Yuvu Y’atangi eto . . .

Nga dia Sumu kwa Nzambi Avo Ndwini Fomo?

▪ O muntu nanga olenda kivanga e kiuvu kiaki kadi muna Nkand’a Nzambi ke muna ye nsiku ko usimanga o nua fomo. Nga diadi disongele vo katulendi zaya ko una Nzambi kebadikilanga e diambu diadi? Ve kikilu.

Nkand’a Nzambi uvovanga vo, “Sono yawonso yavumunwinwa kwa Nzambi.” (2 Timoteo 3:​16) Muna Nkand’a Nzambi muna ye nkanikinu miasikididi misonganga dina Nzambi kevavanga vo twavanga muna lunga-lunga mavimpi meto. Diantete, yambula twabadika dina afimpi a mambu basolola mu kuma kia mfwilu kilenda twasa kwa muntu e fu kia nua fomo. I bosi, tubadika una nsiku mia Nkand’a Nzambi minin’e ngwizani ye mambu basolola.

E fu kia nua fomo, mavimpi kifwasanga yo vonda ulolo wa wantu. Kuna Estados Unidos, vana vena wantu 5, mosi ofwanga mu kuma kia fomo. Instituto Nacional de Abuso de Drogas ya Estados Unidos yavova vo: Kuna Estados Unidos, o lutangu lwa wantu befwanga mu kuma kia fomo lusundidi lw’awana befwanga mu kuma kia “kolwa malavu, awana bevondwanga, awana bekuyivondanga, awana befwanga mu kuma kia sumbula kia kalu y’awana befwanga mu kuma kia kimbevo kia Sida.

Awana benuanga fomo, zingu ki’akaka besianga mu vonza. O mwisi wa fomo mbi uvanganga. Kana nkutu awana ke benwanga fomo ko, balenda bakama kimbevo kia câncer muna mafulu ye yimbevo ya ntima mu kuma kia mwisi wa fomo. Mu mvu miavioka, madotolo basolola e vonza kiakaka kina muna fomo beyikanga mu kimputu vo: “Fumo de terceira mão.” O mvovo wau usonganga vo e veneno ya fomo ilamininanga muna mvwatu, tapi ye lekwa yakaka mu kolo kia ndá. Ufwasanga musungula mavimpi ma wan’akete yo kulula zayi wau.

E fomo wantu ibundunanga. Ndiona onuanga fomo okitukanga se mbundu a fu kiaki kiambi. Kieleka, afimpi a mambu bevovanga vo e fu kisundidi mpasi mu bembola, i yambula nua nicotina, ina vo imosi muna veneno za fomo.

Aweyi nkanikinu mia Nkand’a Nzambi minin’e ngwizani ye mambu mama? Tala nkanikinu emi:

Nzambi ovavanga vo twazitisanga moyo. Muna Nsiku kavana kwa zula kia Isaele, Nzambi wavova vo awana bakala ye luzolo lwa kunyangidika bazitisa moyo a muntu. (Nsiku 5:​17) Diavavanga vo Aneyisaele basia nkakidilwa yovo yaka kiankufi vana nludi mia nzo zau. Ekuma? E kuma kadi, e nludi mia nzo zau, miababama miakalanga, miakalanga mpe se fulu kia zingila. E yaka yasadisanga esi nzo ye wantu akaka mu lembi bwa yo lwala yovo fwa. (Nsiku 22:8) Diavavanga mpe vo Aneyisaele batoma lunga-lunga bulu yau mu lembi lweka akaka. (Luvaiku 21:​28, 29) Ndiona onuanga fomo, okululanga nkanikinu mina muna nsiku miami. Mavimpi mandi keyivisanga kuna lukanu. Vana ntandu, oyivisanga mpe mavimpi ma mfinangani zandi.

Nzambi ovavanga vo twanzola yo zola mpe mfinangani zeto. Yesu Kristu wavova vo alongoki andi bafwete lemvokela nkanikinu miole misundidi o nene. Bafwete zola Nzambi yamuna nsi a ntim’au wawonso, muna fulumwinu kiau kiawonso, muna nyindu au wawonso, mun’efuka diau diawonso yo zola akw’au nze una bekuyizolelanga. (Maku 12:​28-​31) Wau vo moyo lukau lwa Nzambi, ndiona onuanga fomo ke zitisanga Nzambi ko ye lukau katuvana. (Mavangu 17:​26-​28) E fu kiandi kilenda twasa mfwilu kw’akaka ye kisonganga vo kezolanga mfinangani zandi ko.

Nzambi ovavanga vo twavenga fu yambi. Nkand’a Nzambi ulonganga Akristu mu kuyivelelesa muna “nsafu wawonso wa nitu yo mwanda.” (2 Korinto 7:1) E fomo nitu a muntu iyivisanga. Diampasi dikalanga kw’awana bazolele yambula nua fomo muna yangidika Nzambi. Kansi, muna lusadisu lwandi balenda yambula e fu kiaki kiambi.