Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

‘Yaa vʋʋsem sõngã n vẽneg-ba’

‘Yaa vʋʋsem sõngã n vẽneg-ba’

‘Yaa vʋʋsem sõngã n vẽneg-ba’

“Bãngr-gomd ka yit ninsaal sũurẽ ye; sẽn gom b rãmbã goma Wẽnd zĩigẽ la ne a Vʋʋsem Sõng vẽnegre.”—2 PƖƐ. 1:21, SEBR SÕNGO.

BAO-Y SOGS-KÃENSÃ LEOORE

Wãn to la Wẽnnaam tũnug ne a vʋʋsem sõngã n taas Biiblã gʋlsdb a goama?

Bõe n wilgd tɩ Biiblã yaa Wẽnnaam Gomde?

Bõe la d tõe n maan daar fãa n wilg tɩ d nanda Biiblã?

1. Bõe yĩng tɩ Biiblã yaa tɩlae ne-do?

DŨNIYÃ gill zugu, neb wʋsg sokda b mens woto: ‘Tõnd yii yɛ? Bõe yĩng tɩ d be dũniyã zugu? Beoog-daar na n yɩɩ wãna? Bõe yĩng tɩ vɩɩmã lebg woto? Bõe n paamd ned a kũum poore?’ D sã n da pa tar Biiblã sẽn yaa Wẽnnaam Gomdã, d pa tõogd n paam sogs-kãensã la b taab sẽn tar yõod leoor ye. D ra na n teega d mens bãngre. Sẽn paase, d pa na n tõog n ges “Zusoabã tõog” wa yɩɩl-gʋlsdã sẽn da get-a to-to wã ye.—Karm-y Yɩɩl Sõamyã 19:8.

2. Bõe n na n sõng-d tɩ d ket n nong Biiblã sẽn yaa Wẽnnaam kũunã?

2 Bʋko, kẽer sẽn da nong Biiblã goam pa le nong-b wa pĩndã ye. (Ges-y Wilgr 2:4.) B sẽn vɩ to-to masã wã pa le tat a Zeova yam ye. (Ezai 30:21) D pa segd n bas t’a buudã paam-d ye. D tõe n maoa d pãng tɛk n ket n nong Biiblã goamã, la d pʋd n segd n maana woto. Biiblã yaa kũun sẽn tar yõod wʋsg d Naandã sẽn kõ-do. (Zak 1:17) Bõe n na n sõng-d tɩ d ket n nong “Wẽnnaam goamã”? Yaa d sẽn na n tagsd Wẽnnaam sẽn sõng Biiblã gʋlsdb to-to tɩ b gʋls-a wã zugu, la d bao n bãng bũmb kẽer sẽn wilgd tɩ Biiblã sɩd yita Wẽnnaam nengẽ. Woto na n kɩtame tɩ d nong n karemd Wẽnnaam Gomdã daar fãa la d tũud a saglsã.—Heb. 4:12.

WÃN TO LA ‘VƲƲSEM SÕNGÃ VẼNEG-BA’?

3. B sẽn yeel tɩ ‘yaa vʋʋsem sõngã n vẽneg’ Biiblã gʋlsdbã rat n yeelame tɩ bõe?

3 Yaa na maan rap 40 n gʋls Biiblã. B sɩnga a gʋlsgã yʋʋmd 1513 soab sẽn deng a Zezi rogmã, n tall n tãag yʋʋmd 98 soabã a Zezi rogmã poore. Dẽnd b rɩka yʋʋm 1610 n gʋls-a. Yaa vʋʋsem sõngã n vẽneg no-rɛɛsdb la neb a taab tɩ b gʋls-a. (Karm-y 2 Pɩɛɛr 1:20, 21.) B sẽn yeel tɩ ‘yaa vʋʋsem sõngã n vẽneg’ no-rɛɛsdbã la Biiblã gʋlsdbã, rat n yeelame tɩ Wẽnnaam tũnuga ne a vʋʋsem sõngã n taas-b koeese, n wilg-b a sẽn dat tɩ b gʋlsã. Dẽnd bũmb nins b sẽn gʋlsã yita Wẽnnaam nengẽ, pa bãmb mensã tagsa ye. Sasa kẽere, no-rɛɛsdbã la Biiblã gʋlsdb pʋd n da pa wʋmd bũmb nins b sẽn yetã wall b sẽn gʋlsdã võor ye. (Dan. 12:8, 9) Dẽnd yaa vẽeneg tɩ “Gʋlsg Sõamyã zãng yaa Wẽnnaam n kõ tõndo.” Ninsaalb tagsa pa be a pʋgẽ ye.—2 Tɩm. 3:16.

4-6. Wãn to la a Zeova sõng Biiblã gʋlsdb tɩ b bãng a sẽn dat tɩ b gʋlsã? Rɩk-y makre.

4 La wãn to la Wẽnnaam tũnug ne a vʋʋsem sõngã n taas Biiblã gʋlsdb a goamã? Rẽ yĩnga Wẽnnaam togs-b-la goam nins b sẽn tog n gʋlsã bɩ, bɩ a ninga a sẽn dat bũmb ninsã b yamẽ tɩ b gʋlse? D rɩk makr ne patrõ sẽn na n dat n gʋls lɛtre. A sã n dat n togsa goam takɩ, a tõe n gʋls-a-la a toore, wall a gomd t’a sekertɛɛrã gʋlsdẽ. A sekertɛɛrã sã n gʋls n sɛ, patrõ wã reegda sebrã n tik a nug n wilg tɩ yaa yẽ n gʋlse. Sasa ning me, a tõe n wilga a sekertɛɛrã bũmb ning yĩng a sẽn dat t’a gʋls lɛtrã, la a bas tɩ sekertɛɛrã gʋls ne a meng goama. A sã n gʋls n sa, patrõ wã reegdame n karem n ges zĩis kẽer sã n data remsgo. Rẽ poore, a tikda a nug n wilg tɩ lɛtrã yita yẽ nengẽ.

5 Woto me, Biiblã babs kẽer yaa ‘Wẽnnaam nug n gʋlse.’ (Yik. 31:18) A sã n da wa rat tɩ b gʋls goam takɩ me, a togsdame tɩ b gʋlse. Wala makre, Yikr 34:27 wã yeta woto: ‘Zusoabã yeela a Moiiz yaa: “Gʋls gom-kãensã. Tɩ bõe, yaa ne gom-kãensã la mam maand kãabg ne foom la ne Israyɛlle.”’ A Zeova yeela no-rɛɛs a Zeremi me woto: ‘Gʋls goam nins fãa mam sẽn wilg foomã sebr pʋgẽ.’—Zer. 30:2.

6 La naoor wʋsgo, Wẽnnaam ninga a sẽn dat tɩ b gʋlsã Biiblã gʋlsdbã yamẽ, la a bas tɩ b bao gom-biisã b toore. Biiblã gʋlsdb modga wʋsgo, sẽn na yɩl n paam gom-biis n wilg bõn-kãens tɩ zems kɛpɩ. Wala makre, Koɛɛg Soab 12:10 yeta woto: “Koɛɛg Soabã maoome n paam gom-noodo, n gʋls sɩd goamã tɩrga.” Evãnzill-gʋlsd a Luk me feesa bũmb fãa “hal b sɩngrẽ n bãng b sẽn yɩ to-to wã,” n gʋls tɩ zemse. (Luk 1:3) Wẽnnaam kõo Biiblã gʋlsdb a vʋʋsem sõngã sẽn na yɩl tɩ baa b sẽn pa zems zãngã, b ra wa tudg n toeem a koɛɛgã ye.

7. Bõe yĩng tɩ sẽn yaa ninsaalb n gʋls Biiblã wilgdẽ tɩ Wẽnnaam yamã ka koaka?

7 Wẽnnaam sẽn kɩt tɩ ninsaalb gʋls Biiblã, wilgdame t’a yamã ka koak ye. Ned sã n gomda, a pa taasd kibay bal ye. A sẽn gomd to-to wã tõe n wilga sẽn be a sũurẽ wã me. Tags-y n ges-y-yã a Zeova sã n da kɩt tɩ malɛgs gʋls Biiblã. Rẽ yĩnga b sẽn pa wa tõndã, b na n tõog n gom rabeem, sũ-sãang la raood komsg yell tɩ yɩ vẽeneg sɩda? Wẽnnaam sẽn bas ninsaalb sẽn pa zems zãng tɩ b bao gom-biis n wilg tagsa nins a sẽn tũnug ne a vʋʋsem sõngã n kõ-ba, kɩtame tɩ Biiblã goam kẽed sũuri.

BƲƲM KẼER SẼN WILGD TƖ BIIBLÃ YAA WẼNNAAM GOMDE

8. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ Biiblã pa wõnd tũudum sɛb a taaba?

8 Kaset wʋsg beeme n wilgdẽ tɩ yaa Wẽnnaam n vẽneg neb tɩ b gʋls Biiblã. A sẽn tõe n sõng tõnd tɩ d bãng Wẽnnaam sẽn yaa a soabã kɩtame t’a pa wõnd tũudum sebr baa a yembr ye. Wala makre, Ẽnduyiismã sɛbã wilgda a nebã tũudmã pʋgẽ yel-maandɩ, filozofi-rãmba, soalma, la a nebã sẽn segd n vɩɩmd to-to. Budiismã sɛb kẽer wilgda noy b moan-dãmbã sẽn segd n tũ, tɩ sãnda wilgd budist-rãmbã sẽn tẽed bũmb ninsã, la a Buda sẽn zãms-b bũmb ninsã. A Buda pa yeel tɩ yẽ yaa wẽnde, la a pa gom Wẽnnaam yell wʋsg me ye. Kõnfisiyaniismã sɛb kẽer gomda pĩnd wẽndẽ yelle, la b wilgd noy a nebã sẽn segd n tũ. A sɛb a taab gomda bag-bʋgend yelle, tɩ sãnda yaa yɩɩl sɛba. Yaa sɩd tɩ moeembã sebrã yetame tɩ Wẽnnaam a ye bal n be n mi bũmb fãa, la a pa wilgd tɩ Wẽnnaam yʋ-peellã la a Zeova ye. La d yaool n yãta yʋ-kãngã Biiblã pʋgẽ naoor tusa.

9, 10. Bõe la Biiblã wilgd tõnd Wẽnnaam zugu?

9 Tũudmã sɛb fãa la bal pa gomd Wẽnnaam yell wʋsg ye. B sãnda pʋd n pa gomd a yell ye. La Biiblã yẽ tõe n sõng-d lame tɩ d bãng Wẽnnaam a Zeova la a sẽn maand bũmb ninsã. A tõe n sõngd-d lame tɩ d bãng a Zeova sẽn yaa Wẽnnaam ning buudã. Biiblã yetame t’a yaa Wẽnnaam sẽn yaa tɩrga, t’a yamã la a pãngã ka koaka, la t’a nonga tõnd me. (Karm-y Zã 3:16; 1 Zã 4:19.) La pa rẽ bal ye. Biiblã paasa woto: “Wẽnnaam ka tũusd neb ye. La buud fãa sʋka, ned ning sẽn zoet bãmba la sẽn maand tɩrga, yẽ soab tata bãmb yam.” (Tʋʋ. 10:34, 35) B sẽn lebg Biiblã ne buud-goam toor-toorã wilgdame tɩ gom-kãensã yaa sɩda. Sɩd me, b lebga a tõrã bɩ a babs sẽn yɩɩd buud-goam 2400, tɩ dũniyã gill zugu, nebã fãa la bal tõe n paama baa yaa Biiblã babg n karme.

10 A Zezi ra yeela woto: “Mam Ba tʋmda daar fãa, la mam me tʋmdame.” (Zã 5:17) A Zeova sẽn “yaa Wẽnnaam wakat sẽn ka sɩngr tɩ ta wakat sẽn ka sɛɛbã,” tags-y n ges-y bũmb nins fãa a sẽn maanã! (Yɩɩl 90:2) Yaa Biiblã bal n wilgd tõnd bũmb nins Wẽnnaam sẽn maan pĩndã, a sẽn maand rũndã-rũndã, la a sẽn na n maan beoog-daare. Biiblã leb n sõngda tõnd tɩ d bãng a Zeova sẽn nong la a sẽn kisi, la d sẽn tõe n maan to-to n paam a zoodo. (Zak 4:8) Bɩ d ra tol n bas tɩ baa fʋɩ sãam zood ning d sẽn tar ne Wẽnnaamã ye.

11. Sagl-bʋs la d yãt Biiblã pʋgẽ?

11 Biiblã sagls sẽn yaa sõma wakat fãa wã wilgdame me t’a yita Wẽnnaam nengẽ. Tʋm-tʋmd a Poll soka woto: “Ãnda n bãng Zusoabã tagsg n na n zãms bãmba?” (1 Kor. 2:16) A Poll gomdã tika no-rɛɛs a Ezai sẽn da sok a wakatẽ nebã bũmb ningã. A ra sok-b-la woto: “Yaa ãnda n sagl Zusoabã? Yaa ãnda n yaa bãmb sagend n zãms bãmba?” (Ezai 40:13) Yaa vẽeneg tɩ d na n leokame tɩ ned baa a ye. Sɩd pa zaalem tɩ Biiblã saglsã tũub nafd-d ye. Wala makre, a sagenda tõnd kãadmã, kambã wubri, reemã, tũud-n-taarã la tʋʋma wɛɛngẽ. A sagend-d lame me tɩ d yɩ pʋ-peelem dãmb la neb sẽn tar yel-manesem-sõngo. Biiblã pa tar saglg sẽn pa sõma ye. La ninsaalbã yẽ yam pa sek b na tõog n kõ sagls sẽn yaa sõma wakat fãa ye. (Yel. 20:24) B wae n toeemda b saglsã, bala b wat n mikame tɩ pa sõma ye. Sɩd me, Biiblã yeelame tɩ ‘ninsaalbã tagsg yaa zaalem bala.’—Yɩɩl 94:11.

12. Wãn to la neb mao n na n menes Biiblã?

12 Bʋʋm a to n wilgd tɩ Biiblã sɩd yaa Wẽnnaam Gomde: Yaa b sẽn mao pĩnd wẽndẽ n na n menes-a n pa tõogã. Yʋʋmd 168 soab sẽn deng a Zezi rogmã, Siri rĩm a Antiokus a naas-n-soabã kõo noor tɩ b gẽes a Moiiz tõogã sɛb fãa n yõog bugum. Yʋʋmd 303 soabã pʋgẽ, Rom naab a Diokletiẽ me kõo noor tɩ b sãam kiris-nebã tigissã zĩisi, la b yõ Biiblã sɛb fãa. Yɩɩ woto hal na maan yʋʋm piiga. Yʋʋmd 1100 soabã loogr poore, pap-rãmbã me maoome tɩ nebã ra wʋm Biiblã goam võore, n da gɩdgd sẽn dat-b n lebg Biiblã ne buud-goam a taabã. Baa a Sʋɩtãan ne a poorẽ dãmbã sẽn modg woto n na n menes Biiblã, hal n tãag rũndã, a ket n beeme. A Zeova pa bas tɩ ned baa a ye menes Biiblã sẽn yaa kũun a sẽn kõ ãdem-biisã ye.

BƲƲM KẼER SẼN KƖT TƖ WƲSG TẼ BIIBLÃ

13. Bʋʋm nins sẽn wilgd tɩ Biiblã yaa Wẽnnaam Gomdã kẽer la bʋse?

13 Bʋʋm a taab me n wilgd tɩ Biiblã sɩd yaa Wẽnnaam Gomde. Wala makre, a goamã pa kɩɩsd taab ye. A togsa yɛl tɩ siãnsã bãngdbã vaees n mik tɩ zemsame. A bãngr-goamã pidsdame. A gʋlsdbã yɩɩ pʋ-peelem dãmba. Biiblã tõe n toeema ned vɩɩm. A togsa yɛl tɩ kʋdemdã yɛl-mitbã vaees n mik tɩ yaa kɛpɩ. Sẽn paase, a leokda sogsg nins sẽn be sõs-kãngã pipi sullã pʋgẽ wã. Bʋʋm toor-toor n sõng sãnda tɩ b tẽ tɩ Biiblã yaa Wẽnnaam Gomde. D na n goma kẽer yelle.

14-16. a) Bõe n kɩt tɩ more, ẽndu la ned sẽn da pa kɩs sɩd tɩ Wẽnnaam beeme sak n deeg tɩ Biiblã yaa Wẽnnaam Gomde? b) Sẽn na yɩl tɩ nebã sak n deeg tɩ Biiblã yaa Wẽnnaam Gomde, bõe la yãmb mi n wilgd-ba?

14 A Anwar * doga moeemb tẽngẽ n da yaa more. A wa n kẽnga Amerikdinoor t’a Zeova Kaset rãmbã moon-a koɛɛgã. A Anwar yeela woto: “Wakat kãng tɩ mam da pa nong kiris-nebã tũudmã ye.” A yeelame tɩ yaa yẽ sẽn da wʋm tɩ tũudum kãens kʋʋ neb wʋsgã yĩnga. La a paasa woto: “Mam sẽn yaa ned sẽn tʋll n bãng bũmb wʋsgã, m sak n na n zãmsa Biiblã.” La sẽn pa yã n kaoose, a Anwar lebg n leba a ba-yirã, n da pa le tar a Zeova Kaset rãmbã kibar ye. Yʋʋm a wãn poore, a kẽnga Erop soolmẽ wã, n le tɩ sɩng Biiblã zãmsgo. A wa n yeela woto: ‘Biiblã bãngr-goamã sẽn pidsdã, a sɛbã fãa sẽn wilgd tɩ Wẽnnaam na n tũnuga ne Rĩungã n pids a raabã, Biiblã goama sẽn pa kɩɩsd taabã, n paas a Zeova Kaset rãmbã sẽn nong taab to-to wã fãa kɩtame tɩ mam kɩs sɩd tɩ Biiblã yaa Wẽnnaam Gomde.’ Yʋʋmd 1998 soabã pʋgẽ, a Anwar deega lisgu.

15 Yʋʋm 16 bi-pugl yʋʋr sẽn boond t’a Asha t’a roagdbã yaa ẽndu-rãmb yeela woto: “Yaa mam sã n da wa kẽng wẽnd-doogẽ wall m sã n tar zu-loees bal la m pʋʋsda. La mam sã n da pa tar zu-loeese, m pa tagsd Wẽnnaam yell ye.” A paasa woto: “La a Zeova Kaset rãmbã sẽn wa n sõs ne-ma tɛka, mam vɩɩmã toeema fasɩ.” A Asha zãmsa Biiblã, n getẽ tɩ Wẽnnaam yaa a zoa masã. Bõe n kɩt t’a sak n deeg tɩ Biiblã yaa Wẽnnaam Gomde? Ad a sẽn yeele: “Biiblã sõnga maam tɩ m paam sogsg nins fãa m sẽn da tarã leoore. M pa le baood n kẽng wẽnd-doogẽ n tɩ wõgemd bõn-naandg taoore, bala, Biiblã sõnga maam tɩ m tõe n tẽ Wẽnnaam baa m sẽn pa ne-a wã.”

16 A Paula roagdbã yaa katolik-rãmbã, la a bɩʋʋng zugẽ, a wa n pa le kɩs sɩd tɩ Wẽnnaam beeme ye. La bũmb n wa n maan t’a toeem yam. Ad a sẽn yeele: “Mam sega m zoa a ye m sẽn da maan kiis n pa yã. Wakat kãng tɩ neb n be n pa wõrsd b zutã, la b yũud dorg me. Nin-kãngã ra yaa woto. La mam sẽn yã-a wã, a toeemame. A ra manega a meng sõma, n tar sũ-noog me. Mam sok-a-la bũmb ning sẽn kɩt t’a toeem woto wã, la a sẽn da kẽngẽ. A leoka maam t’a zãmsda Biiblã ne a Zeova Kaset rãmbã, la a moon maam koɛɛgã.” A Paula sẽn yã Biiblã sẽn sõng a zoa wã t’a toeemã, a me tʋlgame n na n bãng Biiblã sẽn yet bũmb ningã, n sak n deeg masã t’a yita Wẽnnaam nengẽ.

“YÃMB GOAMÃ YAA MAM NAOÃ FƖTLA”

17. Y sã n karemd Biiblã daar fãa la y bʋgsd a goamã zugu, wãn to la tõe n naf-yã?

17 Biiblã yaa kũun sẽn tar yõod wʋsg a Zeova sẽn tũnug ne a vʋʋsem sõngã n kõ ninsaalbã. Y sã n karemd-a daar fãa, y na n maneg n nong-a lame, la y nong sẽn kɩt-a tɩ b gʋls-a wã. (Yɩɩl 1:1, 2) Nand tɩ y sɩng Wẽnnaam Gomdã karengo, segdame tɩ y pʋʋs n kos Wẽnnaam vʋʋsem sõngã tɩ sõng-yã. (Luk 11:13) Yaa a Zeova goam n be Biiblã pʋgẽ. Woto yĩnga, y sã n bʋgsd Biiblã sẽn yetã zugu, na n sõng-y lame tɩ y tõog n get yɛlã wa a Zeova sẽn get-b to-to wã.

18. Bõe yĩng tɩ y rat n ket n zãmsd Biiblã?

18 Y sẽn zãmsd Wẽnnaam Gomdã n bãngd-a n paasdẽ wã, bɩ y tũud bũmb nins y sẽn zãmsdã. (Karm-y Yɩɩl Sõamyã 119:105.) Y sã n karemd Biiblã, tõe n yɩɩ wa y sẽn get nin-gɛtgẽ. Woto yĩnga, y sã n karm-a n mik tɩ y yɛl kẽer n segd ne toeeng bɩ y toeeme. (Zak 1:23-25) Tʋm-y ne Wẽnnaam Gomdã wa sʋʋga, n wilg nebã tɩ y sẽn teedã yaa sɩda, la y tall-a n sõng sik-m-mens rãmbã tɩ b bas bũmb nins b sẽn zãms-b tɩ yaa ziri wã. (Ef. 6:17) Y sã n wa maand woto bɩ y pẽg Wẽnnaam a sẽn tũnug ne a ‘vʋʋsem sõngã n vẽneg’ no-rɛɛsdbã la neb a taab tɩ b gʋls Biiblã.

[Tẽngr note]

^ sull 14 D toeema yʋy kẽere.

[Zãmsgã sogsgã]

[Goam sẽn tar pãnga seb-neng 32]

Karemd-y Biiblã daar fãa tɩ y na n maneg n nonga a soab ning sẽn kɩt tɩ b gʋls-a wã

[Foto seb-neng 29]

Yaa ned ning sẽn tik a nug lɛtr zugã la lɛtrã soaba