«Cʼalal chacʼopanic Diose, jech xavalic: “Jtotic Dios”»
«Cʼalal chacʼopanic Diose, jech xavalic: “Jtotic Dios”»
¿Kʼusi ta xtal ta anopben kʼalal chavaʼi li jpʼel kʼop totil xie? ¿Mi jaʼ van chavaʼibe skʼoplal jun vinik ti ta slekil yoʼonton tskʼel yutsʼ yalale xchiʼuk ti skʼanoje? O ¿mi jaʼ van chtal ta anopben jun vinik ti mu sventauk o ti toj chopol stalelal ta stojolal yutsʼ yalale? Li kʼuyelan echʼ atote, jaʼ van jech chtal ta anopben.
LI Jesuse la stunes li jpʼel kʼop totil kʼalal la skʼopon Dios o kʼalal loʼilaj ta sventae. * Yuʼun kʼalal la xchanubtas ta spasel orasion li yajtsʼaklomtake, xi laj yalbee: «Cʼalal chacʼopanic Diose, jech xavalic: “Jtotic Dios”» (Lucas 11:2). ¿Kʼu yelan stalelal ti jaʼ jun totil li Jeovae? Toj tsots skʼoplal jtakʼtik taje. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun mi la jnaʼtik kʼuyelan stalelal li totile mas chijnopaj ta stojolal xchiʼuk mas ta jkʼantik-o.
Ta melel, li Jesuse jaʼ noʼox stuk xuʼ xalbutik lek skʼoplal li Jtotik ta vinajele. Yuʼun jal skʼupinoj ti nopol tajek xil sbaik xchiʼuk li Jeovae. Jaʼ yuʼun xi laj yale: «Muʼyuc bochʼo yan snaʼbe cʼu xʼelan yoʼnton li Nichʼonile, jaʼ noʼox snaʼ stuc li Totile. Jaʼ noʼox jech ec li Totile, muʼyuc yan bochʼo snaʼbe cʼu xʼelan yoʼnton, jaʼ noʼox snaʼ li Nichʼonile, xchiʼuc jaʼ noʼox tsnaʼic ec li bochʼotic ta xʼacʼbat snaʼic yuʼun li Nichʼonile» (Mateo 11:27). Ta melel, li kʼusi mas tsots skʼoplal sventa chkojtikintik li Totile jaʼ mi ta xkaʼibetik kʼusi chal li Nichʼonile.
Pe ¿kʼusi chal Jesús ta sventa li Jeovae? Xi chale: «Yuʼun toj ep la xcʼuxubin scotol cristianoetic ta banamil li Diose, jech laj yacʼ li jun noʼox Xnichʼon oye, yuʼun jech mu chʼayeluc chbat li bochʼotic ta xchʼunic ti jaʼ Jcoltavanej yuʼunique; jaʼ ta xcuxiic o sbatel osil» (Juan 3:16). Liʼe chakʼ ta ilel ti kʼusi mas chichʼ-o ojtikinel li Jtotike, jaʼ ti chkʼanvane (1 Juan 4:8). Oy jaytosuk kʼuxi chakʼbutik ta ilel li kʼanelal taje: xuʼ lek xilutik, chakʼ ta ilel xkʼuxul yoʼonton ta jtojolaltik, chchabiutik, tstukʼibtasutik xchiʼuk chakʼ li kʼusitik chtun kuʼuntike.
Xuʼ lek xilutik
Li totil meʼiletik ti chalbe yalab xnichʼnabik ti oy sbalil li yabtelike, jech ta spatbeik yoʼonton xchiʼuk oy sbalil chaʼi sba yuʼunik. Nopo noʼox avaʼi ti kʼu to yepal muyubaj kʼalal xi albat skʼoplal yuʼun Stot li Jesuse: «Liʼi jaʼ Jnichʼon; lec jcʼanoj, lec jpatoj coʼnton yuʼun» (Mateo 3:17). Jech li Jesús eke chalbutik ta melel ti skʼanojutik li Jeovae xchiʼuk ti xuʼ lek xilutike. Yuʼun xi chale: «Li bochʼo scʼanojicune ta xcʼanatic yuʼun ec li Jtote» (Juan 14:21). ¿Mi mu jechuk ti tspat koʼontontik xchiʼuk tstsatsubtasutik kʼalal chkaʼitik taje? Pe oy buchʼu mu skʼan ti jech xijmuyubaj-o yuʼune.
Li Satanase tskʼan ta jchʼuntik ti muʼyuk sbalil chil Jeova ti kʼuyelan ta jpastik batel persae. Chakʼ jchʼuntik ti muʼyuk lek chilutik li Diose, jech xtok, jaʼ noʼox tsaʼ o tskʼel kʼusi mas chijkʼunib yuʼun, jech kʼuchaʼal li malubele, li chameletike, kʼalal chtavan xa xkaʼitik jtosuk kʼusie o ti chibajem koʼontontike. Jkʼeltik kʼusi kʼot ta stojolal Lucas ti mu toʼox sta-o chaʼi ti lek x-ilat yuʼun Diose. Kʼalal bikʼit toʼoxe laj yichʼ chanubtasel yuʼun stot smeʼ ta sventa mantaletik ta Vivlia, pe ta tsʼakale laj yil xtok ti kʼuyelan laj yiktaik mantal li stot smeʼe. Ta skoj taje xuʼ van tsots laj yaʼi ti lek xil sbaik xchiʼuk li Jeovae, li Jtotik ta vinajele. Jech xtok, anil chkap xchiʼuk nopajtik noʼox oy skʼop xchiʼuk yantik. Pe ta kʼunkʼun lekub li stalelale, yuʼun koltaat yuʼun li yajnil ti oy smalael yuʼune, jech oxal «jaʼ jun bendision xchiʼuk matanal yuʼun Dios» chaʼi. Ta mas tsʼakal li Lucase laj yakʼ venta ti «Jesucristoe iʼay ta banamil [sventa] scolta jpasmuliletic» (1 Timoteo 1:15). Kʼalal tsnop ti kʼanbil yuʼun li Jeovae xchiʼuk ti xuʼ lek ch-ilate, jaʼ chmuyubaj-o.
Mi oy chanop bakʼintik ti muʼyuk skʼanojot li Jeovae xchiʼuk ti mu xuʼ chamuyubta chavaʼie, nopilano li kʼusi chal Romanos 8:31-39 ti tspat tajek oʼontonale. Li jtakbol Pabloe te chal ti muʼyuk kʼusi «xuʼ tspajes ti jech mu xa xiscʼanutic o li Diose. Yuʼun jʼechʼel la scʼanutic o ta sventa li Cristo Jesuse, jaʼ li Cajvaltique». *
Chakʼ ta ilel xkʼuxul yoʼonton ta jtojolaltik
Li Jtotik ta vinajele jaʼ jun Dios ti «toj ep cʼuxutic ta yoʼnton», ti snaʼ kʼuyelan chkil jvokoltike (Lucas 1:78). Li Jesuse laj yakʼ ta ilel ti kʼux ta yoʼonton li krixchanoetike, jech kʼuchaʼal kʼux ta yoʼonton krixchanoetik li Stote (Marcos 1:40-42; 6:30-34). Li melel yajtsʼaklomtak Cristoe yakʼojik persa sventa chchanbeik li stalelal Jeova ta sventa taje. Tsots skʼoplal chilik li kʼusi chal Vivlia ti xie: «Lec xavil abaic, cʼux xavaʼay abaic ta jujuntal» (Efesios 4:32).
Jnoptik ta sventa li Felipee. Oy jun kʼakʼal kʼalal bat ta yabtele lik kʼuxubuk tajek spat, koʼol xchiʼuk pajbat kuchilu laj yaʼi. Laj yikʼik batel ta anil ta ospital. Vaxakib ora la skʼelilanbeik kʼusi oy yuʼun. Li doktoretike laj yakʼik venta ti yayijem li sbe xchʼichʼel chlik tal ta yoʼontone. Albat ti kʼajom xa noʼox 25 minuto kuxule xchiʼuk ti muʼyuk xa sbalil ti tspasbeik operasione.
Te chiʼinbil yuʼun jlom xchiʼiltak ta chʼunolajel li Felipee. Ta skoj ti oy xkʼuxul yoʼontonike laj yikʼik batel ta anil ta yan ospital, kʼalal kʼotike tukʼ xa jelav batel yuʼunik sventa tspasbeik operasion. Te la smalaik-o jaʼ to kʼalal laj yichʼ operasione, xchiʼuk lek lokʼ. Ti jech laj yakʼik ta ilel xkʼuxul yoʼontonik li xchiʼiltak ta chʼunolajele tstoj tajek ta vokol li Felipee. Pe ti jech la spasik taje snaʼoj lek ti jaʼ la stij oʼontonal li Jeovae. Xi tsvules ta sjol li Felipee: «Te xchiʼinojun skotol velta laj kaʼi sventa tstsatsubtasun jech kʼuchaʼal jun jkʼanvanej totil li Diose». Yuʼun sventa chakʼ ta ilel xkʼuxul yoʼonton li Jeovae tstijbe yoʼonton yajtuneltak sventa jechuk xakʼik ta ilel.
Chchabiutik
Kʼalal oy kʼusi chiʼo li jun olole chbat saʼ ta anil chabiel ta stojolal stot. Li Jeovae chchabi li xnichʼnabtake, jaʼ yuʼun li Jesuse spatoj onoʼox yoʼonton ti jech chchabiate (Mateo 26:53; Juan 17:15). Jech li voʼotik eke, xuʼ jtatik chabiel ta stojolal li Jtotik ta vinajele. Li kʼusi mas chchabi avie jaʼ li jlekilaltik ta mantale. ¿Kʼuxi? Jaʼo kʼalal chakʼbutik skotol li kʼusitik chtun kuʼuntik sventa mu xijsok xchiʼuk ti xuʼ sokes ti kʼuyelan xkil jbatik xchiʼuke. Ep li kʼusitik chakʼbutik Jeovae, june jaʼ li Skʼope, ti jaʼ li Vivliae. Kʼalal ta jchʼuntik li tojobtasel chakʼ Vivliae koʼol xchiʼuk jaʼ ta jchikintatik ti xi chalbutik li Diose: «Liʼ xabatique, jaʼ liʼ li lequil bee» (Isaías 30:21).
Jun kerem ti Tiago sbie xchiʼuk li sbankiltak ti jaʼ Fernando xchiʼuk Rafaele oyik toʼox ta jun grupo sventa rock. Lik muyubajikuk tajek kʼalal laj yaʼiik ti tʼujatik sventa chbat stijik rock ta jun yavil ti bu lek ojtikinbil ta São Paulo (Brasil). Taje jaʼ svinajeb ti xuʼ van mas chichʼik ojtikinele. Pe li keremetik taje pʼijubtasatik yuʼun jun xchiʼilik ta chʼunolajel, albatik ti mi jaʼ chchiʼinik li buchʼutik mu jechuk tspasik kʼuchaʼal chal li Vivliae xuʼ xibal sba kʼusi snuptanik (Proverbios 13:20). Kʼalal la skʼelbe li kʼusi chal Vivliae, lik yal kʼusi laj toʼox snuptan li stuk eke. Yuʼun oy jun sbankil ti jaʼ och xchiʼinan li buchʼutik chopolike, vaʼun pʼaj li ta mulivajele. Li Tiago xchiʼuk sbankiltake la snop ti chiktaik li grupo sventa tij sone. Li avi une mas yakʼojbeik yipal cholmantal yoxvoʼalik. Snaʼojik ta melel ti jaʼ chabiatik ta mantal ti jech la xchʼunik li tojobtaseletik akʼbatik yuʼun Skʼop Diose.
Tstukʼibtasutik
Li jun lekil totile tskʼan ti chkʼot ta lekil krixchano li xnichʼnabtake, jaʼ yuʼun tstukʼibtasan (Efesios 6:4). Manchuk mi lek jamal chalbe mantal, muʼyuk bu ch-echʼ ta mas. Li Jtotik ta vinajel eke oy bakʼintik chil ti chtun kuʼuntik tukʼibtasele. Pe akʼo mi jech, ta slekil yoʼonton tstukʼibtasutik, muʼyuk bu ch-echʼ ta mas. Li Jesuse jech la xchanbe li Stote, yuʼun muʼyuk tsots stalelal la spas ta stojolal li yajtsʼaklomtake. Jech xtok, kʼalal mu xchʼunik ta anil li mantal chakʼbe ta skoj li kʼusitik tspasike ta slekil yoʼonton la stukʼibtasan (Mateo 20:20-28; Lucas 22:24-30).
Taje jaʼ jech kʼot ta stojolal Ricardo ti laj yaʼibe smelolal ti tukʼibtasat yuʼun Jeova ta skoj ti kʼanbile. Kʼalal vukub toʼox u svokʼele iktaat komel yuʼun stot. Kʼalal chex jchʼiel xaʼoxe, toj jtunel laj yaʼi ti oyuk stote, vaʼun lik spas kʼusitik chopol. Kʼalaluk laj yakʼ venta ti jelel tajek xkuxlejal kʼuchaʼal chal li smantaltak Diose, lik ochuk ta loʼil li sjol yoʼontone. Vaʼun la snop bat skʼopon li moletik ta stsobobbaile, ta slekil oʼontonal jamal akʼbat mantal ti lokʼemik ta Vivliae. Li Ricardoe la xchʼam xchiʼuk la stoj ta vokol li tojobtasele, manchuk mi jech, la svul-o yoʼonton: ep ta x-okʼilan, mu aniluk x-och svayel xchiʼuk ipaj ta at-oʼonton. Li ta Hebreos 12:6 jaʼ koltaat sventa xaʼibe smelolal ti tukʼibtasat ta skoj ti kʼanbil yuʼun li Jeovae, li teksto taje xi chale: «Li Diose chacʼbe nucul [«ta stojobtas», Ch] li bochʼo lec scʼanoje».
Skʼan teuk ta joltik ti tojobtasele maʼuk noʼox skʼan xal akʼ mantal o akʼ kastigo, moʼoj, li Vivliae chal xtok ti jaʼ skʼan xal chanubtasele. Bateltike, li Jtotik ta vinajele chakʼ akʼo xkil jvokoltik kʼuk sjalil ta skoj li kʼusitik muʼyuk lek jpasojtike. Pe li Vivlia xtoke chal ti jaʼ la sventa jchantik kʼuxi xtukʼib batel li jbetike (Hebreos 12:7, 11). Ta melel, li Jeovae oy tajek ta yoʼonton ti lekuk oyutike, jech oxal ta stojobtasutik.
Chakʼ li kʼusitik chtun kuʼuntike
Skotol li lekil totiletike ta xakʼbeik kʼusitik chtun yuʼun li yutsʼ yalalike, taje jaʼ jech li Jeova eke. Xi laj yal li Jesuse: «Li Jtotic te oy ta vinajele snaʼoj ti chtun avuʼunic scotol jech chac leʼe» (Mateo 6:25-34). Jech chal stuk li Jeova eke: «Muʼyuc chaquictaot, muʼyuc chajcomtsanot» (Hebreos 13:5).
Jun ants ti Nice sbie laj yakʼ venta ti jech ta melel kʼalal chʼabal yabtel kom li smalale. Li Nicee jaʼ toʼox tajek laj yikta yabtel ti lek tojbile, taje jaʼ sventa oyuk mas yorail tskʼel li chaʼvoʼ stsebetike xchiʼuk li spasbel yabtel Diose. ¿Kʼusi xa chkuxiik-o un? Li Nicee la skʼanbe koltael li Jeovae, vaʼun ta yokʼomal kʼalal bat xaʼox yichʼ tal kʼusitik ta yabtel li smalale oy kʼusi albat yuʼun yajval yabtel ti mu jechuk smalaoje: ¡Akʼbat yan yabtel! Jaʼ yuʼun mi junuk kʼakʼal muʼyuk yabtel kom li smalal Nicee, xchaʼvoʼalik tstojbeik tajek ta vokol li Jtotik ta vinajele. Li sloʼil xkuxlejalik liʼe chakʼ ta ilel ti skʼanojutik li Jeovae xchiʼuk ti snaʼoj onoʼox ti oy kʼusitik chtun kuʼuntike.
Jtojtik ta vokol ti skʼanojutik li Jtotike
Mu xa noʼox stakʼ alel ti kʼu yutsil skʼanojutik li Jtotik ta vinajele. Yuʼun xuʼ lek xilutik, chakʼ ta ilel xkʼuxul yoʼonton ta jtojolaltik, chchabiutik, tstukʼibtasutik xchiʼuk chakʼ li kʼusitik chtun kuʼuntike. ¿Mi mu jechuk ti jaʼ svinajeb ti jaʼ xa noʼox stuk xuʼ xkʼot ta jun lekil Totile?
Pe ¿kʼuxi xuʼ jtojtik ta vokol ti skʼanojutike? Baʼyele, jaʼ ti xkakʼtik persa xkojtikintik leke xchiʼuk ti jchantik ta sventa li kʼusi tskʼan tspase (Juan 17:3). Jech xtok, skʼan xkakʼ ta jkuxlejaltik li smantale (1 Juan 5:3). Skʼan jechuk xijkʼanvan xtok ti kʼuchaʼal chkʼanvane (1 Juan 4:11). Kʼalal jech ta jpastike jech chkakʼtik ta ilel ti jaʼ Jtotik ta melel chkaʼitik li Jeovae xchiʼuk ti jaʼ jun mukʼta matanal chkaʼitik ti xnichʼnabutike.
[Tsʼibetik ta yok vun]
^ par. 3 Li ta Vivliae nopajtik noʼox chalbe skʼoplal ti jaʼ Jtotik li Jeovae. Jech kʼuchaʼal liʼe, li ta Evanjelio yuʼun Mateo, Marcos xchiʼuk Lucase oy van 65 ta velta Tot o Jtotik xi li Jesuse, li ta Evanjelio yuʼun Juane oy mas ta 100 ta velta. Li ta kartaetik la stsʼiba li jtakbol Pabloe jaʼ jech laj yal mas ta 40 ta velta ek. Xuʼ xkaltik ti jaʼ Jtotik li Jeovae yuʼun jaʼ laj yakʼ li jkuxlejaltike.
^ par. 9 Kʼelo li livro Acerquémonos a Jehová ta kapitulo 24 ti xi sbie, «Nada puede “separarnos del amor de Dios”», ti pasbil yuʼun yajrextikotak Jeovae.
[Tsʼib ti mukʼtik sletraile ta pajina 19]
Mi la jnaʼtik lek kʼuyelan stalelal li Jeovae, li Jtotik ta vinajele, mas chijnopaj ta stojolal xchiʼuk mas ta jkʼantik-o
[Tsʼib ti mukʼtik sletraile ta pajina 22]
Xuʼ xkakʼtik ta ilel ti jaʼ Jtotik ta melel chkaʼitik li Jeovae xchiʼuk ti jaʼ jun mukʼta matanal chkaʼitik ti xnichʼnabutike
[Rekuadro ta pajina 21]
OY JAYTOSUK KʼUXI CHAKʼBUTIK TA ILEL TI SKʼANOJUTIK LI JEOVAE
XUʼ LEK XILUTIK
OY XKʼUXUL YOʼONTON
CHCHABIUTIK
TSTUKʼIBTASUTIK
CHAKʼ KʼUSITIK CHTUN KUʼUNTIK
