u zwi ita nahone o no wana ndaela yawe, Noaxe o fhaṱa gungwa u itela u tsireledza vhathu na zwipuka. (Gen. 6:13, 14, 22) Noaxe o dovha a huwelela na khaṱhulo ya Yehova i re tsini. Muapostola Petro o amba uri Noaxe o vha e “muhuweleli wa u luga,” zwine zwa sumbedza uri o lwela u thusa vhahura vhawe u pfesesa uri mafhungo eneo ndi a ndeme vhukuma. (Vhalani 2 Petro 2:5.) Naa ni vhona u nga zwo vha zwi tshi ḓo vha vhuṱali uri Noaxe na muṱa wawe vha shumise tshifhinga tshavho u itela u thoma bindu, u bvelela u fhira khonani dzavho, kana u tshila vhutshilo ha u kapula mapfura nga lebula? Na khathihi! Samusi vho vha vha tshi ḓivha zwine zwa ḓo itea, vho iledza zwithithisi zwo raloho.
PHETHO DZA MUKOLOLO WA EGIPITA
5, 6. (a) Pfunzo ye Mushe a i wana yo vha yo itelwa uri a lugele mini? (b) Ndi ngani Mushe o hana zwibuli zwe a ṋewa zwone ngei Egipita?
5 Zwino ri ḓo haseledza tsumbo ya Mushe. O aluselwa pfamoni ya Egipita sa murwa wa ṅwananyana wa Farao. Musi a tshee muṱuku, o funzwa “vhuṱali hoṱhe ha Vha-Egipita.” (Mish. 7:22; Ek. 2:9, 10) Pfunzo yeneyo yo vha yo itelwa uri a lugele u shuma pfamoni ya Farao. O vha a tshi nga vha muthu wa bvumo kha muvhuso we wa vha u na maanḓa u fhira yoṱhe nga tshenetsho tshifhinga, e na zwithu zwoṱhe zwi vhonalaho, ndugelo, na zwithu zwa u ḓitakadza zwi tshimbidzanaho na u vha kha vhuimo honoho. Fhedzi, naa tshipikwa tsha Mushe ho vha hu u ḓiphina nga zwenezwo zwithu?
6 Nga nṱhani ha zwe a zwi gudiswa nga vhabebi vhawe vha vhukuma musi a tshee muṱuku, zwi vhonala uri Mushe o vha a tshi ḓivha zwe Yehova a zwi fulufhedzisa vhomakhulu-kuku wawe Abrahamu, Isaka na Yakobo. Mushe o vha e na lutendo kha eneo mafulufhedziso. U fanela u vha o humbula zwavhuḓi nga ha vhumatshelo hawe na nga ha u fulufhedzea hawe kha Yehova. Nga zwenezwo, musi hu tshi swika tshifhinga tsha u nanga arali a tshi ṱoḓa u vha mukololo wa Egipita kana u vha phuli ya Muisiraele, o nanga u ita mini? Mushe o nanga “u ṱhuphea na vhathu vha Mudzimu, a nyadza u ḓi-phiṋa nga zwivhi vhutshiloni vhuno.” (Vhalani Vha-Heberu 11:24-26.) Nga murahu, o tevhela vhulivhisi ha Yehova malugana na nḓila ine a fanela u shumisa ngayo vhutshilo hawe. (Ek. 3:2, 6-10) Ndi ngani Mushe o ita nga u ralo? Ndi nga nṱhani ha uri o vha a tshi tenda mafulufhedziso a Mudzimu. Nahone o vha a tshi zwi ḓivha uri bvumo naho ḽi ḽifhio ḽe a vha a tshi ḓo vha naḽo Egipita ndi ḽa tshifhinganyana. Vhukuma, nga murahu lushaka lwonolwo lwo mbo ḓi rwiwa nga ṱhamu dza fumi dzi bvaho ha Mudzimu. Naa hu na zwine vhashumeli vha Yehova vha musalauno vho ḓiṋekedzaho khae vha nga zwi guda kha enea mafhungo? Yehova na tshumelo yawe ndi zwone zwine zwa fanela u ḓa u thoma vhutshiloni hashu, hu si mushumo wa u ḓitshidza kana u kuvhanganya zwithu zwi vhonalaho zwa ḽino shango.
YEREMIA O VHA A TSHI ḒIVHA ZWINE ZWA ḒO ITEA
7. Vhuimo ha Yeremia vhu fana hani na hashu?
7 Muṅwe muthu we a rangisa phanḓa tshumelo ya Yehova ndi muporofita Yeremia. Yehova o laedza Yeremia muporofita wawe uri a huwelele mulaedza wa khaṱhulo malugana na vhugunei ha ngei Yerusalema na Yuda. Yeremia o tshila ‘maḓuvhani a vhufhelo.’ (Yer. 23:19, 20) O vha a tshi zwi ḓivha zwavhuḓi uri shango ḽe a vha a tshi khou tshila khaḽo ḽi ḓo fheliswa hu si kale.
8, 9. (a) Ndi ngani mavhonele a Baruki o vha a tshi tea u khakhululwa? (b) Ndi mini zwine ra fanela u zwi humbula musi ri tshi ita nzudzanyo vhutshiloni?
8 Yeremia o ita mini u tendelana na zwine a zwi tenda? Ho ngo lingedza u fhaṱa vhumatshelo hawe shangoni ḽeneḽo ḽe ḽa vha ḽi tshi ḓo fheliswa. U ita zwenezwo zwo vha zwi tshi ḓo vha vhutsilu. Naho zwo ralo, nga tshiṅwe tshifhinga Baruki muṅwaleli wa Yeremia o kundwa u pfesesa tshifhinga tshee a vha a tshi khou tshila khatsho. Nga zwenezwo, Mudzimu o hevhedza Yeremia uri a vhudze muṅwaleli wawe uri: “U ḓivhe zwauri ndi thutha zwe nda fhaṱa; ndi tupula zwe nda sima; ndi zwine nda ita shango ḽoṱhe. Zwino iwe u itela’ni U tshi diṱoḓela zwihulwane? U songo zwi ṱoḓa. U ḓivhe zwauri ndi ḓisa khombo kha ṋama yoṱhe . . . á vha iwe ndi U ṋea vhutshilo hau, uri hoṱhe hune nda ḓo U isa U bve wo tou shavha naho’.”—Yer. 45:4, 5.
9 A ri ḓivhi uri ndi zwifhio zwithu “zwihulwane” zwe Baruki a vha a tshi khou ḓiṱoḓela zwone. * Naho zwo ralo, ri a zwi ḓivha uri ndi zwithu zwe zwa vha zwi sa ḓo mu thusa kha vhumatshelo hawe, zwithu zwe zwa vha zwi tshi ḓo lovha musi Vhababele vha tshi kunda Yerusalema nga 607 B.C.E. Naa hu na zwine ra zwi guda kha enea mafhungo? Ri fanela u ita nzudzanyo malugana na vhumatshelo u itela uri ri kone u vha na ṱhoḓea dza vhutshilo. (Mir. 6:6-11) Fhedzi naa zwi ḓo vha vhuṱali u fhedza tshifhinga tshashu tshinzhi na maanḓa ri tshi khou tovhola zwithu zwine zwa ḓo lovha? Ndi ngoho uri ndangulo ya Yehova i bvela phanḓa i tshi khou dzudzanya u fhaṱwa ha Holo dza Muvhuso ntswa, ofisi dza madavhi, i itshi ita na dziṅwe thandela dza lwa ṱaḓulu. Fhedzi dzenedzi nzudzanyo ndi dza ndeme ngauri dzi tikedza Muvhuso wa Mudzimu. Nga zwenezwo, musi vhashumeli vha Yehova vha tshi ita nzudzanyo vhutshiloni, Muvhuso wa Mudzimu ndi wone une wa fanela u ḓa u thoma vhutshiloni havho. Naa ni a tenda tshoṱhe mbiluni yaṋu uri ni khou ‘ṱoḓa muvhuso wa Yehova na u luga hawe u thoma’?—Mat. 6:33.
“ZWOṰHE . . . NDO ZWI ITA ZWITSHAKATSHAKA”
10, 11. (a) Paulo o vha a tshi fhisetshela mini musi a sa athu vha Mukriste? (b) Ndi ngani tshipikwa tsha Paulo tsho shanduka tshoṱhe?
10 Zwino kha ri haseledze tsumbo ya muapostola Paulo. Musi a sa athu vha Mukriste, o vha a tshi vhonala sa muthu ane a ḓo vha na vhumatshelo havhuḓi. O vha o guda Mulayo wa Tshiyuda, nahone mugudisi wawe o vha e muḓivhalea nga tshenetsho tshifhinga. Tshifhe muhulu wa Vhayuda o vha a tshi mu fulufhela nahone a mu ṋea mushumo wa ndeme. Nahone o vha a tshi khou ita mvelaphanḓa yavhuḓi vhukuma kha vhurereli ha Tshiyuda u fhira vhathu vhanzhi vha thangana yawe ya murole. (Mish. 9:1, 2; 22:3; 26:10; Vha-Gal. 1:13, 14) Naho zwo ralo, zwenezwo zwoṱhe zwo mbo ḓi shanduka musi Paulo a tshi ṱhogomela uri Yehova o vha a si tsha fhaṱutshedza lushaka lwa Vhayuda.
11 Paulo o zwi ṱhogomela uri mushumo wawe kha maitele a Tshiyuda a si wa ndeme kha Yehova, na uri lushaka lwonolwo a lu na vhumatshelo havhuḓi. (Mat. 24:2) Paulo we a vha e Mufarisei u thomani o vha a tshi vho pfesesa ndivho dza Mudzimu nahone a tshi zwi ḓivha uri mushumo wa u huwelela ndi ndugelo khulwane, nahone o amba uri zwe zwa vha zwi tshi ḓa u thoma vhutshiloni hawe kale u vho zwi dzhia sa “zwitshakatshaka” kana mathukhwi. Paulo o litsha u tovhola maitele a Tshiyuda, nahone vhutshilo hawe hoṱhe kha ḽifhasi o vhu kumedzela u huwelela mafhungo maḓifha.—Vhalani Vha-Filipi 3:4-8, 15; Mish. 9:15.
ṰOLISISANI ZWINE ZWA ḒA U THOMA VHUTSHILONI HAṊU
12. Ndi mini zwe Yesu a livhisa ṱhogomelo khazwo musi o no lovhedzwa?
12 Noaxe, Mushe, Yeremia, Paulo, na vhaṅwe vhanzhi vha ngaho vhenevha vho fhedza tshifhinga tshavho tshinzhi vha tshi khou tovhola zwithu zwa lwa muya. Ndi tsumbo dzavhuḓi kha riṋe. Ngoho ndi uri Yesu ndi ene tsumbo yavhuḓi nga maanḓa kha vhashumeli vhoṱhe vha Yehova vho ḓiṋekedzaho. (1 Pet. 2:21) Musi o no lovhedzwa, Yesu o kumedza vhutshilo hawe hoṱhe ha kha ḽifhasi u itela u huwelela mafhungo maḓifha na u hulisa Yehova. Mukriste ane a dzhia Yehova e Muṋe wawe u fanela u ita vhungoho ha uri tshumelo i vhe yone ine ya ḓa u thoma vhutshiloni hawe. Naa u shumela Yehova ndi zwone zwine zwa ḓa u thoma vhutshiloni haṋu? Ri nga ita hani zwo engedzeaho tshumeloni ya Yehova, ra dovha ra kona u hwala vhuḓifhuleli hashu nga nḓila yo teaho?—Vhalani Psalme ya 71:15; 145:2.
13, 14. (a) Vhakriste vhoṱhe vho lovhedzwaho vha khou ṱuṱuwedzwa uri vha humbule nga ha mini? (b) Ndi u fushea ha mufuda-ḓe hune vhathu vha Mudzimu vha nga ḓiphina ngaho?
13 Tshifhinga tshoṱhe ndangulo ya Yehova i dzulela u ṱuṱuwedza Vhakriste uri vha rabele na u humbula nga ho dzikaho nga ha u dzhenela tshumelo ya vhuvulanḓila. Zwiimo zwa vhaṅwe vhashumeli vha Yehova vha fulufhedzeaho a zwi vha tendeli u fhedza awara dza 70 ṅwedzi muṅwe na muṅwe vha tshi khou ita mushumo wa u huwelela. A vho ngo fanela u ḓivhona mulandu nga nṱhani hazwo. (1 Tim. 5:8) Fhedzi hu pfi mini nga zwiimo zwaṋu? Naa ni nga kona u vha muvulanḓila?
14 Elekanyani nga ha dakalo ḽe vhathu vhanzhi vha Mudzimu vha vha ṋalo tshifhingani tsha Tshihumbudzo tsha uno ṅwaha. Nga ṅwedzi wa March ho vha na ndugiselelo yo khetheaho ya uri vhathu vha khethe arali vha tshi ḓo kona u vha vhavulanḓila vha u thusa vhane vha ḓo fhedza awara dza 30 kana dza 50 tshumeloni ya tsimu. (Ps. 110:3) Vhathu vha dzimilioni vho ṱanganela tshumeloni ya vhuvulanḓila, nahone zwivhidzo zwo ḓiphina vhukuma nga ndugiselelo yeneyo. Naa ni nga kona u dzudzanya zwiimo zwaṋu u itela uri ni tshenzhele dakalo ḽo raloho tshifhinga tshoṱhe? Musi Mukriste o lovhedzwaho e muvulanḓila, mafheloni a ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe u ḓipfa o fushea, nahone a nga kona u amba a ri, “Yehova, ndo ita zwoṱhe zwine nda nga kona tshumeloni yau.”
15. Ndi tshipikwa tshifhio tshine muswa wa Mukrsite a fanela u ḓivhetshela tshone malugana na pfunzo ya shango?
15 Arali ni tsini na u fhedza tshikolo tsha murole wa nṱha, khamusi ni nga wana uri ni na mutakalo wavhuḓi na vhuḓifhinduleli vhu si gathi. Naa no no vhuya na humbula nga ho dzikaho nga ha u vha muvulanḓila? A zwi timatimisi uri vhaeletshedzi ngei tshikoloni vha tenda nga ho khwaṱhaho uri ni ḓo vhuyelwa vhukuma nga u tovhola pfunzo ya nṱha na u gudela mushumo wa u ḓitshidza. Fhedzi zwine vha zwi tenda zwo thewa kha maitele a ḽino shango na a zwa dzitshelede ane a ḓo lovha. Kha ḽiṅwe sia, arali na tovhola tshumelo ya Yehova, ni ḓo vha ni tshi khou shumisa tshifhinga tshaṋu zwavhuḓi nahone ni ḓo vha ni tshi khou ita mushumo une wa ḓo ni ṋea vhumatshelo havhuḓi. Nahone ni ḓo vha ni tshi khou edzisa tsumbo ya Yesu yo fhelelaho. Phetho yeneyo ya vhuṱali i ḓo ita uri ni takale. I ḓo ni tsireledza. Nahone i ḓo sumbedza uri no ḓiimisela u tshila u tendelana na u ḓiṋekedza haṋu kha Yehova.—Mat. 6:19-21; 1 Tim. 6:9-12.
16, 17. Ri nga ḓivhudzisa mbudziso dzifhio malugana na mushumo wa u ḓitshidza na u tovhola zwiṅwe zwithu?
16 Ṋamusi, vhashumeli vhanzhi vha Mudzimu vha shuma awara nnzhi u itela u ṱhogomela ṱhoḓea dza mutheo dza miṱa yavho. Fhedzi zwi nga kha ḓi itea uri vhaṅwe vha shuma awara nnzhi zwi sa ṱoḓei. (1 Tim. 6:8) Khunguwedzo dza ḽino shango ḽa Sathane dzi ṱuṱuwedza vhathu uri vha dzule vha tshi rengekanya zwithu zwoṱhe zwiswa zwine zwa dzhena ngauri vha nga si kone u tshila vhe si nazwo. Fhedzi Vhakriste vha ngoho a vha ṱoḓi u vhudzwa nga Sathane uri ndi zwifhio zwine zwa ḓa u thoma vhutshiloni havho. (1 Yoh. 2:15-17) Kha vho bvaho phesheni, u vha muvulanḓila ndi yone nḓila ya khwine-khwine ine vha nga shumisa ngayo tshifhinga tshavho, nga u ita uri tshumelo ya Yehova i ḓe u thoma.
17 Vhashumeli vhoṱhe vha Yehova vho ḓiṋekedzaho vha nga ḓivhudzisa uri: Tshipikwa tshanga tsha ndeme ndi tshifhio vhutshiloni? Naa ndi khou vhea Muvhuso wa Mudzimu u thoma vhutshiloni hanga? Naa ndi edzisa Yesu kha u vha na muya wa u ḓikumedza? Naa ndi khou thetshelesa nyeletshedzo ya Yesu ya u dzula ndi tshi mu tevhela? Naa ndi nga dzudzanya mbekanyo yanga u itela u fhedza tshifhinga tsho engedzeaho mushumoni wa u huwelela nga ha Muvhuso kana ndi tshi khou ita miṅwe mishumo ya Vhukriste? Naho zwiimo zwanga zwi sa tendi uri ndi ṱanḓavhudze tshumelo yanga, naa ndi khou bvela phanḓa ndi tshi ṱahulela muya wa u ḓikumedza?
“NDI ENE ANÉ A SHUMA ZWOṰHE KHA INWI”
18, 19. Ndi mini zwine na nga rabela nga hazwo, nahone ndi ngani khumbelo yo raloho i tshi nga takadza Yehova?
18 Zwi a takadza u vhona vhathu vha Mudzimu vha tshi fhisea. Naho zwo ralo, vhaṅwe vha nga kha ḓi vhona u nga u vha muvulanḓila a si zwavho kana vha ḓivhona vha sa fanelei—naho zwiimo zwavho zwi tshi vha tendela. (Ek. 4:10; Yer. 1:6) Arali zwo ralo, vha fanela u ita mini? Khamusi vha nga rabela nga hazwo. Paulo o vhudza vhatendi ngae uri Yehova, “ndi ene ané a shuma zwoṱhe kha inwi; hú u zwi funa, hú u shumela u takalelwa nga ene, zwi bva ha ene.” (Vha-Fil. 2:13) Arali ni tshi pfa ni sa takaleli u ṱanḓavhudza vhuḓinḓa haṋu, humbelani Yehova uri a ni ṋee lutamo na vhukoni ha u ita nga u ralo.—2 Pet. 3:9, 11.
19 Noaxe, Mushe,Yeremia, Paulo na Yesu, vhoṱhe vho vha vhe vhanna vho ḓikumedzaho. Vho shumisa tshifhinga tshavho na maanḓa u itela u ḓivhadza mulaedza wa Yehova u sevhaho. A vho ngo tendela u thithiswa. Vhufhelo ha ano maitele a zwithu vhu tsini; nga zwenezwo, roṱhe ro ṋekedzaho vhutshilo hashu kha Mudzimu ri fanela u ita vhungoho ha uri ri khou bvela phanḓa ri tshi ita zwoṱhe zwine ra nga kona u itela u edzisa dzenedzi tsumbo dzavhuḓi vhukuma. (Mat. 24:42; 2 Tim. 2:15) Musi ri tshi ita nga u ralo, ri ḓo takadza Yehova ra wana phaṱhutshedzo dzawe nnzhi.—Vhalani Maleaxi 3:10.
[Ṱhaluso i re magumoni a siaṱari]
^ Sedzani bugu Ipfi ḽe Mudzimu A Ri Ṋea Ḽone A Tshi Shumisa Yeremia, masiaṱari 104-106.
[Mbudziso Dza Pfunzo]
[Tshifanyiso kha siaṱari 21]
Vhathu a vho ngo thetshelesa musi Noaxe a tshi vha sevha
[Tshifanyiso kha siaṱari 24]
Naa no no vhuya na humbula zwa vhukuma nga ha u vha muvulanḓila?
