“Yektikatsin Espíritu kintenyekantinemik”

“Ne uejkau tanauatiani amo keman tanojnotstinenke ika yejuan nintanejnekilis san. Ta, [...] tanojnotstinenke itenkopaka Totajtsin Dios porin in Yektikatsin Espíritu kintenyekantinemik uan kintanemililtij.” (2 PED. 1:21)

TEIN UELIS ITECH TITANEMILISKEJ

¿Keniuj Dios, ika iespíritu, kinmatiltij takamej tein monekia kijkuiloskej itech Biblia?

¿Toni kinextia ke Biblia moijkuiloj ika ichikaualis Dios?

¿Toni uelis tikonchiuas mojmostaj tein mitsonpaleuis xikonsentoka xikontasojta iTajtol Dios?

1. ¿Keyej techtelpaleuia iTajtol Dios tein moijkuiloj ika ichikaualis?

¿KANI tiualeuaj? ¿Keyej nikan tiyetokej? ¿Kani tiyouij? ¿Keyej ijkon moajsi taltikpak? ¿Toni techpanoua keman timomikiliaj? Nochin taltikpakneminij mochiuiliaj nejin netajtanilmej. Amo tikmatiskiaj itanankililuan nejin uan okseki netajtanilmej tein motelnekij, komo amo tikpiaskiaj iTajtol Dios tein moijkuiloj ika ichikaualis. Komo amo tikpiaskiaj Biblia, sayoj timomachtiskiaj ika tein tikpanoskiaj itech tonemilis. Uan komo ijkon yeskia, ¿keniuj no ueliskia tikmachiliskiaj kemej tein kimachilij semej akin kijkuiloj Salmos ika “itanauatil Jiova”? (Xikonixtajtolti Salmo 19:7.)

2. ¿Toni techpaleuis maj tiksentokakan tiktasojkamatikan Biblia uan maj tikitakan kemej se netetayokolil tein techmaka Dios tein semi techpaleuia?

² Sayoj ke, tetayokoltij tikijtoskej ke sekin amo kitasojtajok tamachtilis tein kipia Biblia ijkon kemej achto kitasojtayaj (no xikonita Apocalipsis 2:4). Nejon kichiua maj amo nemikanok kemej Jiova kiyolpaktia (Isa. 30:21). Sayoj ke moneki maj nejon amo techpano tejuan. Uelis timochikauaskej maj tiksentokakan tiktasojtatokan Biblia uan tein tamachtia uan moneki tikchiuaskej, porin nejin Tajkuilol se netetayokolil tein semi techpaleuia tein Dios tetasojtakej techmaka (Sant. 1:17). ¿Toni techpaleuis maj okachi tiktasojtakan “Tajtoltsin de Dios”? Se taman, komo titanemiliaj keniuj tajkuilouanij kinyekankej keman kijkuilojkej Biblia ika ichikaualis Dios. Nejon techpaleuis maj mojmostaj tikixtajtoltikan uan maj tikchiuakan kemej techyolmajxitia (Heb. 4:12).

¿KENIUJ “YEKTIKATSIN ESPÍRITU KINTENYEKANTINEMIK”?

3. ¿Keniuj “Yektikatsin Espíritu kintenyekantinemik” tanauatianij uan akin kijkuilojkej Biblia?

³ Kemej 40 takamej kijkuilojkej Biblia kemej itech 1,610 xiujmej, tein peuak itech 1513 achto itech totonaluan uan tamik itech xiuit 98 itech totonaluan. Sekin katkaj tanauatianij  tein “Yektikatsin Espíritu kintenyekantinemik” (xikonixtajtolti 2 Pedro 1:20, 21). Tajtol griego tein mokepa kemej “kintenyekantinemik” kijtosneki “kinuikakej nikan uan nepa”, uan uelis mokepas kemej “kinolinijkej, kinuikakej”. * Hechos 27:15 kikui nejon tajtol keman kijtoua ke ejekat kiuikak se barco oso kititilatsak. Yejua ika, keman moijtoua ke “Yektikatsin Espíritu kintenyekantinemik” tanauatianij uan akin kijkuilojkej Biblia, kijtosneki ke ika ichikaualis Dios, yejuatsin monojnotsak iniuan, kinolinij uan kinyekanak. Yejua ika, amo kijtojkej inintanemililuan, ta itanemililuan Dios. Kemansa amo kimatiaj toni kijtosnekia tein kijtojtoyaj tein mochiuaskia satepan oso tein kijkuilojtoyaj (Dan. 12:8, 9). Yejua ika, senkis tikneltokaj ke “nochi in Tajkuilolamatsitsin nochi yejuan Dios kichiuak ika ichikaualisuan”, uan amo kipia tein taltikpakneminij kinemiliayaj (2 Tim. 3:16).

4-6. ¿Keniuj Jiova kinmatiltij akin kijkuilojkej Biblia tamachtilis tein monekia kijkuiloskej? Xikonijto se neskayot.

⁴ Sayoj ke, ¿keniuj akin kijkuilojkej Biblia kinyekanak yektikatsin espíritu? ¿Kiniluijtiyajkej sejse tajtol tein kijkuiloskiaj oso sayoj kinmatiltijkej tanemililmej uan ompa yejuan kijkuiloskiaj ika inintajtoluan? Maj tiktalikan se neskayot tein techpaleuis maj tikajsikamatikan. Maj titanemilikan itech se ueyichiujkej tein kijkuiloua se amat. Keman motelneki mokuis tajtolmej tein ueyichiujkej kineki, yejua kijkuiloua oso kiiluijtiuj itajkuilojkauj tein kijkuilos uan satepan ueyichiujkej kitalia ifirma. Oso kemansa, yejua sayoj kiiluia tajkuilojkej tanemililmej tein tayekantokej, uan yejua kijkuiloua amat ika itajtoluan. Satepan, ueyichiujkej xa kiita amat uan kiiluia itajkuilojkauj maj kipata seki taman tein monekis. Keman matami, amat no kiuika ifirma ueyichiujkej uan moijtoua ke yejua iaxka amat.

⁵ No ijkon mochiuak keman moijkuiloj Biblia. Itech seki taxelolmej “Dios tajkuiloj ika imajpil” (Éxo. 31:18). Uan no, Jiova kiniluijtiyajki toni kijkuiloskej ijkuak monekia mokuis tajtolmej tein kinamikia. Kemej neskayot, itech Éxodo 34:27 kijtoua: “Jiova kiiluij Moisés: ‘Xikijkuilo nejin tajtolmej, porin ika nejin tajtolmej yekmelauj nikchiua se netenkaualis mouan uan no iuan Israel’”. No ijkon kiiluij tanauatijkej Jeremías: “Ximoijkuilouili itech se amaix nochi tajtolmej tein yekmelauj nimitsiluis” (Jer. 30:2).

⁶ Sayoj ke miakpa, sayoj kitalij itanemililuan itech inintsontekon uan itech ininyolo akin kijkuilojkej Biblia, amo kiniluij toni tajtolmej kikuiskej. Ompa, kinkauak maj kijkuilouanij itanemililuan ika inintajtoluan. Ijkon kijtoua Eclesiastés 12:10: “Tanechikojkej kiyektemoj tajtolmej tein kualtsitsin uan kijkuiloj tajtolmej tein yekmelaujkej”. No ijkon, Lucas kimelaua ke ijkuak kijkuiloj iamaix, achto ‘kiyektemoj ika nejmach’, uan ompa kijkuiloj ijkon kemej mochiujtiualaj (Luc. 1:3). Uan kemej tikmatij, iespíritu Dios kinpaleuij taltikpakneminij tajtakouanij maj amo kipatanij itamachtilis.

7. ¿Keyej monextia itamatilis Dios ijkuak kinkuik taltikpakneminij maj kijkuilouanij Biblia?

 ⁷ Dios kinextij ueyi tamatilis ijkuak kinkuik taltikpakneminij maj kijkuilouanij Biblia. Tajtolmej amo sayoj techmatiltia tein techiluisneki, ta no kichiua maj tikmachilikan miak taman. Komo Jiova kinkuiskia ángeles maj tajkuilouanij, ¿keniuj ueliskiaj kinextiskiaj ika tein kijkuiloskiaj tein yekmelauj kimachiliaj taltikpakneminij, kemej moujkayot, tayokol uan ijkuak aksa moyolkokoua? Keman Dios kinkauak taltikpakneminij tajtakouanij maj kiixpejpenanij keniuj kijkuiloskiaj tanemililmej, tein kiselijkej ika yektikatsin espíritu, yejuatsin tataman kitematiltij itanemililuan uan ika netasojtalis, tein kichiua maj tikajsikamatikan, porin itech nochi kipia tein kimachiliaj taltikpakneminij.

MAJ TIKITAKAN NESKAYOMEJ

8. ¿Keyej uelis tikijtoskej ke nion se amaix tein ika tajtoua taneltokalis tamati kemej Biblia?

⁸ Moajsi miak taman tein kinextia ke Biblia yejua iTajtol Dios tein moijkuiloj ika ichikaualis. Uan semej yejua porin okachi techmachtia keniuj tamati Dios ke okseki amaixmej tein ika tajtouaj taneltokalis. Kemej neskayot, itech hinduismo moajsij amaixmej tein kipiaj nekuikatilmej tein kinextiaj akoni kiueyichiuaskej, tanemililmej tein kinextiaj keniuj taueyichiuaskej ika nejon nekuikatilmej, seki tajtolmej tein tamatinij kijkuilojkej uan kitokaytijkej Upanishads, uan tajtolmej tein ika kinueyichiuaj taltikpakneminij, tein moixmatij kemej Ramayana uan Mahabharata. Bhagavad Gita kijtoua keniuj chipaujkanemiskej uan poui itech Mahabharata. Itech budismo, semej amaixmej tein poui itech amaix Tipitaka (“Tres Cestas”) ika tajtoua keniuj moneki monejnemiltiskej monjes uan monjas tein senolochnemij; uan okse ika tajtoua inintamachtilis budistas, uan itech okseok ixnesi tein tamachtij Buda, akin amo kijtoj ke katka dios uan semi tepitsin ika tajtoj Dios. Itamachtilisuan Confucio kitematiltiaj tein mochiuak ne uejkauj, kinextia keniuj chipaujkanemiskej, keniuj kichiuaskej mouiskatekimej uan nekuikatilmej tein ika taueyichiuaj. Uan no, amaix tein iaxka islam tamachtia ke sayoj moajsi se Dios, akin nochi kimati uan tein kiixmati tein mochiuas satepan, sayoj ke amo kijtoua ke itokay yejua Jiova, maski itech Biblia tel miakpa ixnesi.

9, 10. ¿Toni techmachtia Biblia ika Dios?

⁹ Miak amaixmej tein ika tajtouaj taneltokalis semi tepitsin ika tajtouaj Dios oso nion tepitsin. Sayoj ke, Biblia amo ijkon, ta ompa techixmatiltia Jiova uan nochi tein kichiua. Techpaleuia maj tikitakan tataman kualneskayomej tein kipia. Ijkon, amo sayoj techixmatiltia ke kipia nochi chikaualis, tamatkej uan yolmelauak, ta no, ke techtasojta (xikonixtajtolti Juan 3:16 uan 1 Juan 4:19). Uan no techiluia ke “amo kinchichikojtasojta in tagayot. Ta, [...] kiniknelia tagayot tech nochi in senmanauak komo yejuan kimouistiliaj [...] uan chipaukanentinemij” (Hech. 10:34, 35). Uan melauak nejon, ta Biblia moteixmatiltia itech miak tajtolmej. Akin ika tekitij tataman tajtolmej, kijtouaj ke itech taltikpak mokui kemej 6,700 tataman tajtolmej, uan kemej se 100 tajtolmej kitekitiltiaj tel miakej taltikpakneminij. Sayoj ke Biblia mokepani, nochi oso sayoj seki taxelolmej itech panoua 2,400 tataman tajtolmej. Tel miakej taltikpakneminij noyampa taltikpak uelij  kiixtajtoltiaj maski sayoj seki taxelolmej itech inintajtol.

¹⁰ Jesús kijtoj: “Notajtsin tekititiuits hasta axkan uan Nejuatsin nitekititok axkan” (Juan 5:17). Uan no, Jiova nochipa yoltok, porin nemini “itech tonalmej tein amo kipia ipeujyan uan hasta itech tonalmej tein amo kipia itamian”. Yejua ika, ¡xionmonemili nochi tein kichiuaniya! (Sal. 90:2.) Sayoj Biblia techmatiltia nochi tein kichiua, kemej tein kichiuak ne uejkauj, axkan, uan no tein kichiuas satepan. No techmachtia toni kiyolpaktia uan toni amo, uan technextilia keniuj timotokiskej iuan (Sant. 4:8). Maj amo tikauakan maj okseki tekimej oso totanejnekilis techuejkatili iuan Jiova.

11. ¿Toni tayolmajxitilis tein kinextia ueyi tamatilis uan tein nochipa tapaleuia tikajsij itech Biblia?

¹¹ No kinextia ke Biblia ualeua imako akin okachi tamatkej ke takat, porin tayolmajxitilis tein kitemaka kinextia ueyi tamatilis uan nochipa tapaleuia. Tatitanil Pablo kijkuiloj ke amo akin kiixmati itanemilil Jiova, uan no kijtoj: “¿Akoni uelis kimachtis Dios?” (1 Cor. 2:16). Nejin tajkuilol mokixtia itech netajtanil tein Isaías kinchiuilij akin nemiaj itech itonaluan: “¿Akoni kitamachiuani chikaujkayot tein kipia iespíritu Jiova, uan akoni uelis mochiuas kemej itayolmajxitijkauj uan kimatiltis teisa?” (Isa. 40:13). Senkis tikmatij ke amo akin. Yejua ika, nochipa techualkuilia tein kuali ijkuak tikchiuaj kemej techyolmajxitia Biblia itech nenamiktilis, konemej, neixpetanilis, uan no, tein techyolmajxitia maj kuali tikinixpejpenakan totasojikniuan, maj tichipaujkanemikan, maj timelaujkej uan maj titekitikan. Biblia amo keman techtajtolmaka maj tikchiuakan tein amo kuali. Sayoj ke taltikpakneminij amo kipiaj ueyi tamatilis tein kinpaleuis maj kitemakakan tayolmajxitilis tein nochipa tapaleuis (Jer. 10:23). Miakpa monextiani ke mopolouaj ika tein tayolmajxitiaj, uan moneki oksepa kiyekitaskej uan kiyektaliskej. Mochiua kemej Biblia kijtoua: “Tein kinemiliaj taltikpakneminij [...] tamatij sayoj kemej se mijyotilis” (Sal. 94:11).

12. ¿Keniuj itech miak xiujmej kitemouanij kiixpoloskej Biblia?

¹² Okse taman tein no kinextia ke yejua Dios tein melauak Akin iaxka Biblia, porin ne uejkauaj miakpa kiyejyekojkej kiixpoloskej Tajkuilol. Itech xiuit 168 achto itech totonaluan, tekiuaj sirio Antíoco IV tanauatij maj kitemokan amaixmej tein kipiayaj iTanauatil Dios uan maj kinchichinouanij. Itech xiuit 303 itech totonaluan, ueyi tekiuaj romano Diocleciano tanauatij maj kinxitinianij kampa monechikouayaj itatojtokakauan Cristo uan maj kinchichinouanij Tajkuilolmej, uan nejon taixnamikilis uejkauak kemej majtakti xiuit. Itech siglo XI, papas uan oksekin senkis kitemojkej keniuj kichiuaskej maj iTajtol Dios amo kikepanij itech inintajtol tein nemiaj itech xolalkonemej, porin amo kinekiaj maj momoyaua tamachtilis tein kipia Biblia. Maski Satanás uan itapaleuijkauan kitalijkej nejon taixnamikilis, Biblia kisentoka moajsi hasta axkan. Jiova amo kikauani maj nion akin kiixpolo netetayokolil tein kinmakak taltikpakneminij.

TEIN MIAKEJ TALTIKPAKNEMINIJ KINTANELTOKTIANI

13. ¿Katiyejua okseki taman kinextia ke Biblia moijkuiloj ika ichikaualis Dios?

¹³ Moajsi okseki taman tein kinextia ke Biblia moijkuiloj ika ichikaualis Dios: amo mochikotiliaj tanemililmej, mouika iuan ciencia, mochiua tein achtook moijtoua ompa, tajkuilouanij kijtojkej tein melauak, ueli kipata nemilis, yekmelauj mochiuak tein kijtoua, uan kitemaka se kuali tanankilil ika netajtanilmej tein tikijtojkej itech yekinika párrafo. Maj tikitakan toni kinpaleuiani sekin maj kineltokakan ke Biblia ualeua imako Dios.

14-16. 1) ¿Toni kipaleuij se musulmán, se hindú uan se akin amo kiyekneltokaya ke nemi Dios, maj kineltoka ke Biblia ualeua imako yejuatsin? 2) ¿Toni taman tein kinextia ke Biblia moijkuiloj ika ichikaualis Dios tikonuelita ika tiontajtos itech tanojnotsalis?

¹⁴ Anwar * moskaltij kemej musulmán itech se ueyi altepet kampa miakej kipiaj nejon taneltokalis. Keman seki tonalmej nemia Norteamérica,  itaixpantijkauan Jiova kikalpanojkej ichan. Yejua kijtoua: “Itech nejon tonalmej amo kuali nikitaya taneltokalismej kampa kijtouayaj kitojtokayaj Cristo porin tel tamijmiktiayaj. Sayoj ke, nikuelitaya nikmatis nochi, yejua ika nikselij se nemachtil ika Biblia”. Amo uejkauak, Anwar mokepak itech ialtepeuj uan amo kinitakok itaixpantijkauan Jiova. Seki xiujmej satepan mokaltalito Europa, uan ompa oksepa kipeualtij inemachtil ika Biblia uan yejua nejin tein kiajsikamatik: “Nikitas ke nochi mochiua tein achtook moijtoua itech Biblia, nikajsis se tanemilil tein tayekantok itech nochi Tajkuilol, amo mochikotiliaj tanemililmej, uan netasojtalis tein kipiaj itekitikauan Jiova, kinextiaj ke Biblia yejua iTajtol Dios”. Anwar moauij itech xiuit 1998.

¹⁵ Asha, akin kipia 16 xiujmej uan ichankauan kipiaj taneltokalis hindú, kijtoua: “Nejua sayoj nikchiuaya netataujtil keman niyaya templo oso nikpiaya kuejmolmej, sayoj ke amo keman nikelnamikia Dios keman kuali nimoajsia”. Uan kisentoka kijtoua: “Sayoj ke ijkuak itaixpantijkauan Jiova tanotskej nochan, nonemilis senkis mopatak”. Asha momachtij Biblia uan kiiskaltij ikuali uikalis iuan Jiova. ¿Toni kipaleuij maj kineltoka ke Biblia moijkuiloj ika ichikaualis Dios? Yejua kimelaua: “Itech Biblia nikajsik itanankililuan nochi nonetajtaniluan. Nechmachtij maj nikpia takuaujtamatilis iuan Dios maski amo nikitas, tein kijtosneki, amo niyas itech se templo uan nion nimoixpilos iixpan se tiotsin”.

¹⁶ Paula kiiskaltijkej itech taneltokalis católica, sayoj ke ijkuak ichpochya katka, amo kiyekneltokayaok ox nemi Dios. Ompa, mochiuak tein yejua techtapouia: “Miak metsti amo nikitayaok se notasojikniuj tein katka tsonueueyak uan kikuia drogas. Sayoj ke, ijkuak oksepa iuan nimoitak, motelpatakaya. Yejua amo kipiayaok itson ueueyak, kualtsin moxiluiaya uan moitaya tel yolpakia, yejua ika niktajtanij: ‘¿Toni mitspanok? ¿Kani tiyetoni?’. Nechiluij ke momachtij Biblia iniuan itaixpantijkauan Jiova uan peuak nechtapouia tein momachtijtoya”. Keman Paula kiitak ke Tajkuilol ueli kipata nemilis, kiuelitak tamachtilis uan kipaleuij maj kineltoka ke Biblia moijkuiloj ika ichikaualis Dios.

“MOTAJTOL SE TAUIL TEIN NECHMETSTAUILIA”

17. ¿Keniuj mitsonpaleuis komo mojmostaj tikonixtajtoltia iTajtol Dios uan itech tiontanemilia tamachtilis?

¹⁷ Biblia se tel kualtsin netetayokolil tein Jiova techmakani ika iespíritu. Maj mitsonyolpakti tikonixtajtoltis mojmostaj, uan ijkon okachi tikontasojtas Tajkuilol uan Akin kichiuak maj moijkuilo (Sal. 1:1, 2). Nochipa keman tionmomachtis, achto xikonchiua netataujtil uan xiontajtani maj iespíritu Dios mitsonpaleui xikonajsikamati itanemililuan (Luc. 11:13). Biblia kipia itanemililuan Dios, yejua ika, keman itech tiontanemilia tein kijtoua, no ijkon tiontanemilis kemej Jiova tanemilia.

18. ¿Keyej tikonneki tikonsentokas tionmomachtis Biblia?

¹⁸ Ijkon kemej tionmomachtijtiyas iTajtol Dios tein melauak, xikontekitilti itech monemilis (xikonixtajtolti Salmo 119:105). Se kiixtajtoltis Biblia tamati kemej ijkuak se moixita itech se teskat, yejua ika, komo tikonita ke moneki tionmopatas, niman xikonchiua (Sant. 1:23-25). Xikonkui iTajtol Dios kemej se espada, tein ika uelis tikonpaleuis tein tikonneltoka uan tikonkixtis tamachtilis tein amo melauak itech ininyolo tein yolyemankej (Efe. 6:17). Uan keman ijkon tikonkuis, xikontasojkamati ke tanauatianij uan okseki takamej akin Dios kinkuik maj kijkuilouanij itanemilil tein moajsi itech Biblia, yekmelauj “Yektikatsin Espíritu kintenyekantinemik”.

[Tajtolmelaualismej]

[Inetajtaniluan tamachtilis]

[Tanemilil itech página 32]

Mojmostaj xikonixtajtolti Biblia uan ijkon okachi tikontasojtas Akin kichiuak maj moijkuilo

[Taixkopin itech página 29]

Moijtoua ke se amat iaxka akin kitalia ifirma