Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

‘Santo espíritu apaptinmi’ parlayarqan

‘Santo espíritu apaptinmi’ parlayarqan

‘Santo espíritu apaptinmi’ parlayarqan

“Profecïaqa manam imëpis nunakunapa munënimpitaqa chämurqantsu, sinöqa nunakunam santo espíritu apaptin Dios ninqanllata parlayarqan.” (2 PED. 1:21; NM.)

YARPACHAKUNAPAQ

¿Imanötaq santo espïritunta Dios utilizarqan willakïninkunata Biblia qellqaqkunata willanampaq?

¿Ima pruëbakunataq rikätsikun Jehová Bibliata qellqatsinqanta?

¿Imatataq rurankiman llapan junaqkuna Diospa Palabranta más kuyanëkipaq?

1. ¿Imanirtaq Dios qellqatsinqan Palabranta necesitantsik?

¿MËPITATAQ shamuntsik? ¿Imanirtaq këchö këkantsik? ¿Mëtataq ëwantsik? ¿Imanirtaq alläpa mana alli kë mundo këkan? ¿Imaraq pasamantsik wanurishqa? Entero Patsapita nunakunam o runakunam tsëkunata tapukuyan. Diospa Palabran mana yanapamaptintsikqa, ¿imanöraq tsë tapukïkunapa y juk precisaq tapukïkunapa respuestanta musyashwan? Diospa Palabran mana kapamashqaqa, kikintsikllapitachi panta pantarkur tsëkunapita yachakushwan karqan. Tsënö kaptinqa, manachi ‘Jehoväpa Leynimpaq’ salmo qellqaq sientenqanta sientishwantsu karqan (lei Salmo 19:7).

2. ¿Imaraq yanapamäshun Bibliata kuyanqantsik mana ushakänampaq y Diospa alläpa väleq qarënintanö rikänapaq?

2 Tsënö kaptimpis, llakikïpaqqa Biblia rasumpa kaqta yachatsikunqanta kuyëta wakinkuna jaqiriyanqanmi (igualaratsi Apocalipsis 2:4 ninqanwan). Tsëta rurarmi, Jehová munanqannöqa kawayannatsu (Isa. 30:21). Pero tsënöqa manam pasamänantsiktsu. Diospa Palabranta y yachatsikunqanta kuyëtaqa puëdentsikmi y tsëta ruranapaqmi kallpachakunantsik, porque Bibliaqa kuyakoq Kamamaqnintsikpa alläpa väleq qarëninmi (Sant. 1:17). ¿Imaraq yanapamäshun ‘Diospa Palabranta’ kuyanapaq? Tsëpaqqa yanapamäshun, Bibliata qellqaqkunata Jehová imanö pushanqanman yarpachakïmi, y tsëta ruranapaqqa Bibliata kikin Dios qellqatsinqan atska pruëbakunatam rikänantsik. Tsëqa yanapamäshun cada junaq leinapaqmi y consejakunqannölla kawënintsikchö ruranapaqmi (Heb. 4:12).

¿IMANÖRAQ ‘SANTO ESPÍRITU APARQAN’?

3. ¿Imanötaq profëtakunata y Biblia qellqaqkunata ‘santo espíritu aparqan’?

3 Bibliataqa 1610 watakunapam chusku chunkanö nunakuna qellqayarqan, J.m.sh. 1513 watapita patsë hasta J.sh. 98 watayaq. Wakinqa profëtam kayarqan y ‘santo espíritu apaptinmi’ qellqayarqan (lei 2 Pedru 1:20, 21, NM). “Apaptin” palabraqa shamun griego idiömapitam, y “wakman këman apë” ninanmi, jinamampis “kuyutsishqa, kumashqa” nishpapis traducikanmi. * Tsëmi Hechos 27:15 textochöqa tsë palabrata utilizan juk barcota viento qarrachëpa o kumëpa juk lädopa apanqampaq parlar. Profëtakunata y Bibliata qellqaqkunataqa ‘santo espïritum aparqan’, tsë ninanqa Diosmi kallpanwan pëkunata willarqan, qellqë munëta shonqunkunaman churarqan y pusharqan. Tsëmi kikinkunapa pensëninkunatatsu qellqayarqan, sinöqa Diospa pensëninkunatam. Hörachöqa qellqëkäyanqan profecïakuna ima ninan kanqanta manam musyayarqantsu (Dan. 12:8, 9). Awmi, “Diospa palabranqa quiquinpitam shamun”, y manam nunakuna niyanqampitatsu (2 Tim. 3:16).

4-6. ¿Imanöpataq Jehoväqa Biblia qellqaq nunakunata musyatsirqan imata qellqayänampaq kaqta? Willakaramï juk igualatsikïwan.

4 Tsënö kaptinqa, ¿imanötaq Bibliata qellqaqkunata santo espíritu pusharqan? ¿Ima palabrakunata qellqayänampaq kaqtaku Dios dictarqan, o ima nïta munanqankunataku willarqan kikinkunana parlayanqanmannö qellqayänampaq? Këta más entiendenapaq pensarishun juk emprësayoq nuna cartata ruranqanman. Precisaq cösaskunata churëta munarqa, kikinmi qellqarin o secretariantam dictan y tsëpitanam kikin firmarin. Juk kutikunachöqa emprësayoq nunaqa ima nïta munanqanllatam secretarianta willarin y pënam entiendinqanmannö y parlanqanmannö qellqarin. Tsëpitaqa quizaschi kikinraq tsë cartata rikan y secretarianta nirin imakunata cambianampaq kaqta. Ushanampaqnam tsë cartataqa kikin emprësayoq nuna firmarin. Tsëmi tsë cartachöqa tsë empresariopa pensënin këkan.

5 Bibliachö wakin qellqarëkaqkunataqa, ‘Diospa dëdonmi’ qellqarqan (Éxo. 31:18). Jinamampis, precisaq cösaskunata churëta munarqa kikin Jehovämi dictarqan. Tsëtam rikantsik Éxodo 34:27 textochö, kënömi nin: “Jehovämi Moisesta këta nirqan: ‘Kë palabrakunata qellqë, porque kë palabrakuna ninqannöllam qamwan y Israelwampis juk conträtota rurashaq’”. Jina tsënöllam profeta Jeremïastapis nirqan: “Juk libroman qampaq qellqë parlapänaqpaq kaq llapan palabrakunata” (Jer. 30:2).

6 Tsënö kaptimpis, masqa milagrokunawanmi Bibliata qellqaq nunakunata pensëninkunachö y shonqunkunachö yanaparqan, pero manam nirqantsu ima palabrakunata qellqayänampaq. Tsënöpam dejarqan parlayanqanmannö qellqayänampaq. Tsëmi Eclesiastés 12:10 kënö nin: “Nunakunata juntatseqqa kuyëllapaq palabrakunatam ashirqan y rasumpa kaq rikätsikoq palabrakunatam qellqarqan”. Jina tsënöllam Lucaspis “yachatsicuyanqanta wiyarir y escribiyashqancunata leyirir, qallananpita llapanta alleq musyarir” Evangelionta qellqarqan (Luc. 1:3). Y Diospa espïritunqa nunakunapa jutsasapa kënin Palabranta llutampa tikratsiyänampitam tsaparqan.

7. ¿Imanötaq Diospa alläpa yachaq kënin rikakun Bibliata qellqayänampaq nunakunata utilizanqanchö?

7 Bibliata qellqayänampaq nunakunata utilizanqanqa rikätsikun Jehová alläpa yachaq kanqantam. Palabrakunaqa manam willakikunallatatsu musyatsimantsik, sinöqa kushikïta y llakikïtapis rikätsikunmi. ¿Imanöraq kanman karqan Palabranta qellqayänampaq Jehová angelkunata utilizaptinqa? ¿Puëdeyanmantsuraq karqan nunakunapa mantsakoq këninta y llakikïninta claro rikätsikïta? Diosnintsik santo espïritunwan willanqankunata jutsasapa nunakuna qellqayänampaq dejarmi, Diosqa nunakuna sientiyanqanmannö kuyëpa y tukïnöpa willakïninkunata qellqatsirqan.

PRUËBAKUNATA YARPÄRISHUN

8. ¿Imanirtaq nintsik religionpaq parlaq ima libropis Bibliawan mana igualanqanta?

8 Mëtsika pruëbakunam kan kikin Diosnintsik Palabran Bibliata qellqatsinqanta rikätsikoqqa. Juk pruëbaqa, religionpaq parlaq ima libropitapis Biblialla Diospaq más yachatsimanqantsikmi. Këllaman yarpärishun, hinduismo religionpaq parlaq librokunaqa willakun cultonkunata imanö rurayanqanta, imëkapis imanir kanqanta, cuentokunata y alli kawakuyänampaq leykunallatam. Budismopaq parlaq librokunanam rikätsikuyan monjekuna y monjakuna imanö kawayänampaq kaqta. Jinamampis, budistakuna imata creiyanqanta y Buda imata yachatsikunqantam willakun. Büdaqa manam kikimpaq Dios kanqanta nirqantsu, ni alläpaqa Diospaq parlarqantsu. Confucianismopaq parlaq librokunaqa willakun alli kawakïpaq, unë pasakunqankunapaq, cantokunapaq y brujerïapaqmi. Jina islam religionpa libronnam willakun shamoq tiempochö ima pasakunampaq kaqta musyaq y disponeq jukllëlla Dios kanqanta, pero Bibliachö atska waranqa kuti yurïkaptimpis manam willakuntsu Diospa jutin Jehová kanqanta.

9, 10. ¿Imatataq Diospaq Biblia yachatsimantsik?

9 Religionpaq parlaq librokunaqa, hora hörallam Diospaq parlayan y hörachöqa manam parlayantsu, pero Bibliaqa Jehová imanö kanqanta y rurëninkunatam chipyëpa yachatsimantsik. Diosnintsik llapanchö imanö kanqantam rikätsimantsik. Manam llapanta puëdeq kanqanta, yachaq y alli ruraq kanqanllatatsu rikätsimantsik, sinöqa kuyamanqantsiktapis willamantsikmi (lei Juan 3:16 y 1 Juan 4:19). Jinamampis, ‘llapan nunata Dios iwallla ricamanqantsicta’, y entero “marcacho pipis allicunata rurar y Diosta respetar cacuyaptenqa” chaskinqantam nimantsik (Hech. 10:34, 35). Y më tsëman Biblia chanqanmi tsëtaqa rikätsikun. Idiömakunata estudiaq nunakunam 6700 idiömakuna kanqanta niyan, y casi llapan nunakuna pachak idiömakunata más parlayanqanta. Tsënö kaptimpis, Bibliataqa llapanta kar o pullanllata karpis 2400 idiömakunamanmi tikratsiyashqa. Casi llapan nunakunam kikinkunapa idiömankunachö Bibliata leita puëdeyan.

10 Jesusmi kënö nirqan: “Papänïqa ime junaqpis uryecanmi. Tsemi cada junaq noqapis uryecä [trabajëkä]” (Juan 5:17). Jinamampis, Jehoväqa ‘imëpita imëyaqpis’ o imaykamapis kawaqmi. Tsëqa, ¡imëka ruranqankunaman pensari! (Sal. 90:2.) Bibliallam unë tiempochö, kanan tiempochö y shamoq tiempochö rurëninkunata rikätsikun. Jina willakunmi imakuna kushitsinqanta o mana kushitsinqantapis y rikätsimantsikmi pëman imanö witinapaq kaqta (Sant. 4:8). Imakunata tarita munanqantsik o munënintsikllata rurë Diospita rakimänantsikta ama dejashuntsu.

11. ¿Ima alläpa precisaq y markäkïpaq consëjokunatataq Bibliachö tarintsik?

11 Biblia Diospita shamunqan juk pruëbaqa, consëjonkuna markäkïpaq y alläpa alli kanqanmi. Apóstol Pablum kënö qellqarqan: “¿Piraq Dios yarpanqancunata tantiyanman? ¿Pillaraq peta yachatsinman?” (1 Cor. 2:16). Kë versïculoqa jorqakashqa Isaías kawanqan witsan nunakunata ninqampitam, kënömi nirqan: “¿Pitaq musyan Jehoväpa espïritun imatsikan kanqanta, y pitaq consejaqnin nunanö imallatapis musyaratsinman?” (Isa. 40:13). Rasumpa kaqchöqa manam ni pï tsë rurëta puëdentsu. Tsëmi, casado kawakïpaq, wamrakunapaq, kushikï cösaskunapaq, amïgokunata akrëpaq, sinchi trabajëpaq, honrado këpaq y limpio kawakïpaq Biblia consejakunqankunata wiyakurqa imëpis kushishqa kawakuntsik. Bibliaqa manam imëpis mana alliqa consejakuntsu. Pero nunakunaqa, mana yachaq karmi imëyaqpis alli kawanapaqqa consejamënintsikta puëdeyantsu (Jer. 10:23). Imëpis rikakanmi consejakurnin pantayanqanta, tsëmi consejakuyanqanta jukmampana tumatsiyan. Biblia ninqannömi, ‘nunakunapa pensëninkunaqa jamaninölla’ o jämayninölla (Sal. 94:11).

12. ¿Imakunapataq Biblia pasashqa atska pachak watakunachö?

12 Jina Bibliata qellqatseq Diosnintsik kanqantaqa rikätsikun, unëpita patsë willakïninta ushakätsita munayanqanmi. Jesus manaraq shamuptin 168 watachömi, Siriapita rey Antíoco IV Diosnintsik qellqatsinqan Leykunata kayanampaq o rupatsinampaq ashitsirqan. Jesus shamushqanchö 303 watachönam, cristiänokuna juntakäyänan sitiokunata juchutsiyänampaq y Dios Qellqatsinqankunata kayayänampaq Römachö mandakoq Diocleciano mandakurqan, tsëkunataqa rurayarqan chunka watakunapam. Y 1000 watakuna witsampitanam, päpakunaqa tukïta rurayarqan Bibliapita nunakuna mana yachatsikuyänampaq, tsëtaqa rurayarqan Diospa Palabranta nunakuna parlayanqan idiömakunaman tikratsiyänanta michäkurmi. Satanás y yanapaqninkuna tsë llapanta rurëkäyaptimpis, Bibliaqa kanan witsanyaqpis manam ushakashqatsu. Nunakunata qaranqanta ushakätsiyänantaqa Jehová manam permitishqatsu.

MËTSIKAQ NUNAKUNATA CREITSINQAN PRUËBAKUNA

13. ¿Ima más pruëbakunataq kan Bibliata Dios qellqatsinqanta musyatsikoq?

13 Kikin Dios Bibliata qellqatsinqan rikätsikoq juk pruëbakunapis kanmi: qellqarëkaqkuna mana contranakunqan, cientïficokuna niyanqanta unëpitana parlanqan, cumplikashqa profecïakuna, qellqaqkuna imatapis mana pakäyanqan, nunapa kawëninta cambiëta puëdenqan, unë pasakunqankunapita rasumpa kaqllata willakunqan y qallanan pärrafokunachö tapukïkunata alleq contestanqan. Atskaq nunakuna Bibliata Dios qellqatsinqanta ima creitsinqanta rikärishun.

14-16. a) ¿Imataq tukïläya nunakunata yanaparqan Bibliata Dios qellqatsinqanta creiyänampaq? b) Diospita yachatsikurnin, ¿ima pruëbakunapitataq parlë gustashunki Bibliata Dios qellqatsishqa kanqanta rikätsikunëkipaq?

14 Anwar * nunaqa Oriente Medio nishqanchömi winarqan musulmán religionchö. Norteamérica nishqanchö täranqan witsanmi, Jehoväpa testïgonkuna punkunta takakuyarqan. Pëmi nin: “Tsë witsankunapaqqa pasaqchö tukï mana allikunata rurayanqampitam cristiano religionkunapaq mana allita pensaq kä. Tsënö kaptimpis, imatapis musyëta munë gustamaptinmi Bibliapita yachatsiyämänampaq awnikurqä”. Tsëpita ichik tiempollatanam Anwarqa nacionninta kutikurnin Testïgokunapitaqa imatapis musyarqannätsu. Atska watakuna pasarinqanchönam Euröpata ëwakurqan y tsëchömi Bibliapita yachakurnin siguirqan, y alleq yachakurirnam kënö nirqan: “Profecïakuna cumplikanqan, tsëllapaq parlanqan, mana contranakunqan y Jehoväta sirweqkuna kuyanakuyanqanmi rikätsikun Biblia Diospa Palabran kanqanta”. Anwarqa 1998 watachömi bautizakurqan.

15 Hindú familiayoq 16 watayoq Asha jutiyoq wamram këta nin: “Temploman ëwar o problëmayoq karllam Diosta mañakoq kä, pero llapanchö allilla karqa manam Diosta yarpaqtsu kä”. Jina këtapis ninmi: “Pero Jehoväpa testïgonkuna punküta takakarayämuptinqa chipyëpam kawënï cambiarirqan”. Ashaqa Bibliapitam yachakurqan y Jehoväwan alli amigo këmanmi charqan. ¿Imataq creitsirqan Bibliata Dios qellqatsinqanta? Pëmi nin: “Tsëchömi llapan tapukïnïkunapa respuestankunata taririrqä. Y temploman mana ëwashpa y imägenkunaman mana qonqurikushpa Diosman markäkïyoq o yärakuyyoq kanäpaqmi yanapamarqan”.

16 Paulataqa wamra kanqampitam católico këta yachatsiyarqan, pero joven këman chëkarnam Dios kanqanta o mana kanqantapis alläpa yarpachakurqan. Tsënam willakun ima pasakunqanta: “Atska killapana mana rikänakuyanqä unë aqtsasapa amïgöwanmi tarinakuyarqä. Shumaq rutushqata, alli afeitashqata y kushishqata rikarmi kënö tapurirqä, ‘¿imataq pasashurqunki? ¿Mëchötaq karqunki?’ Jehoväpa testïgonkunawan Bibliapita yachakïkanqantam nimarqan y Diospita yachatsimarninmi qallëkurqan”. Nunakunapa kawëninta Bibliapa podernin cambiëta puëdenqanta rikanqanmi pëtapis yachakïta munanampaq yanaparqan y chipyëpa creitsirqan Bibliataqa Dios qellqatsinqanta.

“PALABRËKIQA CHAKÏPAQ AKTSIMOQ MECHËRONÖMI”

17. ¿Imanötaq yanapashunki llapan junaqkuna leinqëki y ninqankunaman yarpachakunqëki?

17 Jehoväqa Bibliata santo espïritunwan qellqatsimunqantam juk shumaq qarëtanö qomarquntsik. Llapan junaqkuna leirqa, Bibliata y Qellqatsimoqninta más kuyanki (Sal. 1:1, 2). Bibliapita yachakunëkipaqqa Diosmanraq mañakï, tsënöpam santo espïritun pensënikichö yanapashunki (Luc. 11:13). Bibliachöqa Diospa pensëninkunam qellqarëkan, tsëmi ninqankunaman alleq yarpachakurqa Dios pensanqannölla imatapis rikanki.

18. ¿Imanirtaq Bibliapita más yachakïta munanki?

18 Bibliapita yachakunqëkinölla cada junaq kawënikichö rurë (lei Salmo 119:105). Espëjochö rikäkoqnö, Bibliapita yachakurnin imachö pishipëkanqëkita rikë, y imachö cambianëkipaq kaqta rikarqa raslla altsë (Sant. 1:23-25). Creinqëkikunata entienditsikunëkipaq y manshu nunakunapa shonqumpita mana alli religionpa yachatsikïninkunata jorqanëkipaq imëka espada cuentatanö Diospa Palabranta utilicë (Efe. 6:17). Y tsëta rurarqa, Bibliachö willakïkunata profëtakuna y wakin nunakuna qellqayänampaq ‘santo espïrituwan apashqa’ kayanqampita agradecikï.

[Päginapa ura kuchunchö willakïkuna]

^ par. 3 Amador Ángel García Santos nunapa, Diccionario del griego bíblico; y Salamanca profesorkunapita, Biblia Comentada nishqan.

^ par. 14 Wakinkunapa rasumpëpa jutinkunaqa jukmi.

[Yachakunapaq kaqpa tapukïninkuna]

[29 kaq päginachö ninqan]

Llapan junaqkuna leirqa, Bibliata y Qellqatsimoqninta más kuyanki

[26 kaq päginachö dibüju]

Firman tsëchö këkanqanta rikarmi, juk carta pipa kanqanta musyantsik