Pfumelela Yehovha A Ku Kongomisa eNtshunxekweni Wa Xiviri

“[Kambisisa] nawu lowu hetisekeke lowu fambisanaka ni ntshunxeko.”—YAK. 1:25.

XANA U NGA HLAMUSELA?

Hi wihi nawu lowu hi kongomisaka entshunxekweni wa xiviri naswona i vamani lava vuyeriwaka eka wona?

I yini leswi hi faneleke hi swi endla leswaku hi kuma ntshunxeko wa xiviri?

Hi wihi ntshunxeko lowu nga ta kumiwa hi vanhu hinkwavo lava fambaka endleleni leyi yisaka evuton’wini?

1, 2. (a) Ku humelela yini hi ntshunxeko wa vanhu naswona ha yini? (b) Hi wihi ntshunxeko lowu malandza ya Yehovha ma wu languteleke?

HI HANYA enkarhini lowu makwanga, vuhomboloki ni madzolonga swi tinyikeke matimba swinene. (2 Tim. 3:1-5) Hikwalaho ka sweswo, tihulumendhe ti veka milawu ni maphorisa yo tala swin’we ni tikhamera leti tshamaka ti veke vanhu tihlo. Ematikweni man’wana, vanhu va ringeta ku tisirhelela hi ku hoxa tialamu, swo lotlela leswi engetelekeke ni darata ya gezi emakaya ya vona. Vanhu vo tala va chava ku famba nivusiku kumbe ku tshika vana va vona va tlanga ehandle va nga vekiwanga tihlo, ku nga khathariseki leswaku i nhlikanhi kumbe i vusiku. Swi le rivaleni leswaku vanhu a va ntshunxekanga nikatsongo naswona swi tikomba onge xiyimo lexi xi ta hambeta xi nyanya.

² Le ntangeni wa Edeni, Sathana u vule leswaku vanhu va nga kuma ntshunxeko wa xiviri ntsena loko vo tifuma ematshan’weni yo fumiwa hi Yehovha. Wolawo a ku ri mavunwa ya rihlaza! Entiyisweni, loko vanhu va ya va yi ba hi makatla milawu ya Xikwembu, swilo swi ta ya swi va fambela ximatsi. Malandza ya Yehovha na wona ma xaniseka hikwalaho ka leswi swiyimo swa misava swi yimeke yi nhloko. Nilokoswiritano, hi ni ntshembo wa leswaku siku rin’wana vanhu va ta ntshunxiwa evuhlongeni bya xidyoho ni bya ku onhaka kutani va tiphina hi ntshunxeko lowu Bibele yi wu vulaka “ntshunxeko lowu vangamaka wa vana va Xikwembu.” (Rhom. 8:21) Entiyisweni, Yehovha se u sungurile ku lunghiselela malandza yakwe leswaku ma kuma ntshunxeko wolowo. Hi ndlela yihi?

3. Hi wihi nawu lowu Yehovha a wu nyikeke valandzeri va Kreste naswona hi swihi swivutiso leswi hi nga ta swi kambisisa?

³ Leswaku Yehovha a lunghiselela malandza yakwe ku kuma ntshunxeko wolowo, u ma nyike nawu lowu Yakobo a wu vuleke “nawu lowu hetisekeke lowu fambisanaka ni ntshunxeko.” (Hlaya Yakobo 1:25.) Bibele ya The New English Bible yi hundzuluxela xiga lexi yi ku, “nawu lowu hi ntshunxaka”  kasi ya The New American Bible yi xi hundzuluxela yi ku, “nawu lowu hetisekeke wa ntshunxeko.” Kambe hi ntolovelo vanhu va ehleketa leswaku nawu wu fambisana ni ku vekeriwa swipimelo, ku nga ri ntshunxeko. Kutani i yini “nawu lowu hetisekeke lowu fambisanaka ni ntshunxeko”? Naswona nawu wolowo wu hi ntshunxa hi ndlela yihi?

NAWU LOWU HI NTSHUNXAKA

4. I yini “nawu lowu hetisekeke lowu fambisanaka ni ntshunxeko” naswona i vamani lava vuyeriwaka eka wona?

⁴ “Nawu lowu hetisekeke lowu fambisanaka ni ntshunxeko” a hi Nawu wa Muxe hikuva nawu wolowo wu kombe Vaisrayele leswaku a va ri vadyohi naswona wu hetisisiwe hi Kreste. (Mat. 5:17; Gal. 3:19) Kutani hi wihi nawu lowu Yakobo a a vulavula ha wona? A a vulavula hi “nawu wa Kreste” lowu nakambe wu vuriwaka “nawu wa ripfumelo” ni “nawu wa vanhu lava ntshunxekeke.” (Gal. 6:2; Rhom. 3:27; Yak. 2:12) Hikokwalaho, “nawu lowu hetisekeke” wu katsa swilo hinkwaswo leswi Yehovha a swi languteleke eka hina. Vakreste lava totiweke ni lava “tinyimpfu tin’wana” va vuyeriwa eka wona.—Yohane 10:16.

5. Ha yini nawu lowu hetisekeke wu nga tiki?

⁵ Ku hambana ni milawu ya matiko yo tala, “nawu lowu hetisekeke” a wu rharhangananga naswona a wu tiki. Wu vumbiwa hi swileriso swo olova. (1 Yoh. 5:3) Yesu u te: “Joko ra mina ra olova ni ndzhwalo wa mina wa vevuka.” (Mat. 11:29, 30) Ku engetela kwalaho, a swi bohi leswaku “nawu lowu hetisekeke” wu va ni nxaxamelo wa swiletelo swo xupula lava wu tlulaka hikuva wu sekeriwe eka rirhandzu naswona wu tsariwe etimbilwini ni le mianakanyweni ya vanhu, ku nga ri eka swiphepherhele swa ribye.—Hlaya Vaheveru 8:6, 10.

NDLELA LEYI “NAWU LOWU HETISEKEKE” WU HI NTSHUNXAKA HA YONA

6, 7. I yini leswi hi nga swi vulaka malunghana ni swileriso swa Yehovha naswona nawu wa ntshunxeko wu hi pfumelela ku endla yini?

⁶ Milawu leyi Yehovha a yi vekeleke vanhu vakwe ya va vuyerisa ni ku va sirhelela. Hi xikombiso, ehleketa hi milawu ya ntumbuluko yo tanihi matimba ya nkoka-misava. Vanhu a va si tshama va vula leswaku milawu yoleyo ya va tshikilela. Ematshan’weni ya sweswo, va yi tlangela hikuva va swi xiya leswaku ya va vuyerisa. Hilaha ku fanaka, milawu ya Yehovha ya mahanyelo ni ya vugandzeri leyi nga eka “nawu lowu hetisekeke” wa Kreste yi endleriwe ku pfuna vanhu.

⁷ Nawu wa ntshunxeko wa hi sirhelela naswona wu hi pfumelela ku enerisa ku navela ka hina lokunene handle ko va hi tivavisa kumbe hi ti tekela ehansi timfanelo ni ntshunxeko wa van’wana. Kutani ntshunxeko wa xiviri wo endla leswi hi swi navelaka hi nga wu kuma loko hi hlakulela ku navela lokunene loku fambisanaka ni vumunhu ni milawu ya Yehovha. Hi marito man’wana, hi fanele hi dyondza ku rhandza swilo leswi Yehovha a swi rhandzaka ni ku venga swilo leswi a swi vengaka. Nawu wa ntshunxeko wu hi pfuna ku endla tano.—Amo. 5:15.

8, 9. Va vuyeriwa njhani vanhu lava yingisaka nawu wa ntshunxeko? Kombisa.

⁸ Leswi hi nga hetisekangiki, swa hi tikela swinene ku lawula ku navela ka hina ko biha. Kambe loko hi yingisa hi mbilu hinkwayo nawu wa ntshunxeko, hi nga xiya ndlela leyi wu hi ntshunxaka ha yona hambi ku ri sweswi. Hi xikombiso: Wanuna un’wana loyi a vuriwaka Jay a a godzomberiwe hi fole. Loko a sungule ku dyondzeriwa Bibele, u kume leswaku ku dzaha a swi xi tsakisi Xikwembu kutani a a fanele a endla xiboho. Xana a a ta hlawula ku hambeta a lawuriwa hi ku navela kakwe ko dzaha kumbe a a ta hlawula ku yingisa Yehovha? Hi vutlhari u hlawule ku yingisa Yehovha hambileswi a swi n’wi tikela swinene ku tshika ku dzaha. U titwe njhani endzhaku ka loko a hlule mukhuva wolowo? U te: “Ndzi tsake ngopfu naswona ndzi titwe ndzi ntshunxekile.”

⁹ Jay u tivonele hi ya yena leswaku ntshunxeko lowu humaka emisaveni, lowu kucetelaka vanhu leswaku va “anakanya swa nyama,” entiyisweni wu va endla mahlonga ya xidyoho, kambe ntshunxeko lowu humaka eka Yehovha, lowu pfunaka vanhu ku “anakanya swa moya,” wa va ntshunxa  naswona wu va nyika “vutomi ni ku rhula.” (Rhom. 8:5, 6) Jay u ma kume kwihi matimba yo hlula mukhuva wakwe wo dzaha? A nga ma kumanga eka yena n’wini; u ma kume eka Xikwembu. U te: “A ndzi dyondza Bibele nkarhi ni nkarhi, ndzi khongelela moya lowo kwetsima ni ku tirhisa mpfuno lowu a ndzi wu kuma eka vamakwerhu evandlheni.” Swilo leswi swi nga hi pfuna na hina leswaku hi kuma ntshunxeko wa xiviri. A hi voneni ndlela leyi swi nga hi pfunaka ha yona.

KAMBISISA RITO RA XIKWEMBU

10. Swi vula yini ku ‘kambisisa’ nawu wa Xikwembu?

¹⁰ Yakobo 1:25 yi ri: “Loyi a kambisisaka nawu lowu hetisekeke lowu fambisanaka ni ntshunxeko ni loyi a phikelelaka eka wona, . . . u ta tsaka eku wu endleni kakwe.” Rito ra Xigriki leri hundzuluxeriweke ri va ‘kambisisa’ ri vula ku “korhama leswaku u ta wu vona kahle nchumu wo karhi.” Sweswo swi lava matshalatshala. Kutani loko hi lava leswaku nawu wa ntshunxeko wu khumba mianakanyo ni timbilu ta hina, hi fanele hi tikarhatela ku dyondza Bibele hi vurhon’wana nkarhi ni nkarhi naswona hi anakanyisisa hi vuenti hi leswi hi swi dyondzaka.—1 Tim. 4:15.

11, 12. (a) Yesu u wu kandziyise njhani nkoka wo hanya hi ku pfumelelana ni ntiyiso? (b) Hilaha swi kombisiwaka hakona exifanisweni lexi nga laha henhla, hi rihi khombo leri vantshwa va faneleke va ri papalata?

¹¹ Nakambe hi fanele hi ‘phikelela’ kumbe hi tiyimisela ku swi tirhisa evuton’wini bya hina leswi hi swi dyondzaka eRitweni ra Xikwembu. Yesu u byele vanhu van’wana lava a va pfumela eka yena mhaka leyi fanaka a ku: “Loko mi tshama eritweni ra mina, hakunene mi vadyondzisiwa va mina, naswona mi ta tiva ntiyiso, kutani ntiyiso wu ta mi ntshunxa.” (Yoh. 8:31, 32) Buku yin’wana ya tinhlamuselo ta Bibele yi vula leswaku eka ndzimana leyi, rito leri nge ku “tiva” ri tlhela ri vula ku tlangela  hikuva “nchumu lowu ‘tiviwaka’ i wa nkoka eka loyi a wu tivaka.” Xisweswo, hi “tiva” ntiyiso hi ku helela loko hi hanya hi ku pfumelelana na wona. Kutani hi nga vula hi ku tiyiseka leswaku “rito ra Xikwembu” ra ‘tirha’ eka hina naswona ri hi pfuna ku hundzula vumunhu bya hina leswaku byi fana ni bya Tata wa hina wa le tilweni.—1 Tes. 2:13.

¹² Tivutise, ‘Xana hakunene ndza wu tiva ntiyiso? Xana ndzi hanya hi ku pfumelelana na wona? Kumbe xana ndza ha navela ntshunxeko wa misava?’ Loko makwerhu un’wana wa xisati loyi a kurisiweke hi vatswari lava nga Vakreste a vulavula hi leswi n’wi humeleleke loko a ha ri muntshwa, u ri: “Loko u kurisiwe hi vatswari lava nga Vakreste, swi fana ni loko Yehovha a ri na wena minkarhi hinkwayo. Kambe mina a ndzi kalanga ndzi n’wi tiva nikatsongo hambi ku ri ku venga swilo leswi a swi vengaka naswona a ndzi nga tshembi leswaku Yehovha wa khathala hi leswi ndzi swi endlaka. Nakambe a ndzi nga khongeli eka yena loko ndzi ri ni swiphiqo. A ndzi titshege hi ku twisisa ka mina n’wini naswona sweswi ndza swi xiya leswaku sweswo a ku ri vuphukuphuku hikuva a ndzi nga tivi nchumu.” Lexi tsakisaka hileswaku hi ku famba ka nkarhi makwerhu loyi u swi xiyile leswaku langutelo rakwe a ri hoxile swinene naswona u ri lulamisile. Nakambe u sungule ku phayona.

MOYA LOWO KWETSIMA WU NGA KU PFUNA LESWAKU U NTSHUNXEKA

13. Moya lowo kwetsima wu hi pfuna njhani leswaku hi kuma ntshunxeko?

¹³ Vakorinto va Vumbirhi 3:17 yi ri: “Laha moya wa Yehovha wu nga kona, ku ni ntshunxeko.” Moya lowo kwetsima wu hi pfuna njhani leswaku hi kuma ntshunxeko? Swilo swin’wana leswi wu hi pfunaka leswaku hi swi endla i ku hlakulela timfanelo leti nga ta nkoka leswaku hi kuma ntshunxeko to tanihi ‘rirhandzu, ntsako, ku rhula, mbilu yo leha, musa, vunene, ripfumelo, ku olova ni ku tikhoma.’ (Gal. 5:22, 23) Hilaha xiyimo xa misava namuntlha xi swi kombisaka hakona, handle ka timfanelo leti, ngopfu-ngopfu rirhandzu, vanhu a va nge swi koti ku kuma ntshunxeko wa xiviri. Lexi tsakisaka hileswaku endzhaku ka loko muapostola Pawulo a xaxamete timfanelo ta moya, u tlhele a ku: “A wu kona nawu lowu solaka swilo sweswo.” Xana a a vula yini? A a vula leswaku ku hava nawu lowu nga sivelaka munhu ku hlakulela timfanelo ta moya wa Xikwembu. (Gal. 5:18) Kahle-kahle a wu ta sivela timfanelo teto hi xikongomelo xihi? Phela Yehovha u lava leswaku hi hlakulela timfanelo leti fanaka ni ta Kreste hilaha ku nga heriki naswona hi tikombisa handle ko siveriwa.

14. Hi tihi tindlela leti ha tona moya wa misava wu endlaka vanhu mahlonga?

¹⁴ Vanhu lava lawuriwaka hi moya wa misava ni lava va enerisaka ku navela ka vona ka nyama va nga ha ehleketa leswaku va ntshunxekile. (Hlaya 2 Petro 2:18, 19.) Hambiswiritano, ntiyiso wa mhaka hileswaku i mahlonga ya nyama ya vona. Xisweswo, tihulumendhe ti veka milawu yo tala leswaku yi lawula ku navela ni ku tikhoma ka vona. Pawulo u te: “Nawu a wu vekeriwanga munhu la lulameke kambe wu vekeriwe vanhu vo kala nawu ni lava nga lawulekiki.” (1 Tim. 1:9, 10) Nakambe i mahlonga ya xidyoho hikuva va endla “swilo leswi rhandziwaka hi nyama,” ku nga hosi leyi nga ni nsele. (Efe. 2:1-3) Ku fana ni switsotswana leswi nghenaka exibyeni lexi nga ni vulombe leswaku swi enerisa ku navela ka swona ivi swi tsandzeka ku huma, vanhu volavo va kuceteriwa hi ku navela ka vona ko biha kutani va va mahlonga ya xidyoho.—Yak. 1:14, 15.

VA KUMA NTSHUNXEKO ENDZENI KA VANDLHA

15, 16. I swa nkoka ku fikela kwihi ku va hi tihlanganisa ni vandlha ra Xikwembu naswona hi wihi ntshunxeko lowu hi tiphinaka ha wona?

¹⁵ Loko u sungula ku tihlanganisa ni vandlha ra Vukreste a wu nga swi endleli ku tikumela vanhu vo tihungasa na vona. Kambe u tihlanganise na rona hileswi Yehovha a ku kokeke. (Yoh. 6:44) I yini leswi N’wi susumeteleke leswaku a ku koka? Xana U vone leswaku u lulamile naswona wa N’wi chava? U nga ha hlamula u ku: “Doo!” Kutani i yini leswi a swi voneke eka wena? U vone  leswaku a wu ta wu yingisa nawu wakwe lowu ntshunxaka ni ku amukela nkongomiso wakwe. Ku sukela loko u tihlanganise ni vandlha rakwe, Yehovha wa ku khathalela hi ku ku dyondzisa Rito rakwe naswona u ku ntshunxile eka tidyondzo ta mavunwa ta vukhongeri bya Vujagana ni swiyilayila kutani a ku dyondzisa ku hlakulela vumunhu lebyi fanaka ni bya Kreste. (Hlaya Vaefesa 4:22-24.) Hikwalaho ka sweswo, se u ni lunghelo ro va exikarhi ka vanhu lava ku nga vona ntsena emisaveni lava nga vitaniwaka “vanhu lava ntshunxekeke.”—Yak. 2:12.

¹⁶ Ehleketa hi swivutiso leswi: Xana wa chuha loko u ri swin’we ni vanhu lava rhandzaka Yehovha hi timbilu ta vona hinkwato? Xana u tikuma u languta endzhaku nkarhi ni nkarhi? Loko u ri karhi u vulavula ni vamakwerhu eHolweni ya Mfumo, xana u tshama u swi veke tihlo swilo swa wena leswaku swi nga yiviwi? Nikatsongo! Ematshan’weni ya sweswo, u titwa u sirhelelekile naswona u ntshunxekile. Xana a wu ta titwa tano loko a wu ri exikarhi ka vanhu van’wana lava nga endhawini yin’wana? Doo! Ku engetela kwalaho, ntshunxeko lowu u tiphinaka ha wona sweswi loko u ri ni vanhu va Xikwembu ko va xikombiso xa ntshunxeko lowu u nga ta va na wona enkarhini lowu taka.

“NTSHUNXEKO LOWU VANGAMAKA WA VANA VA XIKWEMBU”

17. Ku ntshunxiwa ka vanhu ku fambisana njhani ni ku “hlavuteriwa ka vana va Xikwembu”?

¹⁷ Loko Pawulo a vulavula hi ntshunxeko lowu Yehovha a wu vekeleke malandza yakwe ya laha misaveni, u tsale a ku: “Ku langutela hi mahlo-ngati ka ntumbuluko ku rindzele ku hlavuteriwa ka vana va Xikwembu.” U tlhele a ku: “Ntumbuluko hi woxe na wona wu ta ntshunxiwa evuhlongeni bya ku onhaka kutani wu va ni ntshunxeko lowu vangamaka wa vana va Xikwembu.” (Rhom. 8:19-21) “Ntumbuluko” wu fanekisela vanhu lava nga ni ntshembo wo hanya laha misaveni lava nga ta vuyeriwa loko ku “hlavuteriwa” vana va Xikwembu lava totiweke hi moya. Ku hlavuteriwa koloko ku ta sungula loko “vana” volavo lava nga etilweni va pfuna Kreste leswaku a lovisa vanhu hinkwavo vo homboloka ivi va kongomisa “ntshungu lowukulu” emisaveni leyintshwa.—Nhlav. 7:9, 14.

18. Vanhu lava yingisaka va ta kuma ntshunxeko lowu engeteleke hi ndlela yihi naswona hi wihi ntshunxeko lowu va nga ta wu kuma eku heteleleni?

¹⁸ Vanhu lava ponisiweke va ta kuma ntshunxeko wo hlawuleka, ku nga ku ntshunxiwa eka nkucetelo wa Sathana ni madimona yakwe. (Nhlav. 20:1-3) Hakunene wolowo wu ta va ntshunxeko lowukulu swinene! Ku sukela enkarhini wolowo, tihosi ni vaprista lava 144 000 lava nga ta fuma na Kreste va ta tirhisa gandzelo ra nkutsulo leswaku va pfuna vanhu kukondza va ntshunxeka hi ku helela eka xidyoho ni ku nga hetiseki loku va ku kumeke eka Adamu. (Nhlav. 5:9, 10) Endzhaku ka loko va hlule ndzingo wo hetelela, eku heteleleni va ta kuma ntshunxeko lowu hetisekeke lowu Yehovha a a lave ku va nyika wona eku sunguleni, ku nga “ntshunxeko lowu vangamaka wa vana va Xikwembu.” Ehleketa hi mhaka leyi. A swi nge he ku tikeli ku endla ku rhandza ka Xikwembu hikuva miri, mbilu ni mianakanyo ya wena swi ta va swi hetisekile naswona u ta kota ku tekelela timfanelo ta Xikwembu hi ku helela.

19. I yini leswi hi faneleke hi swi endla namuntlha leswaku hi hambeta hi famba hi ndlela leyi yisaka entshunxekweni wa xiviri?

¹⁹ Xana wa wu navela “ntshunxeko lowu vangamaka wa vana va Xikwembu”? Loko swi ri tano, pfumelela mianakanyo ni mbilu ya wena leswaku swi hambeta swi kongomisiwa hi “nawu lowu hetisekeke lowu fambisanaka ni ntshunxeko.” Dyondza Bibele nkarhi ni nkarhi, hanya hi ku pfumelelana ni ntiyiso, khongelela moya lowo kwetsima, yana eminhlanganweni ya vandlha u tlhela u vuyeriwa eka swakudya swa moya leswi Yehovha a hi nyikaka swona. U nga pfumeleli Sathana a ku kanganyisa lerova u ehleketa leswaku milawu ya Xikwembu yi hi tsona ntsako hilaha a kanganyiseke Evha hakona. Hakunene u ni mano swinene. Kambe hilaha hi nga ta dyondza hakona exihlokweni lexi landzelaka, a hi fanelanga hi “[tlhariheriwa] hi Sathana, hikuva ha ma tiva makungu yakwe.”—2 Kor. 2:11.

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Swifaniso leswi nga eka tluka 9]

Xana ndza ha wu navela ntshunxeko wa misava?

[Swifaniso leswi nga eka tluka 9]

Xana ndzi hanya hi ku pfumelelana ni ntiyiso?